| dbo:abstract
|
- Adhèrbal va ser rei de Numídia de l'any 118 aC fins al 112 aC. Era fill de Micipsa i net de Masinissa I. Va rebre el regne de Numídia del seu pare, juntament amb els seus germans Hiempsal i Gauda. Gauda va ser declarat massa dèbil, encara que després va ser rei, i substituït per un cosí, Jugurta, l'any 118 aC. Jugurta va assassinar al cap de poc temps a Hiempsal i llavors Adhèrbal va fugir a Roma. Els romans el van restablir a la seva part del regne l'any 117 aC però aviat Jugurta el va atacar i el va assetjar a Cirta on Jugurta el va assassinar traïdorament l'any 112 aC tot i la protecció de la República de Roma, provocant la Guerra de Jugurta. En parlen Sal·lusti i Titus Livi. (ca)
- عزربعل ابن مكيبسا، وأخو يوغرطة بالتبني، قتل يوغرطة أخاه ، فواجهه بحرب أهلية لكنه قتل. كان هو من طلب نجدة روما وشيوخها، ليدخل الرومان نوميديا. (ar)
- Adherbal (Punic: 𐤀𐤃𐤓𐤁𐤏𐤋, ʿDRBʾL), son of Micipsa and grandson of Masinissa, was a king of Numidia between 118 and 112 BC. He inherited the throne after the death of his father, and ruled jointly with his younger brother Hiempsal, and Jugurtha, the nephew of Masinissa. After the murder of his brother by Jugurtha, Adherbal fled to Rome and was restored to his share of the kingdom by the Romans in 117 BC, with Jugurtha ruling his brother's former share. But Adherbal was again stripped of his dominions by Jugurtha and besieged in Cirta, where he was killed by Jugurtha in 112 BC, although he had placed himself under the protection of the Romans. François Joseph Lagrange-Chancel's 1694 French play Adherbal, King of Numidia, is based on his story. (en)
- Adherbal (berberisch ⴰⴷⵉⵔⴱⴰⵍ Adirbal) war von 118 bis 112 v. Chr. König der numidischen Massylier. Er kam als Sohn des Königs Micipsa an die Macht, musste aber auf Druck der Römer das Reich mit seinem Bruder Hiempsal sowie Jugurtha teilen. Dennoch brach bald der Machtkampf mit Jugurtha aus. Nach der Ermordung von Hiempsal durch Jugurtha wurde Numidien von den Römern erneut geteilt, wobei Adherbal die östliche Reichshälfte zugewiesen bekam. 112 v. Chr. eroberte Jugurtha aber Cirta und tötete Adherbal. Da bei dieser Eroberung römische Bürger getötet wurden, kam es in der Folgezeit zum Jugurthinischen Krieg mit der Römischen Republik (111–105 v. Chr.). (de)
- Aderbal Numidiakoa Numidiako errege bat izan zen K.a. 118 eta K.a. 112 bitartean, azken urte honetan hil zelarik. Mizipsaren semea eta Masinisaren biloba izan zen, biak ala biak Numidiako erregeak. Bere lehengusu Iugurtarekin gerra bat izan zuen, non garaitua izan zen. Erromari laguntza eskatu zion bere erresuma berreskuratu ahal izateko, eta Erromaren erabakia erresuma bitan banatzea izan zen, ekialdeko zatia Aderbalentzat eta mendebaldekoa Iugurtarentzat izan zelarik. Aderbalen zatiak bere hiriburua egungo Aljeriako Constantina hirian zuen, garai hartan Zirta bezala ezagutzen zena. Alabaina, Iugurtak ez zuen erromatarren erabakia onartu, eta gerra berabiarazi zuen, Cirta inbadituz, inbasio honetan Aderbal hila izan zelarik.
* Datuak: Q356616 (eu)
- Aderbal de Numidia fue rey de Numidia desde el año 118 a. C. al 112 a. C., en el que murió. Fue hijo de Micipsa y nieto de Masinisa, ambos reyes de Numidia. Se vio envuelto en una guerra con su primo Yugurta, que le derrotó. Apeló a Roma para obtener la devolución de su reino, y su decisión fue dividir Numidia entre ambos aspirantes, asignándole la mitad oriental, con capital en Cirta. Sin embargo, Yugurta no aceptó la resolución y reanudó la guerra, invadiendo Cirta, operación en la que Aderbal resultó muerto. (es)
- Adherbal (en punique : « serviteur de Baal ») était un roi de Numidie, de 118 à 112 av. J.-C.. (fr)
- Aderbale (... – 112 a.C.) fu re della Numidia dal 118 al 112 a.C.. Primogenito del re Micipsa, salì al potere alla sua morte, ma, forse su pressione dei Romani, che temevano la forza di uno Stato numida unificato, dovette condividere il potere con il fratello minore Iempsale e col cugino (e fratello adottivo) Giugurta (come già era stato imposto da Scipione Emiliano all'epoca della successione di Massinissa). La divisione dello Stato doveva essere di tipo territoriale, ma non vi fu modo di definirla con precisione. Ben presto Iempsale, che si era stabilito provvisoriamente a Thirmida, venne ucciso, con tutta probabilità su istigazione di Giugurta, che oramai non faceva più mistero di mirare alla conquista dell'intero regno. Aderbale, sconfitto in battaglia dal più esperto cugino, dovette rifugiarsi nella Provincia d'Africa, da cui poi andò nella stessa Roma per fare valere i propri diritti. Ma anche Giugurta aveva forti appoggi in Senato, sia per i meriti acquisiti durante l'assedio di Numanzia, sia perché non esitava ad usare la corruzione. La decisione fu quindi quella di inviare in Numidia una commissione senatoriale, con lo scopo di ripartire il regno tra i due. Nel 117 a.C., l'arbitrato di L. Opimio stabilì che a Giugurta andasse la parte occidentale (l'antico regno dei Massesili), confinante con la Mauretania, più ricca e popolosa, mentre ad Aderbale spettava la parte orientale (l'antico regno dei Massili), con Cirta come capitale, più urbanizzata e ricca di porti. Ciononostante, Giugurta non esitò ad invadere il territorio del cugino, e Aderbale dovette rifugiarsi a Cirta, che venne posta sotto assedio. Al termine dell'assedio (112 a.C.), nonostante le promesse di salvargli la vita, Giugurta fece torturare ed uccidere Aderbale, e non risparmiò nemmeno i commercianti italici della città, che avevano fatto da mediatori, convincendolo ad arrendersi. Questa uccisione di cittadini romani fu il pretesto che i Romani utilizzarono poi per dichiarare guerra a Giugurta. Sulla personalità di Aderbale poco si riesce a ricavare dai dati degli storici antichi. Appare indubbio che fosse meno capace, e meno esperto, di Giugurta in quello che concerne le arti militari, e molti indizi inducono a pensare che fosse piuttosto portato, come il padre a governare pacificamente e con saggezza. (it)
- Adherbal (in Tifinagh: ⴰⴷⵉⵔⴱⴰⵍ Adirbal) was een Numidische koning ten tijde van de Romeinse Republiek. Hij was de zoon van Micipsa en de kleinzoon van Massinissa. Na de dood van zijn vader in 118 v.Chr. regeerde Adherbal gezamenlijk met zijn jongere broer Hiempsal en zijn neef Jugurtha, over de Numidiërs.Na de moord op zijn broer door Jugurtha, vluchtte Adherbal naar Rome. De Romeinen gaven hem in 117 v.Chr. zijn koninkrijk terug, en Jugurtha kreeg Hiempsals deel van het koninkrijk. In 112 v.Chr. werd Adherbal opnieuw ontdaan van zijn heerschappij door Jugurtha die hem in Cirta belegerde. Hoewel hij zich onder de bescherming van de Romeinen had geplaatst, werd hij uiteindelijk verraderlijk vermoord in 112 v.Chr. (nl)
- Adherbal (zm. 112 p.n.e.) – król i współrządca Numidii w latach 118–112 p.n.e. (pl)
- Адгербал (лат. Adherbal; убит в 112 году до н. э., Цирта, Нумидия) — царь Нумидии, сын Миципсы. В 117 году до н. э. Адгербал после убийства своего брата Гиемпсала Югуртой искал защиты у римского сената. Сенат разделил царство между обоими претендентами, причём Адгербалу досталась более пустынная восточная часть. Уже в следующем году Югурта напал на Адгербала, разбил его войско и осадил его столицу Цирту. По просьбе Адгербала сенат отправил туда посольство, которое от обоих противников потребовало прекращения войны. Однако в 112 году до н. э. Югурта, не обратив на этот приказ никакого внимания, продолжил осаду Цирты, принудил Адгербала к сдаче, убил его и всех жителей города, захваченных в плен с оружием в руках. (ru)
- Aderbal, filho de Micipsa e neto de Masinissa, foi um rei da Numídia entre 118 e 112 a.C. Ele herdou o trono após a morte de seu pai e governou juntamente com seu irmão mais novo Hiempsal e Jugurta, sobrinho de Masinissa. Após o assassinato de seu irmão por Jugurta, Aderbal fugiu para Roma e foi restaurado à sua parte do reino pelos romanos em 117, com Jugurta governando a parte anterior de seu irmão. Mas Aderbal foi novamente destituído de seus domínios por Jugurta e sitiado em Cirta, onde foi morto por Jugurta em 112, embora tivesse se colocado sob a proteção dos romanos. A peça francesa de 1694 de François Joseph Lagrange-Chancel, Aderbal, Rei da Numidia, é baseada em sua história. (pt)
- Адгербал (лат. Adherbal; * ? — 112 до н. е., Цирта, Нумідія (нині — Константіна, Алжир) — , син Міціпси. У 117 до н. е. Адгербал після вбивства свого брата Гіемпсала Югуртою шукав захисту у римського сенату. Сенат розділив царство між обома претендентами, причому Адгербалу дісталася пустельніша східна частина. Вже наступного року Югурта напав на Адгербала, розбив його військо та обложив його столицю Цирту. На прохання Адгербала сенат відправив туди посольство, яке від обох супротивників вимагало припинення війни. Але в 112 до н. е. Югурта, не звернувши на цей наказ ніякої уваги, продовжив облогу Цирти, примусив Адгербала до здачі, вбив його і всіх жителів міста, захоплених в полон зі зброєю в руках. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- عزربعل ابن مكيبسا، وأخو يوغرطة بالتبني، قتل يوغرطة أخاه ، فواجهه بحرب أهلية لكنه قتل. كان هو من طلب نجدة روما وشيوخها، ليدخل الرومان نوميديا. (ar)
- Adherbal (berberisch ⴰⴷⵉⵔⴱⴰⵍ Adirbal) war von 118 bis 112 v. Chr. König der numidischen Massylier. Er kam als Sohn des Königs Micipsa an die Macht, musste aber auf Druck der Römer das Reich mit seinem Bruder Hiempsal sowie Jugurtha teilen. Dennoch brach bald der Machtkampf mit Jugurtha aus. Nach der Ermordung von Hiempsal durch Jugurtha wurde Numidien von den Römern erneut geteilt, wobei Adherbal die östliche Reichshälfte zugewiesen bekam. 112 v. Chr. eroberte Jugurtha aber Cirta und tötete Adherbal. Da bei dieser Eroberung römische Bürger getötet wurden, kam es in der Folgezeit zum Jugurthinischen Krieg mit der Römischen Republik (111–105 v. Chr.). (de)
- Aderbal de Numidia fue rey de Numidia desde el año 118 a. C. al 112 a. C., en el que murió. Fue hijo de Micipsa y nieto de Masinisa, ambos reyes de Numidia. Se vio envuelto en una guerra con su primo Yugurta, que le derrotó. Apeló a Roma para obtener la devolución de su reino, y su decisión fue dividir Numidia entre ambos aspirantes, asignándole la mitad oriental, con capital en Cirta. Sin embargo, Yugurta no aceptó la resolución y reanudó la guerra, invadiendo Cirta, operación en la que Aderbal resultó muerto. (es)
- Adherbal (en punique : « serviteur de Baal ») était un roi de Numidie, de 118 à 112 av. J.-C.. (fr)
- Adherbal (in Tifinagh: ⴰⴷⵉⵔⴱⴰⵍ Adirbal) was een Numidische koning ten tijde van de Romeinse Republiek. Hij was de zoon van Micipsa en de kleinzoon van Massinissa. Na de dood van zijn vader in 118 v.Chr. regeerde Adherbal gezamenlijk met zijn jongere broer Hiempsal en zijn neef Jugurtha, over de Numidiërs.Na de moord op zijn broer door Jugurtha, vluchtte Adherbal naar Rome. De Romeinen gaven hem in 117 v.Chr. zijn koninkrijk terug, en Jugurtha kreeg Hiempsals deel van het koninkrijk. In 112 v.Chr. werd Adherbal opnieuw ontdaan van zijn heerschappij door Jugurtha die hem in Cirta belegerde. Hoewel hij zich onder de bescherming van de Romeinen had geplaatst, werd hij uiteindelijk verraderlijk vermoord in 112 v.Chr. (nl)
- Adherbal (zm. 112 p.n.e.) – król i współrządca Numidii w latach 118–112 p.n.e. (pl)
- Адгербал (лат. Adherbal; * ? — 112 до н. е., Цирта, Нумідія (нині — Константіна, Алжир) — , син Міціпси. У 117 до н. е. Адгербал після вбивства свого брата Гіемпсала Югуртою шукав захисту у римського сенату. Сенат розділив царство між обома претендентами, причому Адгербалу дісталася пустельніша східна частина. Вже наступного року Югурта напав на Адгербала, розбив його військо та обложив його столицю Цирту. На прохання Адгербала сенат відправив туди посольство, яке від обох супротивників вимагало припинення війни. Але в 112 до н. е. Югурта, не звернувши на цей наказ ніякої уваги, продовжив облогу Цирти, примусив Адгербала до здачі, вбив його і всіх жителів міста, захоплених в полон зі зброєю в руках. (uk)
- Adhèrbal va ser rei de Numídia de l'any 118 aC fins al 112 aC. Era fill de Micipsa i net de Masinissa I. Va rebre el regne de Numídia del seu pare, juntament amb els seus germans Hiempsal i Gauda. Gauda va ser declarat massa dèbil, encara que després va ser rei, i substituït per un cosí, Jugurta, l'any 118 aC. (ca)
- Adherbal (Punic: 𐤀𐤃𐤓𐤁𐤏𐤋, ʿDRBʾL), son of Micipsa and grandson of Masinissa, was a king of Numidia between 118 and 112 BC. He inherited the throne after the death of his father, and ruled jointly with his younger brother Hiempsal, and Jugurtha, the nephew of Masinissa. After the murder of his brother by Jugurtha, Adherbal fled to Rome and was restored to his share of the kingdom by the Romans in 117 BC, with Jugurtha ruling his brother's former share. But Adherbal was again stripped of his dominions by Jugurtha and besieged in Cirta, where he was killed by Jugurtha in 112 BC, although he had placed himself under the protection of the Romans. (en)
- Aderbal Numidiakoa Numidiako errege bat izan zen K.a. 118 eta K.a. 112 bitartean, azken urte honetan hil zelarik. Mizipsaren semea eta Masinisaren biloba izan zen, biak ala biak Numidiako erregeak. Bere lehengusu Iugurtarekin gerra bat izan zuen, non garaitua izan zen. Erromari laguntza eskatu zion bere erresuma berreskuratu ahal izateko, eta Erromaren erabakia erresuma bitan banatzea izan zen, ekialdeko zatia Aderbalentzat eta mendebaldekoa Iugurtarentzat izan zelarik. Aderbalen zatiak bere hiriburua egungo Aljeriako Constantina hirian zuen, garai hartan Zirta bezala ezagutzen zena. (eu)
- Aderbale (... – 112 a.C.) fu re della Numidia dal 118 al 112 a.C.. Primogenito del re Micipsa, salì al potere alla sua morte, ma, forse su pressione dei Romani, che temevano la forza di uno Stato numida unificato, dovette condividere il potere con il fratello minore Iempsale e col cugino (e fratello adottivo) Giugurta (come già era stato imposto da Scipione Emiliano all'epoca della successione di Massinissa). (it)
- Aderbal, filho de Micipsa e neto de Masinissa, foi um rei da Numídia entre 118 e 112 a.C. Ele herdou o trono após a morte de seu pai e governou juntamente com seu irmão mais novo Hiempsal e Jugurta, sobrinho de Masinissa. Após o assassinato de seu irmão por Jugurta, Aderbal fugiu para Roma e foi restaurado à sua parte do reino pelos romanos em 117, com Jugurta governando a parte anterior de seu irmão. Mas Aderbal foi novamente destituído de seus domínios por Jugurta e sitiado em Cirta, onde foi morto por Jugurta em 112, embora tivesse se colocado sob a proteção dos romanos. (pt)
- Адгербал (лат. Adherbal; убит в 112 году до н. э., Цирта, Нумидия) — царь Нумидии, сын Миципсы. В 117 году до н. э. Адгербал после убийства своего брата Гиемпсала Югуртой искал защиты у римского сената. Сенат разделил царство между обоими претендентами, причём Адгербалу досталась более пустынная восточная часть. Уже в следующем году Югурта напал на Адгербала, разбил его войско и осадил его столицу Цирту. По просьбе Адгербала сенат отправил туда посольство, которое от обоих противников потребовало прекращения войны. (ru)
|
