| dbo:abstract
|
- Cchulthim Gjamccho (1816 – 1837) byl 10. tibetským dalajlamou. Narodil se v provincii Kham na východě Tibetu. Roku 1820 byl rozpoznán jako inkarnace 9. dalajlamy. O dva roky později byl uveden do Potaly. Měl velmi chabé zdraví a zemřel mlád ve věku dvaceti jedna let. Cipön Žagabpa uvádí, že zemřel "prvního dne devátého měsíce" tibetského kalendáře. (cs)
- Tsultrim Gyatso (Transliteració Wylie:tshul khrim rgya mtsho, pinyin: Cüchim Gyaco，xinès :楚臣嘉措) va ser el 10è Dalai-lama. Tsultrim Gyatso va néixer el 29 de març de 1816 a Litang, un poble de la regió . Els seus pares eren Lobsang Dakpa i Namgyal Bhuti. En 1822 va ser reconegut com la reencarnació del Dalai Lama anterior (fou el primer Dalai Lama insaculat amb el procediment de l'), i va ser entronitzat al Palau de Potala, prenent el nom de Tsultrim Gyatso. Va estudiar filosofia budista a la universitat de . En 1835 va prendre els vots de l'orde . Era estimat pel poble comú, mentre que entre la noblesa tibetana es feia impopular per l'augment constant dels impostos. Durant el seu regne no es van produir grans canvis. Es va reconstruir el palau de Potala. Tsultrim Gyatso, que sempre havia estat malaltís, va morir l'1 de setembre de 1837 a Potala (suposadament morí somrient assegut en la postura tradicional de Buda), després d'una malaltia que havia començat unes setmanes abans. És possible que la seva mort es produí a causa d'enverinament progressiu. Segons una altra versió, morí de seguida quan el sostre del seu compartiment s'esfondrà. Fou el segon Dalai Lama successiu que moria jove, abans d'haver assumit plens poders. (ca)
- تسولتريم غياتسو (1816 م – 1837 م) الدالاي لاما العاشر، ولد في ليثانغ في خام لأبويه لوبسانغ داكبا ونامجيال بهوتي. عام 1822 اعترف به على أنه الدالاي لاما الجديد وتم تتويجه في قصر بوتالا، وفي نفس السنة تقدم إلى نذور الراهب المبتدئ وأًعطي اسم تسولتريم غياتسو. وفي عام 1826 عندما بلغ العاشرة انتقل إلى دير دريبونغ حيث درس هناك العديد من النصوص الفلسفية والروحانية البوذية، وفي عام 1831 قام تسولتريم بإصلاحات واسعة في قصر بوتالا. عندما بلغ الدالاي لاما التاسعة عشر من العمر نال مرتبة راهب (كامل الرسامة). كان تسولتريم يعاني من مشاكل صحية تسببت بموته عام 1837. (ar)
- Ngawang Lobzang Jampel Tsultrim Gyatso (ngag dbang blo bzang 'jam dpal tshul khrims rgya mtsho) or Tsultrim Gyatso (29 March 1816 – 30 September 1837) was the 10th Dalai Lama of Tibet, and born in Chamdo. He was fully ordained in the Gelug school of Tibetan Buddhism, studied the sutras and tantras, had several students, and rebuilt the Potala Palace. Tsultrim Gyatso was born to a modest family known as Drongto Norbutsang (grong stod nor bu tshang) in Chamdo, eastern Tibet. His father was Lobzang Nyendrak (blo bzang snyan grags) and his mother was Namgyel Butri (rnam rgyal bu khrid). The ninth Dalai Lama Lungtok Gyatso had died in 1815, and five years would pass before his incarnation was found. Tsultrim Gyatso was chosen from a field of six potential incarnates of the ninth Dalai Lama Lungtok Gyatso (ta la'i bla ma 09 lung rtogs rgya mtsho). Preferred as the best by the oracle and government officials in 1820, he travelled to Lhasa in 1821 after which the regent Demo Ngawang Lobzang Tubten Jigme Gyatso died. The Qing emperor's representatives then insisted a golden urn be used to confirm the incarnation, delaying the enthronement for a year. During that year of delay, Tibetan historians state "Tibetan officials allowed the amban announced that the Urn had been used to satisfy the Emperor, despite the reality that the Urn had not been employed." The enthronement of the 10th Dalai Lama Tsultrim Gyatso at the Potala Palace occurred in 1822, on the eighth day of the eighth month of the water-horse year. Soon after his enthronement in 1822, the Dalai Lama received his pre-novice ordination from the Seventh Panchen Lama Lobzang Palden Tenpai Nyima (paN chen bla ma 04 blo bzang dpal ldan bstan pa'i nyi ma) and gave him the name Ngawang Lobzang Jampel Tsultrim Gyatso (ngag dbang blo bzang 'jam dpal tshul khrims rgya mtsho). The following month he became a novice monk. His father received a title and the Yutok estate, which initiated a noble Tibetan family line. In 1825 in his 10th year, the Dalai Lama had many tutors and was enrolled at Drepung Monastery and studied both sutra and tantra. He likely studied at Ganden Monastery and Sera Monastery as well. He studied Tibetan Buddhist texts extensively during the rest of his life. In 1830, the Dalai Lama was put in charge of the Tibetan state, and a report called the "Iron-Tiger Report" on agriculture and tax policies was prepared. In 1831 the Dalai Lama reconstructed the Potala Palace. In 1834 the Dalai Lama gave teachings to the Fifth Kalkha and to the Mongolian King of Torgo, and sent senior monks to Mongolia to establish a Kalacakra center there. The Dalai Lama set about to overhaul the economic structure of Tibet but, unfortunately, did not live long enough to see his plans come to fruition. After becoming ill in 1834 during an epidemic breakout in Lhasa, the Dalai Lama received his full Gelong ordination from the Panchen Lama in his nineteenth year. He remained in poor health for three years and died in 1837. Despite his death in his 22nd year, he was said to have had several students from Tibet and Bhutan. The 10th Dalai Lama's body was installed in a golden reliquary in the Potala Palace called The Supreme Ornament of the Three Realms” (gser gdung khams gsum rgyan mchog). (en)
- Tshülthrim Gyatsho (geboren 29. März 1816; gestorben 30. September 1837) war der zehnte Dalai Lama. (de)
- Tsultrim GYATSO (Tibeta alfabeto:ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་,:tshul khrim rgya mtsho, : Cüchim Gyaco) (1816 - Septembro 1837) estis la 10-a Dalai-lamao. (eo)
- Tsultrim Gyatso (tibetano:ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་, wylie:tshul khrim rgya mtsho, : Cüchim Gyaco) (1816-1837) décimo dalái lama. En 1822 fue reconocido como la reencarnación del dalái lama anterior (fue el primer dalái lama insaculado por el procedimiento de la urna dorada), y fue entronizado en el palacio de Potala, tomando el nombre de Tsultrim Gyatso. Estudió filosofía budista en la . En 1835 tomó los votos de la orden Gelong. Era amado por el pueblo común, mientras que entre la nobleza tibetana se hacía impopular por el aumento constante de los impuestos. Durante su reinado no se produjeron grandes cambios. Se reconstruyó el palacio de Potala. Tsultrim Gyatso, que siempre había sido enfermizo, murió el 1 de septiembre de 1837 en Potala (una versión dice que murió sonriendo sentado en la postura tradicional de Buda), tras una enfermedad que había comenzado unas semanas antes. Es posible que su muerte se produjese a causa de envenenamiento progresivo. Según otra versión, murió de inmediato cuando el techo de su compartimiento se derrumbó. Fue el segundo dalái lama sucesivo que moría joven, antes de haber asumido plenamente su poder. (es)
- Tsultrim Gyatso, (1816ko martxoaren 29a - 1837) Tibeteko 10. Dalai Lama izan zen. Chamdoko familia xume batean, aurreko dalai lama izan zen Lungtok Gyatsoren berraragitze bezala ezagutua izan zen, 1820an. 1822an, Potala Jauregian tronuratua izan zen, Tsultrim Gyatso izenarekin. Lungtok Gyatso 1815ean hil ondoren, zortzi urte pasa ziren hurrengo dalai lama aukeratua izan aurretik. Gertakari politikoak garai honetan, oso ilunak izan ziren, baina, azkenean, Palden Tenpai Nyimak parte hartu eta erabili zuen, (hautagaien izenak jarrita zituena), lehen aldiz, dalai lama berria aukeratzeko testen zati bezala. 1822an, 10. dalai lama Urrezko Tronuan eseri zen, eta bere tronuratzetik gutxira, Palden Tenpai Nyimaren aldetik aurrenobiziatua jaso zuen, nork Tsultrim Gyatso izena eman zion. Gelong botuak administratu zituen Tsultrim Gyatsorentzat 1831n. 1826an, sartu eta sutra eta tantran maisu bihurtu zen. Tibeteko testu budistak sakonki ikasi zituen bere bizitza osoan. 1831n, Potala Jauregia berreraiki zuen, eta, hemeretzi urterekin, Panchen Lamarentzako Gelong botoak eraman zituen urte berean. Tibeten egitura ekonomikoa konpondu nahi izan zuen, baina ez zen bere lanaren fruituak ikusteko haina bizi izan. Etengabe osasun kaxkarra izan zuen, eta 1837an hil zen. "Bizitza laburreko dalai lamen garaian (bederatzigarrenetik hamabigarreneraino) Panchen Lama, bederatzigarren Dalai Lamaren garaitik zegoena zen, oraindik gazte zirenean hildako dalai lamek utzitako hutsunea bete zuena.
* Datuak: Q25244 (eu)
- Tsultrim Gyatso (25 avril 1816 – 30 septembre 1837) est le 10e dalaï-lama (tibétain : ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་, Wylie : Tshul-khrims rgya-matsho). Mort à 21 ans, il n'exerça aucune fonction politique. (fr)
- Tsultrim Gyatso (29 Maret 1816 – 1837) adalah Dalai Lama Tibet ke-10. Ia lahir di keluarga sederhana di (Tibet sebelah timur) (in)
- Tsultrim Gyatso (1816 – 1837) è stato il decimo Dalai Lama del Tibet. (it)
- 취침갸초(티베트어: ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་, 1816년 ~ 1837년)는 제10대 달라이 라마이다. 티베트 동부의 중산층 가정에서 태어났다. 1820년에 제9대 달라이 라마의 환생자로 인정받았고, 1822년 포탈라 궁에서 10대 달라이 라마로 즉위하였다. 취침갸초는 전대 달라이 라마가 서거하고 8년이나 지난 후에 새로운 달라이 라마로 즉위하였는데, 이는 당시 티베트를 둘러싼 복잡한 정치적 상황 때문이었다. 1822년, 그는 포탈라 궁에 있는 황금 옥좌에 올랐고, 판첸 라마에게 '취침갸초'라는 이름을 정식으로 받았다. 후에 판첸 라마는 취침갸초에게 겔룩파의 맹세를 시키기도 하였다. 1826년에 그는 드레풍 사원에 들어갔고, 티베트의 학문에 통달하였다. 그는 그의 일생동안 티베트 불교의 교리를 더욱 자세히 탐구하고자 노력하였다. 1831년, 취침갸초는 19살의 나이에 포탈라 궁의 재건을 명했고, 같은 해에 판첸 라마에 의해 겔룩파에 정식으로 입문하게 되었다. 그는 티베트의 경제 구조를 정비하려 하였으나, 불행히도 그의 계획이 실현되는 것을 지켜볼 만큼 오래 살지 못했다. 취침갸초는 생애 내내 건강이 안좋았으며, 1837년에 선종했다. (ko)
- ダライ・ラマ10世ツルティム・ギャツォ（チベット文字：ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་、1816年3月29日 - 1837年9月30日）は、チベット仏教ゲルク派の有力な転生系譜で観音菩薩の化身とされるダライ・ラマの10代目として認定された人物である。名はツゥルティムギャムツォ、ツルティム・ギャムツォ、ツルティム・ギャンツォとも表記される。1826年から1837年まで、ガンデンポタンを行政府とするダライラマ政権の首長の座にあった。22歳に達する前に亡くなった4人のダライ・ラマ（9世〜12世）のうちの1人である。 (ja)
- Cultrim Gjaco (język tybetański ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་, Wylie: tshul-khrims-rgya-mtsho, ZWPY: Cüchim Gyaco; ur. 1816, zm. 1837) – najwyższy inkarnowany lama szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego, dziesiąty dalajlama. Urodził się w trzecim miesiącu roku Ognistej Myszy w Litangu, w prowincji Kham na wschodzie kraju. Był synem Lobsanga Ńjendaka i Namgjal Butri. Jego narodzinom, według oficjalnej biografii, towarzyszyło wiele niezwykłych znaków. Poród odbył się bezboleśnie, nie wywołał nawet uczucia dyskomfortu u rodzącej. Po wydostaniu się z łona matki noworodek jaśniał niezwykle intensywnym blaskiem. Dzień później z jednej ze ścian domu rodzinnego chłopca wypłynęła rzeka mleka. Ponadto w najbliższym sąsiedztwie zaczęły pojawiać się wrony, wcześniej niespotykane w tej okolicy. Regent Ngałang Lobsang Tubten Dżigme Gjaco i Palden Tenpai Nima, odpowiedzialni za odnalezienie kolejnej inkarnacji Dalajlamy, po konsultacji z kilkoma różnymi wyroczniami orzekli, że poszukiwania należy prowadzić na wschodzie Tybetu. Polecili sporządzić listy dzieci pochodzących z tych terenów, z narodzinami których wiązały się niezwykłe wydarzenia. Nakazywali także przesyłanie szczegółowych raportów, opisujących szczególne znamienne i charakterystyczne przypadki. W 1817 dwa tego rodzaju pisma nadeszły do Lhasy z rejonu Litangu. Opisywały właśnie syna Lobsanga Ńjendaka i Namgjal Butri. Po otrzymaniu tych dokumentów, VII Demo Tulku po raz kolejny zasięgnął rady wyroczni. Ich odpowiedź była pozytywna. Regent pragnął intronizować wskazywanego przez wyrocznie kandydata. Musiał jednak ustąpić pod naciskiem opozycyjnej względem niego grupy mnichów, która domagała się wykorzystania przysłanej w 1792 przez cesarza Qianlonga złotej urny. Zgodził się na stworzenie listy dzieci wskazywanych przez rozmaite autorytety jako potencjalne inkarnacje Awalokiteśwary. Wysłał jednak również dużą misję z członkami rządu i przedstawicielami uniwersytetów klasztornych do Litangu, aby potwierdzili tożsamość jego faworyta. Zawyrokowała ona zgodnie z wolą swojego zleceniodawcy, a chłopiec, uznany za najbardziej prawdopodobne wcielenie Dalajlamy, został przewieziony do klasztoru Njetang pod Lhasą. Przez kilka miesięcy po tym orzeczeniu jego pozycja była na tyle silna, że zwolennicy czynili przygotowania do intronizacji. Plany te pokrzyżowała śmierć regenta w połowie 1819. Stanowisko objął po nim , a sprawa wskazania kolejnej inkarnacji Dalajlamy została zawieszona. Impas trwał do interwencji panczenlamy w 1822 (pismo cesarza Chin nakazujące wykorzystanie złotej urny zostało bowiem początkowo zignorowane). Pod naciskiem qingowskich wprowadził on wówczas w życie zalecenie mandżurskiego monarchy dotyczące sposobu wskazania nowego Dalajlamy. Ceremonia losowania odbyła się piętnastego dnia pierwszego miesiąca roku Wodnego Konia w obecności przedstawicieli Chin, panczenlamy i wielu innych tulku. Intronizacja małego rinpocze odbyła się w Potali ósmego dnia ósmego miesiąca tego samego roku. Po jej zakończeniu otrzymał on wstępne święcenia zakonne i imię Cultrim Gjaco od panczenlamy. Kolejne lata jego życia wypełnił intensywny trening duchowy i tradycyjna edukacja buddyjska. Oficjalna biografia mówi o setkach otrzymanych przez niego przekazach i inicjacjach. Wymienia również wiele klasycznych dzieł i komentarzy przez niego poznanych. Zmarł pierwszego dnia dziewiątego miesiąca roku Ognistego Ptaka, nie obejmując władzy politycznej. Istnieją przypuszczenia, że mógł zostać otruty. (pl)
- Tsültrim Gyatso (Litang, 29 maart 1816 - september 1837) was de tiende dalai lama van Tibet. (nl)
- Tsultrim Gyatso var den tionde inkarnationen av Dalai Lama i Gelug-skolan i den tibetanska buddhismen. När den nionde Dalai Lama avled 1816 ville de tibetanska myndigheterna och den manchuiske ståthållaren i Lhasa förbigå det lottningsförfarande som Qianlong-kejsaren anbefallt 1793 och istället utse en pojke de identifierat i östra Tibet till Dalai Lama. Den regerande Jiaqing-kejsaren avslog dock deras begäran och krävde att den nya Dalai Lama skulle utses genom lottning i Peking. Kejsaren avled dock sommaren 1820 och lottningen genomfördes under hans efterföljare Daoguang-kejsaren. Tre möjliga kandidater deltog i lottningen 1822, som identifierade en pojke från Lithang som Dalai Lamas inkarnation. Han kröntes i Potalapalatset 1822. Han försökte genomföra ekonomiska reformer i Tibet, men fick inte se dessa fullbordas under sin livstid då han avled på grund av dålig hälsa 1837. (sv)
- Tsultrim Gyatso (Litang, 29 de março de 1816 – Lassa, 30 de setembro de 1837) foi o 10º Dalai Lama do Tibete. Viveu entre 1816 e 1837. (pt)
- Цултрім Г'яцо (тиб. ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་་་, вайлі: tshul khrim rgya mtsho; 29 березня 1816 — 30 вересня 1837) — 10-й Далай-лама, тибетський релігійний і політичний діяч. (uk)
- 楚臣嘉措（藏文：ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་，威利转写：tshul khrim rgya mtsho，藏语拼音：Cüchim Gyaco，1816年3月29日－1837年9月30日），藏傳佛教格魯派第十世达赖喇嘛。他是首位透過金瓶掣簽而確定的達賴喇嘛。 他是康区理塘人，父亲内都那布村头人罗桑年扎。开始被迎到理塘寺，后奉旨迎到拉萨。1822年，在布达拉宫举行金瓶掣签，被认定为十世达赖喇嘛，先住聂塘极乐寺，以七世班禅为师，受沙弥戒。八月初八到布达拉宫坐床。1828年，到哲蚌寺学经。1833年，受比丘戒。在皇太后六旬大寿时，在大昭寺率领僧众诵《长寿经》。他没有亲政，先后由七世第穆活佛罗桑土登晋美嘉措、二世策墨林活佛阿旺强白楚臣嘉措摄政。1837年九月初一他在布达拉宫示寂，年21岁。 (zh)
- Цултрим Гьяцо (тиб. ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་, Вайли tshul khrims rgya mtsho, 29 марта 1816, Чамдо — 30 сентября 1837) — Далай-лама X, тибетский религиозный и политический деятель. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Cchulthim Gjamccho (1816 – 1837) byl 10. tibetským dalajlamou. Narodil se v provincii Kham na východě Tibetu. Roku 1820 byl rozpoznán jako inkarnace 9. dalajlamy. O dva roky později byl uveden do Potaly. Měl velmi chabé zdraví a zemřel mlád ve věku dvaceti jedna let. Cipön Žagabpa uvádí, že zemřel "prvního dne devátého měsíce" tibetského kalendáře. (cs)
- تسولتريم غياتسو (1816 م – 1837 م) الدالاي لاما العاشر، ولد في ليثانغ في خام لأبويه لوبسانغ داكبا ونامجيال بهوتي. عام 1822 اعترف به على أنه الدالاي لاما الجديد وتم تتويجه في قصر بوتالا، وفي نفس السنة تقدم إلى نذور الراهب المبتدئ وأًعطي اسم تسولتريم غياتسو. وفي عام 1826 عندما بلغ العاشرة انتقل إلى دير دريبونغ حيث درس هناك العديد من النصوص الفلسفية والروحانية البوذية، وفي عام 1831 قام تسولتريم بإصلاحات واسعة في قصر بوتالا. عندما بلغ الدالاي لاما التاسعة عشر من العمر نال مرتبة راهب (كامل الرسامة). كان تسولتريم يعاني من مشاكل صحية تسببت بموته عام 1837. (ar)
- Tshülthrim Gyatsho (geboren 29. März 1816; gestorben 30. September 1837) war der zehnte Dalai Lama. (de)
- Tsultrim GYATSO (Tibeta alfabeto:ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་,:tshul khrim rgya mtsho, : Cüchim Gyaco) (1816 - Septembro 1837) estis la 10-a Dalai-lamao. (eo)
- Tsultrim Gyatso (25 avril 1816 – 30 septembre 1837) est le 10e dalaï-lama (tibétain : ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་, Wylie : Tshul-khrims rgya-matsho). Mort à 21 ans, il n'exerça aucune fonction politique. (fr)
- Tsultrim Gyatso (29 Maret 1816 – 1837) adalah Dalai Lama Tibet ke-10. Ia lahir di keluarga sederhana di (Tibet sebelah timur) (in)
- Tsultrim Gyatso (1816 – 1837) è stato il decimo Dalai Lama del Tibet. (it)
- 취침갸초(티베트어: ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་, 1816년 ~ 1837년)는 제10대 달라이 라마이다. 티베트 동부의 중산층 가정에서 태어났다. 1820년에 제9대 달라이 라마의 환생자로 인정받았고, 1822년 포탈라 궁에서 10대 달라이 라마로 즉위하였다. 취침갸초는 전대 달라이 라마가 서거하고 8년이나 지난 후에 새로운 달라이 라마로 즉위하였는데, 이는 당시 티베트를 둘러싼 복잡한 정치적 상황 때문이었다. 1822년, 그는 포탈라 궁에 있는 황금 옥좌에 올랐고, 판첸 라마에게 '취침갸초'라는 이름을 정식으로 받았다. 후에 판첸 라마는 취침갸초에게 겔룩파의 맹세를 시키기도 하였다. 1826년에 그는 드레풍 사원에 들어갔고, 티베트의 학문에 통달하였다. 그는 그의 일생동안 티베트 불교의 교리를 더욱 자세히 탐구하고자 노력하였다. 1831년, 취침갸초는 19살의 나이에 포탈라 궁의 재건을 명했고, 같은 해에 판첸 라마에 의해 겔룩파에 정식으로 입문하게 되었다. 그는 티베트의 경제 구조를 정비하려 하였으나, 불행히도 그의 계획이 실현되는 것을 지켜볼 만큼 오래 살지 못했다. 취침갸초는 생애 내내 건강이 안좋았으며, 1837년에 선종했다. (ko)
- ダライ・ラマ10世ツルティム・ギャツォ（チベット文字：ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་、1816年3月29日 - 1837年9月30日）は、チベット仏教ゲルク派の有力な転生系譜で観音菩薩の化身とされるダライ・ラマの10代目として認定された人物である。名はツゥルティムギャムツォ、ツルティム・ギャムツォ、ツルティム・ギャンツォとも表記される。1826年から1837年まで、ガンデンポタンを行政府とするダライラマ政権の首長の座にあった。22歳に達する前に亡くなった4人のダライ・ラマ（9世〜12世）のうちの1人である。 (ja)
- Tsültrim Gyatso (Litang, 29 maart 1816 - september 1837) was de tiende dalai lama van Tibet. (nl)
- Tsultrim Gyatso (Litang, 29 de março de 1816 – Lassa, 30 de setembro de 1837) foi o 10º Dalai Lama do Tibete. Viveu entre 1816 e 1837. (pt)
- Цултрім Г'яцо (тиб. ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་་་, вайлі: tshul khrim rgya mtsho; 29 березня 1816 — 30 вересня 1837) — 10-й Далай-лама, тибетський релігійний і політичний діяч. (uk)
- 楚臣嘉措（藏文：ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་，威利转写：tshul khrim rgya mtsho，藏语拼音：Cüchim Gyaco，1816年3月29日－1837年9月30日），藏傳佛教格魯派第十世达赖喇嘛。他是首位透過金瓶掣簽而確定的達賴喇嘛。 他是康区理塘人，父亲内都那布村头人罗桑年扎。开始被迎到理塘寺，后奉旨迎到拉萨。1822年，在布达拉宫举行金瓶掣签，被认定为十世达赖喇嘛，先住聂塘极乐寺，以七世班禅为师，受沙弥戒。八月初八到布达拉宫坐床。1828年，到哲蚌寺学经。1833年，受比丘戒。在皇太后六旬大寿时，在大昭寺率领僧众诵《长寿经》。他没有亲政，先后由七世第穆活佛罗桑土登晋美嘉措、二世策墨林活佛阿旺强白楚臣嘉措摄政。1837年九月初一他在布达拉宫示寂，年21岁。 (zh)
- Цултрим Гьяцо (тиб. ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་, Вайли tshul khrims rgya mtsho, 29 марта 1816, Чамдо — 30 сентября 1837) — Далай-лама X, тибетский религиозный и политический деятель. (ru)
- Tsultrim Gyatso (Transliteració Wylie:tshul khrim rgya mtsho, pinyin: Cüchim Gyaco，xinès :楚臣嘉措) va ser el 10è Dalai-lama. Tsultrim Gyatso va néixer el 29 de març de 1816 a Litang, un poble de la regió . Els seus pares eren Lobsang Dakpa i Namgyal Bhuti. En 1822 va ser reconegut com la reencarnació del Dalai Lama anterior (fou el primer Dalai Lama insaculat amb el procediment de l'), i va ser entronitzat al Palau de Potala, prenent el nom de Tsultrim Gyatso. (ca)
- Ngawang Lobzang Jampel Tsultrim Gyatso (ngag dbang blo bzang 'jam dpal tshul khrims rgya mtsho) or Tsultrim Gyatso (29 March 1816 – 30 September 1837) was the 10th Dalai Lama of Tibet, and born in Chamdo. He was fully ordained in the Gelug school of Tibetan Buddhism, studied the sutras and tantras, had several students, and rebuilt the Potala Palace. During that year of delay, Tibetan historians state "Tibetan officials allowed the amban announced that the Urn had been used to satisfy the Emperor, despite the reality that the Urn had not been employed." (en)
- Tsultrim Gyatso, (1816ko martxoaren 29a - 1837) Tibeteko 10. Dalai Lama izan zen. Chamdoko familia xume batean, aurreko dalai lama izan zen Lungtok Gyatsoren berraragitze bezala ezagutua izan zen, 1820an. 1822an, Potala Jauregian tronuratua izan zen, Tsultrim Gyatso izenarekin. 1822an, 10. dalai lama Urrezko Tronuan eseri zen, eta bere tronuratzetik gutxira, Palden Tenpai Nyimaren aldetik aurrenobiziatua jaso zuen, nork Tsultrim Gyatso izena eman zion. Gelong botuak administratu zituen Tsultrim Gyatsorentzat 1831n. Etengabe osasun kaxkarra izan zuen, eta 1837an hil zen.
* Datuak: Q25244 (eu)
- Tsultrim Gyatso (tibetano:ཚུལ་ཁྲིམ་རྒྱ་མཚོ་, wylie:tshul khrim rgya mtsho, : Cüchim Gyaco) (1816-1837) décimo dalái lama. En 1822 fue reconocido como la reencarnación del dalái lama anterior (fue el primer dalái lama insaculado por el procedimiento de la urna dorada), y fue entronizado en el palacio de Potala, tomando el nombre de Tsultrim Gyatso. Según otra versión, murió de inmediato cuando el techo de su compartimiento se derrumbó. Fue el segundo dalái lama sucesivo que moría joven, antes de haber asumido plenamente su poder. (es)
- Cultrim Gjaco (język tybetański ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་, Wylie: tshul-khrims-rgya-mtsho, ZWPY: Cüchim Gyaco; ur. 1816, zm. 1837) – najwyższy inkarnowany lama szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego, dziesiąty dalajlama. Intronizacja małego rinpocze odbyła się w Potali ósmego dnia ósmego miesiąca tego samego roku. Po jej zakończeniu otrzymał on wstępne święcenia zakonne i imię Cultrim Gjaco od panczenlamy. Zmarł pierwszego dnia dziewiątego miesiąca roku Ognistego Ptaka, nie obejmując władzy politycznej. Istnieją przypuszczenia, że mógł zostać otruty. (pl)
- Tsultrim Gyatso var den tionde inkarnationen av Dalai Lama i Gelug-skolan i den tibetanska buddhismen. När den nionde Dalai Lama avled 1816 ville de tibetanska myndigheterna och den manchuiske ståthållaren i Lhasa förbigå det lottningsförfarande som Qianlong-kejsaren anbefallt 1793 och istället utse en pojke de identifierat i östra Tibet till Dalai Lama. Den regerande Jiaqing-kejsaren avslog dock deras begäran och krävde att den nya Dalai Lama skulle utses genom lottning i Peking. Kejsaren avled dock sommaren 1820 och lottningen genomfördes under hans efterföljare Daoguang-kejsaren. Tre möjliga kandidater deltog i lottningen 1822, som identifierade en pojke från Lithang som Dalai Lamas inkarnation. Han kröntes i Potalapalatset 1822. (sv)
|
