| dbo:abstract
|
- Johann Heinrich von Mädler (Berlín, 29 de maig de 1794 - Hannover, 14 de març de 1874) va ser un astrònom alemany. És també l'inventor de la paraula «fotografia», el 1839. (ca)
- Johann Heinrich Mädler, seit 1865 von Mädler, (* 29. Mai 1794 in Berlin; † 14. März 1874 bei Hannover) war ein deutscher Astronom. Von Mädler fertigte unter anderem detaillierte Karten des Mondes an, die jahrzehntelang das Standardwerk der Mondforschung waren, berechnete präzise das tropische Jahr, schlug 1864 eine neue Schaltregel für den Kalender vor und hatte bereits im Jahr 1839 den Begriff Photographie geprägt. (de)
- يوهان هاينريش فون (بالألمانية: Johann Heinrich von Mädler) (و. 1794 – 1874 م) هو عالم فلك من ألمانيا . ولد في برلين.توفي في هانوفر، عن عمر يناهز 80 عاماً. (ar)
- Johann Heinrich von MÄDLER (29a de Majo, 1794 Berlino – 14a de Marto 1874, Hanovro) estis germana astronomo. Li ekvivtenis sian familion instruante kiel privata tutoro kaj tiel li renkontis kun Wilhelm Beer, riĉa bankisto, en 1824. En 1829 Beer decidis munti privatan observatorion en Berlino, kun refraktora teleskopo de 95 mm fare de Joseph von Fraunhofer, kaj Mädler laboris tie. En 1830 ili ekproduktis desegnojn de Marso kiuj poste iĝos la unuaj veraj mapoj de tiu planedo. Ili estis la unuaj kiuj elektis tion kio estas nuntempe konata kiel Sinus Meridiani kiel la ĉefa meridiano por la mapoj de Marso. Ili produktis ankaŭ precizan mapon de la Luno, nome Mappa Selenographica, publikigita en kvar volumoj en 1834–1836. En 1837 estis publikigita priskribo de la Luno (Der Mond). Ambaŭ estis la plej bonkvalitaj priskriboj de la Luno dum multaj jardekoj, ne superitaj ĝis la mapo de Johann Friedrich Julius Schmidt en la 1870-aj jaroj. Beer kaj Mädler faris la firman konkludon ke la trajtoj de la Luno ne ŝanĝiĝas, kaj ke tie estas nek atmosfero nek akvo. En 1836, Johann Franz Encke nomumis Mädler observanto en la Berlina Observatorio, kaj tie li observis per ties refraktora teleskopo de 240-mm. En 1840, Mädler estis nomumita direktoro de la Dorpat (Tartu) Observatorio en Estonio (tiam Rusa Imperio), sukcedante Friedrich Wilhelm Struve kiu estis translokiĝinta al la Observatorio Pulkovo. Li faris meteologiajn kaj astronomiajn observojn. Li pluigis la observojn al duoblaj steloj faritajn de Struve. Li restis en Tartu ĝis li retiriĝis en 1865, kaj poste revenis al Germanio. (eo)
- Johann Heinrich von Mädler (* 29 mai 1794, à Berlin ; † 14 mars 1874, près d'Hanovre) est un astronome allemand. (fr)
- Johann Heinrich von Mädler (29 May 1794, Berlin – 14 March 1874, Hannover) was a German astronomer. (en)
- Johann Heinrich von Mädler (Berlín, 29 de mayo de 1794 – Hannover, 14 de marzo de 1874) fue un astrónomo alemán, conocido por sus detallados mapas de la Luna y por editar los primeros planos fiables de Marte. (es)
- Johann Heinrich von Mädler (Berlino, 29 maggio 1794 – Hannover, 14 marzo 1874) è stato un astronomo tedesco. All’età di 19 anni, essendo morti genitori, fu costretto a mantenere le sue tre sorelle minori dando lezioni private. A motivo di questo suo lavoro conobbe nel 1824 il facoltoso banchiere ed appassionato di astronomia Wilhelm Beer che nel 1829, avendo deciso di realizzare un osservatorio astronomico privato a Berlino, lo assunse per lavorare presso lo stesso osservatorio. Nel 1830, insieme a Beer incominciò a redigere una mappa del pianeta Marte decidendo di scegliere come primo meridiano di Marte quello che oggi viene chiamato Sinus Meridiani. Calcolò il periodo di rotazione di Marte dapprima con un errore di 11 secondi e successivamente nel 1837 con un errore di 1,1 secondi. Sempre insieme a Beer produsse una mappa della Luna - Mappa Selenographica – pubblicata in quattro volumi tra il 1834 e il 1836 ed una descrizione della Luna - Der Mond – considerate entrambe come le migliori fino a quando non fu pubblicata la mappa di Johann Friedrich Julius Schmidt negli anni 70 del XIX secolo. Nel 1836 fu chiamato da Johann Franz Encke come osservatore presso l’Osservatorio di Berlino. Nel 1840 divenne direttore dell'Osservatorio di Tartu in Estonia allora facente parte dell’Impero Russo succedendo nell’incarico a Friedrich Georg Wilhelm von Struve e dove rimase fino al suo ritiro nel 1865. Tornato in Germania lavorò al completamento del testo Geschichte der Himmelskunde von der ältesten bis auf die neueste Zeit pubblicato in due volumi nel 1873. A Johann Heinrich Mädler la UAI ha intitolato il cratere lunare Mädler, il cratere marziano Mädler e l'asteroide 65859 Mädler. (it)
- Johann Heinrich von Mädler (Berlijn, 29 mei 1794 - nabij Hannover, 14 maart 1874) was een Duits negentiende-eeuwse astronoom. Hij vervaardigde onder meer de eerste gedetailleerde kaart van de maan en berekende nauwkeurig de duur van het tropisch jaar. Von Mädler was de zoon van welgestelde burgers. Hij verloor beide ouders ten gevolge van buiktyfus in 1813 toen hij 19 was en werd zo verantwoordelijk voor de opvoeding van drie jongere zusters. Hij begon privaatlessen te geven en in 1818 kon hij dan wiskunde en astronomie gaan studeren aan de enkele jaren voordien opgerichte Humboldt-Universiteit Berlijn bij onder meer Johann Elert Bode en Johann Encke. In 1822 kreeg hij een baan als privaatleraar, die hij behield tot hij Berlijn verliet. In 1824 leerde hij de rijke bankier Wilhelm Beer (broer van de componist Giacomo Meyerbeer) kennen, die in astronomie geïnteresseerd was. Met de hulp van Mädler richtte Beer een goed uitgerust privé-observatorium in, waarin Mädler ging werken, zonder zijn baan als leraar op te geven. Beer en Mädler observeerden vooral de maan en de planeten. Ze maakten een eerste nauwkeurige kaart van Mars en bepaalden de omwentelingstijd ervan; hun berekening wijkt slechts 13 seconden af van de huidig aanvaarde waarde. Ze maakten ook een grote kaart van de maan die in vier delen verscheen in 1834-36 (Mappa Selenographica), waardoor Mädler bekendheid verwierf en de aandacht van de Berlijnse geleerden trok. In 1836 werd hij aangesteld als observator aan de koninklijke sterrenwacht in Berlijn, onder de leiding van Johann Encke. In 1840 werd hij benoemd tot directeur van de sterrenwacht in Dorpat (tegenwoordig Tartu, Estland, maar toen onder Russisch bewind), waar hij Friedrich Georg Wilhelm von Struve opvolgde. Daar bleef hij de volgende vijfentwintig jaar, maakte zowel meteorologische als astronomische waarnemingen, in het bijzonder van dubbelsterren, en publiceerde veelvuldig, ook populair-wetenschappelijke werken voor het brede publiek zoals zijn Populäre Astronomie die voor het eerst verscheen in 1841 en in 1865 een achtste druk kende. In 1846 postuleerde hij de zogenaamde hypothese van de centrale zon (Die Centralsonne), volgens welke er een centrum in de Melkweg is, waar omheen de andere sterren en dus ook de zon draaien. Hij wees de ster Alcyone in de Pleiaden als "ster in het centrum" aan (dit bleek achteraf niet juist te zijn: het centrum van de Melkweg ligt in de richting van de Boogschutter). Hij berekende ook nauwkeurig de duur van het tropisch jaar en op basis van zijn resultaten stelde hij in 1864 aan de Russische tsaar een nieuwe kalender voor, als vervanging van de juliaanse kalender die in het Russische rijk nog werd gebruikt. Zijn voorstel werd echter niet aanvaard. Na de Oktoberrevolutie schakelde Rusland over de gregoriaanse kalender. In 1865 was zijn gezichtsvermogen zodanig teruggelopen dat hij geen waarnemingen meer kon doen en hij met pensioen moest gaan. Hij keerde naar Duitsland terug, liet zich in Wiesbaden met succes aan de ogen opereren en schreef zijn tweedelige Geschichte der Himmelskunde von der ältesten bis auf die neueste Zeit, die in 1872-3 verscheen. Een krater op de maan en een krater op Mars zijn naar hem genoemd. (nl)
- Johann Heinrich von Mädler (ur. 29 maja 1794 w Berlinie, zm. 14 marca 1874 w Hanowerze) – niemiecki astronom, który opublikował (z Wilhelmem Beerem) najbardziej kompletną w I połowie XIX w. mapę Księżyca. Mappa Selenographica (1834-36) była pierwszą mapą podzieloną na kwadranty i pozostała niedościgniona do czasu opublikowania w 1878 roku mapy . W 1837 roku wydano suplement do Mappa Selenographica zawierający mikrometryczne pomiary średnicy 148 kraterów i wysokości 830 gór na powierzchni Księżyca. Mädler i Beer współpracowali przy wydaniu (1830) pierwszej systematycznej mapy cech powierzchni Marsa. W 1840 Mädler został dyrektorem obserwatorium w Dorpacie (obecnie Uniwersytet w Tartu), zastępując Fryderyka Wilhelma Struve, który przeniósł się do Obserwatorium w Pułkowie. Kontynuował obserwacje gwiazd podwójnych Struvego. Pozostał w Tartu do przejścia na emeryturę w 1865, po czym wrócił do Niemiec. W 1864 zaproponował reformę kalendarza dla Rosji: po opuszczeniu 12 dni w celu dostosowania do kalendarza gregoriańskiego, rok przestępny w 1900 oraz kolejne co 128 lat (2028, 2156 itd.) byłyby zwykłe. Dałoby to rok średniej długości 365 dni, 5 godzin, 48 minut, 45 sekund, co jest bardzo bliskie średniej długości roku zwrotnikowego. (pl)
- ヨハン・ハインリッヒ・フォン・メドラー（Johann Heinrich von Mädler、メードラー、かつてはメドレルとも。1794年5月29日 – 1874年3月14日）はドイツの天文学者。 (ja)
- Johann Heinrich von Mädler, född den 29 maj 1794 i Berlin, död den 14 mars 1874 i Hannover, var en tysk astronom. År 1824 fick von Mädler anställning vid Beers privatobservatorium i Berlin. Gemensamt med denne ägnade han sig där huvudsakligen åt topografiska observationer av månen och planeterna, företrädesvis Mars. Resultatet av de förra var Beers och von Mädlers Mappa selenographica (1834), en stor detaljerad månkarta som ända till slutet av 1800-talet var oöverträffad. Det finns namn som von Mädler gav till formationer på månen, som står sig än i dag, som Montes Carpatus och Montes Caucasus. von Mädler tilldelades Lalandepriset 1836, tillsammans med Beer. Åren 1840–1865 var han direktor för observatoriet i Dorpat. Hans verksamhet var där huvudsakligen inriktad på stellarastronomi (fixstjärnornas egna rörelser, dubbelstjärnebanor). Månkratern är uppkallad efter honom. (sv)
- Иоганн Генрих фон Медлер (нем. Johann Heinrich von Mädler, 29 мая 1794 — 14 марта 1874) — немецкий астроном. Известен в первую очередь как автор проекта самого точного календаря и составитель карт Луны, лучших на протяжении нескольких десятилетий. Термин «фотография» также впервые предложил Медлер в 1839 году. 25 лет (1840—1865) Медлер провёл в Российской империи, где руководил Дерптской обсерваторией (ныне Эстония). (ru)
- Йоганн Генріх фон Медлер (нім. Johann Heinrich von Mädler, 29 травня 1794 — 14 березня 1874) — німецький астроном. Відомий у першу чергу як автор проекту найточнішого календаря й укладач мап Місяця, найкращих протягом кількох десятиліть. Термін «фотографія» також уперше запропонував Медлер у 1839.. (uk)
- 约翰·海因里希·冯·马德勒(Johann Heinrich Mädler)是一位德国天文学家，1794年5月29日生于柏林，1874年3月14日在汉诺威去世。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Johann Heinrich von Mädler (Berlín, 29 de maig de 1794 - Hannover, 14 de març de 1874) va ser un astrònom alemany. És també l'inventor de la paraula «fotografia», el 1839. (ca)
- Johann Heinrich Mädler, seit 1865 von Mädler, (* 29. Mai 1794 in Berlin; † 14. März 1874 bei Hannover) war ein deutscher Astronom. Von Mädler fertigte unter anderem detaillierte Karten des Mondes an, die jahrzehntelang das Standardwerk der Mondforschung waren, berechnete präzise das tropische Jahr, schlug 1864 eine neue Schaltregel für den Kalender vor und hatte bereits im Jahr 1839 den Begriff Photographie geprägt. (de)
- يوهان هاينريش فون (بالألمانية: Johann Heinrich von Mädler) (و. 1794 – 1874 م) هو عالم فلك من ألمانيا . ولد في برلين.توفي في هانوفر، عن عمر يناهز 80 عاماً. (ar)
- Johann Heinrich von Mädler (* 29 mai 1794, à Berlin ; † 14 mars 1874, près d'Hanovre) est un astronome allemand. (fr)
- Johann Heinrich von Mädler (29 May 1794, Berlin – 14 March 1874, Hannover) was a German astronomer. (en)
- Johann Heinrich von Mädler (Berlín, 29 de mayo de 1794 – Hannover, 14 de marzo de 1874) fue un astrónomo alemán, conocido por sus detallados mapas de la Luna y por editar los primeros planos fiables de Marte. (es)
- ヨハン・ハインリッヒ・フォン・メドラー（Johann Heinrich von Mädler、メードラー、かつてはメドレルとも。1794年5月29日 – 1874年3月14日）はドイツの天文学者。 (ja)
- Иоганн Генрих фон Медлер (нем. Johann Heinrich von Mädler, 29 мая 1794 — 14 марта 1874) — немецкий астроном. Известен в первую очередь как автор проекта самого точного календаря и составитель карт Луны, лучших на протяжении нескольких десятилетий. Термин «фотография» также впервые предложил Медлер в 1839 году. 25 лет (1840—1865) Медлер провёл в Российской империи, где руководил Дерптской обсерваторией (ныне Эстония). (ru)
- Йоганн Генріх фон Медлер (нім. Johann Heinrich von Mädler, 29 травня 1794 — 14 березня 1874) — німецький астроном. Відомий у першу чергу як автор проекту найточнішого календаря й укладач мап Місяця, найкращих протягом кількох десятиліть. Термін «фотографія» також уперше запропонував Медлер у 1839.. (uk)
- 约翰·海因里希·冯·马德勒(Johann Heinrich Mädler)是一位德国天文学家，1794年5月29日生于柏林，1874年3月14日在汉诺威去世。 (zh)
- Johann Heinrich von MÄDLER (29a de Majo, 1794 Berlino – 14a de Marto 1874, Hanovro) estis germana astronomo. Li ekvivtenis sian familion instruante kiel privata tutoro kaj tiel li renkontis kun Wilhelm Beer, riĉa bankisto, en 1824. En 1829 Beer decidis munti privatan observatorion en Berlino, kun refraktora teleskopo de 95 mm fare de Joseph von Fraunhofer, kaj Mädler laboris tie. En 1830 ili ekproduktis desegnojn de Marso kiuj poste iĝos la unuaj veraj mapoj de tiu planedo. Ili estis la unuaj kiuj elektis tion kio estas nuntempe konata kiel Sinus Meridiani kiel la ĉefa meridiano por la mapoj de Marso. (eo)
- Johann Heinrich von Mädler (Berlino, 29 maggio 1794 – Hannover, 14 marzo 1874) è stato un astronomo tedesco. All’età di 19 anni, essendo morti genitori, fu costretto a mantenere le sue tre sorelle minori dando lezioni private. A motivo di questo suo lavoro conobbe nel 1824 il facoltoso banchiere ed appassionato di astronomia Wilhelm Beer che nel 1829, avendo deciso di realizzare un osservatorio astronomico privato a Berlino, lo assunse per lavorare presso lo stesso osservatorio. Nel 1830, insieme a Beer incominciò a redigere una mappa del pianeta Marte decidendo di scegliere come primo meridiano di Marte quello che oggi viene chiamato Sinus Meridiani. Calcolò il periodo di rotazione di Marte dapprima con un errore di 11 secondi e successivamente nel 1837 con un errore di 1,1 secondi. Sempr (it)
- Johann Heinrich von Mädler (Berlijn, 29 mei 1794 - nabij Hannover, 14 maart 1874) was een Duits negentiende-eeuwse astronoom. Hij vervaardigde onder meer de eerste gedetailleerde kaart van de maan en berekende nauwkeurig de duur van het tropisch jaar. In 1865 was zijn gezichtsvermogen zodanig teruggelopen dat hij geen waarnemingen meer kon doen en hij met pensioen moest gaan. Hij keerde naar Duitsland terug, liet zich in Wiesbaden met succes aan de ogen opereren en schreef zijn tweedelige Geschichte der Himmelskunde von der ältesten bis auf die neueste Zeit, die in 1872-3 verscheen. (nl)
- Johann Heinrich von Mädler (ur. 29 maja 1794 w Berlinie, zm. 14 marca 1874 w Hanowerze) – niemiecki astronom, który opublikował (z Wilhelmem Beerem) najbardziej kompletną w I połowie XIX w. mapę Księżyca. W 1840 Mädler został dyrektorem obserwatorium w Dorpacie (obecnie Uniwersytet w Tartu), zastępując Fryderyka Wilhelma Struve, który przeniósł się do Obserwatorium w Pułkowie. Kontynuował obserwacje gwiazd podwójnych Struvego. Pozostał w Tartu do przejścia na emeryturę w 1865, po czym wrócił do Niemiec. (pl)
- Johann Heinrich von Mädler, född den 29 maj 1794 i Berlin, död den 14 mars 1874 i Hannover, var en tysk astronom. År 1824 fick von Mädler anställning vid Beers privatobservatorium i Berlin. Gemensamt med denne ägnade han sig där huvudsakligen åt topografiska observationer av månen och planeterna, företrädesvis Mars. Resultatet av de förra var Beers och von Mädlers Mappa selenographica (1834), en stor detaljerad månkarta som ända till slutet av 1800-talet var oöverträffad. Det finns namn som von Mädler gav till formationer på månen, som står sig än i dag, som Montes Carpatus och Montes Caucasus. von Mädler tilldelades Lalandepriset 1836, tillsammans med Beer. Åren 1840–1865 var han direktor för observatoriet i Dorpat. Hans verksamhet var där huvudsakligen inriktad på stellarastronomi (fixst (sv)
|
