| dbo:abstract
|
- Věnec sonetů neboli sonetový či znělkový věnec je označení pro skupinu několika tematicky i veršově spojených sonetů (většinou adresovaných jedné osobě či na jedno téma). U „základní“ formy věnce sonetů každý sonet věnce rozebírá stanovené téma z jiné stránky, přičemž poslední verš každého sonetu je zároveň prvním veršem sonetu následujícího a poslední verš posledního sonetu je prvním veršem prvního sonetu. Takovýto věnec sonetů se obvykle skládá ze sedmi sonetů. Typickým příkladem je věnec Corona od Johna Donna [1]. Komplikovanější formou věnce sonetů je takzvaný sonnet redoublé (také hrdinský věnec), u kterého je sonetů patnáct - čtrnáct sonetů je spojeno jako u „základní“ formy, patnáctý sonet (zvaný mistrovský či magistrála) je složen z prvních veršů každého sonetu (přičemž musí dávat smysl). Typickým příkladem je Věnec sonetů Jaroslava Seiferta, opěvující Prahu. Nejproslulejší je věnec sonetů slovinského básníka France Prešerena. U věnce sonetů se většinou užívá forma anglického sonetu, protože forma italského sonetu by vyžadovala neúnosné množství rýmů na velmi málo slov. Někdy (jako v případě Seifertova Věnce) se užívá rýmování a-b-a-b c-d-c-d e-f-e g-h-g a podobně. (cs)
- Ein Sonettenkranz (ital. und engl. corona) ist eine streng geregelte Form eines aus mehreren Sonetten geflochtenen Gedichtzyklus. Er besteht aus 14 + 1 Einzelsonetten, wobei die letzte Zeile des ersten Sonetts zugleich der ersten Zeile des zweiten Sonetts entspricht, die letzte Zeile des zweiten Sonetts zugleich der ersten Zeile des dritten und so weiter, bis zum 14. Sonett, dessen letzte Zeile wiederum der ersten Zeile des ersten Sonettes entspricht, so dass sich eine Kranzform ergibt. Das 15. Sonett, das sogenannte Meistersonett oder ital. Magistrale, besteht zusammenfassend und in unveränderter Reihenfolge aus allen Anfangs- bzw. Endzeilen der Einzelsonette. Die vollständige Form wurde erstmals im 18. Jahrhundert in der Istoria della Volgar Poesía (1730) von beschrieben und gelangte im 19. Jahrhundert als Modeerscheinung nach Deutschland. Ihr erster bedeutender Vertreter in deutscher Sprache war Josef Weinheber. (de)
- A crown of sonnets or sonnet corona is a sequence of sonnets, usually addressed to one person, and/or concerned with a single theme. Each of the sonnets explores one aspect of the theme, and is linked to the preceding and succeeding sonnets by repeating the final line of the preceding sonnet as its first line. The first line of the first sonnet is repeated as the final line of the final sonnet, thereby bringing the sequence to a close. (en)
- Een sonnettenkrans is een reeks van precies vijftien sonnetten met strenge vormeisen. Van de veertien sonnetten is steeds de slotregel de beginregel van het eerstvolgende sonnet, en de slotregel van het veertiende sonnet is gelijk aan de beginregel van het eerste sonnet. Het vijftiende sonnet (het meestersonnet geheten) moet zijn samengesteld uit de beginregels (of eindregels) van de eerste veertien sonnetten in de juiste volgorde. Een reeks sonnetten over hetzelfde onderwerp wordt per abuis ook wel sonnettenkrans genoemd, maar de juiste aanduiding daarvoor is een sonnettenreeks of -cyclus. Het genre van de sonnettenkrans zou ontstaan zijn in Italië van de vijftiende eeuw, maar daar lijken geen complete sonnettenkransen van overgebleven te zijn. Volgens schreef in 1598 een sonnettenkrans, er is echter geen boek van Guicciardi uit dat jaar bekend. De oudste vorm die lijkt op een sonnettenkrans staat in Apologia de gli academici di Banchi di Roma contra M. Lodovico Castelvetro da Modena van Annibale Caro uit 1558. In dit boek staat een krans van negen aan elkaar gekoppelde sonnetten. Uit min of meer dezelfde tijd komt de krans van Torquato Tasso, hij heeft twaalf sonnetten aan elkaar gekoppeld. De vraag is waarom hij niet veertien sonnetten aan elkaar gekoppeld heeft. Dit sterkt het vermoeden dat de sonnettenkrans dus niet uit de vijftiende eeuw stamt, maar van later is. De oudste volledige sonnettenkrans is gepubliceerd in 1748 en is geschreven door een groep van veertien dichters ter ere van de geboorte van de ideale vrouw: Corona di rime per festeggiare il natalizio giorno di fille. (nl)
- Wieniec sonetów – , w którym utwory są ze sobą połączone powtarzaniem wersów. Wers ostatni pierwszego sonetu powtarza się jako wers pierwszy następnego utworu, albo pierwsze wersy czternastu kolejnych sonetów tworzą jeszcze jeden sonet, nazywany mistrzowskim. Wieńce sonetów liczą od kilku do piętnastu utworów. Znanymi przykładami w literaturze polskiej są Harmonia Antoniego Słonimskiego i Więcierze Kazimierza Andrzeja Jaworskiego. Słoweński poeta romantyczny France Prešeren też napisał Wieniec sonetów. W Anglii wieniec składający się z siedmiu utworów napisał John Donne. Z niego pochodzą te dwa utwory: Deign at my hands this crown of prayer and praise,Weaved in my lone devout melancholy,Thou which of good hast, yea, art treasury,All changing unchanged Ancient of days.But do not with a vile crown of frail baysReward my Muse's white sincerity;But what Thy thorny crown gain'd, that give me,A crown of glory, which doth flower always.The ends crown our works, but Thou crown'st our ends,For at our ends begins our endless rest.The first last end, now zealously possess'd,With a strong sober thirst my soul attends.'Tis time that heart and voice be lifted high;Salvation to all that will is nigh.(La Corona)Salvation to all that will is nigh;That All, which always is all everywhere,Which cannot sin, and yet all sins must bear,Which cannot die, yet cannot choose but die,Lo! faithful Virgin, yields Himself to lieIn prison, in thy womb ; and though He thereCan take no sin, nor thou give, yet He'll wear,Taken from thence, flesh, which death's force may try.Ere by the spheres time was created thouWast in His mind, who is thy Son, and Brother;Whom thou conceivest, conceived; yea, thou art nowThy Maker's maker, and thy Father's mother,Thou hast light in dark, and shutt'st in little roomImmensity, cloister'd in thy dear womb.(Annunciation) Wieniec sonetów Prešerena przełożyła na język polski Anna Kamieńska. Kolejny przekład tego cyklu opublikowała Katarina Šalamun-Biedrzycka. Brak informacji o przekładzie cyklu Johna Donna. W języku angielskim funkcjonują określenia "crown of sonnets" i "heroic crown of sonnets", stosowane wobec cykli siedmioczęściowych i czternastoczęściowych lub piętnastoczęściowych. Ten ostatni typ jest też nazywany sonnet redoublé. (pl)
- Coroa de sonetos é uma forma poética composta por 14 sonetos, que têm ligação entre si, cujos primeiros e últimos versos são versos de um outro (décimo quinto) soneto, denominado soneto-base, ou soneto-síntese. (pt)
- Вено́к соне́тов — архитектоническая форма (твёрдая форма) поэтического произведения, а также поэтическое произведение, написанное в этой форме. Цикл из определённого количества сонетов, написанный по каноническим законам жанра и отвечающий требованиям формообразующей целостности. (ru)
- Вінок сонетів — поетична форма, утворена з 15 сонетів, ланцюжок 14 з яких побудований таким чином, що останній рядок кожного сонета повторюється в першому наступного, а останній рядок 14 сонета повторює 1-й рядок 1-го. П'ятнадцятий сонет (магістральний сонет, магістрал, ) складається з перших рядків попередніх 14 сонетів. Магістрал є тематичним і композиційним ключем (основою) вінка; як правило, він пишеться першим. Крім того, існують й одиничні вірші-вінки. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- A crown of sonnets or sonnet corona is a sequence of sonnets, usually addressed to one person, and/or concerned with a single theme. Each of the sonnets explores one aspect of the theme, and is linked to the preceding and succeeding sonnets by repeating the final line of the preceding sonnet as its first line. The first line of the first sonnet is repeated as the final line of the final sonnet, thereby bringing the sequence to a close. (en)
- Coroa de sonetos é uma forma poética composta por 14 sonetos, que têm ligação entre si, cujos primeiros e últimos versos são versos de um outro (décimo quinto) soneto, denominado soneto-base, ou soneto-síntese. (pt)
- Вено́к соне́тов — архитектоническая форма (твёрдая форма) поэтического произведения, а также поэтическое произведение, написанное в этой форме. Цикл из определённого количества сонетов, написанный по каноническим законам жанра и отвечающий требованиям формообразующей целостности. (ru)
- Вінок сонетів — поетична форма, утворена з 15 сонетів, ланцюжок 14 з яких побудований таким чином, що останній рядок кожного сонета повторюється в першому наступного, а останній рядок 14 сонета повторює 1-й рядок 1-го. П'ятнадцятий сонет (магістральний сонет, магістрал, ) складається з перших рядків попередніх 14 сонетів. Магістрал є тематичним і композиційним ключем (основою) вінка; як правило, він пишеться першим. Крім того, існують й одиничні вірші-вінки. (uk)
- Věnec sonetů neboli sonetový či znělkový věnec je označení pro skupinu několika tematicky i veršově spojených sonetů (většinou adresovaných jedné osobě či na jedno téma). U „základní“ formy věnce sonetů každý sonet věnce rozebírá stanovené téma z jiné stránky, přičemž poslední verš každého sonetu je zároveň prvním veršem sonetu následujícího a poslední verš posledního sonetu je prvním veršem prvního sonetu. Takovýto věnec sonetů se obvykle skládá ze sedmi sonetů. Typickým příkladem je věnec Corona od Johna Donna [1]. Nejproslulejší je věnec sonetů slovinského básníka France Prešerena. (cs)
- Ein Sonettenkranz (ital. und engl. corona) ist eine streng geregelte Form eines aus mehreren Sonetten geflochtenen Gedichtzyklus. Er besteht aus 14 + 1 Einzelsonetten, wobei die letzte Zeile des ersten Sonetts zugleich der ersten Zeile des zweiten Sonetts entspricht, die letzte Zeile des zweiten Sonetts zugleich der ersten Zeile des dritten und so weiter, bis zum 14. Sonett, dessen letzte Zeile wiederum der ersten Zeile des ersten Sonettes entspricht, so dass sich eine Kranzform ergibt. Das 15. Sonett, das sogenannte Meistersonett oder ital. Magistrale, besteht zusammenfassend und in unveränderter Reihenfolge aus allen Anfangs- bzw. Endzeilen der Einzelsonette. Die vollständige Form wurde erstmals im 18. Jahrhundert in der Istoria della Volgar Poesía (1730) von beschrieben und gelangte im (de)
- Wieniec sonetów – , w którym utwory są ze sobą połączone powtarzaniem wersów. Wers ostatni pierwszego sonetu powtarza się jako wers pierwszy następnego utworu, albo pierwsze wersy czternastu kolejnych sonetów tworzą jeszcze jeden sonet, nazywany mistrzowskim. Wieńce sonetów liczą od kilku do piętnastu utworów. Znanymi przykładami w literaturze polskiej są Harmonia Antoniego Słonimskiego i Więcierze Kazimierza Andrzeja Jaworskiego. Słoweński poeta romantyczny France Prešeren też napisał Wieniec sonetów. W Anglii wieniec składający się z siedmiu utworów napisał John Donne. Z niego pochodzą te dwa utwory: (pl)
- Een sonnettenkrans is een reeks van precies vijftien sonnetten met strenge vormeisen. Van de veertien sonnetten is steeds de slotregel de beginregel van het eerstvolgende sonnet, en de slotregel van het veertiende sonnet is gelijk aan de beginregel van het eerste sonnet. Het vijftiende sonnet (het meestersonnet geheten) moet zijn samengesteld uit de beginregels (of eindregels) van de eerste veertien sonnetten in de juiste volgorde. Een reeks sonnetten over hetzelfde onderwerp wordt per abuis ook wel sonnettenkrans genoemd, maar de juiste aanduiding daarvoor is een sonnettenreeks of -cyclus. Het genre van de sonnettenkrans zou ontstaan zijn in Italië van de vijftiende eeuw, maar daar lijken geen complete sonnettenkransen van overgebleven te zijn. Volgens schreef in 1598 een sonnettenkrans (nl)
|
