| dbo:abstract
|
- Les llengües carib formen una família de llengües que actualment consta d'unes 30 llengües i uns 50 mil parlants, a Veneçuela, Guaianes, Brasil i algunes parts de Colòmbia. Les estimacions de datació pel proto-carib el situen fa uns 3700 anys. Aquesta família és una de les més grans de Sud-amèrica si atenem a la seva extensió geogràfica (fins al segle xviii també s'estenia pel Carib). Alguns autors engloben aquestes llengües dins d'una suposada família més gran juntament amb les llengües macro-gê, parlades a Brasil, Paraguai i la Patagònia argentina. Les llengües carib amb més parlants en l'actualitat són el kali'na (anomenada de vegades simplement carib) amb uns 10 mil parlants. El macushi té uns 24 mil parlants i el pemon una quantitat similar. (ca)
- Die karibischen Sprachen sind eine indigene Sprachfamilie in Südamerika, die von den Kariben gesprochen wird und nach diesen benannt ist. Andere Bezeichnungen sind Carib-Sprachen, in der eigenen Sprache Kalihna, Galibi. Sie sind besonders im nördlichen Teil Südamerikas weit verbreitet, von der Mündung des Amazonas bis zu den Kolumbianischen Anden. Die 29 lebenden karibischen Sprachen werden in einen nördlichen Zweig (21 Sprachen) und einen südlichen Zweig (8 Sprachen) aufgeteilt. Die Familie der karibischen Sprachen ist besonders durch das Hixkaryána bekannt, einer Sprache mit der Grundwortstellung Objekt-Verb-Subjekt (OVS), von der zuvor angenommen wurde, dass sie in keiner Sprache existierte. Vor mehreren hundert Jahren besetzten karibisch sprechende Menschen die Kleinen Antillen. Sie töteten, verdrängten oder assimilierten die Arawak, welche die Inseln bewohnten. Die arawakische Sprache wurde aber von dem unterlegenen Volk bewahrt und von den eingefallenen Kariben übernommen. Diese Sprache wird „Insel-Karibisch“ genannt, obwohl sie nicht zur karibischen Sprachfamilie zählt. Inzwischen ist die Sprache ausgestorben, wurde aber noch bis in die 1920er Jahre auf den Kleinen Antillen gesprochen. Ein sprachlicher Nachkomme des Insel-Karibischen ist das Garífuna (Igñeri), das vor allem in Honduras und Belize gesprochen wird und auch unter den Namen „Caribe“ und „Black Carib“ bekannt ist. Die karibische Sprachfamilie lässt sich möglicherweise mit den Je-Sprachen und den Pano-Sprachen zu einem „Je-Pano-Karibisch-Stamm“ erweitern. Die karibischen Sprachen selbst werden vorläufig in zwei bis vier Zweige unterteilt: (de)
- لغات الكاريبي هي عائلة من لغات الهنود بأمريكا الجنوبية، تنتشر على نطاق واسع في شمال القارة الأمريكية الجنوبية، من مصب نهر الامازون حتى جبال الانديز الكولومبية ومن ماراكايبو (فنزويلا) إلى وسط البرازيل. لغات الكاريبي متقاربة نسبيا من بعضها البعض، حتى أنه يصعب في بعض الأحيان أن تقرر ما اٍذا كانت اللهجات المتحدثة مختلفة أم هي واحدة فقط. (ar)
- La kariba lingvaro estas lingva familio parolata de indiĝenoj de Sudameriko. Ĝi disvastiĝas tra norda Sudameriko, de la buŝo de la rivero Amazono al la Kolombiaj Andoj kaj de Marakajbo (Venezuelo) al Centra Brazilo. (eo)
- The Cariban languages are a family of languages indigenous to northeastern South America. They are widespread across northernmost South America, from the mouth of the Amazon River to the Colombian Andes, and they are also spoken in small pockets of central Brazil. The languages of the Cariban family are relatively closely related. There are about three dozen, but most are spoken only by a few hundred people. Macushi is the only language among them with numerous speakers, estimated at 30,000. The Cariban family is well known among linguists partly because one language in the family—Hixkaryana—has a default word order of object–verb–subject. Previous to their discovery of this, linguists believed that this order did not exist in any spoken natural language. In the 16th century, Cariban peoples expanded into the Lesser Antilles. There they killed or displaced, and also mixed with the Arawak peoples who already inhabited the islands. The resulting language—Kalhíphona or Island Carib—was Carib in name but largely Arawak in substance. The Carib male conquerors took Arawak women as wives, and the latter passed on their own language on to the children. For a time, Arawak was spoken by women and children and Carib by adult men, but as each generation of Carib-Arawak boys reached adulthood, they acquired less Carib until only basic vocabulary and a few grammatical elements were left. That form of Island Carib became extinct in the Lesser Antilles in the 1920s, but it survives as Garífuna, or "Black Carib," in Central America. The gender distinction has dwindled to only a handful of words. Dominica is the only island in the eastern Caribbean to retain some of its pre-Columbian population, descendants of the Carib Indians, about 3,000 of whom live on the island's east coast. (en)
- Las lenguas caribes forman una familia de lenguas que actualmente consta de unas 30 lenguas y unos 50 000 hablantes, en Venezuela, Guayanas, Brasil y algunas partes de Colombia. Las estimaciones de datación para el protocaribe lo sitúan hace unos 3700 años. Esta familia es una de las más grandes de Sudamérica si atendemos a su extensión geográfica (hasta el siglo XVIII también se extendía por el Caribe). Algunos autores engloban, muy tentativamente, estas lenguas dentro de una supuesta familia más grande junto con las lenguas macrogê, habladas en Brasil, Paraguay y la Patagonia argentina. Las lenguas caribes con más hablantes en la actualidad son el ka'riña (llamado a veces simplemente caribe) con unos 10 000 hablantes. El macushi tiene unos 24 000 hablantes y el pemón una cantidad similar. (es)
- Karibe hizkuntzak guztira 50.000 hiztun dituzten 30 hizkuntzez osaturiko hizkuntza familia da. Gaur egun, Antilletako karibeen hizkuntzak ez ezik, Hego Ameriketako beste zenbait lekutan hitz egiten diren zenbait hizkuntzaz esaten da. (eu)
- Les langues caribes (karib) ou caraïbes sont une famille de langues indigènes d'Amérique du Sud. Elles sont largement répandues à travers la partie nord de l'Amérique du Sud, depuis l'embouchure de l'Amazone jusqu'aux Andes colombiennes et depuis Maracaibo (Venezuela) jusqu'au centre du Brésil. Les langues caribes sont relativement proches les unes des autres ; il est même parfois difficile de déterminer si différents groupes parlent des langues différentes, ou bien des dialectes de la même langue. Pour cette raison, le nombre exact de langues caribes n'est pas connu avec certitude (les estimations disponibles varient de 25 à 40, dont 20 à 30 sont encore parlées aujourd'hui). On connaît surtout la famille caraïbe dans le monde linguistique grâce à l'e'ñepa (ou panaré) et au hixkaryana, langues possédant une structure de phrases objet-verbe-sujet (OVS), alors qu'on pensait avant leur découverte que ce modèle n'existait dans aucune langue humaine. (fr)
- 카리브어족은 남아메리카 원주민 언어들로 이루어진 어족 중 하나이다. 아마존강 하구에서 콜롬비아의 안데스 산맥 지역에 걸친 남아메리카 북단에 널리 분포하며, 브라질 중부에도 분포한다. 카리브어족 언어 간의 관계는 비교적 가깝다. 방언과 언어를 가르는 기준에 따라 약 20~40개의 언어가 속한다. 대부분의 언어는 생존해 있지만 화자 수가 수백 명뿐인 경우가 많고, 화자 수가 수천을 넘는 언어는 화자 수 3만 명인 가 유일하다. 카리브어족에 속하는 히슈카랴나어의 기본 어순은 OVS형인데, 이전에 이런 언어는 존재하지 않는다고 여겨져 왔다. 언어학계에서 카리브어족의 유명세는 어느 정도 여기에서 기인한다. (ko)
- カリブ語族（カリブごぞく、Caribian languages）は南アメリカ北部の語族である。アマゾン川河口からコロンビアのアンデス地方、またブラジル中部に分布する。現在も話されるが、話者数は少なくなっている。最大のMacushi語で話者は3万人である。ヒシュカリアナ語は世界でも珍しいOVS語順で有名である。 なお、カリブという名前はついているが、カリブ海の先住民の言語の多くはカリブ語族には属さない。もっとも有名なタイノ族の言語（タイノ語）はカリブ語族とは無関係のアラワク語族に属する。紛らわしい名前の（小アンティル諸島の言語、ガリフナ語を含む）もアラワク語族の言語である。 (ja)
- De Caribische talen zijn een familie van indiaanse talen in Zuid-Amerika. Ze worden met name gesproken in het noorden van Zuid-Amerika, van de monding van de Amazone tot de Andes in Colombia, maar zijn ook in Centraal-Brazilië te vinden. De Caribische talen zijn relatief nauw verwant. De meeste worden nog gesproken, hoewel vaak door niet meer dan enkele honderden sprekers. De enige Caribische taal met meer dan een paar duizend sprekers is Macushi, dat door 30.000 mensen gesproken wordt. Een van de Caribische talen, Hixkaryana, is een van de zeer weinige natuurlijke talen met een OVS-volgorde. De Caribische talen stammen af van het Proto-Caribisch, dat naar schatting rond 1000 v.Chr. gesproken werd. De Caribische talen hebben overeenkomsten met de en , en Rodrigues (2000) voegt hen samen in een overkoepelende familie, de . Enkele jaren voor de komst van de eerste Spaanse ontdekkingsreizigers veroverden de Cariben de Kleine Antillen, waarbij ze de oorspronkelijke bewoners, de Arawakken, doodden, verjoegen of assimileerden. De meeste mannen werden gedood, maar veel krijgers van de Cariben namen Arawakse vrouwen, die hun taal aan hun kinderen doorgaven. Als gevolg hiervan ontstond een situatie waarin de mannen Karaïbs spraken en de vrouwen en kinderen Arawak. Elke volgende generatie volwassen mannen sprak echter een taal die meer Arawaks was en minder Caribisch, tot alleen nog basiswoorden en enkele grammaticale elementen aan het Karaïbs ontleend waren. Dit zogenaamde Eiland-Caribisch stierf in de jaren 1920 uit op de Kleine Antillen, maar overleeft tot op de dag van vandaag als Garífuna of Black Carib in Midden-Amerika. Het verschil tussen de taal van mannen en vrouwen bedraagt nu nog maar een handvol woorden. (nl)
- As línguas caribes, karib, caribas, caraíbas são uma família linguística indígena da América Central e da América do Sul que compreende cerca de 40 línguas faladas entre 60 e 100 mil pessoas . Ela está dispersa por todo o norte da América do Sul, desde a foz do Rio Amazonas até os Andes colombianos, mas também aparece no Brasil central. As línguas caribes são relativamente próximas entre si. A literatura aponta cerca de 100 nomes diferentes paras as línguas dessa família, mas o número cai pela metade, dependendo do que é considerado língua ou dialeto. As poucas línguas que possuem mais de mil falantes são bastante aparentadas entre si, como é o caso do Pemón, do Kapóng e do Macuxi que somam mais da metade dos falantes . A família linguística caribe é famosa por causa da língua hixkaryana, que é uma das poucas línguas no mundo que ordena as sentenças na ordem objeto-verbo-sujeito. (pt)
- Karibiska språk är en språkfamilj som placerar sig i norra delar Sydamerika; nord från Amazon och i Guyanas högland. Språkfamiljen delas i åtta undergrupper och antal individuella språk:
*
*
*
*
*
*
*
* (sv)
- Карибские языки — одна из семей индейских языков Южной Америки. Насчитывает свыше 100 языков, распространённых на территории Гайаны, Суринама, Французской Гвианы, Венесуэлы, Северной Бразилии и частично в Колумбии и внутренних районах Бразилии. Общее число говорящих около 170 тысяч человек. Наличие карибского суперстрата отмечается также в так называемом на Малых Антильских островах и гарифуна в Центральной Америке, относящихся к аравакской языковой семье. (ru)
- Туканоанська мовна сім'я (тукано) (англ. Cariban languages) — індіанська мовна родина, поширена в західнії Амазонії, приблизно там де й аравакська. До цієї родини відносять чотирнадцять мов. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- لغات الكاريبي هي عائلة من لغات الهنود بأمريكا الجنوبية، تنتشر على نطاق واسع في شمال القارة الأمريكية الجنوبية، من مصب نهر الامازون حتى جبال الانديز الكولومبية ومن ماراكايبو (فنزويلا) إلى وسط البرازيل. لغات الكاريبي متقاربة نسبيا من بعضها البعض، حتى أنه يصعب في بعض الأحيان أن تقرر ما اٍذا كانت اللهجات المتحدثة مختلفة أم هي واحدة فقط. (ar)
- La kariba lingvaro estas lingva familio parolata de indiĝenoj de Sudameriko. Ĝi disvastiĝas tra norda Sudameriko, de la buŝo de la rivero Amazono al la Kolombiaj Andoj kaj de Marakajbo (Venezuelo) al Centra Brazilo. (eo)
- Karibe hizkuntzak guztira 50.000 hiztun dituzten 30 hizkuntzez osaturiko hizkuntza familia da. Gaur egun, Antilletako karibeen hizkuntzak ez ezik, Hego Ameriketako beste zenbait lekutan hitz egiten diren zenbait hizkuntzaz esaten da. (eu)
- 카리브어족은 남아메리카 원주민 언어들로 이루어진 어족 중 하나이다. 아마존강 하구에서 콜롬비아의 안데스 산맥 지역에 걸친 남아메리카 북단에 널리 분포하며, 브라질 중부에도 분포한다. 카리브어족 언어 간의 관계는 비교적 가깝다. 방언과 언어를 가르는 기준에 따라 약 20~40개의 언어가 속한다. 대부분의 언어는 생존해 있지만 화자 수가 수백 명뿐인 경우가 많고, 화자 수가 수천을 넘는 언어는 화자 수 3만 명인 가 유일하다. 카리브어족에 속하는 히슈카랴나어의 기본 어순은 OVS형인데, 이전에 이런 언어는 존재하지 않는다고 여겨져 왔다. 언어학계에서 카리브어족의 유명세는 어느 정도 여기에서 기인한다. (ko)
- カリブ語族（カリブごぞく、Caribian languages）は南アメリカ北部の語族である。アマゾン川河口からコロンビアのアンデス地方、またブラジル中部に分布する。現在も話されるが、話者数は少なくなっている。最大のMacushi語で話者は3万人である。ヒシュカリアナ語は世界でも珍しいOVS語順で有名である。 なお、カリブという名前はついているが、カリブ海の先住民の言語の多くはカリブ語族には属さない。もっとも有名なタイノ族の言語（タイノ語）はカリブ語族とは無関係のアラワク語族に属する。紛らわしい名前の（小アンティル諸島の言語、ガリフナ語を含む）もアラワク語族の言語である。 (ja)
- Karibiska språk är en språkfamilj som placerar sig i norra delar Sydamerika; nord från Amazon och i Guyanas högland. Språkfamiljen delas i åtta undergrupper och antal individuella språk:
*
*
*
*
*
*
*
* (sv)
- Карибские языки — одна из семей индейских языков Южной Америки. Насчитывает свыше 100 языков, распространённых на территории Гайаны, Суринама, Французской Гвианы, Венесуэлы, Северной Бразилии и частично в Колумбии и внутренних районах Бразилии. Общее число говорящих около 170 тысяч человек. Наличие карибского суперстрата отмечается также в так называемом на Малых Антильских островах и гарифуна в Центральной Америке, относящихся к аравакской языковой семье. (ru)
- Туканоанська мовна сім'я (тукано) (англ. Cariban languages) — індіанська мовна родина, поширена в західнії Амазонії, приблизно там де й аравакська. До цієї родини відносять чотирнадцять мов. (uk)
- Les llengües carib formen una família de llengües que actualment consta d'unes 30 llengües i uns 50 mil parlants, a Veneçuela, Guaianes, Brasil i algunes parts de Colòmbia. Les estimacions de datació pel proto-carib el situen fa uns 3700 anys. Aquesta família és una de les més grans de Sud-amèrica si atenem a la seva extensió geogràfica (fins al segle xviii també s'estenia pel Carib). Alguns autors engloben aquestes llengües dins d'una suposada família més gran juntament amb les llengües macro-gê, parlades a Brasil, Paraguai i la Patagònia argentina. (ca)
- The Cariban languages are a family of languages indigenous to northeastern South America. They are widespread across northernmost South America, from the mouth of the Amazon River to the Colombian Andes, and they are also spoken in small pockets of central Brazil. The languages of the Cariban family are relatively closely related. There are about three dozen, but most are spoken only by a few hundred people. Macushi is the only language among them with numerous speakers, estimated at 30,000. The Cariban family is well known among linguists partly because one language in the family—Hixkaryana—has a default word order of object–verb–subject. Previous to their discovery of this, linguists believed that this order did not exist in any spoken natural language. (en)
- Las lenguas caribes forman una familia de lenguas que actualmente consta de unas 30 lenguas y unos 50 000 hablantes, en Venezuela, Guayanas, Brasil y algunas partes de Colombia. Las estimaciones de datación para el protocaribe lo sitúan hace unos 3700 años. Esta familia es una de las más grandes de Sudamérica si atendemos a su extensión geográfica (hasta el siglo XVIII también se extendía por el Caribe). Algunos autores engloban, muy tentativamente, estas lenguas dentro de una supuesta familia más grande junto con las lenguas macrogê, habladas en Brasil, Paraguay y la Patagonia argentina. (es)
- Die karibischen Sprachen sind eine indigene Sprachfamilie in Südamerika, die von den Kariben gesprochen wird und nach diesen benannt ist. Andere Bezeichnungen sind Carib-Sprachen, in der eigenen Sprache Kalihna, Galibi. Sie sind besonders im nördlichen Teil Südamerikas weit verbreitet, von der Mündung des Amazonas bis zu den Kolumbianischen Anden. Die 29 lebenden karibischen Sprachen werden in einen nördlichen Zweig (21 Sprachen) und einen südlichen Zweig (8 Sprachen) aufgeteilt. Die Familie der karibischen Sprachen ist besonders durch das Hixkaryána bekannt, einer Sprache mit der Grundwortstellung Objekt-Verb-Subjekt (OVS), von der zuvor angenommen wurde, dass sie in keiner Sprache existierte. (de)
- Les langues caribes (karib) ou caraïbes sont une famille de langues indigènes d'Amérique du Sud. Elles sont largement répandues à travers la partie nord de l'Amérique du Sud, depuis l'embouchure de l'Amazone jusqu'aux Andes colombiennes et depuis Maracaibo (Venezuela) jusqu'au centre du Brésil. Les langues caribes sont relativement proches les unes des autres ; il est même parfois difficile de déterminer si différents groupes parlent des langues différentes, ou bien des dialectes de la même langue. Pour cette raison, le nombre exact de langues caribes n'est pas connu avec certitude (les estimations disponibles varient de 25 à 40, dont 20 à 30 sont encore parlées aujourd'hui). On connaît surtout la famille caraïbe dans le monde linguistique grâce à l'e'ñepa (ou panaré) et au hixkaryana, lan (fr)
- De Caribische talen zijn een familie van indiaanse talen in Zuid-Amerika. Ze worden met name gesproken in het noorden van Zuid-Amerika, van de monding van de Amazone tot de Andes in Colombia, maar zijn ook in Centraal-Brazilië te vinden. De Caribische talen zijn relatief nauw verwant. De meeste worden nog gesproken, hoewel vaak door niet meer dan enkele honderden sprekers. De enige Caribische taal met meer dan een paar duizend sprekers is Macushi, dat door 30.000 mensen gesproken wordt. Een van de Caribische talen, Hixkaryana, is een van de zeer weinige natuurlijke talen met een OVS-volgorde. (nl)
- As línguas caribes, karib, caribas, caraíbas são uma família linguística indígena da América Central e da América do Sul que compreende cerca de 40 línguas faladas entre 60 e 100 mil pessoas . Ela está dispersa por todo o norte da América do Sul, desde a foz do Rio Amazonas até os Andes colombianos, mas também aparece no Brasil central. A família linguística caribe é famosa por causa da língua hixkaryana, que é uma das poucas línguas no mundo que ordena as sentenças na ordem objeto-verbo-sujeito. (pt)
|
