| dbo:abstract
|
- Literatura gallega és la literatura feta en gallec a Galícia o a l'antic Regne de Galícia. (ca)
- Die galicische Literatur umfasst die Werke in galicischer Sprache, einer romanischen Sprache, die in Galicien im Nordwesten der Iberischen Halbinsel gesprochen wird. Galicisch ist heute die offizielle Sprache Galiciens und wird in Schulen und Universitäten gelehrt; etwa 70 % der Bevölkerung dieser Region sprechen nur oder hauptsächlich Galicisch. Galicisch ist eng mit dem Portugiesischen verwandt und bildete dessen Urform: Lange Zeit bildete es einen gemeinsamen Sprachraum bzw. ein Dialektkontinuum mit dem Portugiesischen mit Übergangsdialekten zum Asturischen. Es konnte sich aber im Gegensatz zum Portugiesischen, das zur Sprache eines souveränen Staates wurde, nur zu einem regionalen Idiom entwickeln, das lange Zeit als Sprache einfacher Leute diskriminiert wurde, deren Verschriftlichung nicht notwendig oder gar schädlich erschien. (de)
- Galeglingva literaturo aŭ pli simple galega literaturo estas la aro de literaturaj verkoj verkitaj en galega lingvo. Kiel okazas ĉe la plej parto de la aliaj latinidaj lingvoj, la unuaj literaturaj montroj en galega (tiam Galegportugala lingvo) datas reen el la Mezepoko. Post tiu mezepoka etapo (en kiu elstaris partikulare la poezia produktado), venis longa periodo de iom pli ol tri jarcentoj de literatura malfekundeco, nomita séculos escuros («malhelaj jarcentoj») kio koincidis kun preskaŭ totala abandono de la galega kiel literatura lingvo. Pro la rexurdimento (renaskiĝo", ekde komenco de la 19a jarcento, la literaturo en galega reekkultiviĝis kaj aperis fundamentaj figuroj kiel Rosalía de Castro. Jam en la 20a jarcento, antaŭ la Hispana Enlanda Milito graviĝis grupoj de intelektuloj kiel la Generación Nós (Generacio Ni) kaj la Irmandades da Fala (Frataro de la Lingvo), en kiuj estis verkistoj kiel Vicente Risco, Ramón Cabanillas kaj Castelao. Poste eblas konsideri du apartajn periodojn koincide proksimume, unu kun la frankisma diktaturo kaj alia kun la periodo el la Hispana transiro al demokratio ĝis kodiaŭ. Elstaraj verkistoj nuntempaj de la galega literaturo estas Xosé Luis Méndez Ferrín, Manuel Rivas kaj Suso de Toro. (eo)
- Se denomina literatura en gallego o, simplemente, literatura gallega al corpus de obras literarias escritas en lengua gallega. Como ocurre con la mayor parte de las demás lenguas romances, las primeras manifestaciones literarias en gallego (entonces gallego-portugués) datan de la Edad Media. Tras esta etapa medieval (en la que resulta especialmente relevante la producción poética), tuvo lugar un largo período de algo más de tres siglos de sequía literaria, denominados séculos escuros (en español, «siglos oscuros») que coincidió con un casi total abandono del gallego como lengua literaria. Con el rexurdimento, desde principios del siglo XIX, la literatura en gallego vuelve a cultivarse y surgen así nombres fundamentales como Rosalía de Castro. Ya en el siglo XX, antes de la guerra civil tienen especial importancia grupos de intelectuales como la Generación Nós y las Irmandades da Fala, en los que se integran escritores como Vicente Risco, Ramón Cabanillas y Castelao. Se pueden acotar, luego, dos periodos más que coincidirían, aproximadamente, uno con el franquismo y el otro con el período que llega hasta nuestros días, desde el advenimiento de la democracia en España. Autores relevantes de la literatura gallega actual son Xosé Luis Méndez Ferrín, Manuel Rivas y Suso de Toro. (es)
- Galician-language literature is the literature written in Galician. The earliest works in Galician language are from the early 13th-century trovadorismo tradition. In the Middle Ages, Galego-português (Galician-Portuguese) was a language of culture, poetry (troubadours) and religion throughout not only Galicia and Portugal but also Castile. After the separation of Portuguese and Galician, Galician was considered provincial and was not widely used for literary or academic purposes. It was with the Rexurdimento ("Rebirth"), in the mid-19th century that Galician was used again in literature, and then in politics. Much literature by Galician authors is written in Spanish, such as by Ignacio Ramonet or Gonzalo Torrente Ballester - though such writers tend to be excluded from discussion of Galician literature and counted as Spanish-language literature. Rosalia Castro de Murguía's Cantares Gallegos (1863; Galician Songs) was the first Galician-language book to be published in four centuries. Related to literature, 's 1989 Sempre Xonxa (Forever a Woman) is regarded as the first Galician-language film. The intellectual group Xeración Nós, a name that alludes to the Irish Sinn Féin ("We Ourselves") promoted Galician culture in the 1920s. Xeración Galaxia was established to translate modern texts that would link an independent Galician culture with the European context. The Galician translation of the Bible was begun in 1968 by Editorial SEPT and published in 1989. (en)
- Galizierazko literatura hizkuntza hartaz egindakoa da, Galiziako idazleekin lotutakoa nagusiki. Jarraian, idazleak aipatuko ditugu, jaiotzako probintzia agertuz. (eu)
- Per letteratura galiziana si intende la produzione letteraria in lingua galiziana, che va dal Medioevo (IX secolo) fino ai nostri giorni, caratterizzata da un'evoluzione piuttosto irregolare e discontinua, con fasi alterne di splendore e decadenza. (it)
- A literatura galega é aquela escrita em galego e em geral é literatura feita na Galiza ou por galegos. Porém, os diferentes exílios políticos e a forte emigração marcaram de maneira especial esta literatura e fizeram com que um número significado de autores emigrassem para outras regiões, sobretudo para a América e para o resto da Europa. (pt)
- Галиси́йская литерату́ра — литература галисийского народа, созданная на галисийском языке. Долгий и тернистый путь развития галисийской литературы характеризуется аномальным периодом так называемых «», когда на протяжении трёх столетий — XVI, XVII и XVIII — в условиях абсолютного доминирования испанского языка за редким исключением практически не создавались литературные произведения на галисийском языке. Термин «галисийская литература» является более широким по значению, чем «литература Галисии», поскольку включает также авторов, писавших на галисийском языке за пределами своей родины, которые, прежде всего по политическим причинам, вынуждены были покинуть её и эмигрировать в другие страны. Долгое время целый ряд авторов сохранял двуязычие, создавая произведения как на галисийском, так и на испанском языках, как, например, Росалия де Кастро и Рамон Мария дель Валье-Инклан, Альваро Кункейро и Хосе Анхель Валенте. В условиях Франкистской Испании понятия «галисийский народ» и «галисийский язык» отсутствовали в научном обиходе, что было зафиксировано в Краткой литературной энциклопедии. Ситуация существенно изменилась только после смерти каудильо Франко в 1975 году, когда Галисия получила статус автономного сообщества в составе Испании в 1981 году. В настоящее время авторы галисийской литературы объединены в созданную в 1980 году . (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Literatura gallega és la literatura feta en gallec a Galícia o a l'antic Regne de Galícia. (ca)
- Galizierazko literatura hizkuntza hartaz egindakoa da, Galiziako idazleekin lotutakoa nagusiki. Jarraian, idazleak aipatuko ditugu, jaiotzako probintzia agertuz. (eu)
- Per letteratura galiziana si intende la produzione letteraria in lingua galiziana, che va dal Medioevo (IX secolo) fino ai nostri giorni, caratterizzata da un'evoluzione piuttosto irregolare e discontinua, con fasi alterne di splendore e decadenza. (it)
- A literatura galega é aquela escrita em galego e em geral é literatura feita na Galiza ou por galegos. Porém, os diferentes exílios políticos e a forte emigração marcaram de maneira especial esta literatura e fizeram com que um número significado de autores emigrassem para outras regiões, sobretudo para a América e para o resto da Europa. (pt)
- Galeglingva literaturo aŭ pli simple galega literaturo estas la aro de literaturaj verkoj verkitaj en galega lingvo. Kiel okazas ĉe la plej parto de la aliaj latinidaj lingvoj, la unuaj literaturaj montroj en galega (tiam Galegportugala lingvo) datas reen el la Mezepoko. Post tiu mezepoka etapo (en kiu elstaris partikulare la poezia produktado), venis longa periodo de iom pli ol tri jarcentoj de literatura malfekundeco, nomita séculos escuros («malhelaj jarcentoj») kio koincidis kun preskaŭ totala abandono de la galega kiel literatura lingvo. Pro la rexurdimento (renaskiĝo", ekde komenco de la 19a jarcento, la literaturo en galega reekkultiviĝis kaj aperis fundamentaj figuroj kiel Rosalía de Castro. Jam en la 20a jarcento, antaŭ la Hispana Enlanda Milito graviĝis grupoj de intelektuloj kie (eo)
- Galician-language literature is the literature written in Galician. The earliest works in Galician language are from the early 13th-century trovadorismo tradition. In the Middle Ages, Galego-português (Galician-Portuguese) was a language of culture, poetry (troubadours) and religion throughout not only Galicia and Portugal but also Castile. Much literature by Galician authors is written in Spanish, such as by Ignacio Ramonet or Gonzalo Torrente Ballester - though such writers tend to be excluded from discussion of Galician literature and counted as Spanish-language literature. (en)
- Die galicische Literatur umfasst die Werke in galicischer Sprache, einer romanischen Sprache, die in Galicien im Nordwesten der Iberischen Halbinsel gesprochen wird. Galicisch ist heute die offizielle Sprache Galiciens und wird in Schulen und Universitäten gelehrt; etwa 70 % der Bevölkerung dieser Region sprechen nur oder hauptsächlich Galicisch. Galicisch ist eng mit dem Portugiesischen verwandt und bildete dessen Urform: Lange Zeit bildete es einen gemeinsamen Sprachraum bzw. ein Dialektkontinuum mit dem Portugiesischen mit Übergangsdialekten zum Asturischen. Es konnte sich aber im Gegensatz zum Portugiesischen, das zur Sprache eines souveränen Staates wurde, nur zu einem regionalen Idiom entwickeln, das lange Zeit als Sprache einfacher Leute diskriminiert wurde, deren Verschriftlichung (de)
- Se denomina literatura en gallego o, simplemente, literatura gallega al corpus de obras literarias escritas en lengua gallega. Como ocurre con la mayor parte de las demás lenguas romances, las primeras manifestaciones literarias en gallego (entonces gallego-portugués) datan de la Edad Media. Tras esta etapa medieval (en la que resulta especialmente relevante la producción poética), tuvo lugar un largo período de algo más de tres siglos de sequía literaria, denominados séculos escuros (en español, «siglos oscuros») que coincidió con un casi total abandono del gallego como lengua literaria. Con el rexurdimento, desde principios del siglo XIX, la literatura en gallego vuelve a cultivarse y surgen así nombres fundamentales como Rosalía de Castro. Ya en el siglo XX, antes de la guerra civil tie (es)
- Галиси́йская литерату́ра — литература галисийского народа, созданная на галисийском языке. Долгий и тернистый путь развития галисийской литературы характеризуется аномальным периодом так называемых «», когда на протяжении трёх столетий — XVI, XVII и XVIII — в условиях абсолютного доминирования испанского языка за редким исключением практически не создавались литературные произведения на галисийском языке. Термин «галисийская литература» является более широким по значению, чем «литература Галисии», поскольку включает также авторов, писавших на галисийском языке за пределами своей родины, которые, прежде всего по политическим причинам, вынуждены были покинуть её и эмигрировать в другие страны. Долгое время целый ряд авторов сохранял двуязычие, создавая произведения как на галисийском, так и (ru)
|
