| dbo:abstract
|
- La vodaboj, mbororo aŭ Fulbe Bororo, apartenas al la etna grupo de la fulboj. Ili estas unu el la lastaj triboj de Afriko, kiuj kiel bovopaŝtistoj en la Sahelzono konservis sian plennomadan vivmanieron. Plejparte la vodaboj vivas hodiaŭ en Niĝero, kie ili konsistigas du procentojn de la tuta loĝantaro. Sed ili estas pli dispartigitaj: nome inter landoj Kameruno, Niĝero, Niĝerio, Centr-Afrika Respubliko, Ĉado kaj Demokratia Respubliko Kongo. En la fulba lingvo woɗa signifas" tabuo" kaj Woɗaaɓe signifas "popolo de la tabuo". (eo)
- Die Wodaabe („Volk des Tabus“) oder Fulbe Bororo gehören zur ethnischen Gruppe der Fulbe. Sie sind einer der letzten Stämme Afrikas, die sich als Rinderhirten in der Sahelzone ihr vollnomadisches Dasein bewahrt haben. Überwiegend leben die Wodaabe heute in Niger, wo sie etwa zwei Prozent der Gesamtbevölkerung ausmachen. Ihr Verhaltenskodex betont Zurückhaltung und Bescheidenheit (semteende), Geduld und Seelenstärke (munyal), Sorge und Voraussicht (bakkilo) sowie Loyalität (amana). Die 45.000 Mitglieder der Gemeinschaft legen Wert auf Schönheit und Charme, die die Grundlage eines ungewöhnlichen und einzigartigen Brautwerbungsrituals bilden, das geerewol, bei dem die Männer in einem dreitägigen Tanzwettbewerb um den Titel des Schönsten wetteifern. Das geerewol ist auch das Dankfest für den üppigen Graswuchs der Regenzeit. (de)
- Les Wodaabe (peul : Woɗaaɓe, singulier Boɗaaɗo) sont un sous-groupe du peuple peul qu'on désigne parfois sous le nom de Bororos ou Mbororos (à ne pas confondre avec les Bororos d'Amazonie), terme qui serait toutefois un terme péjoratif utilisé par les autres populations et signifiant « les bergers à l’abandon ». Les Bororos sont traditionnellement des éleveurs nomades et des marchands, dont les migrations les mènent dans le sud du Niger, le nord du Nigeria, le nord-est du Cameroun, le sud-ouest du Tchad et les régions occidentales de la République centrafricaine. Depuis quelques années ils pénètrent également au Congo-Kinshasa, dans les régions du Bas-Uele et du Haut-Uele, frontalières de la Centrafrique et du Soudan. Les Wodaabe du Niger, réputés pour leur beauté (aussi bien les hommes que les femmes), leur artisanat élaboré et leurs riches cérémonies, sont considérés comme le dernier groupe peul pratiquant encore les coutumes d’avant l’islam. Comparativement à d'autres populations africaines, ils ont été abondamment décrits, photographiés et filmés. (fr)
- Los bororo (también Wodaabe) son un subgrupo étnico de los pastores fulani. Son tradicionalmente pastores y comerciantes nómadas ubicados en el Sahel, con migraciones desde el sur de Níger, a través del norte de Nigeria, noreste de Camerún, oeste de la República Centroafricana y el nordeste de la República Democrática del Congo . Se estima que hacia 1983 consistían en 45 000 habitantes. Hablan el idioma fula y la religión predominante es el islam con influencias preislámicas animistas. (es)
- Is grúpa eitneach Afracach iad na Vodábaigh. Is í a bpríomhtheanga. (ga)
- The Wodaabe (Fula: Woɗaaɓe, Adlam: 𞤏𞤮𞤯𞤢𞥄𞤩𞤫), also known as the Mbororo or Bororo (Adlam: 𞤐'𞤄𞤮𞤪𞤮𞤪𞤮, 𞤄𞤮𞤪𞤮𞤪𞤮), or Pullo, have a name that is designated to those of the Fula ethnic group who are traditionally nomadic and considered to be "ignorant of Islam." For this reason, Mbororo is normally used as a derogatory term by other Fulani groups against the Wodaabe. It is translated into English as "Cattle Fulani", and meaning "those who dwell in cattle camps". The Wodaabe culture is one of the 186 cultures of the standard cross-cultural sample used by anthropologists to compare cultural traits. A Wodaabe woman, Hindou Oumarou Ibrahim, was also chosen to represent civil society of the world on the signing of Paris Protocol on 22 April 2016. (en)
- I Wodaabe (o Bororo) sono una sub-etnia appartenente al popolo dei Fulani e vivono una vita nomade nell'Africa centrale. Il nome dispregiativo "Bororo", letteralmente "pastori in stracci", datogli dalle tribù vicine non deve essere confuso con quello dei Bororo del Mato Grosso, Brasile. Giacché nomadi, i Wodaabe si spostano con il loro bestiame e vivono in capanne di rami. Le loro migrazioni li portano dal sud del Niger al nord della Nigeria, dal nord-est del Camerun, al sud-ovest del Ciad e nelle regioni occidentali della Repubblica Centrafricana. Da pochi anni a questa parte, penetrano anche nella Repubblica Democratica del Congo, nelle regioni del Basso Uele e dell'Alto Uele, che hanno una frontiera con il Centrafrica e il Sudan. In autunno si radunano per una festa chiamata Guérewol, durante la quale le ragazze scelgono il fidanzato fra tutti i ragazzi presenti. (it)
- Wodaabe – jeden z ludów Afryki należący do grupy etnicznej Fulbe. Wodaabe żyją jako wędrowni pasterze (koczownicy). Wędrują wzdłuż południowej granicy Sahary. Napisy naskalne z centralnej części Sahary sprzed ok. 5000 lat dowodzą ich obecności już w epoce kamienia. Rytm życia Wodaabe podporządkowany jest potrzebom ich długorogiego bydła zebu, którego hodowla i pielęgnacja jest bardzo pracochłonna. Niechętnie sprzedają swoje zwierzęta, a ubój odbywa się niezwykle rzadko. Odżywiają się głównie mlekiem i zebranymi roślinami. Pogardzani przez wszystkie sąsiednie grupy etniczne, są nazywani Bororo, tzn. Zaniedbani Pasterze. Sami nazywają siebie Wodaabe, co oznacza „tabu czystości”. W odróżnieniu od innych plemion Afryki nie mają zhierarchizowanej struktury społecznej. Autorytet Ardo opiera się tylko na ich doświadczeniu życiowym. Mogą oni udzielać rad, ale nie rozkazów. We wrześniu, na koniec pory deszczowej, odbywa się kilkudniowy konkurs piękności. Spośród około tysiąca tańczących młodych mężczyzn z kolorowo pomalowanymi twarzami, ustrojonych w barwne stroje i bransolety, młode dziewczyny wybierają najpiękniejszego. (pl)
- De Wodaabe (enk. Bodaado) of Bororo wonen in Niger, Nigeria, Kameroen, Tsjaad, en Democratische Republiek Congo. En behoren tot het volk van de Peul. Ze wonen ten zuiden van de Sahara waar in Niger ook de nomadische Touareg en Toubou wonen en ten noorden van de savanne waar men landbouwers aantreft. Voordat de Sahara woestijn werd zouden de Wodaabe daar gewoond hebben. (nl)
- Водабе (альтернативное название — мбороро) — кочевая африканская народность из группы восточных фульбе. Обитают в регионе Сахел на территории Нигерии, Нигера, Камеруна, Центральноафриканской Республики и Демократической Республики Конго. В 1983 году численность народности водабе достигала 45 тыс. человек. Характерной чертой их культуры является Геревол — конкурсы красоты женихов, во время которых молодые мужчины украшают себя и танцуют. В переводе с языка фула водабе означает "те, кто чтут запреты". Это означает, что водабе сохранили наиболее архаичный уклад из всех народностей фульбе, хотя формально большинство из них считаются мусульманами. Традиционным занятием водабе было скотоводство, выращивание зебу. Также выращивают верблюдов и ослов. Зерно (просо) выменивают на ярмарках у оседлых народов и хранят его в специальных сосудах из тыквы. Основу питания составляет каша из проса, молоко и жареное мясо (на праздник ворсо). Основной праздник, во время которого совершается геревол - это конец лета, когда различные семьи собираются на общенародный праздник ворсо. О народе водабе рассказывается в документальном фильме Вернера Херцога «Водабе: Пастухи солнца» (1989). (ru)
|
| rdfs:comment
|
- La vodaboj, mbororo aŭ Fulbe Bororo, apartenas al la etna grupo de la fulboj. Ili estas unu el la lastaj triboj de Afriko, kiuj kiel bovopaŝtistoj en la Sahelzono konservis sian plennomadan vivmanieron. Plejparte la vodaboj vivas hodiaŭ en Niĝero, kie ili konsistigas du procentojn de la tuta loĝantaro. Sed ili estas pli dispartigitaj: nome inter landoj Kameruno, Niĝero, Niĝerio, Centr-Afrika Respubliko, Ĉado kaj Demokratia Respubliko Kongo. En la fulba lingvo woɗa signifas" tabuo" kaj Woɗaaɓe signifas "popolo de la tabuo". (eo)
- Los bororo (también Wodaabe) son un subgrupo étnico de los pastores fulani. Son tradicionalmente pastores y comerciantes nómadas ubicados en el Sahel, con migraciones desde el sur de Níger, a través del norte de Nigeria, noreste de Camerún, oeste de la República Centroafricana y el nordeste de la República Democrática del Congo . Se estima que hacia 1983 consistían en 45 000 habitantes. Hablan el idioma fula y la religión predominante es el islam con influencias preislámicas animistas. (es)
- Is grúpa eitneach Afracach iad na Vodábaigh. Is í a bpríomhtheanga. (ga)
- The Wodaabe (Fula: Woɗaaɓe, Adlam: 𞤏𞤮𞤯𞤢𞥄𞤩𞤫), also known as the Mbororo or Bororo (Adlam: 𞤐'𞤄𞤮𞤪𞤮𞤪𞤮, 𞤄𞤮𞤪𞤮𞤪𞤮), or Pullo, have a name that is designated to those of the Fula ethnic group who are traditionally nomadic and considered to be "ignorant of Islam." For this reason, Mbororo is normally used as a derogatory term by other Fulani groups against the Wodaabe. It is translated into English as "Cattle Fulani", and meaning "those who dwell in cattle camps". The Wodaabe culture is one of the 186 cultures of the standard cross-cultural sample used by anthropologists to compare cultural traits. A Wodaabe woman, Hindou Oumarou Ibrahim, was also chosen to represent civil society of the world on the signing of Paris Protocol on 22 April 2016. (en)
- De Wodaabe (enk. Bodaado) of Bororo wonen in Niger, Nigeria, Kameroen, Tsjaad, en Democratische Republiek Congo. En behoren tot het volk van de Peul. Ze wonen ten zuiden van de Sahara waar in Niger ook de nomadische Touareg en Toubou wonen en ten noorden van de savanne waar men landbouwers aantreft. Voordat de Sahara woestijn werd zouden de Wodaabe daar gewoond hebben. (nl)
- Die Wodaabe („Volk des Tabus“) oder Fulbe Bororo gehören zur ethnischen Gruppe der Fulbe. Sie sind einer der letzten Stämme Afrikas, die sich als Rinderhirten in der Sahelzone ihr vollnomadisches Dasein bewahrt haben. Überwiegend leben die Wodaabe heute in Niger, wo sie etwa zwei Prozent der Gesamtbevölkerung ausmachen. Ihr Verhaltenskodex betont Zurückhaltung und Bescheidenheit (semteende), Geduld und Seelenstärke (munyal), Sorge und Voraussicht (bakkilo) sowie Loyalität (amana). (de)
- Les Wodaabe (peul : Woɗaaɓe, singulier Boɗaaɗo) sont un sous-groupe du peuple peul qu'on désigne parfois sous le nom de Bororos ou Mbororos (à ne pas confondre avec les Bororos d'Amazonie), terme qui serait toutefois un terme péjoratif utilisé par les autres populations et signifiant « les bergers à l’abandon ». (fr)
- I Wodaabe (o Bororo) sono una sub-etnia appartenente al popolo dei Fulani e vivono una vita nomade nell'Africa centrale. Il nome dispregiativo "Bororo", letteralmente "pastori in stracci", datogli dalle tribù vicine non deve essere confuso con quello dei Bororo del Mato Grosso, Brasile. In autunno si radunano per una festa chiamata Guérewol, durante la quale le ragazze scelgono il fidanzato fra tutti i ragazzi presenti. (it)
- Wodaabe – jeden z ludów Afryki należący do grupy etnicznej Fulbe. Wodaabe żyją jako wędrowni pasterze (koczownicy). Wędrują wzdłuż południowej granicy Sahary. Napisy naskalne z centralnej części Sahary sprzed ok. 5000 lat dowodzą ich obecności już w epoce kamienia. Rytm życia Wodaabe podporządkowany jest potrzebom ich długorogiego bydła zebu, którego hodowla i pielęgnacja jest bardzo pracochłonna. Niechętnie sprzedają swoje zwierzęta, a ubój odbywa się niezwykle rzadko. Odżywiają się głównie mlekiem i zebranymi roślinami. Pogardzani przez wszystkie sąsiednie grupy etniczne, są nazywani Bororo, tzn. Zaniedbani Pasterze. Sami nazywają siebie Wodaabe, co oznacza „tabu czystości”. (pl)
- Водабе (альтернативное название — мбороро) — кочевая африканская народность из группы восточных фульбе. Обитают в регионе Сахел на территории Нигерии, Нигера, Камеруна, Центральноафриканской Республики и Демократической Республики Конго. В 1983 году численность народности водабе достигала 45 тыс. человек. Характерной чертой их культуры является Геревол — конкурсы красоты женихов, во время которых молодые мужчины украшают себя и танцуют. В переводе с языка фула водабе означает "те, кто чтут запреты". Это означает, что водабе сохранили наиболее архаичный уклад из всех народностей фульбе, хотя формально большинство из них считаются мусульманами. (ru)
|
