| dbo:abstract
|
- Subiluliuma I era un rei hitita que va regnar potser entre els anys 1344 aC i 1320 aC. Era fill i successor de Tudhalias III. En el seu regnat va fer tractats (que se sàpiga) amb Huqqana d'Hayasa, amb Niqmaddu d'Ugarit, amb Aziru d'Amorru, amb el seu germà Telepinus nomenat rei de Khalap, amb Mattiwaza de Mitanni i amb Tette de Nuhase. La crònica del seu regnat es basa principalment en els Fets de Subiluliuma redactats pel seu fill Mursilis II. (ca)
- سابيليوليوماس أو سابيليوليوما الأول ( القرن 14 ق.م ). ملك حيثي قديم ( حوالي 1380 - 1346 ق.م ). سابيليوليوماس أو سابيليوليوما الأول هو ملك الحيثيين أيام حكم توت عنخ آمون في مصر، أرسلت له الأميرة (أس أن با آمون) زوجة توت عنخ آمون رسالة لأرسال أحد أبنائه ليتزوجها وتعلنه حاكما على مصر، وذلك بعد موت زوجها توت عنخ آمون.أرسل سابيليولوماس أحد أبنائه إلى مصر ليتزوج من الأميرة المصرية، ولكنه الأبن قتل قبل أن يصل إلى مصر بيد إما حور محب أو . ( هذا الملك الحثّي العظيم أعاد تشييد العاصمة الأمبراطورية الحثية ، وحصَّنها . ثم قاد جيشاً إلى خارج حدود بلاده ، وتقدَّم نحو سوريا ، فأحتلها وقواها ، وفي أواخر سني حكمه ، كانت أمبراطوريته تمتد من غربي تركيا حتى بيت المقدس ، وكان من القوة بحيث كان سائر الملوك يلجأون إليه للتحكيم فيما بينهم من خلافات للفصل في نزاعاتهم ، وقد توفي بالطاعون سنة 1346 قبل الميلاد ). (ar)
- Šuppiluliuma I. war ein hethitischer Großkönig des 14. Jahrhunderts v. Chr.; eine von mehreren möglichen Zeitspannen seiner Regierungszeit ist 1350 bis 1322 v. Chr. In seiner Zeit wurde das Reich der Hethiter – sie selbst nannten es Ḫatti – zur Großmacht. Er war zunächst mit Ḫinti, dann mit Tawananna verheiratet. Der hethitische Name bedeutet „der von Šuppiluliya“. In Ḫattuša standen im „Haus der Reinheit“ die Statuen der Könige Ḫattušili I., Tudḫaliya I. und Šuppiluliuma I., denen Brot als Ahnenopfer dargereicht wurde. (de)
- Ο Σουπιλουλιούμας Α΄ υπήρξε (1344-) ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος βασιλιάς των Χετταίων. Ανέβηκε στο θρόνο αφού ανέτρεψε τον αδελφό του Τουδαλίγια Γ΄. Ήταν μικρότερος γιος του βασιλιά Τουδαλίγια Β΄, ισχυρός και φιλόδοξος πολεμιστής, ενώ αμφισβήτησε την αιγυπτιακή κυριαρχία στην Ασία. Εκμεταλλευόμενος τις ταραχές που ξέσπασαν στην Αίγυπτο λόγω της βασιλείας του Ακενατόν, κατέλαβε τη Συρία, εξαναγκάζοντας όλα τα υποτελή κράτη στην Αίγυπτο να επαναστατήσουν. Μετά από συνεχείς πολέμους που κράτησαν 20 χρόνια, εξουδετέρωσε οριστικά τον κίνδυνο των Κάσκα, επαναφέροντας το βασίλειο των Χετταίων στα στα παλιά του όρια στο βορρά. Η χήρα του νεαρού φαραώ Τουταγχαμών αναζήτησε την συμμαχία του Σουπιλουλιούμας με γάμο με έναν από τους γιους του, τον Ζαννάνζα, που πέθανε στον δρόμο για την Αίγυπτο. Στη συνέχεια η χήρα παντρεύτηκε ένα σφετεριστή. Ο Σουπιλουλιούμας, εξοργισμένος από την τροπή της υπόθεσης, βεβαιωμένος ότι οι Αιγύπτιοι συνωμότησαν εναντίον του, κατέλαβε όλα τα υποτελή κράτη της Αιγύπτου στη Χαναάν και στη βόρεια Συρία. Αξιοσημείωτη η νίκη του εναντίον των , κυρίαρχων επί αιώνες στην Ασία, που τους μετέτρεψε σε υποτελές κρατίδιο. Από τη γραπτή συμφωνία του με τον βασιλιά του Μιτάννι, της οποίας έχει σωθεί το κείμενο, φαίνεται ότι οι Μιτάννι λάτρευαν τους ίδιους άριους θεούς με τους Χετταίους, προερχόμενους από την Ινδία (Ίντρα, Ράμα, Βαρούνα κτλπ). Οι πράξεις του Σουπιλουλιούμα, που γράφηκαν αργότερα από τον γιο και διάδοχό του Μουρσιλίς Β΄, αποτελούν την καλύτερη πηγή για όλα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Στις επιστολές του στον φαραώ Ακενατών ο Σουπιλουλιούμας δηλώνει ότι επιθυμεί να συνεχίσουν οι καλές σχέσεις όπως με τον πατέρα του . Στη Μικρά Ασία επεκτάθηκε δυτικά σε βάρος της Αρζάβας και των υπόλοιπων συμμάχων των Αχιγιάβα. Παντρεύτηκε τη Μουβάττι, κόρη του βασιλιά της Αρζάβα Μασκιλούβα, παίρνοντας προίκα τη Χαπάλλα. Πέθανε σε μεγάλη επιδημία πανούκλας και τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος γιος του Αρνουβάντας Β΄. Η ολοκληρωτική κατάκτηση των Αρζάβα πραγματοποιήθηκε αργότερα, από τον γιο του Μουρσιλίς Β΄, επειδή ο ίδιος ο Σουπιλουλιούμας ήταν περισσότερο απασχολημένος με τις βαθύτερες περιοχές της Ασίας. (el)
- Shubiluliuma I.a, Suppiluliuma bezala ere ezaguna, errege hitita ospetsu eta arrakastatsuenetako bat izan zen, K.a. 1375etik, noiz, bere anaia Tudhalia III.a hititar ofizialen azpijoko baten ondorioz hil zen (beharbada Shubiluliumak berak agindua), K.a. 1322 arte gobernatu zuen. Shubiluliuma laster nabarmendu zen bere abilezia militarrengatik, jada bere aita Tudhalia II.aren erregealdian garrantzia hartuz, Hattusa hiriburua hartu zuten aurkako kanpainetan, baita Thudalia II.ak Arzawa eta ekialdeko mugako mendeko potentzien aurka bidalitako espedizioetan ere. Soldadu bezala balio handia zuen arren, ez zen Thudalia II.aren oinordekoa izan hititar tronuan, eta honek, ziuraski, lehen aipaturiko Thudalia III.aren aurkako azpijokoan parte hartzera bultzatu zuen, bere erregealdia ordutik aurrera hasi zelarik. Tronura igotzean, Shubiluliumak, Mitanniren aliatuen inbasioekin topo egin zuen, kasu, inbasio hauek geldiaraztea lortu zuen arren, ez zen Mitanniri kalte handirik egiteko gai izan. Zeuden baldintzak zirela eta, Shubiluliumak, bere esku zeuden neurri diplomatiko guztiak erabili zituen, Babiloniako kasitarrekin aliantza bat sinatuz eta, Mitanniko tronurako erregegai guztien artean gerra zibil bat sustatuz, erresuma etsaia ahultzeko. Hain zuzen ere, Mitanniko errege zen , hititen mendeko zen erresumaren aurkako espedizio bat bidali zuenean, erresuma honek, bere anaia eta tronurako etsaia zen Artatama II.ari ematen zion laguntzagatik zigor bezala, Shubiluliumak gerra adierazi zion Mitanniri. Gerra hau, Shubiluliumaren "Lehen Gerra Siriarra" deitua, arrakasta borobila izan zen, hititek, Mitanniren mendebaldeko zati handi bat konkistatu baitzuten, eta mendeko gobernariak ezarri zituzten Nuhasse, Ugarit eta Kadesh bezalako erresuma garrantzitsuetan. Hala ere, Mitanni ez zegoen oraindik erabat garaitua, eta honela, Shubiluliumak, "Bigarren Gerra Siriarra" bidali zuen urte batzuk beranduago, gerra honetan, Karkemish gotorleku garrantzitsua konkistatu eta Mitanni, Tushrattaren seme zen Shattiwazaren agindupean zegoen estatu zergari mailara jaitsiaraziz. Hititar konkista guztiak antolatzeko, Shubiluliumak bi "" sortu zituen Karkemishen bere seme Piyassilirentzat (ondoren Sarri-Kusuh bezala ezagutua) eta Alepon bere seme Telebinorentzat. Bi erregeordetza hauek, Shubiluliumaren ondorengoen erregealdietan mantendu ziren eta inperioko ekialdeko muga berria kontrolatzea ahalbidetzen zuten hititar instituzio garrantzitsu bat bihurtu ziren. Horiei esker, Shubiluliumak, bere indarrak, gasgasak eta Arzawako erresumak kontrolpean izateko erabili zituen. Shubiluliumaren garaian gertatu zen hititar hedapen handiak, ondoko estatuak ziren Asiria eta Egiptoren etsaitasuna eragin zuen. Asiria, bereziki, Mitanniren desagerpenaz probesten saiatu zen, erresuma honen antzinako mendeko erresumak konkistatuz, baina, tokian zegoen hititar presentziaren indarrak, Asiriari aurrerapen askorik egitea galerazi zion. Egiptok, beste alde batetik, Kadeshko bere protektoratuaren hititar domeinua, isekatzat hartzen zuen, eta, dirudienez, bere birkonkistarako ahalegin militarrak prestatzen hasi zen, baina, Tutankamon faraoiaren heriotzak, honen alarguna zen Ankesenamonek, Shubiluliumari, egiptoar gobernari berrian bihurtuko zen bere semeetako bat bidaltzeko eskatzea eragin zuen. Shubiluliumak, bere familia, bere garaiko erresuma garrantzitsuenetako baten aurrean jartzeko berebiziko abagunea ikusiz, bere seme Zannanza bidali zuen, baina hau, bere bidaian zehar hila izan zen, eta Aÿ bihurtu zen Egiptoko faraoi berri, eta, ondorioz, Shubiluliumak Egiptori gerra adierazi zion, zenbait hiri eta preso mordo bat hartuz. Egiptorekin izan zuen areriotasun hau, behin eta berriz gertatu zen ordutik aurrera hititar historian, honen ondorioz, beste gertaera batzuen artean, Kadeshko gudua gertatu zelarik. Shubiluliuma, egiptoar gerra presoek ekarritako izurrite baten ondorioz hil zen, eta, hititar tronuan bere oinordekoa, bere seme Arnuanda II.a izan zen, bere seme Sarri-Kusuh eta Telebinok, Karkemish eta Alepoko euren erregeordetzak mantendu zituzten bitartean. (eu)
- Suppiluliuma I fue un rey hitita del siglo XIV a. C. con el que tradicionalmente comienza el . (es)
- Suppiluliuma ier (écrit aussi Šuppiluliuma ou Shuppiluliuma) est un roi hittite du Nouvel Empire qui régna environ de 1344 à 1322 av. J.-C. (en chronologie courte). Son règne est notamment connu par une série de traités et par un long texte surnommé les Actes de Suppiluliuma (CTH 40), mis par écrit au temps de son fils et deuxième successeur, Mursili II. (fr)
- Suppiluliuma I merupakan seorang raja Het (skt. 1344–1322 SM). Dia mencapai ketenaran sebagai seorang pejuang dan negarawan yang hebat, berhasil melawan Kekaisaran Mesir yang saat itu menguasai daratan antara Laut Tengah dan sungai Efrat. (in)
- シュッピルリウマ1世（Šuppiluliuma I、在位：紀元前1355年頃 - 紀元前1320年頃）は、ヒッタイトの大王。ヒッタイトの政治混乱を収め、大国としての礎を築いた。王妃は、、、。 (ja)
- Suppiluliuma I (/ˌsʌpɪlʌliˈuːmə/) or Suppiluliumas I (/-məs/) was king of the Hittites (r. c. 1370–1330 BC (middle chronology) or 1344–1322 BC (short chronology)). He achieved fame as a great warrior and statesman, successfully challenging the then-dominant Egyptian Empire for control of the lands between the Mediterranean and the Euphrates. (en)
- ( 수필룰리우마는 여기로 연결됩니다. 다른 뜻에 대해서는 수필룰리우마 2세 문서를 참고하십시오.) 수필룰리우마 1세(Šuppiluliuma I)는 히타이트 왕(재위: 기원전 1358년 ~ 기원전 1323년)이었다. 그는 위대한 전사로 그리고 정치 지도자로 명성을 획득하였는데 당시에 강대국 이집트 제국과 지중해와 유프라테스 사이의 땅에서 도전하였다. 수필룰리우마는 투드할리야 3세의 참모와 장군으로 시작하였다. 그 후 사무하에 기지를 두었다. 여기에서 그는 하야사와 카스카스에 있는 히타이트의 적들을 격파하였다. 그때 두 적국은 그를 공격하기 위해 카리스마 있는 지도자들을 중심으로 뭉쳤다. 이들 중에 카리니는 하야사에 왕정의 셈블란스를 창업하였고 피야필리는 카스카에서 그렇게 하는데 실패하였다. 수필룰리우마와 투드할리야는 히타이트 왕정이 있는 하투사에 다시 정착할 수 있을 정도로 차례로 이들 압박을 격파하였다. 어떤 점에서 수필룰리우마는 그의 군주를 폐위하였고 아마도 살해하였다. 약간의 찬양자들은 후에 이것을 수필룰리우마의 아들 계승자와 전기작가 무르실리 2세에게 보고하였다. 그것을 전체 왕조의 가장 탁월한 범죄로 유지하였다. 수필룰리우마는 누이를 하야산 왕 훜카나에게 시집을 보내고 그의 딸 무와티를 국 뮈라의 마스크휠루와에게 보냈다. 그는 영토를 하팔라까지 다시 얻었다. 그의 가장 영원한 승리는 미탄니왕국에서 얻은 것이다. 미탄니 왕국을 그는 그의 사위 샤티와자 아래의 속국으로 축소하였다. 그는 역시 돌 릴리프로 장식된 큰 석재 구조의 제왕 건축가이기도 하였다. 그의 치세중에 왕족 지도자의 고귀한 특성의 개념이 개발되었다. 수필룰리우마는 그 후 파라오 아크나톤의 떠들석한 치세를 이용하였고 시리아에서의 이집트 영토를 장악하였다. 그리고 많은 이집트 속국을 반란하게 자극하였다. 이후 투탕카멘이 이집트 왕으로 되었는데, 안타깝게도 그는 18세의 젊은 나이로 사망하였다. 그러자 그의 미망인인 안케세나멘이 수필룰리우마에게 편지를 보내왔다. 그 내용은 수필룰리우마의 아들이 그녀의 남편이 되어 이집트를 다스릴 것을 요구하는 내용이었다. 투탕카멘은 왕자를 남기지 않았으며, 안케세나멘은 투탕카멘 시절의 권력자 아이와 강제로 결혼할 처지였다. 수필룰리우마는 대사를 이집트로 보내 이 사실을 조사하게 하였다. 그는 편지가 상황이 정확히 기록되었다고 보고하였고 왕은 이 뜻밖의 기회를 이용하기로 결정하였다. 불행히도 왕자 잔난자는 도중에 피살되고 결혼 동맹은 결국 승인되지 않았다. 수필룰리우마는 이번에는 매우 진노하여 가나안과 북시리아의 이집트 속국을 그의 군대로 해방시켰고 많은 영토를 포획하였다. (ko)
- Šuppiluliuma I (1375 a.C. ca. – 1322 a.C.), fu uno dei più grandi monarchi nella storia degli Ittiti. Figlio del re Tudhaliya III, succedette a suo fratello Tudhaliya il Giovane, appena asceso al trono, eliminandolo in modo cruento attorno al 1350 a.C. Morì nel 1322 a.C. per un'epidemia contratta nella terra di Canaan, dopo aver ereditato un regno in difficoltà ed averlo trasformato in un impero. (it)
- Suppiluliuma I (Shuppiluliuma) was een koning van de Hettieten circa 1344 v.Chr. – 1322 v.Chr. Hij verwierf een grote faam als krijgsheer en staatsman door het toen dominante Egyptische Rijk uit te dagen voor controle over de gebieden tussen de Middellandse Zee en de Eufraat. Suppiluliuma was de zoon van Tudhaliya II en begon zijn carrière als adviseur en generaal van zijn vader vanuit . In deze hoedanigheid versloeg hij een aantal vijanden van de Hettieten, zoals de en de Kaskas. Als reactie verenigden beide vijanden zich toen rond charismatische leiders; Karanni stichtte iets wat moest lijken op een koninklijke hofhouding in Hayasa, terwijl Piyapili hier niet in slaagde voor de Kaskas. Suppiluliuma en Tudhaliya versloegen deze bedreigingen achter elkaar, zodanig dat het Hettitische hof zich weer kon vestigen in Hattusa. Toen Tudhaliya II stierf, werd hij opgevolgd door zijn zoon Tudhaliya III, de oudere broer van Suppiluliuma. Tudhaliya III werd niet lang daarna afgezet en vermoord. Volgens de zoon, opvolger en biograaf van Suppiluliuma, Mursili II, was het Suppiluliuma die daarachter zat en was dit een misdadige smet op het blazoen van de gehele dynastie. Hij heroverde gebied van Arzawa tot aan Hapalla. Maar zijn meest blijvende overwinning was tegen het koninkrijk van Mitanni, die hij reduceerde tot een vazalstaat onder zijn schoonzoon Shattiwaza. Hij was tevens een kundig bouwer van grote stenen bouwwerken, versierd met steen reliëfs. Tijdens zijn regime ontwikkelde zich het concept van de onschendbaarheid van de koninklijke leiders. Suppiluliuma maakte vervolgens gebruik van het tumultueuze regime van farao Achnaton, en nam de macht over van Egyptisch territorium in Syrië, wat aanleiding gaf aan vele Egyptische vazallen om in opstand te komen. (nl)
- Suppiluliuma I, Suppiluliumas I (1380 p.n.e.-1340 p.n.e.) – król Hetytów od ok. 1380 p.n.e., syn Tudhaliji III, twórca hetyckiej potęgi wojskowej, prowadził zwycięskie wojny, zajął większą część Syrii wypierając Hurytów, pokonał państwo Mitanni, opanował Karkemisz – ważną twierdzę nad Eufratem. (pl)
- Supiluliuma I ou Supiluliumas I (em acádio: Suppiluliuma(s) I) foi rei dos hititas que fundou o Novo Reino de ca. de 1 344 até 1 322 a.C. (segundo a ). Era filho de e irmão de . Alcançou fama como um grande guerreiro e estadista, enfrentando com sucesso o então-dominante Império Novo do Egito pelo controle das terras entre o mar Mediterrâneo e o rio Eufrates. (pt)
- Suppiluliuma II var Hettiterrikets sista kung och regerade under 1100-talet f.Kr. Suppiluliuma I var en hettitisk kung under 1300-talet f.Kr. Han betraktas ofta som grundare av det hettitiska Nya riket, eller Imperietiden. Andra stavningar av namnet i litteraturen är Subbiluliuma, Shuppiluliuma och Suppiluliumas med varianter; namnet återgavs i kilskrift som Šuppiluliumaš. (sv)
- Суппілуліума І (mŠu-up-pi-lu-li-um[-aš]) (близько 1380–1334 до н. е.) — був царем хеттів (близько 1344 — 1322 до н. е.). Син Тудхалії III. Він прославився як великий воїн і державний діяч, успішно конкурував з домінуючою тоді єгипетською імперією за контроль над землями між Середземним морем та Євфратом. (uk)
- Суппилулиума I — царь Хеттского царства, правил в XIV веке до н. э. Сын Тудхалии III. Дипломат, полководец и политик. Используя благоприятную международную ситуацию, сложившуюся в Передней Азии, нарастил военную мощь и увеличил территорию Хеттского царства. При Суппилулиуме Хеттское царство превратилось в могучую державу, простиравшуюся от бассейна Чороха и Аракса на севере до Палестины на юге и от берегов Галиса на западе до границ Ассирии и Вавилонии на востоке. «Анналы Суппилулиумы», написанные уже после смерти этого царя при его сыне Мурсили II, являются основным источником для анализа истории хеттов в этот период. Важное значение имеет также дипломатическая переписка из Эль-Амарны, которая свидетельствует о существовавшем в эту эпоху дипломатическом протоколе и уровне международных отношений. (ru)
- 苏庇路里乌玛一世（活动时期公元前14世纪）是一名赫梯国王（大致的统治时间：前1370年～前1330年或前1358年～前1323年；实际时间无法确定）。他是的第一位重要的君主。 利用埃及法老埃赫那顿忙于宗教改革无力顾及亚洲事务的时机，苏庇路里乌玛一世成功地控制了地中海和幼发拉底河之间的广大土地，为赫梯帝国的出现奠定了基础。 苏庇路里乌玛一世在其统治时期几乎攫取了埃及在叙利亚的全部属土，并积极怂恿那些臣服于埃及的亚洲小王公叛变造反。在西亚最强盛的国家米坦尼陷入内讧之时，他率领赫梯人进攻了这个国家，把她的霸权连同独立碾的粉碎。在这次军事打击之后，米坦尼实际成了赫梯的附庸国家，由苏庇路里乌玛一世的女婿沙梯瓦扎统治。苏庇路里乌玛一世并且重建了赫梯的首都哈图沙。 苏庇路里乌玛一世的赫赫威名引起了守寡的埃及王后安赫塞娜蒙的注意，她写信给苏庇路里乌玛一世请求他派遣自己的一个儿子来与她结婚并统治埃及，因为她本人既无子嗣又不愿与一个平民结婚。一般认为安赫塞娜蒙是法老图坦卡蒙的配偶，她在丈夫死后正面临大臣伊特努特-阿伊的篡权威胁。苏庇路里乌玛一世认真地考虑了这个建议，并且派遣一位使者到埃及去；当使者证实了王后的诚意后，他就决定利用这个难以置信的机会来控制庞大的埃及帝国。然而，苏庇路里乌玛一世的儿子扎南扎王子在前往埃及的途中去世了，使这个计划成了泡影。苏庇路里乌玛一世利用这个借口向埃及在迦南和北叙利亚的藩属发动进攻，夺取了许多领土。不幸地，来自埃及的俘虏带来了一场可怕的瘟疫，这种病似乎已在埃及流行一段时间了。瘟疫传播进了赫梯人的居住地区，给了这个新兴强国以沉重的打击；苏庇路里乌玛一世本人也在这场疫病流行中死亡了。 苏庇路里乌玛一世时代的记录，大概是在他的儿子穆尔西里二世在位时编辑的，是关于公元前14世纪的历史事件的重要文献资料。在古埃及重要历史文献阿马尔奈文书中保存了苏庇路里乌玛一世写给埃赫那顿的一封信件（EA 41）。苏庇路里乌玛一世在信中表达了希望与法老共同维持两国良好关系的愿望。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Subiluliuma I era un rei hitita que va regnar potser entre els anys 1344 aC i 1320 aC. Era fill i successor de Tudhalias III. En el seu regnat va fer tractats (que se sàpiga) amb Huqqana d'Hayasa, amb Niqmaddu d'Ugarit, amb Aziru d'Amorru, amb el seu germà Telepinus nomenat rei de Khalap, amb Mattiwaza de Mitanni i amb Tette de Nuhase. La crònica del seu regnat es basa principalment en els Fets de Subiluliuma redactats pel seu fill Mursilis II. (ca)
- Šuppiluliuma I. war ein hethitischer Großkönig des 14. Jahrhunderts v. Chr.; eine von mehreren möglichen Zeitspannen seiner Regierungszeit ist 1350 bis 1322 v. Chr. In seiner Zeit wurde das Reich der Hethiter – sie selbst nannten es Ḫatti – zur Großmacht. Er war zunächst mit Ḫinti, dann mit Tawananna verheiratet. Der hethitische Name bedeutet „der von Šuppiluliya“. In Ḫattuša standen im „Haus der Reinheit“ die Statuen der Könige Ḫattušili I., Tudḫaliya I. und Šuppiluliuma I., denen Brot als Ahnenopfer dargereicht wurde. (de)
- Suppiluliuma I fue un rey hitita del siglo XIV a. C. con el que tradicionalmente comienza el . (es)
- Suppiluliuma ier (écrit aussi Šuppiluliuma ou Shuppiluliuma) est un roi hittite du Nouvel Empire qui régna environ de 1344 à 1322 av. J.-C. (en chronologie courte). Son règne est notamment connu par une série de traités et par un long texte surnommé les Actes de Suppiluliuma (CTH 40), mis par écrit au temps de son fils et deuxième successeur, Mursili II. (fr)
- Suppiluliuma I merupakan seorang raja Het (skt. 1344–1322 SM). Dia mencapai ketenaran sebagai seorang pejuang dan negarawan yang hebat, berhasil melawan Kekaisaran Mesir yang saat itu menguasai daratan antara Laut Tengah dan sungai Efrat. (in)
- シュッピルリウマ1世（Šuppiluliuma I、在位：紀元前1355年頃 - 紀元前1320年頃）は、ヒッタイトの大王。ヒッタイトの政治混乱を収め、大国としての礎を築いた。王妃は、、、。 (ja)
- Suppiluliuma I (/ˌsʌpɪlʌliˈuːmə/) or Suppiluliumas I (/-məs/) was king of the Hittites (r. c. 1370–1330 BC (middle chronology) or 1344–1322 BC (short chronology)). He achieved fame as a great warrior and statesman, successfully challenging the then-dominant Egyptian Empire for control of the lands between the Mediterranean and the Euphrates. (en)
- Šuppiluliuma I (1375 a.C. ca. – 1322 a.C.), fu uno dei più grandi monarchi nella storia degli Ittiti. Figlio del re Tudhaliya III, succedette a suo fratello Tudhaliya il Giovane, appena asceso al trono, eliminandolo in modo cruento attorno al 1350 a.C. Morì nel 1322 a.C. per un'epidemia contratta nella terra di Canaan, dopo aver ereditato un regno in difficoltà ed averlo trasformato in un impero. (it)
- Suppiluliuma I, Suppiluliumas I (1380 p.n.e.-1340 p.n.e.) – król Hetytów od ok. 1380 p.n.e., syn Tudhaliji III, twórca hetyckiej potęgi wojskowej, prowadził zwycięskie wojny, zajął większą część Syrii wypierając Hurytów, pokonał państwo Mitanni, opanował Karkemisz – ważną twierdzę nad Eufratem. (pl)
- Supiluliuma I ou Supiluliumas I (em acádio: Suppiluliuma(s) I) foi rei dos hititas que fundou o Novo Reino de ca. de 1 344 até 1 322 a.C. (segundo a ). Era filho de e irmão de . Alcançou fama como um grande guerreiro e estadista, enfrentando com sucesso o então-dominante Império Novo do Egito pelo controle das terras entre o mar Mediterrâneo e o rio Eufrates. (pt)
- Suppiluliuma II var Hettiterrikets sista kung och regerade under 1100-talet f.Kr. Suppiluliuma I var en hettitisk kung under 1300-talet f.Kr. Han betraktas ofta som grundare av det hettitiska Nya riket, eller Imperietiden. Andra stavningar av namnet i litteraturen är Subbiluliuma, Shuppiluliuma och Suppiluliumas med varianter; namnet återgavs i kilskrift som Šuppiluliumaš. (sv)
- Суппілуліума І (mŠu-up-pi-lu-li-um[-aš]) (близько 1380–1334 до н. е.) — був царем хеттів (близько 1344 — 1322 до н. е.). Син Тудхалії III. Він прославився як великий воїн і державний діяч, успішно конкурував з домінуючою тоді єгипетською імперією за контроль над землями між Середземним морем та Євфратом. (uk)
- سابيليوليوماس أو سابيليوليوما الأول ( القرن 14 ق.م ). ملك حيثي قديم ( حوالي 1380 - 1346 ق.م ). سابيليوليوماس أو سابيليوليوما الأول هو ملك الحيثيين أيام حكم توت عنخ آمون في مصر، أرسلت له الأميرة (أس أن با آمون) زوجة توت عنخ آمون رسالة لأرسال أحد أبنائه ليتزوجها وتعلنه حاكما على مصر، وذلك بعد موت زوجها توت عنخ آمون.أرسل سابيليولوماس أحد أبنائه إلى مصر ليتزوج من الأميرة المصرية، ولكنه الأبن قتل قبل أن يصل إلى مصر بيد إما حور محب أو . (ar)
- Ο Σουπιλουλιούμας Α΄ υπήρξε (1344-) ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος βασιλιάς των Χετταίων. Ανέβηκε στο θρόνο αφού ανέτρεψε τον αδελφό του Τουδαλίγια Γ΄. Ήταν μικρότερος γιος του βασιλιά Τουδαλίγια Β΄, ισχυρός και φιλόδοξος πολεμιστής, ενώ αμφισβήτησε την αιγυπτιακή κυριαρχία στην Ασία. Εκμεταλλευόμενος τις ταραχές που ξέσπασαν στην Αίγυπτο λόγω της βασιλείας του Ακενατόν, κατέλαβε τη Συρία, εξαναγκάζοντας όλα τα υποτελή κράτη στην Αίγυπτο να επαναστατήσουν. Μετά από συνεχείς πολέμους που κράτησαν 20 χρόνια, εξουδετέρωσε οριστικά τον κίνδυνο των Κάσκα, επαναφέροντας το βασίλειο των Χετταίων στα στα παλιά του όρια στο βορρά. Η χήρα του νεαρού φαραώ Τουταγχαμών αναζήτησε την συμμαχία του Σουπιλουλιούμας με γάμο με έναν από τους γιους του, τον Ζαννάνζα, που πέθανε στον δρόμο για την Αίγυπτο. (el)
- Shubiluliuma I.a, Suppiluliuma bezala ere ezaguna, errege hitita ospetsu eta arrakastatsuenetako bat izan zen, K.a. 1375etik, noiz, bere anaia Tudhalia III.a hititar ofizialen azpijoko baten ondorioz hil zen (beharbada Shubiluliumak berak agindua), K.a. 1322 arte gobernatu zuen. Shubiluliuma laster nabarmendu zen bere abilezia militarrengatik, jada bere aita Tudhalia II.aren erregealdian garrantzia hartuz, Hattusa hiriburua hartu zuten aurkako kanpainetan, baita Thudalia II.ak Arzawa eta ekialdeko mugako mendeko potentzien aurka bidalitako espedizioetan ere. (eu)
- ( 수필룰리우마는 여기로 연결됩니다. 다른 뜻에 대해서는 수필룰리우마 2세 문서를 참고하십시오.) 수필룰리우마 1세(Šuppiluliuma I)는 히타이트 왕(재위: 기원전 1358년 ~ 기원전 1323년)이었다. 그는 위대한 전사로 그리고 정치 지도자로 명성을 획득하였는데 당시에 강대국 이집트 제국과 지중해와 유프라테스 사이의 땅에서 도전하였다. 수필룰리우마는 투드할리야 3세의 참모와 장군으로 시작하였다. 그 후 사무하에 기지를 두었다. 여기에서 그는 하야사와 카스카스에 있는 히타이트의 적들을 격파하였다. 그때 두 적국은 그를 공격하기 위해 카리스마 있는 지도자들을 중심으로 뭉쳤다. 이들 중에 카리니는 하야사에 왕정의 셈블란스를 창업하였고 피야필리는 카스카에서 그렇게 하는데 실패하였다. 수필룰리우마와 투드할리야는 히타이트 왕정이 있는 하투사에 다시 정착할 수 있을 정도로 차례로 이들 압박을 격파하였다. 어떤 점에서 수필룰리우마는 그의 군주를 폐위하였고 아마도 살해하였다. 약간의 찬양자들은 후에 이것을 수필룰리우마의 아들 계승자와 전기작가 무르실리 2세에게 보고하였다. 그것을 전체 왕조의 가장 탁월한 범죄로 유지하였다. (ko)
- Suppiluliuma I (Shuppiluliuma) was een koning van de Hettieten circa 1344 v.Chr. – 1322 v.Chr. Hij verwierf een grote faam als krijgsheer en staatsman door het toen dominante Egyptische Rijk uit te dagen voor controle over de gebieden tussen de Middellandse Zee en de Eufraat. Suppiluliuma maakte vervolgens gebruik van het tumultueuze regime van farao Achnaton, en nam de macht over van Egyptisch territorium in Syrië, wat aanleiding gaf aan vele Egyptische vazallen om in opstand te komen. (nl)
- Суппилулиума I — царь Хеттского царства, правил в XIV веке до н. э. Сын Тудхалии III. Дипломат, полководец и политик. Используя благоприятную международную ситуацию, сложившуюся в Передней Азии, нарастил военную мощь и увеличил территорию Хеттского царства. При Суппилулиуме Хеттское царство превратилось в могучую державу, простиравшуюся от бассейна Чороха и Аракса на севере до Палестины на юге и от берегов Галиса на западе до границ Ассирии и Вавилонии на востоке. (ru)
- 苏庇路里乌玛一世（活动时期公元前14世纪）是一名赫梯国王（大致的统治时间：前1370年～前1330年或前1358年～前1323年；实际时间无法确定）。他是的第一位重要的君主。 利用埃及法老埃赫那顿忙于宗教改革无力顾及亚洲事务的时机，苏庇路里乌玛一世成功地控制了地中海和幼发拉底河之间的广大土地，为赫梯帝国的出现奠定了基础。 苏庇路里乌玛一世在其统治时期几乎攫取了埃及在叙利亚的全部属土，并积极怂恿那些臣服于埃及的亚洲小王公叛变造反。在西亚最强盛的国家米坦尼陷入内讧之时，他率领赫梯人进攻了这个国家，把她的霸权连同独立碾的粉碎。在这次军事打击之后，米坦尼实际成了赫梯的附庸国家，由苏庇路里乌玛一世的女婿沙梯瓦扎统治。苏庇路里乌玛一世并且重建了赫梯的首都哈图沙。 苏庇路里乌玛一世时代的记录，大概是在他的儿子穆尔西里二世在位时编辑的，是关于公元前14世纪的历史事件的重要文献资料。在古埃及重要历史文献阿马尔奈文书中保存了苏庇路里乌玛一世写给埃赫那顿的一封信件（EA 41）。苏庇路里乌玛一世在信中表达了希望与法老共同维持两国良好关系的愿望。 (zh)
|
