| dbo:abstract
|
- هلدريق (Hilderic) ولد حوالي 460 وتوفي في 533، كان ملك الوندال قبل الآخير (بين 523 و530) في شمال أفريقيا (تونس حاليا). بالرغم من وفاته أثناء سقوط المملكة الوندالية، إلا أنه لعب دورا هاما في هذه الأحداث. (ar)
- Hilderich (457–533) byl v letech 523–530 král Vandalů a Alanů v severní Africe. Když se konečně dočkal vlády, kterou mu tak houževnatě připravoval jeho otec Hunerich, byl už starší. Na rozdíl od svých předků byl slabým a měkkým vládcem, který zásadně změnil státní politiku vůči katolické církvi a dokonce podporoval katolíky, čímž si znepřátelil většinu Vandalů (převážně Ariánů), zároveň byl homosexuál – další tabu. S Východořímskou říší navázal přátelské styky a zřejmě kvůli tomu Hilderich vypověděl spojeneckou smlouvu s Ostrogóty. To se mu stalo osudným. Porážka vandalského vojska od Berberů a Maurů byla poslední kapkou trpělivosti vandalské šlechty. V květnu roku 530 ho povstalci pod vedením Gelimera sesadili a uvěznili. 19. května se Gelimer vyhlásil králem. Sesazení Hildericha poskytlo záminku Byzantskému císaři Justiniánovi na vyslání vojenské výpravy v čele s Belisarem. Ještě než dorazily vojenské jednotky, byl Hilderich okolo června roku 533 v Kartágu zavražděn. (cs)
- Hilderic (Ἱλδέριχος) fou rei dels vàndals, fill d'Huneric i net de Genseric, va succeir a Trasamund. Va regnar del 523 al 530. Fou de caràcter amable, i com a rei va tractar bé els catòlics africans i va aconseguir l'amistat de l'emperador Justinià I. Encara que Nicèfor diu que no era arrià, probablement si que ho era. Finalment fou deposat per Gelimer que després el va fer matar durant la Guerra Vandàlica. Es conserva una moneda d'aquest rei. (ca)
- Ο Χιλδέριχος, λατιν. Hildericus (δεκαετία του 460 - 533) ήταν ο τελευταίος βασιλιάς των Βανδάλων και των Αλανών στη Βόρεια Αφρική κατά την Ύστερη Αρχαιότητα (523-530). Αν και ένα έτος μετά το τέλος του το βασίλειο των Βανδάλων ανατράπηκε, ωστόσο είχε βασικό ρόλο στο γεγονός αυτό. (el)
- Hilderich, auch Hildericus, Hilderix, Hildirit, Hildimer (* um 457; † 533 in Karthago), war ein Enkel des weströmischen Kaisers Valentinian III. und von 523 bis 530 König der Vandalen in Africa. Hilderich war ein Enkel des Geiserich und Sohn des Hunerich und der Eudocia, der Tochter des weströmischen Kaisers Valentinian III. In ihm verband sich also die Theodosianische Dynastie, die von 364 bis 455 das Römische Reich regiert hatte, mit dem vandalischen Herrscherhaus der Hasdinger, die von 429 bis 534 über Africa herrschten. (de)
- Hilderic (460s – 533) was the penultimate king of the Vandals and Alans in North Africa in Late Antiquity (523–530). Although dead by the time the Vandal kingdom was overthrown in 534, he nevertheless played a key role in that event. (en)
- Hilderico (c. 460-533) fue rey de los vándalos y los alanos entre 523 y 530. Hijo de Hunerico y Eudoxia, nieto de Genserico y de Valentiniano III y Licinia Eudoxia, primo y sucesor de Trasamundo. (es)
- Hildéric (en vandale : Hildirîx, en latin : Ildericus, en grec ancien : Ἱλδέριχος) est l'avant-dernier roi des Vandales et des Alains, de 523 à 530. Bien que mort au moment où le royaume vandale est renversé en 534, il joue néanmoins un rôle clé dans cet événement. (fr)
- Hilderic (460-an – 533) adalah raja Vandal dan di Afrika Utara yang berkuasa dari tahun 523 hingga 530. Masa kekuasaannya dikenal memiliki hubungan yang baik dengan Kekaisaran Bizantium. Kaisar Yustinus I dan Yustinianus I menerima dukungannya terhadap Katolik, dan Hilderic memiliki hubungan keluarga dengan Kekaisaran Romawi lama. Ia memperbolehkan uskup Katolik baru untuk menetap di ibu kota Vandal, Kartago, dan banyak orang Vandal yang pindah ke Katolik, sehingga membuat bangsawan-bangsawan Vandal penganut arianisme panik. Setelah tujuh tahun berkuasa, Hilderic dijatuhkan oleh sepupunya, Gelimer, seorang penganut arianisme. Gelimer lalu menjadi raja, dan mengembalikan arianisme sebagai agama resmi. Ia memenjarakan Hilderic, tetapi tidak membunuhnya. Yustinianus, sekutu Hilderic, menentang tindakan Gelimer dan meminta pengembalian kerajaan kepada Hilderic. Gelimer menolak, dan Yustinianus menyatakan perang terhadap Vandal tahun 533. Gelimer lalu akhirnya membunuh Hilderic. (in)
- Hilderik (circa 460 - 533) was de op een na laatste koning van de Vandalen en Alanen. Hij heerste van 523 tot 530, hij was een kleinzoon van de legendarische koning Geiserik en van de Romeinse keizer Theodosius de Grote een achterkleinzoon. Zijn vader was Geiseriks zoon Hunerik en zijn moeder Eudocia, de dochter van de Romeinse keizer Valentinianus III. Hilderik speelde een belangrijke rol in de ondergang van het Vandalenrijk in Afrika. (nl)
- Hilderyk (ur. 460, zm. 533) – król Wandalów w latach 523–530. Był synem króla Huneryka i Eudoksji (córki cesarza Walentyniana III) oraz wnukiem sławnego wodza Wandalów, Genzeryka. Jako najstarszy syn Huneryka był forsowany przez ojca na następcę tronu, wbrew wprowadzonej przez Genzeryka zasadzie senioratu oddającej władzę nad Wandalami najstarszemu spośród żyjących przedstawicieli rodu panującego. Nie objął jednak tronu bezpośrednio po śmierci ojca w 484, a dopiero wiele lat później, po śmierci kuzyna Trasamunda, którego zastąpił na tronie w 523. Mimo że – podobnie jak jego poprzednicy – Hilderyk wyznawał arianizm, to zaprzestał prześladowania katolicyzmu, co było jak na realia państwa Wandalów i Alanów czymś nowym. Wydał dekret o równouprawnieniu katolików, dzięki czemu już w 525 mógł zebrać się krajowy synod biskupów katolickich, którzy powrócili z wygnania. Dzięki polityce tolerancji zbliżył się politycznie do odradzającego się pod władzą Justyniana Bizancjum. Już w 525 roku pojawił się na monetach wandalskich (obok portretu króla) wizerunek ówczesnego cesarza Justyna. Spowodowało to ostrą reakcję stronników zmarłego króla Trasamunda, którzy optowali za sojuszem z Ostrogotami, a którym przewodziła wdowa po zmarłym, siostra Teodoryka Wielkiego Amalafreda. Opozycja została rozbita gdy Hilderyk kazał zabić Gotów z otoczenia królowej wdowy. Sama Amalafreda uciekła do wrogich Wizygotom Berberów, ale po ich pokonaniu została uwięziona i wkrótce zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach. Śmierć siostry króla Ostrogotów doprowadził do zerwania sojuszu z Teodorykiem, który zebrał wielkie siły do wyprawy przeciw Wandalom. Do inwazji jednak nie doszło gdyż uniemożliwiła ją choroba i śmierć Teodoryka (30 sierpnia 526). Także dalekowzroczna (ze względu na przewagę katolicyzmu wśród miejscowej, zromanizowanej ludności podbitej) polityka religijna króla napotkała opór ze strony konserwatywnych, ariańskich kół arystokracji wandalskiej. Niechętna rosnącym wpływom katolickim na dworze opozycja ariańska skupiła się wokół królewskiego kuzyna, Gelimera. 19 maja 530 roku zdołał on Hilderyka pozbawić tronu i uwięzić. Obalenie prokatolickiego króla wywołało reakcję cesarza Justyniana, który zażądał przywrócenia władzy Hilderyka. Wobec odmowy Gelimera cesarz wykorzystał ten pretekst do najazdu na Afrykę Północną i pokonując uzurpatora włączył państwo Wandalów do cesarstwa (534). Sam Hilderyk nie dożył upadku swego królestwa, gdyż rok wcześniej z rozkazu Gelimera został zamordowany na pierwszą wieść o zbliżającym się najeździe. (pl)
- Ilderico (in vandalo: Hildirîx, in latino: Ildericus; 460 circa – 533) è stato Re dei Vandali e Alani, dal 523 al 530, è stato il penultimo sovrano del Regno Vandalo del Nordafrica. Ebbe un ruolo fondamentale nella scomparsa di quest'ultimo, avvenuta nel 534. (it)
- Hilderico (ca. 457 – 533) foi rei dos vândalos entre 523 e 530. Filho de Hunerico e Eudócia, neto de Genserico e Valentiniano III, primo e sucessor de Trasamundo. Herdou um reino em profunda decadência que não se podia comparar militarmente com o que fora aos tempos do avô Genserico. Em seu reinado se deu a ruptura nas relações com os ostrogodos devido ao assassinato da irmã de Teodorico, o Grande. Sofreu inúmeras derrotas frente às tribos berberes que tomaram quase todo o Reino Vândalo; assomou-se a isso as guerras contra a nobreza e os afro-romanos desejosos de verem-se livres dos opressores vândalos. Recordando sua herança romana, ao ser filho da filha do Valentiniano III, romanizou seu reino, um grande erro segundo os vândalos conservadores, o que levou à sua execução. Favoreceu os católicos, o que lhe levou a inimizar-se com a nobreza. Foi destronado por seu primo Gelimero e morto três anos depois. (pt)
- Hilderik var kung av Vandalriket i Nordafrika mellan år 523 och 530. Efter att Hilderik efterträtt sin kusin Trasamund som kung upphörde förföljandet av de icke arianska kristna i landet vilket kraftigt förbättrade relationerna till Östrom och kejsar Justinianus I. Efter att ha anklagat Amalafrida för att ha planerat ett uppror fängslade Hilderik henne och dödade hennes gotiska livvakt och förstörde på så sätt de goda relationerna till det ostrogotiska riket i Italien. Vänskapen med Östrom, slutet på de religiösa förföljelserna och ett stort nederlag mot morerna/berberna gjorde att han avsattes och fängslades år 530 och ersattes av Gelimer som vandalrikets kung. Hilderik avrättades slutligen i Kartago år 533 när de östromerska trupperna under Belisarius invaderade Vandalriket. (sv)
- Хильдерих (ванд. Hildirîx; около 460—533) — король вандалов в 523—530 годах. Сын Гунериха и Евдокии, внук Гейзериха и западно-римского императора Валентиниана III. (ru)
- Гільдерік (інші варіанти імені - Хільдерік, Хільдеріх; ванд. Hildirîx, лат. Hildirix, Hildericus) — король вандалів і аланів, який стояв на чолі Африканського королівства у 523 — 530 роках. Син Гунеріха, онук Гейзеріха. Вихований цілком в імперському дусі, Гільдерік майже сорок років прожив у Константинополі і навіть заприятелював з спадкоємцем імператорського престолу Юстиніаном. Навіть не чекаючи свого офіційного сходження на королівський трон, Гільдерік повернув із заслання усіх православних священників, дозволив обрати єпископів замість відсутніх і скликав православний помісний собор. Вдову свого дядька і попередника Тразамунда Амалафріду король спочатку кинув до в'язниці, а потім стратив, і лише смерть її брата, Теодоріха Великого зупинила здавалося б неминучу війну з остготською Італією. Ширилися чутки, що Гільдерік планує віддати Африку під владу Константинополя. Тож коли старий володар зазнав нищівної поразки в черговій війни з берберами, армія повстала. Короля і його небожів заарештували, а новим правителем проголосили спадкоємця престолу, праонука Гейзеріха Гелімера. Переворот став приводом для прямого втручання Юстиніана, який формально виступив на захист вандальських законів про наслідування престолу, встановлених Гейзеріхом і до того часу жодного разу не порушених. Імператор запропонував Гелімеру повернути престол попереднику, зберігши за собою реальну владу над королівством. Гелімер відмовився, а коли візантійські війська висадилися в Африці, стратив полоненого Гільдеріка. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- هلدريق (Hilderic) ولد حوالي 460 وتوفي في 533، كان ملك الوندال قبل الآخير (بين 523 و530) في شمال أفريقيا (تونس حاليا). بالرغم من وفاته أثناء سقوط المملكة الوندالية، إلا أنه لعب دورا هاما في هذه الأحداث. (ar)
- Hilderic (Ἱλδέριχος) fou rei dels vàndals, fill d'Huneric i net de Genseric, va succeir a Trasamund. Va regnar del 523 al 530. Fou de caràcter amable, i com a rei va tractar bé els catòlics africans i va aconseguir l'amistat de l'emperador Justinià I. Encara que Nicèfor diu que no era arrià, probablement si que ho era. Finalment fou deposat per Gelimer que després el va fer matar durant la Guerra Vandàlica. Es conserva una moneda d'aquest rei. (ca)
- Ο Χιλδέριχος, λατιν. Hildericus (δεκαετία του 460 - 533) ήταν ο τελευταίος βασιλιάς των Βανδάλων και των Αλανών στη Βόρεια Αφρική κατά την Ύστερη Αρχαιότητα (523-530). Αν και ένα έτος μετά το τέλος του το βασίλειο των Βανδάλων ανατράπηκε, ωστόσο είχε βασικό ρόλο στο γεγονός αυτό. (el)
- Hilderich, auch Hildericus, Hilderix, Hildirit, Hildimer (* um 457; † 533 in Karthago), war ein Enkel des weströmischen Kaisers Valentinian III. und von 523 bis 530 König der Vandalen in Africa. Hilderich war ein Enkel des Geiserich und Sohn des Hunerich und der Eudocia, der Tochter des weströmischen Kaisers Valentinian III. In ihm verband sich also die Theodosianische Dynastie, die von 364 bis 455 das Römische Reich regiert hatte, mit dem vandalischen Herrscherhaus der Hasdinger, die von 429 bis 534 über Africa herrschten. (de)
- Hilderic (460s – 533) was the penultimate king of the Vandals and Alans in North Africa in Late Antiquity (523–530). Although dead by the time the Vandal kingdom was overthrown in 534, he nevertheless played a key role in that event. (en)
- Hilderico (c. 460-533) fue rey de los vándalos y los alanos entre 523 y 530. Hijo de Hunerico y Eudoxia, nieto de Genserico y de Valentiniano III y Licinia Eudoxia, primo y sucesor de Trasamundo. (es)
- Hildéric (en vandale : Hildirîx, en latin : Ildericus, en grec ancien : Ἱλδέριχος) est l'avant-dernier roi des Vandales et des Alains, de 523 à 530. Bien que mort au moment où le royaume vandale est renversé en 534, il joue néanmoins un rôle clé dans cet événement. (fr)
- Hilderik (circa 460 - 533) was de op een na laatste koning van de Vandalen en Alanen. Hij heerste van 523 tot 530, hij was een kleinzoon van de legendarische koning Geiserik en van de Romeinse keizer Theodosius de Grote een achterkleinzoon. Zijn vader was Geiseriks zoon Hunerik en zijn moeder Eudocia, de dochter van de Romeinse keizer Valentinianus III. Hilderik speelde een belangrijke rol in de ondergang van het Vandalenrijk in Afrika. (nl)
- Ilderico (in vandalo: Hildirîx, in latino: Ildericus; 460 circa – 533) è stato Re dei Vandali e Alani, dal 523 al 530, è stato il penultimo sovrano del Regno Vandalo del Nordafrica. Ebbe un ruolo fondamentale nella scomparsa di quest'ultimo, avvenuta nel 534. (it)
- Hilderik var kung av Vandalriket i Nordafrika mellan år 523 och 530. Efter att Hilderik efterträtt sin kusin Trasamund som kung upphörde förföljandet av de icke arianska kristna i landet vilket kraftigt förbättrade relationerna till Östrom och kejsar Justinianus I. Efter att ha anklagat Amalafrida för att ha planerat ett uppror fängslade Hilderik henne och dödade hennes gotiska livvakt och förstörde på så sätt de goda relationerna till det ostrogotiska riket i Italien. Vänskapen med Östrom, slutet på de religiösa förföljelserna och ett stort nederlag mot morerna/berberna gjorde att han avsattes och fängslades år 530 och ersattes av Gelimer som vandalrikets kung. Hilderik avrättades slutligen i Kartago år 533 när de östromerska trupperna under Belisarius invaderade Vandalriket. (sv)
- Хильдерих (ванд. Hildirîx; около 460—533) — король вандалов в 523—530 годах. Сын Гунериха и Евдокии, внук Гейзериха и западно-римского императора Валентиниана III. (ru)
- Hilderich (457–533) byl v letech 523–530 král Vandalů a Alanů v severní Africe. Když se konečně dočkal vlády, kterou mu tak houževnatě připravoval jeho otec Hunerich, byl už starší. Na rozdíl od svých předků byl slabým a měkkým vládcem, který zásadně změnil státní politiku vůči katolické církvi a dokonce podporoval katolíky, čímž si znepřátelil většinu Vandalů (převážně Ariánů), zároveň byl homosexuál – další tabu. S Východořímskou říší navázal přátelské styky a zřejmě kvůli tomu Hilderich vypověděl spojeneckou smlouvu s Ostrogóty. To se mu stalo osudným. Porážka vandalského vojska od Berberů a Maurů byla poslední kapkou trpělivosti vandalské šlechty. V květnu roku 530 ho povstalci pod vedením Gelimera sesadili a uvěznili. 19. května se Gelimer vyhlásil králem. Sesazení Hildericha poskytlo (cs)
- Hilderic (460-an – 533) adalah raja Vandal dan di Afrika Utara yang berkuasa dari tahun 523 hingga 530. Masa kekuasaannya dikenal memiliki hubungan yang baik dengan Kekaisaran Bizantium. Kaisar Yustinus I dan Yustinianus I menerima dukungannya terhadap Katolik, dan Hilderic memiliki hubungan keluarga dengan Kekaisaran Romawi lama. Ia memperbolehkan uskup Katolik baru untuk menetap di ibu kota Vandal, Kartago, dan banyak orang Vandal yang pindah ke Katolik, sehingga membuat bangsawan-bangsawan Vandal penganut arianisme panik. (in)
- Hilderyk (ur. 460, zm. 533) – król Wandalów w latach 523–530. Był synem króla Huneryka i Eudoksji (córki cesarza Walentyniana III) oraz wnukiem sławnego wodza Wandalów, Genzeryka. Jako najstarszy syn Huneryka był forsowany przez ojca na następcę tronu, wbrew wprowadzonej przez Genzeryka zasadzie senioratu oddającej władzę nad Wandalami najstarszemu spośród żyjących przedstawicieli rodu panującego. Nie objął jednak tronu bezpośrednio po śmierci ojca w 484, a dopiero wiele lat później, po śmierci kuzyna Trasamunda, którego zastąpił na tronie w 523. (pl)
- Hilderico (ca. 457 – 533) foi rei dos vândalos entre 523 e 530. Filho de Hunerico e Eudócia, neto de Genserico e Valentiniano III, primo e sucessor de Trasamundo. Herdou um reino em profunda decadência que não se podia comparar militarmente com o que fora aos tempos do avô Genserico. Recordando sua herança romana, ao ser filho da filha do Valentiniano III, romanizou seu reino, um grande erro segundo os vândalos conservadores, o que levou à sua execução. Favoreceu os católicos, o que lhe levou a inimizar-se com a nobreza. Foi destronado por seu primo Gelimero e morto três anos depois. (pt)
- Гільдерік (інші варіанти імені - Хільдерік, Хільдеріх; ванд. Hildirîx, лат. Hildirix, Hildericus) — король вандалів і аланів, який стояв на чолі Африканського королівства у 523 — 530 роках. Син Гунеріха, онук Гейзеріха. Вихований цілком в імперському дусі, Гільдерік майже сорок років прожив у Константинополі і навіть заприятелював з спадкоємцем імператорського престолу Юстиніаном. Навіть не чекаючи свого офіційного сходження на королівський трон, Гільдерік повернув із заслання усіх православних священників, дозволив обрати єпископів замість відсутніх і скликав православний помісний собор. (uk)
|
