| dbo:abstract
|
- Els tecodonts (Thecodontia, gr. 'dents en conques') és un antic ordre, avui en desús, d'arcosaures primerencs que aparegueren en el període Permià superior i van florir en el Triàsic.En aquest grup s'incloïa als ancestres dels dinosaures i els seus descendents, les aus, als ancestres dels pterosaures i dels cocodrils), així com altres formes que no van tenir descendència. El nom Thecodontia va ser proposat per Richard Owen l'any 1859. (ca)
- Tekodonti (Thecodontia ("jamkovité zuby"), Owen 1859) byla poměrně početná skupina vývojově pokročilých archosaurních plazů. Dnes se však tento taxon již příliš často nepoužívá a je nahrazován taxony jinými (zejména Archosauria). Tekodonti byli plazi, kteří se poprvé objevili již v období permu na konci prvohorní éry. Největšího rozkvětu však dosáhli počátkem druhohor, kdy konkurovali nově se objevivším dinosaurům. Vyhynuli z větší části na konci triasu, asi před 200 miliony let. Z této skupiny odvozují svůj vývojový počátek dinosauři, ptakoještěři, krokodýli a (skrze teropody) také ptáci. (cs)
- Die Thecodontia („Wurzelzähner“) sind eine Gruppe von ausgestorbenen Reptilien, die sich vom späten Perm bis zum Ende der Trias (vor ca. 255 bis 200 Mio. Jahren) als erste große Radiation der basalen Archosauria entwickelt haben. Die von Richard Owen 1859 aufgestellte Gruppe umfasste in der Vergangenheit alle Archosaurier, die keiner der abgeleiteten Archosauriergruppen Dinosaurier (einschl. Vögel), Flugsaurier oder Krokodile zuzurechnen waren. Obwohl sie lange Zeit als systematische Gruppe angesehen wurden, gelten sie heute als so genannte paraphyletische Gruppe, da sie sowohl basale Vertreter als auch gemeinsame Vorfahren der drei abgeleiteten Gruppen enthalten. Entsprechend ist die Bezeichnung Thecodontia in der paläontologischen Systematik heute nicht mehr gebräuchlich. (de)
- Los tecodontos o tecodontes (Thecodontia*, griego "con dientes en cuencas") es un antiguo orden, hoy en desuso, de arcosaurios tempranos que aparecieron en el período Pérmico Superior y florecieron en el Triásico. En este grupo se incluía los ancestros de los dinosaurios y sus descendientes, las aves, los ancestros de los pterosaurios y de los cocodrilos), así como otras formas que no tuvieron descendencia. El nombre Thecodontia fue propuesto por Richard Owen en 1859. (es)
- Les Thecodontia, ou thécodontes, sont un groupe paraphylétique d'archosaures. Leurs dents étaient fixées par leur base sans racine insérée dans un logement. Leur allure générale était celle des crocodiles actuels. Créé en 1859, ce groupe n’est plus accepté par les cladistes depuis les années 1980. (fr)
- Thecodontia (meaning 'socket-teeth'), now considered an obsolete taxonomic grouping, was formerly used to describe a diverse "order" of early archosaurian reptiles that first appeared in the latest Permian period and flourished until the end of the Triassic period. All of them were built somewhat like crocodiles but with shorter skulls, more erect pose and usually somewhat lighter. The group includes the ancestors of dinosaurs, pterosaurs, and crocodilians, as well as a number of extinct forms that did not give rise to any descendants. The term thecodont is still used as an anatomical description of the tooth morphology seen in these species and others. (en)
- Con il termine Tecodonti (Thecodontia, "denti infissi negli alveoli"), ora considerato obsoleto, si usava indicare tutta una serie di arcosauri primitivi che apparvero nel Permiano superiore e si diffusero nel corso del Triassico. Il gruppo include gli antenati dei dinosauri (compresi gli uccelli), dei coccodrilli e degli pterosauri, oltre a una quantità di specie (ad esempio Euparkeria) che si sono estinte senza lasciare discendenti. (it)
- Thecodontia is een naam die in 1859 door Richard Owen werd gegeven aan een aantal groepen uitgestorven reptielen die tegenwoordig tot de Archosauria worden gerekend. Ernst Haeckel gebruikte de vorm Thecodonta in 1866. (nl)
- Tekodonty (Thecodontia) – parafiletyczna grupa wczesnych archozaurów (gadów naczelnych) o budowie pokrojowo przypominającej krokodyle, ale z bardziej prostymi nogami niż inne gady. Poza najprymitywniejszymi formami większość posiadała uzębienie tekodontyczne – zęby osadzone w zębodołach szczęki i żuchwy. Czaszka diapsydalna, zęby zwykle ostre i zakrzywione ku tyłowi. Tradycyjnie tekodonty były wyróżniane jako rząd obejmujący najprymitywniejsze archozaury, w tym zarówno wymarłe bezpotomnie linie ewolucyjne (m.in. aetozaury i fitozaury), jak i przodków bardziej zaawansowanych ewolucyjnie archozaurów: dinozaurów, pterozaurów i krokodyli. Jednak tak pojmowane tekodonty, nieobejmujące wywodzących się od nich zaawansowanych archozaurów, są grupą parafiletyczną, więc zgodnie z zasadami kladystyki nie powinno się ich wyróżniać. W nowszych opracowaniach generalnie nie używa się tej nazwy. Kischlat (2000) podjął próbę przedefiniowania Thecodontia, tak by stały się taksonem monofiletycznym; zdefiniował je jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka rodzajów Protorosaurus i Thecodontosaurus oraz wszystkich jego potomków. Definicja ta nie jest jednak wykorzystywana przez innych autorów. Najstarsze tekodonty były prymitywnymi drapieżnikami poruszającymi się na czterech nogach a formy bardziej zaawansowane ewolucyjnie przeszły na dwunożny chód. Kończyny przednie i tylne 5-palcowe zakończone pazurami. Tylne dłuższe od przednich. Spośród 6 podrzędów przedstawiciele tylko jednego byli roślinożercami. Występowały od późnego permu do późnego triasu, na wszystkich kontynentach. W Polsce tropy tekodontów znaleziono w okolicach Dołów Biskupich koło Ostrowca Świętokrzyskiego. (pl)
- Tecodonte é um termo, já considerado obsoleto, originalmente usado para descrever uma gama diversa de arcossauros, répteis que apareceram pela primeira vez no Permiano e floresceram até ao fim do período Triássico. O grupo inclui os ancestrais dos dinossauros (incluindo aves), pterossauros e crocodilianos, bem como uma série de outras formas extintas. (pt)
- Текодо́нты (лат. Thecodontia) — сборная парафилетическая группа, включающая как ранних Archosauriformes, так и группы, сестринские по отношению к динозаврам (Lagosuchidae), птерозаврам (Lagosuchidae или, возможно, Scleromochidae) и крокодилам (Gracilisuchidae). Ранее рассматривались как самостоятельный (над)отряд, предковый по отношению к более специализированным группам архозавров (Archosauria). Семейства, включавшиеся в состав текодонтов, были распространены с конца пермского по конец триасового периодов; к ним принадлежало большинство триасовых архозавров. В филогенетической систематике термин текодонты не употребляется. Наиболее близким эквивалентом будет следующее определение: все Archosauriformes, исключая динозавров, птерозавров и крокодиломорфов. Как парафилетическая группа текодонты не могут быть положительно охарактеризованы уникально принадлежащими им особенностями строения, однако они разделяют специализированные черты архозавров в целом: зубы расположены в углублениях челюстных костей — альвеолах или теках (эта особенность и отражена в названии группы), между глазницей и ноздрёй в крыше черепа имеется ещё одно, так называемое суборбитальное (или предглазничное) отверстие. По пропорциям тела большинство текодонтов напоминало современных крокодилов, хотя ноги могли быть несколько длиннее, а для некоторых, предположительно, была характерна бипедальная локомоция. Большинство текодонтов были хищниками, хотя встречались среди них и травоядные формы. В сводке Р. Кэрролла, одном из последних крупных руководств, в котором текодонты рассматривались как самостоятельная группа, они трактовались как отряд Thecodontia. Отряд включал 14 семейств, объединяемых в 6 подотрядов:
* Proterosuchia — гетерогенная группа примитивных текодонтов (ныне — в составе базальных Archosauriformes);
* — ещё более гетерогенная группа (ныне — как в составе базальных Archosauriformes, так и клад Crurotarsi и Ornithodira);
* — парафилетическая группа, филогенетически наиболее близкая к крокодилам;
* Aetosauria — клада растительноядных базальных Crurotarsi;
* Phytosauria — клада пресмыкающихся, конвергентно сходных с крокодилами (ныне обычно рассматривается как сестринская группа для Archosauria);
* подотряд incertae sedis — семейства, ныне включаемые как в Crurotarsi, так и в Ornithodira. (ru)
- Текодонти, коміркозубі (Thecodontia) — збірна парафілетична група, куди входять як архозаври неясного систематичного положення, так і групи, сестринські по відношенню до динозаврів (Lagosuchidae), птерозаврів (Lagosuchidae або, можливо, Scleromochidae) і крокодилів (Gracilisuchidae). Раніше розглядалися як самостійний (над)ряд, предковий по відношенню до більш спеціалізованих груп архозаврів. Групи, що належали до текодонтів, були поширені з кінця пермського по кінець тріасового періодів. У філогенетичній систематиці термін текодонти не вживається. Найбільш близьким еквівалентом буде наступне визначення — всі Archosauriformes, виключаючи динозаврів, птерозаврів і крокодиломорфів. Як парафілетична група текодонти не можуть бути позитивно охара ктеризовані унікально належними їм особливостями будови, проте вони поділяють спеціалізовані риси архозаврів в цілому: зуби розташовані в заглибинах щелепних кісток — альвеолах або теках (ця особливість і відображена у назві групи), між очницею і ніздрею в даху черепа є ще один, так званий суборбітальний або передочний отвір. За пропорціями тіла більшість текодонтів нагадувало сучасних крокодилів, хоча ноги могли бути дещо довшими, а для деяких, імовірно, була характерна . Більшість текодонтів були хижаками, хоча зустрічалися серед них і травоїдні форми.У зведенні Р. Керролла , одному з останніх великих посібників, в якому текодонти розглядалися як самостійна група, в їх складі виділялося 13 родин (більш спеціалізовані Gracilisuchidae, зближуються з крокодилами, при цьому розглядаються їх вже серед примітивних Crocodilia), що об'єднуються в чотири підряди:
* — досить гетерогенна група, що об'єднує примітивних текодонтів неясного систематичного положення;
* Pseudosuchia — можливо, сестринська група динозаврів;
* Phytosauria — схожі з крокодилами;
* Aetosauria — можливо, рослиноїдні. (uk)
- 槽齒目（Thecodontia）是個原始主龍類的並系群集合。在較早期的分類法中，是雙孔亞綱的一個目，包含首次出現在晚二疊紀，且繁盛到三疊紀的多樣性早期主龍類。外形類似現代鱷魚，而頭顱骨較短、步態較直立、體型較輕型。但現在被認為是淘汰不用的分類名詞。槽齒目的範圍包括：恐龍與鳥類的祖先、翼龍類與鱷魚的祖先，還有其他已滅絕而沒有後代的物種。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Els tecodonts (Thecodontia, gr. 'dents en conques') és un antic ordre, avui en desús, d'arcosaures primerencs que aparegueren en el període Permià superior i van florir en el Triàsic.En aquest grup s'incloïa als ancestres dels dinosaures i els seus descendents, les aus, als ancestres dels pterosaures i dels cocodrils), així com altres formes que no van tenir descendència. El nom Thecodontia va ser proposat per Richard Owen l'any 1859. (ca)
- Tekodonti (Thecodontia ("jamkovité zuby"), Owen 1859) byla poměrně početná skupina vývojově pokročilých archosaurních plazů. Dnes se však tento taxon již příliš často nepoužívá a je nahrazován taxony jinými (zejména Archosauria). Tekodonti byli plazi, kteří se poprvé objevili již v období permu na konci prvohorní éry. Největšího rozkvětu však dosáhli počátkem druhohor, kdy konkurovali nově se objevivším dinosaurům. Vyhynuli z větší části na konci triasu, asi před 200 miliony let. Z této skupiny odvozují svůj vývojový počátek dinosauři, ptakoještěři, krokodýli a (skrze teropody) také ptáci. (cs)
- Los tecodontos o tecodontes (Thecodontia*, griego "con dientes en cuencas") es un antiguo orden, hoy en desuso, de arcosaurios tempranos que aparecieron en el período Pérmico Superior y florecieron en el Triásico. En este grupo se incluía los ancestros de los dinosaurios y sus descendientes, las aves, los ancestros de los pterosaurios y de los cocodrilos), así como otras formas que no tuvieron descendencia. El nombre Thecodontia fue propuesto por Richard Owen en 1859. (es)
- Les Thecodontia, ou thécodontes, sont un groupe paraphylétique d'archosaures. Leurs dents étaient fixées par leur base sans racine insérée dans un logement. Leur allure générale était celle des crocodiles actuels. Créé en 1859, ce groupe n’est plus accepté par les cladistes depuis les années 1980. (fr)
- Thecodontia (meaning 'socket-teeth'), now considered an obsolete taxonomic grouping, was formerly used to describe a diverse "order" of early archosaurian reptiles that first appeared in the latest Permian period and flourished until the end of the Triassic period. All of them were built somewhat like crocodiles but with shorter skulls, more erect pose and usually somewhat lighter. The group includes the ancestors of dinosaurs, pterosaurs, and crocodilians, as well as a number of extinct forms that did not give rise to any descendants. The term thecodont is still used as an anatomical description of the tooth morphology seen in these species and others. (en)
- Con il termine Tecodonti (Thecodontia, "denti infissi negli alveoli"), ora considerato obsoleto, si usava indicare tutta una serie di arcosauri primitivi che apparvero nel Permiano superiore e si diffusero nel corso del Triassico. Il gruppo include gli antenati dei dinosauri (compresi gli uccelli), dei coccodrilli e degli pterosauri, oltre a una quantità di specie (ad esempio Euparkeria) che si sono estinte senza lasciare discendenti. (it)
- Thecodontia is een naam die in 1859 door Richard Owen werd gegeven aan een aantal groepen uitgestorven reptielen die tegenwoordig tot de Archosauria worden gerekend. Ernst Haeckel gebruikte de vorm Thecodonta in 1866. (nl)
- Tecodonte é um termo, já considerado obsoleto, originalmente usado para descrever uma gama diversa de arcossauros, répteis que apareceram pela primeira vez no Permiano e floresceram até ao fim do período Triássico. O grupo inclui os ancestrais dos dinossauros (incluindo aves), pterossauros e crocodilianos, bem como uma série de outras formas extintas. (pt)
- 槽齒目（Thecodontia）是個原始主龍類的並系群集合。在較早期的分類法中，是雙孔亞綱的一個目，包含首次出現在晚二疊紀，且繁盛到三疊紀的多樣性早期主龍類。外形類似現代鱷魚，而頭顱骨較短、步態較直立、體型較輕型。但現在被認為是淘汰不用的分類名詞。槽齒目的範圍包括：恐龍與鳥類的祖先、翼龍類與鱷魚的祖先，還有其他已滅絕而沒有後代的物種。 (zh)
- Die Thecodontia („Wurzelzähner“) sind eine Gruppe von ausgestorbenen Reptilien, die sich vom späten Perm bis zum Ende der Trias (vor ca. 255 bis 200 Mio. Jahren) als erste große Radiation der basalen Archosauria entwickelt haben. Die von Richard Owen 1859 aufgestellte Gruppe umfasste in der Vergangenheit alle Archosaurier, die keiner der abgeleiteten Archosauriergruppen Dinosaurier (einschl. Vögel), Flugsaurier oder Krokodile zuzurechnen waren. (de)
- Tekodonty (Thecodontia) – parafiletyczna grupa wczesnych archozaurów (gadów naczelnych) o budowie pokrojowo przypominającej krokodyle, ale z bardziej prostymi nogami niż inne gady. Poza najprymitywniejszymi formami większość posiadała uzębienie tekodontyczne – zęby osadzone w zębodołach szczęki i żuchwy. Czaszka diapsydalna, zęby zwykle ostre i zakrzywione ku tyłowi. Występowały od późnego permu do późnego triasu, na wszystkich kontynentach. W Polsce tropy tekodontów znaleziono w okolicach Dołów Biskupich koło Ostrowca Świętokrzyskiego. (pl)
- Текодо́нты (лат. Thecodontia) — сборная парафилетическая группа, включающая как ранних Archosauriformes, так и группы, сестринские по отношению к динозаврам (Lagosuchidae), птерозаврам (Lagosuchidae или, возможно, Scleromochidae) и крокодилам (Gracilisuchidae). Ранее рассматривались как самостоятельный (над)отряд, предковый по отношению к более специализированным группам архозавров (Archosauria). Семейства, включавшиеся в состав текодонтов, были распространены с конца пермского по конец триасового периодов; к ним принадлежало большинство триасовых архозавров. (ru)
- Текодонти, коміркозубі (Thecodontia) — збірна парафілетична група, куди входять як архозаври неясного систематичного положення, так і групи, сестринські по відношенню до динозаврів (Lagosuchidae), птерозаврів (Lagosuchidae або, можливо, Scleromochidae) і крокодилів (Gracilisuchidae). Раніше розглядалися як самостійний (над)ряд, предковий по відношенню до більш спеціалізованих груп архозаврів. Групи, що належали до текодонтів, були поширені з кінця пермського по кінець тріасового періодів. (uk)
|
