| dbo:abstract
|
- Telerig (bulharsky Телериг) byl bulharský chán vládnoucí v letech 768–777. Za jeho vlády došlo po vnitřních nepokojích a střídání bulharských chánů opět ke stabilizaci vlády. Využil míru s Byzancí, jenž byl uzavřen za vlády jeho předchůdce Pagana, a zasáhl proti příznivcům byzantské říše na svém dvoře. Lstí zjistil od byzantského císaře Konstantina V. jejich jména a poté je nechal popravit. Císař jeho chování bral jako osobní urážku a začal plánovat proti Bulharům vojenské tažení, uprostřed příprav ale roku 775 zemřel. Telerig se následně snažil dále upevnit svoji moc ve státě, což vyprovokovalo povstání bojarů, bulharské šlechty. V roce 777 byl nucen utéct do byzantského hlavního města Konstantinopole, kde byl přijat císařem Leonem IV., nechal se zde pokřtít a dostal za manželku císařovu příbuznou. Byzantský císař se ale v jeho prospěch nechtěl v bulharských záležitostech do budoucna angažovat.Telerig je pokřtěn a přijal jméno Theophylact. Od byzantského císaře Lva IV. mu byl udělen titul patricij. Telerig si vzal Marii, sestřenici císařovny Irene Aténské. (cs)
- Ο Τέλεριγκ (βουλγαρικά: Телериг) ήταν ο ηγεμόνας της Βουλγαρίας μεταξύ του 768 και του 777. Αν και ο Τέλεριγκ αναφέρεται για πρώτη φορά στις Βυζαντινές πηγές το 774, θεωρείται ως άμεσος διάδοχος του Πάγκαν, που δολοφονήθηκε το 768. Τον Μάιο του 774, ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος Ε΄ ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία εναντίον της Βουλγαρίας, ηγούμενος ενός τομέα του στρατού ξηράς και αποστέλοντας στόλο δύο χιλιάδων πλοίων που μετέφεραν ιππείς προς το δέλτα του Δούναβη. Ο στόλος αποβιβάστηκε στην περιοχή της Βάρνας, αλλά ο αυτοκράτορας δεν είχε δυναμικό πλεονέκτημα και ανεξήγητα υποχώρησε. Λίγο αργότερα, οι δύο πλευρές υπέγραψαν ανακωχή με υπόσχεση την παύση των εχθροπραξιών. Ωστόσο, τον Οκτώβριο του 774 ο Τέλεριγκ έστειλε μια στρατιά από δώδεκα χιλιάδες άνδρες να επιτεθούν στην Βερζιτία στη Μακεδονία και να μεταφέρουν το πληθυσμό στη Βουλγαρία. Συλλέγοντας ένα μεγάλο στρατό ογδόντα χιλιάδες στρατιώτες, ο Κωνσταντίνος Ε΄ εξέπληξε τους Βουλγάρους και πέτυχε μια σαρωτική νίκη. Η επακόλουθη επίθεση στη Βουλγαρία απέτυχε, επειδή ο αυτοκρατορικός στόλος αντιμετώπισε αντίθετους ανέμους στη Μαύρη Θάλασσα. Σε αυτό το σημείο ο Τέλεριγκ έστειλε ένα μυστικό απεσταλμένο στο Κωνσταντίνου Ε΄, που δηλώνει την πρόθεσή του να φύγει από τη Βουλγαρία και να αναζητήσουν καταφύγιο με τον αυτοκράτορα, και αναζητούσε διαβεβαιώσεις φιλοξενίας και ένα κατάλογο Βυζαντινών ανθρώπων που μπορούσαν να τον βοηθήσουν. Ο Τέλεριγκ κατάφερε να έχει τον αυτοκράτορα για να προδώσει τους δικούς του πράκτορες στη Βουλγαρία, που δεόντως στραγγαλίστηκαν και εκτελέστηκαν. Τα αναμενόμενα Βυζαντινά αντίποινα απέτυχαν να υλοποιηθεί καθώς ο Κωνσταντίνος Ε΄ πέθανε το 775. Παρά την προφανή επιτυχία, ο Τέλεριγκ έκρινε απαραίτητο να φύγει για τον νέο Βυζαντινό αυτοκράτορα Λέοντα Δ΄ τον Χάζαρο το 777. Η Βυζαντινή κυβέρνηση έδωσε στον Τέλεριγκ άσυλο και τον τίτλο του πατρίκιου. Ο Τέλεριγκ έγινε Χριστιανός με το όνομα Θεοφύλακτος και παντρεύτηκε μια ξαδέλφη της Αυτοκράτειρας Ειρήνης. Η συλλογή Τζαφάρ Ταρίχ των Βουλγάρων του Βόλγα του 17ου αιώνα (αμφισβητούμενης γνησιότητας) αντιπροσωπεύει τον Ντιλγιαρέκ (δηλαδή τον Τέλεριγκ) ως γιο του πρώην κυβερνήτη Τέλες (δηλαδή τον Τέλετς). (el)
- Khan Telerig (bulgarisch Телериг) war der Herrscher über Bulgarien von 768 bis 777. Er ist der Nachfolger von Pagan, der 768 ermordet wurde. Im Mai 774 begann der byzantinische Kaiser Konstantin mit einem groß angelegten Angriff auf das bulgarische Reich. Eine Flotte von etwa zweitausend Schiffen sollte in Richtung Donaudelta segeln und eine große Streitmacht anlanden, welche die nördlichen Gebiete des bulgarischen Reiches erobern sollte. Der Kaiser selbst befehligte eine Armee, die den Süden des bulgarischen Reiches angriff. Doch obwohl die Flotte erfolgreich die Truppen in der Nähe von Warna an Land setzen konnte und der Kaiser einige südliche Gebiete des bulgarischen Reiches erobern konnte, zog er sich aus unerklärlichen Gründen zurück und verfehlte somit abermals eine Zerschlagung des bulgarischen Reiches. Telerig begann nun seinerseits mit einer Armee von etwa 12.000 Mann einen Feldzug gegen das vermeintlich geschwächte Byzanz. Dieser schlug jedoch fehl, da seine Kriegsvorbereitungen von Spionen in seiner näheren Umgebung verraten wurden. Der vorgewarnte byzantinische Kaiser besiegte die bulgarische Armee mit 80.000 Mann in der Schlacht von Berzitia vernichtend. Doch auch nach diesem Sieg und der anschließenden Verfolgung der Bulgaren gelang es den Byzantinern nicht, diese entscheidend zu schwächen, da auch die Flotte des Kaisers – aufgrund ungünstiger Winde – ihre Landepunkte nicht erreichen konnte. Telerig schöpfte nach der Niederlage bei Berzitia den Verdacht, dass sich in seiner unmittelbaren Umgebung Spione befinden. Um diese zu enttarnen, ließ er den byzantinischen Kaiser wissen, dass er abdanken würde und nach Konstantinopel ins Exil gehen würde. Konstantin glaubte dem Ansinnen Telerigs und erfüllte auch dessen Forderung, ihm die Spione zu nennen, angeblich um auch sie nach der Abdankung Telerigs in Sicherheit zu bringen. Telerig dachte jedoch nicht daran abzudanken und ins Exil zu gehen, wie es einige bulgarische Herrscher vor ihm getan hatten. Nachdem er die Liste mit den Spionen erhalten hatte, ließ er diese umgehend exekutieren. Doch trotz der Beseitigung der Spione fühlte sich Telerig, wohl auch aufgrund der Niederlage bei Berzitia, nicht sicher. Nach dem Tod von Konstantin V. 775 n. Chr., bat er den neuen Kaiser Leo IV. erneut um Asyl. Leo gewährte ihm diese Bitte und Telerig floh nach Konstantinopel, wo er zudem den christlichen Glauben annahm. Als Patrizier unter Namen Theophylaktos heiratete er eine Cousine der Kaiserin Irene. (de)
- Telerig (en búlgaro, Телериг) fue el gobernante de Bulgaria de 768 a 777. Aunque Telerig primero se menciona en las fuentes bizantinas en el año 774, se le considera el sucesor inmediato de Pagan, quien fue asesinado en 768. En mayo de 774, el emperador bizantino Constantino V se embarcó en una gran expedición contra Bulgaria, al frente de su ejército de operaciones en tierra, y envío una flota de barcos con 2.000 jinetes para transportarlos hacia el delta del Danubio. La flota desembarcó en las cercanías de Varna, pero el emperador no insistió con su ventaja potencial y se retiró inexplicablemente. Poco después, las dos partes firmaron una tregua prometiendo el cese de las hostilidades. Sin embargo, en octubre de 774 Telerig envió un ejército de doce mil hombres para atacar Berzitia (Macedonia) y de transferir su población de Bulgaria. Reuniendo un gran ejército de 80.000 soldados, Constantino V sorprendió a los búlgaros obteniendo una victoria aplastante. El posterior ataque a Bulgaria falló, porque la flota imperial encontró vientos no favorables en el mar Negro. En este punto Telerig envió un emisario secreto a Constantino V, indicando su intención de huir de Bulgaria y buscar refugio con el emperador, y buscar garantías de hospitalidad. Telerig logró que el emperador traicionara a sus propios agentes en Bulgaria, que fueron detenidos y ejecutados. La esperada represalia bizantina no se concretó debido a que Constantino murió en 775. A pesar de su aparente éxito, Telerig consideró necesario huir con el nuevo emperador bizantino, León IV el Jázaro en el año 777. El gobierno bizantino dio a Telerig asilo y el título de Patricio. Telerig se convirtió al cristianismo bajo el nombre de Teofilacto y se casó con una prima de la emperatriz Irene. En el siglo XVII Bulgaria del Volga compuso el Ya'far Tarij (una obra de autenticidad en disputa) representa Dilyarek (es decir, Telerig) como el hijo del antiguo gobernante Teles (es decir, Telets). (es)
- Telerig (mort en 777 à Constantinople), aussi Teleric ou Tseric, fut le khan des Bulgares de 768 ou 772 à 777. (fr)
- Telerig (wafat 777 di Konstantinopel), juga Teleric atau Tseric, adalah seorang Khan dari 768 atau 772 hingga 777. (in)
- Telerig (Bulgarian: Телериг) was the ruler of Bulgaria from 768 to 777. Although Telerig is first mentioned by Byzantine sources in 774, he is considered as he immediate successor of Pagan, who was murdered in 768. In May 774, Byzantine Emperor Constantine V embarked on a major expedition against Bulgaria, led his field army on land and dispatched a fleet of 2000 ships carrying horsemen towards the Danube Delta. The fleet disembarked in the vicinity of Varna, but Constantine did not press his potential advantage and inexplicably retreated. Shortly afterwards, both sides signed a truce promising the cessation of hostilities. However, in October 774, Telerig sent an army of 12,000 men to raid Berzitia, Macedonia, and transfer its population to Bulgaria. Collecting a large army of 80,00 troops, Constantine surprised the Bulgarians and won a resounding victory. The subsequent attack on Bulgaria failed since the imperial fleet had encountered contrary winds in the Black Sea. Telerig then sent a secret emissary to Constantine that indicated his intention to flee Bulgaria and to seek refuge with the emperor and sought assurances of hospitality and a list of Byzantines who might help him. Telerig succeeded in having Constantine betray his own agents in Bulgaria, who were duly rounded up and executed. The expected Byzantine retaliation failed to materialise, as Constantine died in 775. In spite of his apparent success, Telerig found it necessary to flee to the new Byzantine emperor, Leo IV the Khazar, in 777. The Byzantine government gave Telerig asylum and the title of patrikios. Telerig converted to Christianity under the name of Theophylaktos and married a cousin of Empress Eirene. The 17th-century Volga Bulgar compilation Ja'far Tarikh (a work of disputed authenticity) represents Dilyarek (Telerig) as the son of the former ruler Teles (Telets). (en)
- Telerig (... – ...; fl. VIII secolo) è stato un khan dei Bulgari dal 768 al 776/777. (it)
- Telerig was tussen 768 en 777 khan van Bulgarije. (nl)
- Телериг (болг. Телериг, патрикий Феофилакт, патрикий Телериг-Феофилакт) — правитель Болгарии с 768 по 777 год. В современных ему исторических источниках упоминается с титулом . (ru)
- Telerig – (bułg. Телериг) chan bułgarski w latach 772–777. Początkowa data jego panowania nie jest pewna. Zdaniem Tadeusza Wasilewskiego i Georga Ostrogoskiego panował od 772 roku, natomiast Jordan Andrejew, Iwan Łazarow i Płamen Pawłow proponują rok 768. Telerig doszedł do władzy w wyniku obalenia przez stronnictwo wojenne chana Pagana. Jego krótkie panowanie obfitowało w liczne zwroty sytuacji. Wiosną 773 roku niezmordowany cesarz bizantyński Konstantyn V podjął kolejną, ósmą już wyprawę przeciw Bułgarii z udziałem floty, która na 2000 łodzi przewiozła pod Warnę około 24 000 konnych żołnierzy. Telerig obronił Warnę za wałami wzniesionymi jeszcze przez Terweła, był jednak zmuszony poprosić o pokój. Wojna zakończona w 774 w następnym roku wybuchła na nowo. Telerig wysłał do Macedonii armię z zamiarem przesiedlenia do wyludnionej Bułgarii mieszkającego nad Wardarem w tzw. Berzitii północnomacedońskiego plemienia Brsjaków. Konstantyn V zgromadził naprędce, pod pozorem wyprawy na Arabów, wojsko i rozbił 12 tysięczny oddział bułgarski. Po klęsce wyprawy Telerig doszedł do wniosku, że wśród jego świty działają zdrajcy, informujący cesarza o wszystkich jego planach. Wysłał więc do cesarza podstępny list, w którym powiadomił go o własnych kłopotach, błagając o pomoc w ucieczce i możliwość schronienia się na cesarskim dworze w Konstantynopolu. W tym celu poprosił cesarza o listę osób, do których może się zwrócić podczas przygotowań do ucieczki. Konstantyn V, pewien, że zdobył kolejnego stronnika, ponieważ w przeszłości kilkakrotnie zdarzało się, iż chanowie zwracali się o pomoc, łatwowiernie wysłał Telerigowi taką listę. Dokładnie według tej listy Telerig schwytał i zabił wszystkich zdrajców, rozbijając stronnictwo probizantyjskie. W efekcie Konstantyn V zorganizował kolejną wyprawę przeciw Bułgarom, podczas której jednak zmarł 14 września 775 roku. Pozbawione wodza wojska powróciły do Bizancjum. W 777 r. rzeczywiście wybuchł przeciw Telerigowi bunt, i chan musiał uciekać z kraju. Schronił się wtedy w Konstantynopolu, na dworze bizantyńskim. Cesarz Leon IV, syn i następca Konstantyna V nadał mu tytuł patrycjusza. Telerig ochrzcił się przyjmując imię Teofilakta i pojął za żonę krewną cesarzowej Ireny. Telerig pozostał w Konstantynopolu do końca życia. (pl)
- Telerigue (em búlgaro: Телериг) ou Telérigo (em grego medieval: Τελέριγος), foi o cã búlgaro entre 768 e 777. Embora Telerigue só apareça nas fontes bizantinas em 774, ele é considerado como sendo o sucessor imediato de Pagão, que fora assassinado em 768. (pt)
- Телериг (болг. Телериг) — хан Болгарії з 768 до 777 року. Його правління поклало край тривалій внутрішній кризі Болгарської держави. Вперше ім'я Телерига згадується 774 року у зв'язку із сьомим походом імператора Костянтина V на Болгарію. Тоді імператор з величезним флотом прямував до Дунаю, але через сильний вітер він був змушений здійснити висадку біля сучасної Варни. Після цього він вирішив повернутися і не продовжувати похід. До того ж в цей час прибули болгарські посланці із проханням миру. Мир було підписано, а імператор повернувся до Константинополя. Наприкінці того ж року Телериг відрядив 12-тисячну армію до Верзитії з метою переселити більшу частину населення до Болгарії. Але візантійські агенти попередили про це імператора, і він, пішовши на Телерига війною, здобув перемогу. Знаючи про зрадників, Телериг написав листа Костянтину, в якому писав, що збирається залишити престол та рятуватися у Візантії. У зв'язку з цим він просив надати йому імена всіх агентів імператора у Болгарії, щоб спираючись на їхню допомогу, дістатися Візантії. Костянтина цей лист не здивував, оскільки протягом останніх 20-ти років болгарські правителі змінювалися надто часто, а втікати до Візантії, рятуючи життя, було звичайною справою. Тож імператор виконав всі вимоги Телерига. Той же, отримавши імена таємних агентів, всіх їх стратив. Та 777 року після чергового перевороту, хан справді був змушений тікати до Константинополя. Імператор Лев IV Хозар, син Костянтина V з радістю прийняв його. У Візантії Телериг прийняв християнство й отримав нове ймення Феофілакт. Після цього імператор надав йому титул патриція та оженив з родичкою дружини. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Telerig (mort en 777 à Constantinople), aussi Teleric ou Tseric, fut le khan des Bulgares de 768 ou 772 à 777. (fr)
- Telerig (wafat 777 di Konstantinopel), juga Teleric atau Tseric, adalah seorang Khan dari 768 atau 772 hingga 777. (in)
- Telerig (... – ...; fl. VIII secolo) è stato un khan dei Bulgari dal 768 al 776/777. (it)
- Telerig was tussen 768 en 777 khan van Bulgarije. (nl)
- Телериг (болг. Телериг, патрикий Феофилакт, патрикий Телериг-Феофилакт) — правитель Болгарии с 768 по 777 год. В современных ему исторических источниках упоминается с титулом . (ru)
- Telerigue (em búlgaro: Телериг) ou Telérigo (em grego medieval: Τελέριγος), foi o cã búlgaro entre 768 e 777. Embora Telerigue só apareça nas fontes bizantinas em 774, ele é considerado como sendo o sucessor imediato de Pagão, que fora assassinado em 768. (pt)
- Telerig (bulharsky Телериг) byl bulharský chán vládnoucí v letech 768–777. Za jeho vlády došlo po vnitřních nepokojích a střídání bulharských chánů opět ke stabilizaci vlády. Využil míru s Byzancí, jenž byl uzavřen za vlády jeho předchůdce Pagana, a zasáhl proti příznivcům byzantské říše na svém dvoře. Lstí zjistil od byzantského císaře Konstantina V. jejich jména a poté je nechal popravit. Císař jeho chování bral jako osobní urážku a začal plánovat proti Bulharům vojenské tažení, uprostřed příprav ale roku 775 zemřel. Telerig se následně snažil dále upevnit svoji moc ve státě, což vyprovokovalo povstání bojarů, bulharské šlechty. V roce 777 byl nucen utéct do byzantského hlavního města Konstantinopole, kde byl přijat císařem Leonem IV., nechal se zde pokřtít a dostal za manželku císařovu (cs)
- Ο Τέλεριγκ (βουλγαρικά: Телериг) ήταν ο ηγεμόνας της Βουλγαρίας μεταξύ του 768 και του 777. Αν και ο Τέλεριγκ αναφέρεται για πρώτη φορά στις Βυζαντινές πηγές το 774, θεωρείται ως άμεσος διάδοχος του Πάγκαν, που δολοφονήθηκε το 768. Τον Μάιο του 774, ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος Ε΄ ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία εναντίον της Βουλγαρίας, ηγούμενος ενός τομέα του στρατού ξηράς και αποστέλοντας στόλο δύο χιλιάδων πλοίων που μετέφεραν ιππείς προς το δέλτα του Δούναβη. Ο στόλος αποβιβάστηκε στην περιοχή της Βάρνας, αλλά ο αυτοκράτορας δεν είχε δυναμικό πλεονέκτημα και ανεξήγητα υποχώρησε. (el)
- Khan Telerig (bulgarisch Телериг) war der Herrscher über Bulgarien von 768 bis 777. Er ist der Nachfolger von Pagan, der 768 ermordet wurde. Im Mai 774 begann der byzantinische Kaiser Konstantin mit einem groß angelegten Angriff auf das bulgarische Reich. Eine Flotte von etwa zweitausend Schiffen sollte in Richtung Donaudelta segeln und eine große Streitmacht anlanden, welche die nördlichen Gebiete des bulgarischen Reiches erobern sollte. Der Kaiser selbst befehligte eine Armee, die den Süden des bulgarischen Reiches angriff. Doch obwohl die Flotte erfolgreich die Truppen in der Nähe von Warna an Land setzen konnte und der Kaiser einige südliche Gebiete des bulgarischen Reiches erobern konnte, zog er sich aus unerklärlichen Gründen zurück und verfehlte somit abermals eine Zerschlagung des (de)
- Telerig (en búlgaro, Телериг) fue el gobernante de Bulgaria de 768 a 777. Aunque Telerig primero se menciona en las fuentes bizantinas en el año 774, se le considera el sucesor inmediato de Pagan, quien fue asesinado en 768. En mayo de 774, el emperador bizantino Constantino V se embarcó en una gran expedición contra Bulgaria, al frente de su ejército de operaciones en tierra, y envío una flota de barcos con 2.000 jinetes para transportarlos hacia el delta del Danubio. La flota desembarcó en las cercanías de Varna, pero el emperador no insistió con su ventaja potencial y se retiró inexplicablemente. (es)
- Telerig (Bulgarian: Телериг) was the ruler of Bulgaria from 768 to 777. Although Telerig is first mentioned by Byzantine sources in 774, he is considered as he immediate successor of Pagan, who was murdered in 768. In May 774, Byzantine Emperor Constantine V embarked on a major expedition against Bulgaria, led his field army on land and dispatched a fleet of 2000 ships carrying horsemen towards the Danube Delta. The fleet disembarked in the vicinity of Varna, but Constantine did not press his potential advantage and inexplicably retreated. (en)
- Telerig – (bułg. Телериг) chan bułgarski w latach 772–777. Początkowa data jego panowania nie jest pewna. Zdaniem Tadeusza Wasilewskiego i Georga Ostrogoskiego panował od 772 roku, natomiast Jordan Andrejew, Iwan Łazarow i Płamen Pawłow proponują rok 768. Telerig doszedł do władzy w wyniku obalenia przez stronnictwo wojenne chana Pagana. Jego krótkie panowanie obfitowało w liczne zwroty sytuacji. Wiosną 773 roku niezmordowany cesarz bizantyński Konstantyn V podjął kolejną, ósmą już wyprawę przeciw Bułgarii z udziałem floty, która na 2000 łodzi przewiozła pod Warnę około 24 000 konnych żołnierzy. Telerig obronił Warnę za wałami wzniesionymi jeszcze przez Terweła, był jednak zmuszony poprosić o pokój. Wojna zakończona w 774 w następnym roku wybuchła na nowo. Telerig wysłał do Macedonii armię (pl)
- Телериг (болг. Телериг) — хан Болгарії з 768 до 777 року. Його правління поклало край тривалій внутрішній кризі Болгарської держави. Вперше ім'я Телерига згадується 774 року у зв'язку із сьомим походом імператора Костянтина V на Болгарію. Тоді імператор з величезним флотом прямував до Дунаю, але через сильний вітер він був змушений здійснити висадку біля сучасної Варни. Після цього він вирішив повернутися і не продовжувати похід. До того ж в цей час прибули болгарські посланці із проханням миру. Мир було підписано, а імператор повернувся до Константинополя. (uk)
|
