| dbo:abstract
|
- Jak divoký (Bos mutus) je jeden ze zástupců pravých turů adaptovaný pro život ve vysokohorských oblastech centrální Asie. Je ohrožený vyhubením. Domestikovanou formou divokého jaka je jak domácí (Bos grunniens). Populace je v současnosti přibližně 15 000 jedinců. (cs)
- القطاس البرّيّ أو الياك البرّيّ هو حيوان مجتر يعيش في التبت والنيبال وفي بوتان إضافةً إلى شمال الصين في غانسو وصولاً إلى منغوليا إلى ارتفاعات قد تبلغ أحياناً 5400 متر. وهو ينتمي إلى فصيلة البقريات، يتميز بحجمه الكبير وصوفه الناعم الملمس. قد يصل طول القطاس الوحشي الذكر عند الكتفين إلى 2 - 2.2 متر والأنثى إلى ثلث هذا القياس، أما القطاس المستأنس فحوالي 1.6 - 1.8 متر. كلا النوعان يمتلكان شعراً طويلاً وأشعث يحميهما من البرد في مناطق عيشهم المعروفة بمناخها الشديد البرودة. تتراوح ألوان القطاس بين البني والأسود، والأبيض أيضاً فولكن ي نوعه المستأنس فقط. ويمتلك القطاس قروناً على اختلاف جنسيه. ويتميز هذا الحيوان بصلابة الهيكل العظمي، وذلك مما يجعل سكان تلك المناطق يستخدمون عظامه لصناعة المنحوتات بمختلف اشكالها. (ar)
- El iac salvatge (Bos mutus) és un tipus de bos gran i salvatge natiu de les muntanyes de l'Àsia Central i de l'Himàlaia. Viu en els planells esteparis i els freds deserts del Nepal, del Tíbet, de Pamir i Karakoram, entre els 4000 i els 6000 metres d'altitud, on es troba tant en estat salvatge com domèstic. És l'avantpassat del iac domèstic (Bos grunniens). La paraula 'iak' prové del tibetà གཡག་ - yag, o gyag, en què solament el mascle és anomenat així. La femella rep el nom de dri o drimo, mentre que els xerpes l'anomenen nak. L'espècie va ser descrita per l'explorador i geògraf rus Nikolai Przewalski l'any 1883. (ca)
- Der oder das Yak (Bos mutus), auch Jak geschrieben, ist eine in Hochasien verbreitete Rinderart. Er ist eine der fünf Rinderarten, die domestiziert wurden (s. Hausrind). Durch eine Entscheidung der ICZN hat seit 2003 der jüngere, auf einem Exemplar des Wildyaks basierende Artname mutus (lateinisch für „stumm“) Vorrang vor dem auf der Haustierform basierenden grunniens („grunzend“). Wegen seiner grunzähnlichen Laute wird der Yak auch (Tibetischer) Grunzochse genannt. Die Bezeichnung „Yak“ stammt aus der tibetischen Sprache. Im Tibetischen wird allerdings nur das männliche Tier གཡག་ g.yag genannt (Aussprache: [jáʔ]), während das weibliche Tier als འབྲི ’bri (Aussprache: [ɖì]) bezeichnet wird. Während der Hausyak in großer Zahl im Himalaya, in der Mongolei und sogar im Süden von Sibirien verbreitet ist, ist der Wildyak vom Aussterben bedroht. Wegen seiner Anpassung an die extremen klimatischen Bedingungen seines Lebensraumes stellt der Yak im zentralasiatischen Hochland und den angrenzenden Ländern nach wie vor die Lebensgrundlage eines großen Teils der dort lebenden Menschen dar. Er liefert Milch, Fleisch, Leder, Haar und Wolle. Sein Kot dient als Brennmaterial. Nach wie vor wird der Yak als Last- und Reittier genutzt. Auf einem über 1,4 Millionen Quadratkilometer großen Gebiet sind bäuerliche Lebensweisen überwiegend nur durch Yaks möglich. (de)
- El yak (Bos mutus o Bos grunniens) es un mamífero bóvido de tamaño mediano y pelaje lanoso, nativo de las montañas de Asia Central y el Himalaya, vive en las altiplanicies esteparias y fríos desiertos del Nepal, Tíbet, Pamir y Karakórum, entre los 4000 y 6000 metros de altitud, donde se encuentra tanto en estado salvaje como doméstico. La palabra 'yak' es del idioma tibetano གཡག་ - yag, o gyag, donde solamente el macho es llamado así, la hembra es una dri o nak. (es)
- Jak basatia (Bos mutus), Tibeteraz འབྲོང་ , "broung" ahoskaturik, jakaren espezie bat da. Espezie honen abere kopurua etxeko jakarena baino askoz txikiagoa izanik, Mehatxatutako Espezieen NKNEren Zerrenda Gorrian sartuta dago. Azken hamarkadetan beraien kopurua etengabe murriztuz joan da, bereziki gizakien eraginagatik. (eu)
- Ainmhí mór is ea an geac. Maireann iad i lár na hÁise, sna Himiléithe, ar Ardchlár na Tibéide, agus chomh fada ó thuaidh leis an Mhongóil agus áiteanna sa Rúis. Is beithigh cheansaithe iad sa chuid is mó agus Bos grunniens an t-ainm eolaíoch a thugtar orthu. Tá grúpa beag fiáin ann agus iad i mbaol; Bos mutus a thugtar orthu seo. Mar bhaill den ghéineas Bos, tá siad gaolta leis na ba ach is dócha nach ró-ghar an gaol sin. B'fhéidir go bhfuil gaol níos giorra acu leis na . (ga)
- The wild yak (Bos mutus) is a large, wild bovine native to the Himalayas. It is the ancestor of the domestic yak (Bos grunniens). (en)
- Lo yak selvatico (Bos mutus (Przewalski, 1883)) è un grande bovino nativo dell'altopiano del Tibet e probabilmente un tempo diffuso anche in Kazakistan, Mongolia e Russia meridionale. Lo si considera l'antenato dello yak domestico. (it)
- Het bromrund of de jak (voor 1995 gespeld als yak) is een rundersoort, die voorkomt in Centraal-Azië. De jak is een van de vijf rundersoorten die door de mens zijn gedomesticeerd. De andere zijn de bizon, de gayal, de waterbuffel en het rund.De wilde jak heeft als wetenschappelijke naam Bos mutus, de gedomesticeerde heet Bos grunniens. De naam 'jak' komt van het Tibetaanse woord གཡག་ - yag, of gyag, waar overigens alleen de stier zo genoemd wordt, de koe is een dri of nak. (nl)
- Jak zwyczajny, dawniej: jak (Bos grunniens) – gatunek dużego ssaka z rodziny wołowatych (Bovidae), rzędu parzystokopytnych. Występuje w Tybecie, Indiach i Chinach, gdzie żyje zarówno w stanie dzikim, jak i udomowionym. Udomowione jaki są zwierzętami jucznymi, poza tym dają mleko i wełnę. Jaki zwyczajne są przeżuwaczami, żyją samotnie lub w niewielkich stadach, w stanie dzikim na wysokościach od 4 do 6 tys. m n.p.m. Stada zazwyczaj składają się z samic z młodymi. Samce dołączają do nich w okresie rui. Stare samce żyją oddzielnie. Samice opiekują się potomstwem przez rok. Potomstwo pełną dorosłość osiąga po 6-8 latach. Zwierzęta mogą dożyć kilkudziesięciu lat. Znoszą niekorzystne warunki otoczenia, takie jak: niedobór paszy na wysoczyznach górskich, niedostatek tlenu i niskie temperatury – średnia wynosi tam ok. 0 °C, zimą temperatury spadają niekiedy nawet do –50 °C. (pl)
- Як (лат. Bos mutus) — парнокопытное млекопитающее из рода настоящих быков семейства полорогих. Русское название животного происходит от тиб. གཡག་ (g.yag), означающего «самец яка»; кроме того, в русском языке также используются слова сарлу́к, сарлы́к (производное от монг. сарлаг), кута́с и выражения тибетский бык или хрюкающий бык (недовольный як хрюкает, что крупному рогатому скоту не свойственно). Родина яка — Тибет. Эксплуатируется в качестве вьючного и мясного животного. В районах разведения употребляется также молоко яка. (ru)
- Jak eller grymtoxe (Bos mutus och Bos grunniens) är ett långhårigt oxdjur som förekommer i områden kring Himalaya, och på den Tibetanska högplatån så långt norrut som Mongoliet och Ryssland. Flertalet tillhör den domesticerade formen Bos grunniens, men det finns också en liten sårbar vild population Bos mutus. (sv)
- 野氂牛（學名：Bos mutus），又作野犛牛，是牛科牛屬其中一個品種，原產喜馬拉雅山一帶，是氂牛的祖先。 (zh)
- Як дикий (Bos mutus) — парнокопитний ссавець з роду биків родини Бикових. Предок домашнього яка (Bos grunniens). Назва тварини походить від тиб. གཡག་ (g.yag), що означає «самець яка». Відійшов від предка Тура Bos primigenius 1,5 млн років тому. Батьківщина яка — Тибет. Експлуатується як в'ючна і м'ясна тварина. У районах розведення вживається також молоко яка. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Jak divoký (Bos mutus) je jeden ze zástupců pravých turů adaptovaný pro život ve vysokohorských oblastech centrální Asie. Je ohrožený vyhubením. Domestikovanou formou divokého jaka je jak domácí (Bos grunniens). Populace je v současnosti přibližně 15 000 jedinců. (cs)
- El yak (Bos mutus o Bos grunniens) es un mamífero bóvido de tamaño mediano y pelaje lanoso, nativo de las montañas de Asia Central y el Himalaya, vive en las altiplanicies esteparias y fríos desiertos del Nepal, Tíbet, Pamir y Karakórum, entre los 4000 y 6000 metros de altitud, donde se encuentra tanto en estado salvaje como doméstico. La palabra 'yak' es del idioma tibetano གཡག་ - yag, o gyag, donde solamente el macho es llamado así, la hembra es una dri o nak. (es)
- Jak basatia (Bos mutus), Tibeteraz འབྲོང་ , "broung" ahoskaturik, jakaren espezie bat da. Espezie honen abere kopurua etxeko jakarena baino askoz txikiagoa izanik, Mehatxatutako Espezieen NKNEren Zerrenda Gorrian sartuta dago. Azken hamarkadetan beraien kopurua etengabe murriztuz joan da, bereziki gizakien eraginagatik. (eu)
- Ainmhí mór is ea an geac. Maireann iad i lár na hÁise, sna Himiléithe, ar Ardchlár na Tibéide, agus chomh fada ó thuaidh leis an Mhongóil agus áiteanna sa Rúis. Is beithigh cheansaithe iad sa chuid is mó agus Bos grunniens an t-ainm eolaíoch a thugtar orthu. Tá grúpa beag fiáin ann agus iad i mbaol; Bos mutus a thugtar orthu seo. Mar bhaill den ghéineas Bos, tá siad gaolta leis na ba ach is dócha nach ró-ghar an gaol sin. B'fhéidir go bhfuil gaol níos giorra acu leis na . (ga)
- The wild yak (Bos mutus) is a large, wild bovine native to the Himalayas. It is the ancestor of the domestic yak (Bos grunniens). (en)
- Lo yak selvatico (Bos mutus (Przewalski, 1883)) è un grande bovino nativo dell'altopiano del Tibet e probabilmente un tempo diffuso anche in Kazakistan, Mongolia e Russia meridionale. Lo si considera l'antenato dello yak domestico. (it)
- Het bromrund of de jak (voor 1995 gespeld als yak) is een rundersoort, die voorkomt in Centraal-Azië. De jak is een van de vijf rundersoorten die door de mens zijn gedomesticeerd. De andere zijn de bizon, de gayal, de waterbuffel en het rund.De wilde jak heeft als wetenschappelijke naam Bos mutus, de gedomesticeerde heet Bos grunniens. De naam 'jak' komt van het Tibetaanse woord གཡག་ - yag, of gyag, waar overigens alleen de stier zo genoemd wordt, de koe is een dri of nak. (nl)
- Як (лат. Bos mutus) — парнокопытное млекопитающее из рода настоящих быков семейства полорогих. Русское название животного происходит от тиб. གཡག་ (g.yag), означающего «самец яка»; кроме того, в русском языке также используются слова сарлу́к, сарлы́к (производное от монг. сарлаг), кута́с и выражения тибетский бык или хрюкающий бык (недовольный як хрюкает, что крупному рогатому скоту не свойственно). Родина яка — Тибет. Эксплуатируется в качестве вьючного и мясного животного. В районах разведения употребляется также молоко яка. (ru)
- Jak eller grymtoxe (Bos mutus och Bos grunniens) är ett långhårigt oxdjur som förekommer i områden kring Himalaya, och på den Tibetanska högplatån så långt norrut som Mongoliet och Ryssland. Flertalet tillhör den domesticerade formen Bos grunniens, men det finns också en liten sårbar vild population Bos mutus. (sv)
- 野氂牛（學名：Bos mutus），又作野犛牛，是牛科牛屬其中一個品種，原產喜馬拉雅山一帶，是氂牛的祖先。 (zh)
- Як дикий (Bos mutus) — парнокопитний ссавець з роду биків родини Бикових. Предок домашнього яка (Bos grunniens). Назва тварини походить від тиб. གཡག་ (g.yag), що означає «самець яка». Відійшов від предка Тура Bos primigenius 1,5 млн років тому. Батьківщина яка — Тибет. Експлуатується як в'ючна і м'ясна тварина. У районах розведення вживається також молоко яка. (uk)
- القطاس البرّيّ أو الياك البرّيّ هو حيوان مجتر يعيش في التبت والنيبال وفي بوتان إضافةً إلى شمال الصين في غانسو وصولاً إلى منغوليا إلى ارتفاعات قد تبلغ أحياناً 5400 متر. وهو ينتمي إلى فصيلة البقريات، يتميز بحجمه الكبير وصوفه الناعم الملمس. (ar)
- El iac salvatge (Bos mutus) és un tipus de bos gran i salvatge natiu de les muntanyes de l'Àsia Central i de l'Himàlaia. Viu en els planells esteparis i els freds deserts del Nepal, del Tíbet, de Pamir i Karakoram, entre els 4000 i els 6000 metres d'altitud, on es troba tant en estat salvatge com domèstic. És l'avantpassat del iac domèstic (Bos grunniens). La paraula 'iak' prové del tibetà གཡག་ - yag, o gyag, en què solament el mascle és anomenat així. La femella rep el nom de dri o drimo, mentre que els xerpes l'anomenen nak. (ca)
- Der oder das Yak (Bos mutus), auch Jak geschrieben, ist eine in Hochasien verbreitete Rinderart. Er ist eine der fünf Rinderarten, die domestiziert wurden (s. Hausrind). Durch eine Entscheidung der ICZN hat seit 2003 der jüngere, auf einem Exemplar des Wildyaks basierende Artname mutus (lateinisch für „stumm“) Vorrang vor dem auf der Haustierform basierenden grunniens („grunzend“). (de)
- Jak zwyczajny, dawniej: jak (Bos grunniens) – gatunek dużego ssaka z rodziny wołowatych (Bovidae), rzędu parzystokopytnych. Występuje w Tybecie, Indiach i Chinach, gdzie żyje zarówno w stanie dzikim, jak i udomowionym. Udomowione jaki są zwierzętami jucznymi, poza tym dają mleko i wełnę. Jaki zwyczajne są przeżuwaczami, żyją samotnie lub w niewielkich stadach, w stanie dzikim na wysokościach od 4 do 6 tys. m n.p.m. Stada zazwyczaj składają się z samic z młodymi. Samce dołączają do nich w okresie rui. Stare samce żyją oddzielnie. Samice opiekują się potomstwem przez rok. Potomstwo pełną dorosłość osiąga po 6-8 latach. Zwierzęta mogą dożyć kilkudziesięciu lat. Znoszą niekorzystne warunki otoczenia, takie jak: niedobór paszy na wysoczyznach górskich, niedostatek tlenu i niskie temperatury – ś (pl)
|
_BHL9370000.jpg){kind=link}
_BHL9370000.jpg){kind=link}
