dbo:abstract
|
- Byrsonima crassifolia és una espècie d'arbre de la família Malpighiaceae, mitjà (fins a 15 metres d'altura), que es propaga per llavors o per esquejes, conreat tradicionalment en diversos dels països tropicals de Centre-amèrica, encara que la distribució i venda del seu fruit tendeix a ser restringida al mercat local. L'arbre també és utilitzat com a planta d'ornat, en països de clima càlid fora de Sud-amèrica. (ca)
- Byrsonima crassifolia, nazývaný také podle svého drobného třešním podobného ovoce nance, je nenáročný tropický a subtropický strom. Je nejznámější z více než stovky druhů které byly rozpoznány v rodu Byrsonima. (cs)
- Byrsonima crassifolia ist ein Pflanzenart aus der Familie der Malpighiengewächse (Malpighiaceae). Sie kommt in Mittelamerika, in der Karibik und im nördlichen Südamerika vor. Ihre Früchte sind als Nance, Nancite oder Wild Cherry sowie unter vielen anderen Namen bekannt. (de)
- Byrsonima crassifolia aŭ nanco estas planto el la familio malpigiacoj. Ĝi estas ĝis 10 aŭ malofte ĝis 20 m alta, ĉiamverda arbo aŭ arbedo kun ronda, kompakta krono em brune harecaj junaj branĉoj. La folioj estas kontraŭsidaj, glatrandaj kaj inverse ovoformaj kun milda aŭ noĉita fino. La limbo estas ĝis 17 x 7 cm granda, sur la supra flanko kalva kaj malforte brilakaj malhelverda, la malsupra flanko estas helbruna kaj hareca.
*
*
*
* La orflavaj floroj, kiuj ŝanĝiĝas dum la florado al oranĝa koloro, kreskas laŭ finstaraj staraj aŭ pendantaj ĝis 20 cm longaj grapoloj. La floroj konsistas el kvin, 1 cm longaj petaloj kaj kvin sepaloj. La fruktoj havas ĝis 1,5 cm longan tigon, ronda kaj ĝis 2 cm granda. Ĉe la bazo de la fruktoj restas la sepaloj. La fruktŝelo estas maldika, glata kaj brila. Depende de la vario la ŝelo fariĝas flava, oranĝa aŭ ruĝa. La fruktkarno estas blankeca, farunece suka kaj oleoriĉa. La gusto estas acida, dolĉa aŭ dolĉe fromaĝeca kaj odoras iomete malagrable. Meze de la frukto estas 1,1 x 0,9 cm granda drupo kiu povas konsisti el tri kernoj. La nutroriĉaj fruktoj povas esti manĝataj freŝe aŭ en sukerakvo trempitaj. Ankaŭ eblas kuiri ilin al deserto aŭ aldonitaj al supoj, viandaĵoj kaj pastaĵoj. (eo)
- Byrsonima crassifolia is a species of flowering plant in the family Malpighiaceae, native to tropical America. Common names used in English include nance, maricao cimun, craboo, and golden spoon. In Jamaica it is called hogberry (plural hogberries). It's valued for its small (between one, and one and a quarter centimeter in diameter) round, sweet yellow fruit which is strongly scented. The fruits have a very pungent and distinct flavor and smell. When jarred, their texture resembles that of a green or kalamata olive. (en)
- La changunga, nanche, nancite, nanchi o nance es el fruto pulposo de la especie Byrsonima crassifolia, de color amarillo al rojo en su maduración, con fuerte aroma, un poco más pequeño que una aceituna, con una semilla dura y redonda. (es)
- Byrsonima crassifolia est une espèce de plantes à fleurs dans la famille Malpighiaceae (famille de l'acérola). Elle est appréciée pour son petit fruit jaune fortement parfumé (arôme de fruit et de fromage rance). En Guyane, on le connaît sous les noms de Prunier, Prunier savane, Coumaté, Morossif (Créole), Palãlã ka'a (Wayãpi), Mariuβra (Palikur), Mule:i (Kali'na), Murici, Muruci (Portugais). On signale les noms de Maurissi, Moureiller des Caraïbes, Moureiller des savanes, Morissi dans les Antilles, et Quinaquina des savanes en Français. Au Suriname, on le nomme Moeleidan, Moeréiran, Moeléi, Moerei, Moelehi (Carib), Hori, Hoelia, Horia (Arawak), Sabana kwarie, Moeli, Moeléi (Sranan tongo), Savanna kwarie (Hollandais du Suriname), Sabana mangue (Saramaka). En Espagnol, il porte les noms de Chaparro peralejo (Esp), Crabo, Nancito, (Bélize), Maricao cimarron, Peralejo blanco (Porto Rico), Nance (Cuba, Panama), Nance blanco (Panama), Nanche (Mexique), Nancite (Nicaragua, Salvador), Nantze, Tapal (Guatemala), Savanna serette (Trinidad), Peralija (Colombie), Chaparro de chinche, Chaparro de sabana, Chaparro, Chaparro manteco , Manero, Manteco, Manteco sabanero (Venezuela), Indano, Nanci, Yoco, Chaparro, Maricas, Chaparro manteca, Chaparro de sabana, Marushi, Cimarron, Nancite, Changugo, Paralejo (dans les pays amazoniens hispanophones). En Anglais c'est Golden spoon, Nance bark, Nance, wild cherry. On l'appelle encore Cangica, Murici, Muruci, Murici-do-campo, Murici-da-praia, Murici-pitanga, Marajoara, Murici do campo au Brésil. (fr)
- De nance (Byrsonima crassifolia) is een plant uit de familie Malpighiaceae. Het is een tot 10 of zelden tot 20 m hoge, groenblijvende boom of struik met een ronde, compacte kroon en roodbruin behaarde jonge takken. De bladeren zijn tegenoverstaand, gaafrandig en omgekeerd-eirond met een stompe of ingekerfde punt en een wigvormige basis. De bladschijf is tot 17 × 7 cm groot, leerachtig, aan de bovenkant kaal, zwak glanzend en donkergroen en aan de onderkant lichtbruin, viltig behaard. De goudgele tijdens de bloei naar oranjerood verkleurende bloemen groeien in eindstandige, opgerichte of hangende, tot 20 cm lange trossen. De bloemen bestaan uit vijf, 1 cm lange kroonbladeren en vijf kelkbladeren. De vruchten zijn tot 1,5 cm lang gesteeld, rond en tot 2 cm groot. Aan de basis van de vrucht blijft vaak de kelk nog behouden. De schil is dun, glad en glanzend. Afhankelijk van het ras wordt de schil rijp geel, oranje of rood. Het vruchtvlees is wittig, melig-sappig en olierijk. Het smaakt zuur, zoet of zoet-kaasachtig en ruikt vaak onaangenaam. Het vruchtvlees bevat in het midden een tot 1,1 × 0,9 cm grote steenpit die uit een tot drie kernen kan bestaan. De voedzame vruchten kunnen vers worden gegeten of in suikerwater worden ingelegd. Ook kunnen ze gekookt als dessert worden genuttigd of worden toegevoegd aan soepen, vlees- en deegvulling. Tevens worden de vruchten gebruikt voor de vervaardiging van sappen en alcoholische dranken. De nance komt van nature voor in Mexico en Midden-Amerika op hoogtes tot 1500 m. Het is daar een van de meest voorkomende fruit- en sierbomen. Ook op de eilanden in het Caribisch gebied en in tropisch Zuid-Amerika wordt de nance gekweekt. (nl)
- Byrsonima crassifolia – gatunek rośliny z rodziny malpigiowatych. Rodzimym obszarem jej występowania jest Meksyk, Karaiby oraz północna część Ameryki Południowej. Lokalna nazwa hiszpańska: nanche. (pl)
- O muruci (Byrsonima crassifolia), também conhecido como murici, murici-da-praia ou murici-do-brejo, é uma árvore da família Malpighiaceae, ordem Malpighiales, nativa do norte e nordeste do Brasil. Características gerais: Sua altura média é de 6 a 16 m, suas folhas são simples, lisas, e atingem em torno de 13 cm. Suas flores são em forma de cachos amarelos, seu fruto é pequeno, em torno de 0,8 cm e em cacho. Quando maduro fica mais macio, porém continua de cor verde. Suas sementes geralmente atingem o tamanho de 0,5 cm de comprimento, e são de um marrom-claro. Esta árvore é freqüente nas regiões de terrenos úmidos, próximos a rios e lagoas. Não é conhecida a utilização em paisagismo, apesar de sua beleza, especialmente quando em floração. Existem outras espécies de murici, inclusive arbustos, e a característica de todas elas é o fruto pequeno e comestível, de sabor ácido. Fruta nativa do Norte e Nordeste brasileiro, é encontrada em regiões serranas e próximas ao litoral. Já conhecida desde 1570 pelos indígenas como mureci. Hoje conhecida como murici, murixi, muruci e fruta de jacu. A cor amarela, quando madura, chama a atenção. Apesar do tamanho pequeno possui sabor e cheiro intensos e característicos, não se comparando a outro fruto. Pode ser usada na fabricação de sucos, doces, licores, geléias e sorvetes. (pt)
- Byrsonima crassifolia är en tvåhjärtbladig växtart som först beskrevs av Carl von Linné, och fick sitt nu gällande namn av Carl Sigismund Kunth. Byrsonima crassifolia ingår i släktet Byrsonima och familjen Malpighiaceae. Inga underarter finns listade i Catalogue of Life. (sv)
- Бирсони́ма толстоли́стная, или нансе (лат. Byrsonima crassifolia) — растение; вид рода семейства Мальпигиевые. (ru)
- Нансе (Byrsonima crassifolia) — вид квіткових рослин з роду родини мальпігієві. Інша назва «бирсоніма товстолисна». (uk)
|
rdfs:comment
|
- Byrsonima crassifolia és una espècie d'arbre de la família Malpighiaceae, mitjà (fins a 15 metres d'altura), que es propaga per llavors o per esquejes, conreat tradicionalment en diversos dels països tropicals de Centre-amèrica, encara que la distribució i venda del seu fruit tendeix a ser restringida al mercat local. L'arbre també és utilitzat com a planta d'ornat, en països de clima càlid fora de Sud-amèrica. (ca)
- Byrsonima crassifolia, nazývaný také podle svého drobného třešním podobného ovoce nance, je nenáročný tropický a subtropický strom. Je nejznámější z více než stovky druhů které byly rozpoznány v rodu Byrsonima. (cs)
- Byrsonima crassifolia ist ein Pflanzenart aus der Familie der Malpighiengewächse (Malpighiaceae). Sie kommt in Mittelamerika, in der Karibik und im nördlichen Südamerika vor. Ihre Früchte sind als Nance, Nancite oder Wild Cherry sowie unter vielen anderen Namen bekannt. (de)
- Byrsonima crassifolia is a species of flowering plant in the family Malpighiaceae, native to tropical America. Common names used in English include nance, maricao cimun, craboo, and golden spoon. In Jamaica it is called hogberry (plural hogberries). It's valued for its small (between one, and one and a quarter centimeter in diameter) round, sweet yellow fruit which is strongly scented. The fruits have a very pungent and distinct flavor and smell. When jarred, their texture resembles that of a green or kalamata olive. (en)
- La changunga, nanche, nancite, nanchi o nance es el fruto pulposo de la especie Byrsonima crassifolia, de color amarillo al rojo en su maduración, con fuerte aroma, un poco más pequeño que una aceituna, con una semilla dura y redonda. (es)
- Byrsonima crassifolia – gatunek rośliny z rodziny malpigiowatych. Rodzimym obszarem jej występowania jest Meksyk, Karaiby oraz północna część Ameryki Południowej. Lokalna nazwa hiszpańska: nanche. (pl)
- Byrsonima crassifolia är en tvåhjärtbladig växtart som först beskrevs av Carl von Linné, och fick sitt nu gällande namn av Carl Sigismund Kunth. Byrsonima crassifolia ingår i släktet Byrsonima och familjen Malpighiaceae. Inga underarter finns listade i Catalogue of Life. (sv)
- Бирсони́ма толстоли́стная, или нансе (лат. Byrsonima crassifolia) — растение; вид рода семейства Мальпигиевые. (ru)
- Нансе (Byrsonima crassifolia) — вид квіткових рослин з роду родини мальпігієві. Інша назва «бирсоніма товстолисна». (uk)
- Byrsonima crassifolia aŭ nanco estas planto el la familio malpigiacoj. Ĝi estas ĝis 10 aŭ malofte ĝis 20 m alta, ĉiamverda arbo aŭ arbedo kun ronda, kompakta krono em brune harecaj junaj branĉoj. La folioj estas kontraŭsidaj, glatrandaj kaj inverse ovoformaj kun milda aŭ noĉita fino. La limbo estas ĝis 17 x 7 cm granda, sur la supra flanko kalva kaj malforte brilakaj malhelverda, la malsupra flanko estas helbruna kaj hareca.
*
*
*
* (eo)
- Byrsonima crassifolia est une espèce de plantes à fleurs dans la famille Malpighiaceae (famille de l'acérola). Elle est appréciée pour son petit fruit jaune fortement parfumé (arôme de fruit et de fromage rance). En Guyane, on le connaît sous les noms de Prunier, Prunier savane, Coumaté, Morossif (Créole), Palãlã ka'a (Wayãpi), Mariuβra (Palikur), Mule:i (Kali'na), Murici, Muruci (Portugais). On signale les noms de Maurissi, Moureiller des Caraïbes, Moureiller des savanes, Morissi dans les Antilles, et Quinaquina des savanes en Français. (fr)
- De nance (Byrsonima crassifolia) is een plant uit de familie Malpighiaceae. Het is een tot 10 of zelden tot 20 m hoge, groenblijvende boom of struik met een ronde, compacte kroon en roodbruin behaarde jonge takken. De bladeren zijn tegenoverstaand, gaafrandig en omgekeerd-eirond met een stompe of ingekerfde punt en een wigvormige basis. De bladschijf is tot 17 × 7 cm groot, leerachtig, aan de bovenkant kaal, zwak glanzend en donkergroen en aan de onderkant lichtbruin, viltig behaard. (nl)
- O muruci (Byrsonima crassifolia), também conhecido como murici, murici-da-praia ou murici-do-brejo, é uma árvore da família Malpighiaceae, ordem Malpighiales, nativa do norte e nordeste do Brasil. Características gerais: Sua altura média é de 6 a 16 m, suas folhas são simples, lisas, e atingem em torno de 13 cm. Suas flores são em forma de cachos amarelos, seu fruto é pequeno, em torno de 0,8 cm e em cacho. Quando maduro fica mais macio, porém continua de cor verde. Suas sementes geralmente atingem o tamanho de 0,5 cm de comprimento, e são de um marrom-claro. (pt)
|