| dbo:abstract
|
- Glotizita konsonanto (aŭ ploziv-glota konsonanto aŭ glotaligita konsonanto) estas konsonanto produktata kun grava partopreno (moviĝo, fermiĝo) de gloto. Glotaligita konsonanto povas esti ejektiva (elĵeta, ĉe la movo de la gloto supren) kaj injektiva (enspira, ĉe la movo de la gloto malsupren). La ejektivoj estas preskaŭ ĉiam plozivoj aŭ afrikatoj, la injektivoj estas preskaŭ ĉiam voĉaj plozivoj. IFA markas glotaligitecon per apostrofo: [k’], [p’] kaj tiel plu. (eo)
- In phonetics, a glottalic consonant is a consonant produced with some important contribution (movement or closure) of the glottis. Glottalic sounds may involve motion of the larynx upward or downward, as the initiator of an egressive or ingressive glottalic airstream mechanism respectively. An egressive glottalic airstream produces ejective consonants, while an ingressive glottalic airstream produces implosive consonants. Ejectives are almost always voiceless stops (plosives) or affricates, while implosives are almost always voiced stops. However, when a sound is said to be glottalized, this is often not what is meant. Rather, glottalization usually means that a normal pulmonic airstream is partially or completely interrupted by closure of the glottis. Sonorants (including vowels) may be glottalized in this fashion. There are two ways this is represented in the IPA: (a) the same way as ejectives, with an apostrophe; or, (b) more properly with a superscript glottal stop or with an under-tilde for creaky voice. For example, the Yapese word for sick with a glottalized m could be transcribed [mʼaar], [mˀaar] or [m̰aar]. (In some conventions, the apostrophe can occur above the em.) When an obstruent is glottalized but still uses a pulmonic airstream, it may be written ⟨ˀp⟩ etc. The constriction of the larynx and surrounding tissues when pronouncing a glottalized resonant may cause the larynx to rise (usually) or occasionally to fall. However, this is not normally interpreted as an ejective or implosive airstream mechanism, but rather individual variation in the glottalization. A language may have more than one kind of glottalic consonant. However, a language that has one kind is not particularly likely to have others. For example, languages in the Americas which have both ejectives and glottalized sonorants may reflect an areal feature rather than an inherent feature common to the sounds in question. Since none of the three types are very common, languages containing more than one type are relatively rare. (en)
- Spółgłoska glottalizowana – spółgłoska z dodatkową artykulacją krtaniową. W zależności od dźwięczności spółgłoski glottalizowane dzielą się na:
* spółgłoski ejektywne – bezdźwięczne, krtań pełni rolę tłoka wyrzucającego powietrze.
* spółgłoski iniektywne – dźwięczne, krtań zasysa powietrze. Szacuje się, że spółgłoski glottalizowane posiada 15-20% języków, m.in. języki afroazjatyckie (np. amharski), języki austronezyjskie, języki salisz, języki na-dene, języki kaukaskie. W językach indoeuropejskich spółgłoski glottalizowane są rzadkie; spółgłoski ejektywne istnieją w języku osetyńskim pod wpływem języków kaukaskich. Spółgłoski iniektywne spotykamy w języku sindhi. (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Glotizita konsonanto (aŭ ploziv-glota konsonanto aŭ glotaligita konsonanto) estas konsonanto produktata kun grava partopreno (moviĝo, fermiĝo) de gloto. Glotaligita konsonanto povas esti ejektiva (elĵeta, ĉe la movo de la gloto supren) kaj injektiva (enspira, ĉe la movo de la gloto malsupren). La ejektivoj estas preskaŭ ĉiam plozivoj aŭ afrikatoj, la injektivoj estas preskaŭ ĉiam voĉaj plozivoj. IFA markas glotaligitecon per apostrofo: [k’], [p’] kaj tiel plu. (eo)
- In phonetics, a glottalic consonant is a consonant produced with some important contribution (movement or closure) of the glottis. Glottalic sounds may involve motion of the larynx upward or downward, as the initiator of an egressive or ingressive glottalic airstream mechanism respectively. An egressive glottalic airstream produces ejective consonants, while an ingressive glottalic airstream produces implosive consonants. Ejectives are almost always voiceless stops (plosives) or affricates, while implosives are almost always voiced stops. (en)
- Spółgłoska glottalizowana – spółgłoska z dodatkową artykulacją krtaniową. W zależności od dźwięczności spółgłoski glottalizowane dzielą się na:
* spółgłoski ejektywne – bezdźwięczne, krtań pełni rolę tłoka wyrzucającego powietrze.
* spółgłoski iniektywne – dźwięczne, krtań zasysa powietrze. (pl)
|
