| dbo:abstract
|
- Caïssa és una dríada mítica de Tràcia, venerada com la musa dels escacs. (ca)
- Caissa je fiktivní thrácká dryáda, která je označována jako múza nebo bohyně šachu. Dryáda se poprvé objevila v latinské básni Scacchia, Ludus (1527) o vynalezení šachů olympskými bohy od italského básníka a pozdějšího biskupa z Alby (asi 1485–1566). Podle básně byla hra vynalezena proto, aby pomohla nešťastně zamilovanému bohovi Martovi obměkčit dryádu Scacchia. Jméno Caissa dal dryádě anglický právník, indolog a šachový historik sir William Jones (1746–1794), který na základě Vidova díla napsal roku 1753 dvě didaktické básně Advertisement to Caissa a Caissa, or the Game of Chess, podle kterých dryádu šachy natolik získaly, že se stala jejich neúnavnou propagátorkou. Původ slova Caissa lze patrně hledat v některých anglických dialektech, kde šachy (chess) bývají označovány jako kess, kessa nebo keissa. Jméno Caissa se však stalo populárním teprve roku 1851, kdy byly Jonesovy básně přeloženy do francouzštiny a v nákladu sto výtisků vydány pro návštěvníky šachové kavárny Café de la Régence. Za múzu šachu pak prohlásil Caissu roku 1855 časopis Chess and Chess Players. (cs)
- كايسا هي حوراء درايد خيالية تصور على أنها إلهة الشطرنج. تم ابتكارها خلال عصر النهضة بواسطة الشاعر الإيطالي هيرونيموس فيدا. (ar)
- Caissa ist die (anachronistische) Göttin des Schachs. Sie ist eine neuzeitliche Erfindung, tatsächlich war das Schachspiel im vorchristlichen Europa noch nicht bekannt. Der Name stammt aus einem gleichnamigen Gedicht von William Jones, das 1763 veröffentlicht wurde. Darin ist Caissa eine Nymphe, in die sich der Gott Mars verliebt. Als seine Liebe nicht erwidert wird, lässt er das Schachspiel erfinden, um ihr Herz zu gewinnen. Jones wurde zu seinem Gedicht von dem erstmals 1525 gedruckten Werk Scacchia ludus des Marcus Hieronymus Vida inspiriert, in dem die Nymphe den Namen Scacchis trägt. Von Jahn, Zander und Oswald wurde das Gedicht ins Deutsche übertragen. Caissa ist im Namen zahlreicher Schachvereine enthalten. Auch in der Schachliteratur kommt der Begriff häufiger als Metapher vor, zum Beispiel in Wendungen wie Er war ein Liebling Caissas (ein starker Spieler) oder Caissa hat ihn mit Blindheit geschlagen (er hat einen groben Fehler begangen). Das sowjetische Schachprogramm, das 1974 die erste Computerschachweltmeisterschaft gewann, hieß Kaissa. (de)
- Kaisa (latine: Caïssa) estas anakronie unu el la Driadoj (arbara nimfo) honorata el la Renesanco kiel la ŝaka diino. La origino de la mito estas en kanto nomita Caisa, komponita en 1763 en la latina. La kanto estis verkita de William Jones. En la kanto Kaisa komence malakceptas la amindumadon de la greka dio de milito Areso. La rifuzita dio petas la helpon de la dio de sporto, kiu inventas la ŝakludon kiel donacon al Areso por ke li akiru la gracon de Kaisa. Kaisa estas ofte menciita en ŝakaj analizoj. Garri Kasparov mencias ŝin multajn fojojn, precipe en la kunteksto de bonŝanco, ekz. kiel anstataŭanto de la vortoj "bonŝanco ludis por mi" li skribas "kaisa estis kun mi", precipe en obskuraj pozicioj aŭ kiam li oferis materialon. La unua programaro gajnanta la Mondan Ŝakkonkurson de 1974 nomiĝis Kaisa. (eo)
- Caïssa ([ka:isa]) is a fictional (anachronistic) Thracian dryad portrayed as the goddess of chess. She was first mentioned during the Renaissance by Italian poet Hieronymus Vida. (en)
- Caissa es una dríade griega venerada como la musa del ajedrez. El mito se originó en un poema llamado Scachia Ludus escrito por Marco Girolamo Vida en el siglo XVI. Pero luego fue popularizada en el poema Caissa, escrito en 1763 en latín en hexámetros por William Jones. En el poema de William, Caissa inicialmente rechaza las proposiciones del dios griego de la guerra, Ares. Despreciado, Ares busca la ayuda del dios del deporte, quien crea el ajedrez como un regalo para Ares, para que se ganara el favor de Caissa. Caissa es referida frecuentemente en comentarios relativos al ajedrez. Garry Kasparov acostumbra usar esta referencia, especialmente en su libro My Great Predecessors (Mis grandes predecesores, o Mis geniales predecesores). Es usado como sustituto para decir que se tiene suerte -"Caissa estuvo conmigo" - especialmente en situaciones difíciles. (es)
- Caïssa est une dryade mythique de Thrace, représentée comme la déesse du jeu d'échecs. Le mythe de Caïssa n'existe pas dans l'époque antique, il provient d'un poème nommé Caissa: or The Game of Chess écrit en hexamètres latins par William Jones en 1763. Outre le texte en latin, le poème comprend de larges passages en anglais. Dans ce poème, Caïssa repousse d'abord les avances du dieu de la guerre, Mars. Blessé par ce rejet, Mars cherche l'aide du dieu des sports, Euphron, frère de Vénus, qui crée le jeu d'échecs comme cadeau pour que Mars gagne le cœur de Caïssa. (fr)
- Caissa è un personaggio letterario raffigurato come dea protettrice del gioco degli scacchi. (it)
- Caissa – driada przedstawiana jako bogini szachów. Mit nie występował w starożytności, a jako pierwszy powiązanie między Caissą a szachami utworzył William Jones w poemacie Caissa or the games of chess (Caissa czyli partia szachów), wydanym w Oxfordzie w 1772. Fabuła poematu opisuje partię szachów, graną na Olimpie w obecności bogów przez dwie nimfy. Podczas gry pojawiła się na Olimpie Caissa, wzbudzając zachwyt swą urodą. Szczególnie zauroczony jej wdziękami był Mars. Dowiedziawszy się, gdzie nimfa mieszka, aby ją zdobyć przyniósł tam szachownicę o polach wykonanych ze srebrnych i złotych płytek i zaproponował jej rozegranie partii. Caissa nie znała jednak zasad tej gry, poprosiła zatem Marsa, by ją ich nauczył. Nie wiadomo, czy zaloty Marsa przyniosły oczekiwany przez niego skutek, gdyż w kulminacyjnym momencie akcja poematu przenosi się z powrotem na Olimp. Nie wiadomo, kto pierwszy utożsamił Caissę z boginią szachów. Obecnie imię bogini jest często przywoływane przez prasę szachową i sportową, także szachiści mówią, iż "Caissa im sprzyjała" (lub też nie sprzyjała). Nazwę Kaissa nosił rosyjski program szachowy, zwycięzca Mistrzostw świata programów komputerowych z 1974 roku, rozgrywanych w Sztokholmie. Rosyjski szachista i gracz w warcaby stworzył "pojedynek bogiń Caissy i Minerwy", czyli partię, w której figury szachowe grają z pionkami warcabów. Wygrywają ją warcaby. (pl)
- Caïssa is een boomnimf die wordt gepresenteerd als de godin van het schaakspel. Hoewel een karakter dat in de zestiende eeuw is bedacht, wordt zij als een figuur uit de Griekse mythologie beschouwd. (nl)
- Caíssa é musa inspiradora do enxadrismo, descrita pela primeira vez pelo enxadrista italiano Marco Girolamo Vida ou Marco Hieronymus Vida (1485-1566), no poema Scacchia Ludus. No século XVIII, Sir William Jones escreveu o poema Caíssa; a ninfa grega que habitaria rios, montes e prados. (pt)
- Caissa, eller Caїssa, är en mytologisk dryad från Thrakien som ofta porträtteras som schackets gudinna. Caissa omnämns också i ett latinskt poem med samma namn, skrivet på hexameter år 1763 av den engelske orientalisten sir William Jones. Jones publicerade senare även en engelsk version av verket. I poemet avvisar Caissa till en början de kärleksbetygelser som krigsguden Mars framför till henne. Sporrad av motgången söker Mars bistånd av guden – bror till Venus – som då skapar schackspelet, tänkt som en gåva från Mars till Caissa, för att vinna hennes gunst. Caissa förekommer också i modern schacklitteratur, exempelvis har Garry Kasparov dedicerat varje band i sin bokserie My Great Predecessors till Caissa. Kaissa är också namnet på det ryska datorprogram som vann det första världsmästerskapet i schack för schackprogram, vilket hölls år 1974 i Stockholm. (sv)
- Каи́сса — вымышленная (анахроничная) фракийская дриада, изображаемая как богиня шахмат. Впервые была упомянута в эпоху Возрождения итальянским поэтом Иеронимом Вида. (ru)
- Каїсса — богиня і покровителька шахів . (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Caïssa és una dríada mítica de Tràcia, venerada com la musa dels escacs. (ca)
- كايسا هي حوراء درايد خيالية تصور على أنها إلهة الشطرنج. تم ابتكارها خلال عصر النهضة بواسطة الشاعر الإيطالي هيرونيموس فيدا. (ar)
- Caïssa ([ka:isa]) is a fictional (anachronistic) Thracian dryad portrayed as the goddess of chess. She was first mentioned during the Renaissance by Italian poet Hieronymus Vida. (en)
- Caïssa est une dryade mythique de Thrace, représentée comme la déesse du jeu d'échecs. Le mythe de Caïssa n'existe pas dans l'époque antique, il provient d'un poème nommé Caissa: or The Game of Chess écrit en hexamètres latins par William Jones en 1763. Outre le texte en latin, le poème comprend de larges passages en anglais. Dans ce poème, Caïssa repousse d'abord les avances du dieu de la guerre, Mars. Blessé par ce rejet, Mars cherche l'aide du dieu des sports, Euphron, frère de Vénus, qui crée le jeu d'échecs comme cadeau pour que Mars gagne le cœur de Caïssa. (fr)
- Caissa è un personaggio letterario raffigurato come dea protettrice del gioco degli scacchi. (it)
- Caïssa is een boomnimf die wordt gepresenteerd als de godin van het schaakspel. Hoewel een karakter dat in de zestiende eeuw is bedacht, wordt zij als een figuur uit de Griekse mythologie beschouwd. (nl)
- Caíssa é musa inspiradora do enxadrismo, descrita pela primeira vez pelo enxadrista italiano Marco Girolamo Vida ou Marco Hieronymus Vida (1485-1566), no poema Scacchia Ludus. No século XVIII, Sir William Jones escreveu o poema Caíssa; a ninfa grega que habitaria rios, montes e prados. (pt)
- Каи́сса — вымышленная (анахроничная) фракийская дриада, изображаемая как богиня шахмат. Впервые была упомянута в эпоху Возрождения итальянским поэтом Иеронимом Вида. (ru)
- Каїсса — богиня і покровителька шахів . (uk)
- Caissa je fiktivní thrácká dryáda, která je označována jako múza nebo bohyně šachu. Dryáda se poprvé objevila v latinské básni Scacchia, Ludus (1527) o vynalezení šachů olympskými bohy od italského básníka a pozdějšího biskupa z Alby (asi 1485–1566). Podle básně byla hra vynalezena proto, aby pomohla nešťastně zamilovanému bohovi Martovi obměkčit dryádu Scacchia. (cs)
- Kaisa (latine: Caïssa) estas anakronie unu el la Driadoj (arbara nimfo) honorata el la Renesanco kiel la ŝaka diino. La origino de la mito estas en kanto nomita Caisa, komponita en 1763 en la latina. La kanto estis verkita de William Jones. En la kanto Kaisa komence malakceptas la amindumadon de la greka dio de milito Areso. La rifuzita dio petas la helpon de la dio de sporto, kiu inventas la ŝakludon kiel donacon al Areso por ke li akiru la gracon de Kaisa. La unua programaro gajnanta la Mondan Ŝakkonkurson de 1974 nomiĝis Kaisa. (eo)
- Caissa es una dríade griega venerada como la musa del ajedrez. El mito se originó en un poema llamado Scachia Ludus escrito por Marco Girolamo Vida en el siglo XVI. Pero luego fue popularizada en el poema Caissa, escrito en 1763 en latín en hexámetros por William Jones. En el poema de William, Caissa inicialmente rechaza las proposiciones del dios griego de la guerra, Ares. Despreciado, Ares busca la ayuda del dios del deporte, quien crea el ajedrez como un regalo para Ares, para que se ganara el favor de Caissa. (es)
- Caissa ist die (anachronistische) Göttin des Schachs. Sie ist eine neuzeitliche Erfindung, tatsächlich war das Schachspiel im vorchristlichen Europa noch nicht bekannt. Der Name stammt aus einem gleichnamigen Gedicht von William Jones, das 1763 veröffentlicht wurde. Darin ist Caissa eine Nymphe, in die sich der Gott Mars verliebt. Als seine Liebe nicht erwidert wird, lässt er das Schachspiel erfinden, um ihr Herz zu gewinnen. Jones wurde zu seinem Gedicht von dem erstmals 1525 gedruckten Werk Scacchia ludus des Marcus Hieronymus Vida inspiriert, in dem die Nymphe den Namen Scacchis trägt. (de)
- Caissa – driada przedstawiana jako bogini szachów. Mit nie występował w starożytności, a jako pierwszy powiązanie między Caissą a szachami utworzył William Jones w poemacie Caissa or the games of chess (Caissa czyli partia szachów), wydanym w Oxfordzie w 1772. Fabuła poematu opisuje partię szachów, graną na Olimpie w obecności bogów przez dwie nimfy. Podczas gry pojawiła się na Olimpie Caissa, wzbudzając zachwyt swą urodą. Szczególnie zauroczony jej wdziękami był Mars. Dowiedziawszy się, gdzie nimfa mieszka, aby ją zdobyć przyniósł tam szachownicę o polach wykonanych ze srebrnych i złotych płytek i zaproponował jej rozegranie partii. Caissa nie znała jednak zasad tej gry, poprosiła zatem Marsa, by ją ich nauczył. Nie wiadomo, czy zaloty Marsa przyniosły oczekiwany przez niego skutek, gdyż (pl)
- Caissa, eller Caїssa, är en mytologisk dryad från Thrakien som ofta porträtteras som schackets gudinna. Caissa omnämns också i ett latinskt poem med samma namn, skrivet på hexameter år 1763 av den engelske orientalisten sir William Jones. Jones publicerade senare även en engelsk version av verket. I poemet avvisar Caissa till en början de kärleksbetygelser som krigsguden Mars framför till henne. Sporrad av motgången söker Mars bistånd av guden – bror till Venus – som då skapar schackspelet, tänkt som en gåva från Mars till Caissa, för att vinna hennes gunst. (sv)
|
