dbo:abstract
|
- Dostavník (diligence) je vůz tažený koňmi používaný k přepravě osob a poštovních zásilek na větší vzdálenosti. Konstrukce vozu byla vždy uzavřená, tak aby byli cestující i náklad chráněni před vlivy počasí. Největší rozvoj dostavníků nastal v 18. a první polovině 19. století, později byl nahrazen železniční dopravou. Dostavníky lze dnes spatřit ponejvíce v amerických filmech pojednávajících o Divokém západu, tedy zejména ve westernovém filmovém žánru. S přepravou dostavníky začala rodina Thurn-Taxisů, která na počátku 16. století zavedla spojení po Německu. Brzy se dostavníková doprava rozšířila po celé Evropě. Cestování dostavníky bylo drahé a ne moc pohodlné. V dostavníku byla zima a poměrně málo místa na nohy. Sedadla byla kvůli většímu pohodlí čalouněná. Cestování se později (hlavně kvůli železnici) stalo pohodlnější. Nakonec se dalo cestovat i v noci rychlými spoji. Kabina dostavníku se předělala na pohovky a v nich se dalo spát. V Evropě bylo v dostavnících v místě okna instalováno sklo, kdežto na divokém západě byla překryta roletami. Koně, kteří táhli dostavník, zastavili pouze na dané slovo, protože často převáželi něco cenného. Poštovní dostavník Rakouského typu (cs)
- La diligència era un carruatge que feia un servei regular entre dues poblacions extremes de la seva ruta amb itinerari fix. Una diligència sol tenir tres departaments:
* Berlina a la part anterior amb seient transversal per a tres places, finestretes de vidres al capdavant i dues portes laterals de vidre. Va darrere del pescant i sota d'ell doncs es troba aquest elevat sobre el sostre de la caixa.
* Interior, col·locat darrere de la berlina i en el centre del carruatge com el seu nom indica. Té dos seients transversals i és per tant doble que la berlina. Té portes laterals amb vidres entre els seients.
* Rotonda que ocupa la part posterior del carruatge amb dos seients laterals per a tres o quatre places cada un. Té porta posterior central entre els seients i estreps a totes les portes. En algunes diligències falta el departament central i llavors a la rotonda se l'anomena interior. La coberta més resistent que la de l'òmnibus té barana per contenir els equipatges i farcells i en la qual es fixa la baca: pell formada de cuir cosit amb anells a les vores per subjectar-la amb cordes a la barana. Darrere del pescant, sobre el sostre del carruatge i davant de la barana hi ha un altre departament, el cupè, format per un seient transversal per a tres places obert per davant amb coberta de cuir per als peus i les cames que s'uneix a una capota com la dels cupès. (ca)
- estas tipo de poŝta kvarrada ĉevaltira kovrita kaleŝo, uzita por publikaj celoj. La vorto originas el la franca, sed estas rekonebla Esperante. La diliĝencoj estis "diligentaj" kaj laŭeble precizaj, ja ili trafikis laŭhorare. Ene de la veturilo estis ferkesto, en kiu oni gardis la poŝtaĵojn, precipe leterojn kaj ankaŭ monon. Ene estis sidejoj, kie pasaĝeroj vojaĝis, sed ofte estis libera loko nur en la supro. Se diliĝenco alvenis ien, poŝtokorno signis tion. Iom ripozis la pasaĝeroj, ŝanĝiĝis parte la poŝtaĵoj, pasaĝeroj, sed la ĉevaloj nepre. Post funkciado de la trajnoj, la diliĝencoj formortis; sed ili postvivas en historiaj filmoj, precipe tiuj kiuj okazadas en la sovaĝa Nordameriko. (eo)
- Postkutschen und Botenwagen waren von Pferden gezogene Wagen, zunehmend Kutschen, die bis ins frühe 20. Jahrhundert zur schnellen Beförderung von Postsendungen und gleichzeitig zahlenden Fahrgästen benutzt wurden.Die Bezeichnung Postkutsche gilt strenggenommen nur für die relativ komfortablen Fahrzeuge, die im 19. Jahrhundert in Betrieb genommen wurden. Vorher waren die Postwagen oft ungefedert, manchmal sogar ohne Verdeck (Poststellwagen). (de)
- La diligencia era un carruaje de camino, de cuatro ruedas, que hacía un servicio regular entre dos poblaciones extremas de su ruta con itinerario fijo, trasportando viajeros y correo. Su espacio puede dividirse en tres departamentos:
* Berlina en la parte anterior, con asiento transversal para tres plazas, ventanillas de cristales al frente y dos puertas laterales de vidrio. Va detrás del pescante y por debajo de él pues este se encuentra elevado sobre el techo de la caja.
* Interior, colocado detrás de la berlina y en el centro del carruaje como su nombre indica. Tiene dos asientos transversales y es por lo tanto doble que la berlina. Tiene puertas laterales con cristales entre los asientos.
* Rotonda que ocupa la parte posterior del carruaje con dos asientos laterales para tres o cuatro plazas cada uno. Tiene puerta trasera central entre los asientos y estribos en todas las puertas. En algunas diligencias falta el departamento central y entonces a la rotonda se la llama interior. La cubierta, más resistente que la del ómnibus, tiene una barandilla para contener los equipajes y fardos y en la que se fija la baca: inmensa piel formada de cuero cosido y claveteado con anillos en las orillas para sujetarla con cuerdas a la barandilla. Detrás del pescante, sobre el techo del carruaje y delante de la barandilla hay otro departamento, el cupé, formado por un asiento transversal para tres plazas abierto por delante con cubierta de cuero para los pies y las piernas que se une a una capota como la de los cupés. (es)
- A stagecoach is a four-wheeled public transport coach used to carry paying passengers and light packages on journeys long enough to need a change of horses. It is strongly sprung and generally drawn by four horses although some versions are drawn by six horses. Commonly used before steam-powered rail transport was available, a stagecoach made long scheduled trips using stage stations or posts where the stagecoach's horses would be replaced by fresh horses. The business of running stagecoaches or the act of journeying in them was known as staging. Some familiar images of the stagecoach are that of a Royal Mail coach passing through a turnpike gate, a Dickensian passenger coach covered in snow pulling up at a coaching inn, a highwayman demanding a coach to "stand and deliver" and a Wells Fargo stagecoach arriving at or leaving a Wild West town. The yard of ale drinking glass is associated by legend with stagecoach drivers, though it was mainly used for drinking feats and special toasts. (en)
- Kereta pos adalah sebuah kereta publik berroda empat yang dipakai untuk mengangkut para penumpang berbayar dan barang ringan dalam perjalanan panjang yang digerakkan dengan tenaga kuda. Kereta tersebut biasanya ditarik oleh empat kuda. (in)
- La diligence est une voiture hippomobile pour le transport en commun, principalement utilisée au XIXe siècle. (fr)
- Een postkoets of diligence is een door paarden voortgetrokken rijtuig (koets) voor vervoer van post en reizigers. Postkoetsen reden tussen posthaltes, plaatsen waar de paarden, bemanning en reizigers konden eten, drinken en rusten en waar reizigers konden uit- of instappen, waar lading en paarden gewisseld konden worden. De grondslag voor het veel latere systeem van postkoetsen is in Europa ontstaan toen de Romeinen een systeem voor snel berichtenverkeer op poten gingen zetten; daarbij creëerden zij een netwerk van 'snelle' wegverbindingen. Sinds 1489 verzorgde de adellijke familie Von Thurn und Taxis in opdracht van de keizer Maximiliaan I een netwerk van koeriersdiensten dat een groot deel van Europa bestreek. Voor de komst van de spoorwegen bestond in Europa en de Verenigde Staten een uitgebreid netwerk van postwegen, die bereden werden met postkoetsdiensten. De koetsier van een postkoets werd postiljon genoemd, naar het Franse postillon. De postkoets werd in de 19e eeuw verdrongen door de spoorwegen, omdat treinen voor post veel sneller en voor de reizigers veel comfortabeler zijn. De eerste spoorrijtuigen voor reizigersvervoer waren koetscarrosserieën gemonteerd op een treinonderstel. Dat was vertrouwd en bekend voor reizigers. Er waren in de begintijd van de spoorwegen postkoetsen die van een wegonderstel met een kraan op een spooronderstel gezet werden en terug, zoals bij de spoorlijn Saint-Étienne - Andrézieux. In diverse landen zijn als een laatste overblijfsel uit de tijd van de postkoetsen de postbedrijven nog steeds actief in het openbaar vervoer. Met name in Zwitserland bestaan nog veel postbussen, die personenvervoer combineren met het vervoer van poststukken. (nl)
- ( 영화에 대해서는 역마차 (영화) 문서를 참고하십시오.) 역마차(驛馬車, 영어: stagecoach)는 유개마차의 일종으로, 사륜마차이고 대개 이다. 철도 교통이 만들어지기 전에 "역(stage)" 사이를 오가는 운송수단으로 이용되었다. 그 시초는 16세기 잉글랜드였다. (ko)
- 駅馬車(えきばしゃ、英語: stagecoach)は、通常は4頭立ての馬に牽引された旅客や貨物を輸送する屋根つき馬車の一種である。鉄道が普及する前に広く用いられ、駅馬車で旅行する人たちの休息の場所となっていた英語で stage や station と呼ばれる施設の間を定期運行していた。駅馬車を運行する事業や、駅馬車で旅行することを staging と呼んでいた。 (ja)
- Dyliżans (fr. diligence „skwapliwość, pośpiech”, z łac. diligentia „dokładność, sumienność”) – duży zamknięty kołowy pojazd konny (przeważnie cztero- lub sześciokonny) używany od połowy XVI wieku do połowy XIX wieku do przewozu pasażerów i przesyłek pocztowych na stałych trasach obsługiwanych według ustalonego rozkładu jazdy. W pojeździe znajdowały się przedziały dla kilkunastu osób. Z przodu na tak zwanym koźle siedzieli konduktor i woźnica, natomiast z tyłu pojazdu oraz na dachu były miejsca przeznaczone na przesyłki i bagaże pasażerów. Kabina do XVIII wieku była zawieszona na skórzanych pasach, później resorowana, występowała w wielu odmianach, np. z przykrytą częścią środkową oraz odkrytymi przodem i tyłem. Do czasu wprowadzenia kolei był to najszybszy i najwygodniejszy środek lokomocji w Europie i Ameryce Płn. Pierwsze dyliżanse w służbie pocztowej pojawiły się w 1640 roku w Anglii. Pierwsze połączenia w Polsce uruchomiono w Księstwie Warszawskim w 1809 roku z Warszawy do Wrocławia, Gdańska i Poznania. Dyliżans wprowadzono we Francji w XVI wieku. W XVII wieku upowszechniły się w całej Europie. Kursowały według ustalonego planu jazdy służąc do przewozu pasażerów i przesyłek pocztowych na długich trasach krajowych i zagranicznych. Zmiana koni następowała na rozmieszczonych co około 40–50 km stacjach postojowych. Produkowane były w Warszawie w fabryce Józefa Rentla. Nazywane były steinkellerkami od nazwiska finansisty Piotra Steinkellera lub kurierkami. Te dobrze resorowane pojazdy zapewniały pasażerom wygodną podróż z maksymalną prędkością 18 km/h. Pocztylion obwieszczał przyjazd i odjazd dyliżansu grą na trąbce, czego pamiątką jest stosowanie znaku trąbki przez wiele poczt. Poczta konna w Warszawie znajdowała się na placu Wareckim (dziś Plac Powstańców Warszawy) i stamtąd codziennie aż do 1905 roku odjeżdżał taki pojazd pocztowy do Grójca. Steinkellerki przetrwały na terenie zaboru rosyjskiego do początków XX wieku (w Łomżyńskiem, Radomskiem, Sandomierskiem) dowożąc pocztę i podróżnych do stacji kolejowej, co było przejawem integracji różnych środków transportu. (pl)
- La diligenza era un tipo di carrozza a quattro ruote, solitamente trainata da quattro cavalli, utilizzata per il trasporto di linea di passeggeri e bagagli prima dell'avvento della ferrovia e degli autoservizi. (it)
- Diligens är en täckt hästdragen vagn för snabb befordran av resande med deras resgods samt av annat lättare gods och post mellan avlägsnare orter i ett land. De användes främst under 1700-talet och 1800-talet för trafik som gick sina bestämda rutter på bestämda tider. Vagnarna var oftast fyrhjuliga, och drogs av minst två hästar. Ordet är en förkortning av franskans voiture de diligence ('hastighetsvagn’, av diligence – snabbhet), som användes i Frankrike från omkring 1720 om den då snabba diligensen mellan Paris och Lyon. I Sverige kom den första reguljära diligensförbindelsen till stånd inte förrän 1830 på linjen Stockholm—Ystad. Fordonet utvecklades ur de forvagnar som från 1500-talet blev vanliga i Europa på långlinjer mellan städer. Dessa var tunga fyrhjuliga vagnar för godstransport på längre sträckor. Postvagn kom att bli beteckning på liknande vagnar men avsedda huvudsakligen för posttransport, ibland dock även personer. I och med järnvägens utbyggnad under 1800-talet övertogs diligenstrafiken av denna och diligenserna trängdes då undan till särskilt bergiga områden där järnvägarna dröjde, till exempel Schweiz där den sista diligensvagnen togs ur trafik först 1960. (sv)
- Uma diligência (em inglês "stagecoach") é um tipo de carruagem fechada de quatro rodas utilizada para o transporte de passageiros e mercadorias, extremamente resistente e puxada por quatro cavalos. Amplamente usada antes da introdução do transporte ferroviário, a diligência fazia viagens regulares entre estações, que ofereciam locais de descanso para quem viajava nestes veículos. (pt)
- Дилижа́нс (от фр. carosse de diligence, «проворный экипаж») — транспортное средство для междугородной перевозки пассажиров, с багажом, а также вид междугородного общественного транспорта. Многоместная повозка (карета) на конной тяге, перевозившая пассажиров и почтовые отправления. Кроме того, существовали специальные почтовые дилижансы. Существовали и дилижансы на паровой тяге. (ru)
- 驿站马车(又译公共马车)是种四轮的、运送乘客或邮件的马车,由四匹马拖拉,在火车运输方式被发明前这种运输工具被广泛应用。在北美,一辆驿站马车将在大约每隔15英里的换一次马。大概每隔6小时的停留也被用来发送邮件,并可以让乘客和车夫吃些东西或小歇片刻。其中的一些驿站最后会发展成为今日的一些小镇和城市。 (zh)
- Диліжа́нс — вид чотириколісного пасажирського або поштового транспортного засобу на жорсткій підвісці, який тягнула четвірка коней, що широко використовувався перед введенням залізничного транспорту. Диліжанси вперше з'явилися на Британських островах в XVI столітті, а згодом поширилися в Сполучених Штатах. Дещо раніше для обслуговування пасажирів диліжансів по всій Європі відкрилися заїжджі двори. Королівські поштові диліжанси прискорили удосконалення дорожньої системи на Британських островах за допомогою створення системи платних доріг. Також диліжанси були дуже важливими при колонізації Північної Америки. Відомі зображення диліжансів Британської Королівської пошти, диліжанси часів Дікенса на заїжджому дворі, захоплення диліжансів розбійниками та індіанцями в американських вестернах. У Києві з рухом диліжансів пов'язана поштова станція на Поштовій площі. 1827 року Росія організувала поштово-диліжансне сполучення за маршрутом Київ – Житомир – Радзивилів, до тодішнього кордону з Австро-Угорщиною. По всій цій трасі, названій Брест-Литовським шосе, було побудовано в 40-х роках ХІХ ст. нові муровані поштові станції, що здебільшого збереглися й досі. Відстань між ними становила, в середньому, 20-30 км, з певним урахуванням топографії та можливостей разового кінного переходу. Назва прив’язувалася до найближчого населеного пункту. Перша з таких станцій була на 15-му кілометрі Брест-Литовського шосе, на узліссі. Мала назву «Катеринівка» – від села, яке тепер лежить в межах Києва. Проміжними зупинками від Києва до Житомира були села й містечка, розташовані обабіч шляху: Катеринівка, Гурівщина, Калинівка, Ставище, Кочерів, Коростишів, Березина… Поштові станції будувалися з цегли за типовим проектом видання 1843 року, призначені спершу для тракту Санкт-Петербург – Київ. 1835 року на Подолі було засновано «Контору начального заведения дилижансов и транспортов». Саме слово «диліжанс» прийшло до нас із Франції, а там його запозичили з мудрої латини, де diligens — прудкий, жвавий. Сьогодні таке значення може сприйматися хіба що в порівнянні з пішою ходою. Перші київські диліжанси курсували до Москви та Петербурга. На початку ХХ століття й аж до остаточного встановлення радянської влади в Києві головним, як тепер кажуть, пасажирським перевізником на тракті Київ — Житомир був підприємець Перец-Хаїм Фельденкрайз. Його контора кінних диліжансів містилася в центрі Житомира. Диліжанс з чітким написом по борту «Фельденкрайзъ» являв собою величезний двовісний екіпаж на високих колесах, що складався з кількох частин. На високому передку сидів кучер з довгим батогом, яким він поганяв дві пари трійок з одномасних коней, які тягли громіздкий екіпаж. У ньому, за передком, містилася підресорена карета із заскленими дверцятами з написом: «І классъ», за якими на шкіряних диванчиках сиділи візаві заможні пасажири цього першого класу. Ззаду було окреме, теж закрите приміщення з лавами вздовж бортів, з віконечками по боках та дверцятами ззад у і написом: «ІІ классъ». Тут подорожні сиділи так само візаві, як тепер у вагонах метро (тільки прохід був вузеньким). Пасажири ІІІ класу сиділи ззовні просто неба спереду й ззаду на металевих кріслах, як колись артилерійська обслуга на важких гарматах. Їхати стоячи не дозволялося. Багаж закріплювався на просторому даху екіпажа. Про швидкість пересування не йшлося, хоча на рівному місці та на спусках диліжанс котився все ж таки швидше, аніж селянський віз або чумацька мажа, яку тягли «воли круторогі». Диліжанси Фельденкрайза, розраховані на двадцять осіб (як теперішній всім відомий «богдан»), вважалися досягненням доби — в порівнянні з попередніми екіпажами. (uk)
|
rdfs:comment
|
- Postkutschen und Botenwagen waren von Pferden gezogene Wagen, zunehmend Kutschen, die bis ins frühe 20. Jahrhundert zur schnellen Beförderung von Postsendungen und gleichzeitig zahlenden Fahrgästen benutzt wurden.Die Bezeichnung Postkutsche gilt strenggenommen nur für die relativ komfortablen Fahrzeuge, die im 19. Jahrhundert in Betrieb genommen wurden. Vorher waren die Postwagen oft ungefedert, manchmal sogar ohne Verdeck (Poststellwagen). (de)
- Kereta pos adalah sebuah kereta publik berroda empat yang dipakai untuk mengangkut para penumpang berbayar dan barang ringan dalam perjalanan panjang yang digerakkan dengan tenaga kuda. Kereta tersebut biasanya ditarik oleh empat kuda. (in)
- La diligence est une voiture hippomobile pour le transport en commun, principalement utilisée au XIXe siècle. (fr)
- ( 영화에 대해서는 역마차 (영화) 문서를 참고하십시오.) 역마차(驛馬車, 영어: stagecoach)는 유개마차의 일종으로, 사륜마차이고 대개 이다. 철도 교통이 만들어지기 전에 "역(stage)" 사이를 오가는 운송수단으로 이용되었다. 그 시초는 16세기 잉글랜드였다. (ko)
- 駅馬車(えきばしゃ、英語: stagecoach)は、通常は4頭立ての馬に牽引された旅客や貨物を輸送する屋根つき馬車の一種である。鉄道が普及する前に広く用いられ、駅馬車で旅行する人たちの休息の場所となっていた英語で stage や station と呼ばれる施設の間を定期運行していた。駅馬車を運行する事業や、駅馬車で旅行することを staging と呼んでいた。 (ja)
- La diligenza era un tipo di carrozza a quattro ruote, solitamente trainata da quattro cavalli, utilizzata per il trasporto di linea di passeggeri e bagagli prima dell'avvento della ferrovia e degli autoservizi. (it)
- Uma diligência (em inglês "stagecoach") é um tipo de carruagem fechada de quatro rodas utilizada para o transporte de passageiros e mercadorias, extremamente resistente e puxada por quatro cavalos. Amplamente usada antes da introdução do transporte ferroviário, a diligência fazia viagens regulares entre estações, que ofereciam locais de descanso para quem viajava nestes veículos. (pt)
- Дилижа́нс (от фр. carosse de diligence, «проворный экипаж») — транспортное средство для междугородной перевозки пассажиров, с багажом, а также вид междугородного общественного транспорта. Многоместная повозка (карета) на конной тяге, перевозившая пассажиров и почтовые отправления. Кроме того, существовали специальные почтовые дилижансы. Существовали и дилижансы на паровой тяге. (ru)
- 驿站马车(又译公共马车)是种四轮的、运送乘客或邮件的马车,由四匹马拖拉,在火车运输方式被发明前这种运输工具被广泛应用。在北美,一辆驿站马车将在大约每隔15英里的换一次马。大概每隔6小时的停留也被用来发送邮件,并可以让乘客和车夫吃些东西或小歇片刻。其中的一些驿站最后会发展成为今日的一些小镇和城市。 (zh)
- La diligència era un carruatge que feia un servei regular entre dues poblacions extremes de la seva ruta amb itinerari fix. Una diligència sol tenir tres departaments:
* Berlina a la part anterior amb seient transversal per a tres places, finestretes de vidres al capdavant i dues portes laterals de vidre. Va darrere del pescant i sota d'ell doncs es troba aquest elevat sobre el sostre de la caixa.
* Interior, col·locat darrere de la berlina i en el centre del carruatge com el seu nom indica. Té dos seients transversals i és per tant doble que la berlina. Té portes laterals amb vidres entre els seients.
* Rotonda que ocupa la part posterior del carruatge amb dos seients laterals per a tres o quatre places cada un. Té porta posterior central entre els seients i estreps a totes les portes. (ca)
- Dostavník (diligence) je vůz tažený koňmi používaný k přepravě osob a poštovních zásilek na větší vzdálenosti. Konstrukce vozu byla vždy uzavřená, tak aby byli cestující i náklad chráněni před vlivy počasí. Největší rozvoj dostavníků nastal v 18. a první polovině 19. století, později byl nahrazen železniční dopravou. Dostavníky lze dnes spatřit ponejvíce v amerických filmech pojednávajících o Divokém západu, tedy zejména ve westernovém filmovém žánru. Poštovní dostavník Rakouského typu (cs)
- estas tipo de poŝta kvarrada ĉevaltira kovrita kaleŝo, uzita por publikaj celoj. La vorto originas el la franca, sed estas rekonebla Esperante. La diliĝencoj estis "diligentaj" kaj laŭeble precizaj, ja ili trafikis laŭhorare. Ene de la veturilo estis ferkesto, en kiu oni gardis la poŝtaĵojn, precipe leterojn kaj ankaŭ monon. Ene estis sidejoj, kie pasaĝeroj vojaĝis, sed ofte estis libera loko nur en la supro. Se diliĝenco alvenis ien, poŝtokorno signis tion. Iom ripozis la pasaĝeroj, ŝanĝiĝis parte la poŝtaĵoj, pasaĝeroj, sed la ĉevaloj nepre. (eo)
- La diligencia era un carruaje de camino, de cuatro ruedas, que hacía un servicio regular entre dos poblaciones extremas de su ruta con itinerario fijo, trasportando viajeros y correo. Su espacio puede dividirse en tres departamentos: (es)
- A stagecoach is a four-wheeled public transport coach used to carry paying passengers and light packages on journeys long enough to need a change of horses. It is strongly sprung and generally drawn by four horses although some versions are drawn by six horses. Commonly used before steam-powered rail transport was available, a stagecoach made long scheduled trips using stage stations or posts where the stagecoach's horses would be replaced by fresh horses. The business of running stagecoaches or the act of journeying in them was known as staging. (en)
- Een postkoets of diligence is een door paarden voortgetrokken rijtuig (koets) voor vervoer van post en reizigers. Postkoetsen reden tussen posthaltes, plaatsen waar de paarden, bemanning en reizigers konden eten, drinken en rusten en waar reizigers konden uit- of instappen, waar lading en paarden gewisseld konden worden. De koetsier van een postkoets werd postiljon genoemd, naar het Franse postillon. (nl)
- Dyliżans (fr. diligence „skwapliwość, pośpiech”, z łac. diligentia „dokładność, sumienność”) – duży zamknięty kołowy pojazd konny (przeważnie cztero- lub sześciokonny) używany od połowy XVI wieku do połowy XIX wieku do przewozu pasażerów i przesyłek pocztowych na stałych trasach obsługiwanych według ustalonego rozkładu jazdy. Pierwsze dyliżanse w służbie pocztowej pojawiły się w 1640 roku w Anglii. Pierwsze połączenia w Polsce uruchomiono w Księstwie Warszawskim w 1809 roku z Warszawy do Wrocławia, Gdańska i Poznania. (pl)
- Diligens är en täckt hästdragen vagn för snabb befordran av resande med deras resgods samt av annat lättare gods och post mellan avlägsnare orter i ett land. De användes främst under 1700-talet och 1800-talet för trafik som gick sina bestämda rutter på bestämda tider. Vagnarna var oftast fyrhjuliga, och drogs av minst två hästar. I och med järnvägens utbyggnad under 1800-talet övertogs diligenstrafiken av denna och diligenserna trängdes då undan till särskilt bergiga områden där järnvägarna dröjde, till exempel Schweiz där den sista diligensvagnen togs ur trafik först 1960. (sv)
- Диліжа́нс — вид чотириколісного пасажирського або поштового транспортного засобу на жорсткій підвісці, який тягнула четвірка коней, що широко використовувався перед введенням залізничного транспорту. Диліжанси вперше з'явилися на Британських островах в XVI столітті, а згодом поширилися в Сполучених Штатах. Дещо раніше для обслуговування пасажирів диліжансів по всій Європі відкрилися заїжджі двори. Королівські поштові диліжанси прискорили удосконалення дорожньої системи на Британських островах за допомогою створення системи платних доріг. Також диліжанси були дуже важливими при колонізації Північної Америки. (uk)
|