dbo:abstract
|
- OuLiPo (psáno rovněž Oulipo) je experimentální literární skupina založená 24. listopadu 1960. Jejími zakladateli byli Raymond Queneau a . OuLiPo je zkratka z francouzských slov Ouvroir de Littérature Potentielle, tedy Dílna potenciální literatury. (cs)
- OuLiPo (acrònim de «Ouvroir de littérature potentielle», en català seria «Taller de literatura potencial») és un grup francès d'experimentació literària creat el 1960 per l'escriptor Raymond Queneau i el matemàtic . El grup va ser creat a partir del Seminari de Literatura Experimental (Sélitex), entorn del qual s'havien reunit creadors no convencionals a París el novembre de 1960, uns mesos després d'un col·loqui a Cerisy dedicat a Queneau. Cerquen crear obres amb la utilització de tècniques d'escriptura amb constricció o trava, que consisteix a crear una dificultat per intentar superar-la. Un exemple d'aquesta tècnica és la novel·la La disparition de Georges Perec, escrit sense utilitzar ni una vegada la lletra e. En català, les obres més properes a l'esperit de l'Oulipo són Verbàlia de Màrius Serra, i Xocolata desfeta de Joan-Lluís Lluís. La Bibliothèque Oulipienne és el nom sota el qual es publiquen des del 1974 els llibres escrits pels membres d'Oulipo. Es tracta de més de dues-centes obres, accessibles per al públic en gruixuts volums, els quals van ser editats inicialment per l'editorial Seghers, i més avant per Castor Astral. (ca)
- Oulipo ist ein Autorenkreis vornehmlich französischer, italienischer (Italo Calvino), US-amerikanischer (Harry Mathews) und siebenbürgisch-sächsischer (Oskar Pastior) Schriftsteller. Das Akronym Oulipo kommt von L‘Ouvroir de Littérature Potentielle (franz. „Werkstatt für Potentielle Literatur“). Das zugehörige Adjektiv lautet oulipotisch. (de)
- OuLiPo («Ouvroir de littérature potentielle» akronimoa, euskaraz «Balizko Literatura Tailerra») Literatura-esperimentazioko talde bat da, 1960an sortua eta batez ere frantsesez hitz egiten duten idazle eta matematikariek osatua, idazkera mugatuko teknikak erabiliz (Littérature à contraintes) obrak sortu nahi dituztenak. (eu)
- OuLiPo (acrónimo de «Ouvroir de littérature potentielle», en castellano «Taller de literatura potencial») es un grupo de experimentación literaria creado en 1960 y formado principalmente por escritores y matemáticos de habla francesa, que buscan crear obras utilizando técnicas de escritura limitada (Littérature à contraintes). (es)
- Oulipo (French pronunciation: [ulipo], short for French: Ouvroir de littérature potentielle; roughly translated: "workshop of potential literature", stylized OuLiPo) is a loose gathering of (mainly) French-speaking writers and mathematicians who seek to create works using constrained writing techniques. It was founded in 1960 by Raymond Queneau and François Le Lionnais. Other notable members have included novelists Georges Perec and Italo Calvino, poets Oskar Pastior and Jean Lescure, and poet/mathematician Jacques Roubaud. The group defines the term littérature potentielle as (rough translation): "the seeking of new structures and patterns which may be used by writers in any way they enjoy". Queneau described Oulipians as "rats who construct the labyrinth from which they plan to escape." Constraints are used as a means of triggering ideas and inspiration, most notably Perec's "story-making machine", which he used in the construction of Life: A User's Manual. As well as established techniques, such as lipograms (Perec's novel A Void) and palindromes, the group devises new methods, often based on mathematical problems, such as the knight's tour of the chess-board and permutations. (en)
- ウリポ (Oulipo) は、1960年11月24日に数学者のを発起人として設立された文学グループ。正式名称は「Ouvroir de littérature potentielle」(潜在的文学工房)。アルフレッド・ジャリ、レーモン・クノー、レーモン・ルーセルらの文学を理想とし、言語遊戯的な技法の開発を通して新しい文学の可能性を追求した。引用したテクストを機械的・数学的な手法で変形・改竄してテクストの自己増殖を促すところに特徴があり、シュルレアリスムの「優美な屍骸」から大きな影響を受けている。 (ja)
- OuLiPo (acronimo dal francese Ouvroir de Littérature Potentielle, ovvero "officina di letteratura potenziale") è un gruppo (non ristretto) di scrittori e matematici di lingua francese che mira a creare opere usando, tra le altre, le tecniche della scrittura vincolata detta anche a restrizione. Venne fondato nel 1960 da Raymond Queneau e François Le Lionnais. Altri membri di spicco sono i romanzieri Georges Perec, Italo Calvino e il poeta e matematico Jacques Roubaud. (it)
- L'Ouvroir de littérature potentielle, généralement désigné par son acronyme Oulipo (ou OuLiPo), est un groupe de recherche littéraire fondé en 1960 par le mathématicien François Le Lionnais et l'écrivain et poète Raymond Queneau. Il a pour but de découvrir de nouvelles potentialités du langage et de moderniser l'expression à travers des jeux d’écriture. Le groupe est célèbre pour ses défis mathématiques imposés à la langue, obligeant à des astuces créatives. L'Oulipo est fondé sur le principe que la contrainte provoque et incite à la recherche de solutions originales. Il faut déjouer les habitudes pour atteindre la nouveauté. Ainsi, les membres fondateurs se plaisaient à se décrire comme des « rats qui construisent eux-mêmes le labyrinthe dont ils se proposent de sortir ». L'OuLiPo se définit d'abord par ce qu'il n'est pas : « Ce n'est pas un mouvement littéraireCe n'est pas un séminaire scientifiqueCe n'est pas de la littérature aléatoireSes recherches sont naïves, artisanales et amusantes. » Les membres de l'Oulipo se réunissent une fois par mois pour réfléchir autour des notions de « contrainte », de « littérature potentielle », et produire de nouvelles structures destinées à encourager la création. L'Oulipo anime également des ateliers d'écriture et partage mensuellement ses créations lors des Jeudis de l'Oulipo à la BNF. Parmi les œuvres les plus connues publiées par des oulipiens figurent Cent mille milliards de poèmes de Raymond Queneau, La Vie mode d'emploi de Georges Perec et Si par une nuit d'hiver un voyageur d'Italo Calvino. (fr)
- Oulipo staat voor Ouvroir de littérature potentielle ("Werkplaats voor potentiële literatuur"). Het is een los verband van Franstalige schrijvers en wiskundigen, en heeft als doel literaire werken te maken die aan bepaalde voorwaarden of beperkingen onderhevig zijn: littérature sous contraintes. Het kan daarbij gaan om beperkingen inzake het gebruik van letters, woorden, klanken, stijlen, enz. Deze beperkingen zijn niet alleen bedoeld als woord- en taalspelletjes, maar ook om de inspiratie en het vakmanschap van de auteurs aan te scherpen. Oulipo werd in 1960 opgericht door Raymond Queneau en François Le Lionnais, samen met een twaalftal geestverwanten. Enkele andere bekende Oulipianen zijn de schrijvers Georges Perec en Italo Calvino. Tegenwoordig heeft Oulipo ook een officiële website. Enkele voorbeelden van oulipiaanse beperkingen: monovocalismeSchrijf een tekst waarin slechts één klinker is toegelaten; dit is dus een lipogram waarin alle klinkers zijn verboden behalve die ene. Een variant is het "monophonisme", een tekst waarin slechts één klank is toegelaten, bv. de "au" (ook geschreven als "ou").littérature définitionnelleWerd in 1966 door Raymond Queneau, Marcel Bénabou en Georges Perec ontworpen: vervang in een zin elk betekeniswoord (substantief, adjectief, werkwoord, bijwoord) door een van de definities ervan uit een bepaald woordenboek. Herhaal dit op de aldus verkregen zin, enz. De zin "de kat krabt de krollen van de trap" zou aldus met behulp van de Dikke Van Dale in eerste instantie omgezet kunnen worden in:"de hijscabine van een brugkraan scharrelt de kraagstenen die in consolevorm zijn afgewerkt van de vaste constructie van opeenvolgende treden, waardoor men lopende naar een hoger of lager gelegen plaats, vooral in een gebouw of schip, van verdieping naar verdieping kan komen"(of hoe het gebruik van een werk dat bedoeld is om de betekenis van woorden te verduidelijken, kan resulteren in precies het tegenovergestelde).homosyntaxismeSchrijf een nieuwe tekst met precies dezelfde syntaxis als een bestaande tekst, maar waarin de woorden naar eigen keuze door andere woorden zijn vervangen.Schrijf ...Schrijf een tekst of gedicht waarin alle woorden even lang zijn, of uit evenveel lettergrepen bestaan.Schrijf een tekst waarin elk woord één letter langer is dan het vorige ("sneeuwbal").Schrijf een gedicht waarin elke regel één letter korter (of langer) is dan de volgende, enzovoort. (nl)
- OuLiPo – eksperymentalna grupa literacka założona 24 listopada 1960 przez pisarza Raymonda Queneau i matematyka w ramach Kolegium ’Patafizyki. Członkowie grupy konstruowali swe dzieła literackie w oparciu o wzory i prawa obowiązujące w matematyce (kombinatoryka, teoria gier) oraz lubowali się w grach słownych. Początkowo przyjęto nazwę „Séminaire de Littérature Expérimentale” (SÉLITEX, SLF), wkrótce jednak przemianowano ją na „Warsztat Literatury Potencjalnej” Ouvroir de Littérature Potentielle (OuLiPo lub Oulipo). Poza założycielami do grupy należeli: , , , , , , , Georges Perec, , . Byli to tzw. „członkowie czynni”, do grupy bowiem należeli także „korespondenci” (wśród nich m.in. Marcel Duchamp) oraz „goście honorowi” (np. Italo Calvino, Harry Mathews). Grupa organizowała quasi–naukowe spotkania i seminaria, wydawała serię książek wraz z manifestami, tekstami teoretycznymi i ich realizacjami literackimi. Wraz ze śmiercią głównych animatorów grupy (Queneau, Pereca i Le Lionnais’ego), w latach 80. XX wieku jej aktywność znacznie się zmniejszyła. Część z jej członków (Roubaud, Bénabou) wraz z informatykami założyli wówczas własną pracownię o nazwie Atelier de Littérature Assistée par la Mathématique et les Ordinateurs (Pracownia Literatury Wspieranej przez Matematykę i Komputery), w skrócie . Również w latach 80. powstała filia grupy o nazwie l’OuPeinPo (Ouvroir de peinture potentielle – Warsztat Malarstwa Potencjalnego), zajmująca się sztukami plastycznymi. Pierwszy manifest grupy wyodrębnił wśród poszukiwań literackich dwie drogi:
* analityczną (anoulipisme) – poszukiwania na obszarze już istniejących, tradycyjnych i nieraz kanonicznych tekstów literackich, w których należy szukać inspiracji dla nowej literatury,
* syntetyczną (synthoulipisme) – tendencja polegająca na poszukiwaniu całkowicie nowych dróg dla literatury. Przykładem realizacji drugiego nurtu jest chociażby haiku konstruowane w oparciu o algebrę Boole’a. Główną inspiracją była więc przede wszystkim matematyka i logika, a także zagadnienia sztucznych języków, teorii informacji i teorii gier. Innym przykładem realizacji nurtu syntetycznego, który w ostateczności zwyciężył nurt analityczny, jest tomik Queneau Cent mille milliards de poèmes (Sto tysięcy miliardów wierszy, 1961) składający się ze zbioru dziesięciu czternastowersowych sonetów, w których każdy wers stanowi odrębne zdanie. Wersy są odpowiednio poobcinane tak, aby czytelnik mógł je dowolnie zestawiać, np. pierwszy wers z drugiego sonetu z czwartym wersem piątego itd. Daje to razem 1014 kombinacji (tytułowe sto tysięcy miliardów wierszy). Dodatkowo zestawienia poszczególnych wersów zawsze tworzą sonet zgodnie z regułami jego budowy. Podobny eksperyment zastosował Queneau w książce Morale élémentaire (Moralność elementarna, 1975). Innym charakterystycznym dla grupy tomikiem jest Epsilon Roubauda. Książka ta składa się z 361 tekstów (głównie sonetów, ale także cytatów czy poematów prozą), które jednocześnie są kamieniami w grze go (180 białych i 181 czarnych kamieni-tekstów). Do książki dołączona jest instrukcja odczytywania tych tekstów w określonej kolejności (zgodnie z poszczególnymi 157 posunięciami w japońskiej rozgrywce go analizowanej na łamach miesięcznika „”). Pozostałe teksty opublikowane w ramach OuLiPo są głównie wyrafinowanymi zabawami literackimi lub matematyczno–logiczno–słownikowymi: lipogramy, tautogramy, „przekłady homofoniczne”, „dramaty alfabetyczne”, „sonety wertykalne”, „sonety irracjonalne”, „ćwiczenia homosyntaktyczne”, „poezje antonimiczne”, teksty na wstędze Möbiusa, „poematy Boole’owskie”. Wiele z nich miało charakter gry z konwencjami literatury. (pl)
- Oulipo (Ouvroir de littérature potentielle), fritt översatt "verkstad för potentiell litteratur", är en grupp grundad i Paris 1960, till en början nära knuten till . Oulipogruppen har som syfte att utforma och använda nya formler, eller begränsningar, för det skönlitterära skrivandet, och utforska och beskriva äldre sådana, företrädesvis från barocken. Ett exempel på resultatet av det är författaren Georges Perecs roman Försvinna, som inte innehåller några ord med bokstaven e, ett s.k. lipogram. I Sverige existerade under några år på 80-talet en dotterorganisation kallad Politbyrån (potentiella litteraturbyrån) som också gav ut ett par nummer av tidskriften Byrålådan (med mottot "vi skriver för Byrålådan"). Aktiva var Lars Hagström, Sture Pyk och Magnus Hedlund. Sedan både Hagström och Pyk avlidit i början av 2000-talet är byrån stängd. (sv)
- OuLiPo (Ouvroir de Littérature Potentielle, algo como oficina de literatura potencial) é uma corrente literária formada por escritores e matemáticos que propõe a libertação da literatura, aparentemente de maneira paradoxal, através de constrangimentos literários. (pt)
- УЛИПО (фр. OULIPO, сокращение от Ouvroir de littérature potentielle — Цех потенциальной литературы) — объединение писателей и математиков, поставившее своей целью научное исследование потенциальных возможностей языка путём изучения известных и создания новых искусственных литературных ограничений, под которыми понимаются любые формальные требования к художественному тексту (например, определённый стихотворный размер или отказ от использования некоторых букв). Основано в Париже в 1960 году математиком Франсуа Ле Лионне и писателем Раймоном Кено. Среди наиболее известных участников объединения — литераторы Жорж Перек, Итало Кальвино, Жак Рубо, Эрве Ле Теллье, художник Марсель Дюшан. (ru)
- УЛІПО́ (фр. Oulipo , скорочення від OU vroir de Li ttérature PO tentielle — майстерня потенційної літератури) — об'єднання письменників і математиків, що мало на меті наукове дослідження потенційних можливостей мови шляхом вивчення відомих і створення нових штучних літературних обмежень, під якими розуміються будь-які формальні вимоги до художнього тексту (наприклад, певний віршований Розмір або відмова від використання певних літер у тексті). Засноване у Парижі в 1960 році математиком Франсуа Ле Ліонне і письменником Ремоном Кено. Серед найвідоміших учасників об'єднання — літератори Жорж Перек, Італо Кальвіно, Жак Рубо, художник Марсель Дюшан. (uk)
|
rdfs:comment
|
- OuLiPo (psáno rovněž Oulipo) je experimentální literární skupina založená 24. listopadu 1960. Jejími zakladateli byli Raymond Queneau a . OuLiPo je zkratka z francouzských slov Ouvroir de Littérature Potentielle, tedy Dílna potenciální literatury. (cs)
- Oulipo ist ein Autorenkreis vornehmlich französischer, italienischer (Italo Calvino), US-amerikanischer (Harry Mathews) und siebenbürgisch-sächsischer (Oskar Pastior) Schriftsteller. Das Akronym Oulipo kommt von L‘Ouvroir de Littérature Potentielle (franz. „Werkstatt für Potentielle Literatur“). Das zugehörige Adjektiv lautet oulipotisch. (de)
- OuLiPo («Ouvroir de littérature potentielle» akronimoa, euskaraz «Balizko Literatura Tailerra») Literatura-esperimentazioko talde bat da, 1960an sortua eta batez ere frantsesez hitz egiten duten idazle eta matematikariek osatua, idazkera mugatuko teknikak erabiliz (Littérature à contraintes) obrak sortu nahi dituztenak. (eu)
- OuLiPo (acrónimo de «Ouvroir de littérature potentielle», en castellano «Taller de literatura potencial») es un grupo de experimentación literaria creado en 1960 y formado principalmente por escritores y matemáticos de habla francesa, que buscan crear obras utilizando técnicas de escritura limitada (Littérature à contraintes). (es)
- ウリポ (Oulipo) は、1960年11月24日に数学者のを発起人として設立された文学グループ。正式名称は「Ouvroir de littérature potentielle」(潜在的文学工房)。アルフレッド・ジャリ、レーモン・クノー、レーモン・ルーセルらの文学を理想とし、言語遊戯的な技法の開発を通して新しい文学の可能性を追求した。引用したテクストを機械的・数学的な手法で変形・改竄してテクストの自己増殖を促すところに特徴があり、シュルレアリスムの「優美な屍骸」から大きな影響を受けている。 (ja)
- OuLiPo (acronimo dal francese Ouvroir de Littérature Potentielle, ovvero "officina di letteratura potenziale") è un gruppo (non ristretto) di scrittori e matematici di lingua francese che mira a creare opere usando, tra le altre, le tecniche della scrittura vincolata detta anche a restrizione. Venne fondato nel 1960 da Raymond Queneau e François Le Lionnais. Altri membri di spicco sono i romanzieri Georges Perec, Italo Calvino e il poeta e matematico Jacques Roubaud. (it)
- OuLiPo (Ouvroir de Littérature Potentielle, algo como oficina de literatura potencial) é uma corrente literária formada por escritores e matemáticos que propõe a libertação da literatura, aparentemente de maneira paradoxal, através de constrangimentos literários. (pt)
- УЛИПО (фр. OULIPO, сокращение от Ouvroir de littérature potentielle — Цех потенциальной литературы) — объединение писателей и математиков, поставившее своей целью научное исследование потенциальных возможностей языка путём изучения известных и создания новых искусственных литературных ограничений, под которыми понимаются любые формальные требования к художественному тексту (например, определённый стихотворный размер или отказ от использования некоторых букв). Основано в Париже в 1960 году математиком Франсуа Ле Лионне и писателем Раймоном Кено. Среди наиболее известных участников объединения — литераторы Жорж Перек, Итало Кальвино, Жак Рубо, Эрве Ле Теллье, художник Марсель Дюшан. (ru)
- УЛІПО́ (фр. Oulipo , скорочення від OU vroir de Li ttérature PO tentielle — майстерня потенційної літератури) — об'єднання письменників і математиків, що мало на меті наукове дослідження потенційних можливостей мови шляхом вивчення відомих і створення нових штучних літературних обмежень, під якими розуміються будь-які формальні вимоги до художнього тексту (наприклад, певний віршований Розмір або відмова від використання певних літер у тексті). Засноване у Парижі в 1960 році математиком Франсуа Ле Ліонне і письменником Ремоном Кено. Серед найвідоміших учасників об'єднання — літератори Жорж Перек, Італо Кальвіно, Жак Рубо, художник Марсель Дюшан. (uk)
- OuLiPo (acrònim de «Ouvroir de littérature potentielle», en català seria «Taller de literatura potencial») és un grup francès d'experimentació literària creat el 1960 per l'escriptor Raymond Queneau i el matemàtic . La Bibliothèque Oulipienne és el nom sota el qual es publiquen des del 1974 els llibres escrits pels membres d'Oulipo. Es tracta de més de dues-centes obres, accessibles per al públic en gruixuts volums, els quals van ser editats inicialment per l'editorial Seghers, i més avant per Castor Astral. (ca)
- Oulipo (French pronunciation: [ulipo], short for French: Ouvroir de littérature potentielle; roughly translated: "workshop of potential literature", stylized OuLiPo) is a loose gathering of (mainly) French-speaking writers and mathematicians who seek to create works using constrained writing techniques. It was founded in 1960 by Raymond Queneau and François Le Lionnais. Other notable members have included novelists Georges Perec and Italo Calvino, poets Oskar Pastior and Jean Lescure, and poet/mathematician Jacques Roubaud. (en)
- L'Ouvroir de littérature potentielle, généralement désigné par son acronyme Oulipo (ou OuLiPo), est un groupe de recherche littéraire fondé en 1960 par le mathématicien François Le Lionnais et l'écrivain et poète Raymond Queneau. Il a pour but de découvrir de nouvelles potentialités du langage et de moderniser l'expression à travers des jeux d’écriture. Le groupe est célèbre pour ses défis mathématiques imposés à la langue, obligeant à des astuces créatives. L'Oulipo est fondé sur le principe que la contrainte provoque et incite à la recherche de solutions originales. Il faut déjouer les habitudes pour atteindre la nouveauté. Ainsi, les membres fondateurs se plaisaient à se décrire comme des « rats qui construisent eux-mêmes le labyrinthe dont ils se proposent de sortir ». (fr)
- Oulipo staat voor Ouvroir de littérature potentielle ("Werkplaats voor potentiële literatuur"). Het is een los verband van Franstalige schrijvers en wiskundigen, en heeft als doel literaire werken te maken die aan bepaalde voorwaarden of beperkingen onderhevig zijn: littérature sous contraintes. Het kan daarbij gaan om beperkingen inzake het gebruik van letters, woorden, klanken, stijlen, enz. Deze beperkingen zijn niet alleen bedoeld als woord- en taalspelletjes, maar ook om de inspiratie en het vakmanschap van de auteurs aan te scherpen. Enkele voorbeelden van oulipiaanse beperkingen: (nl)
- OuLiPo – eksperymentalna grupa literacka założona 24 listopada 1960 przez pisarza Raymonda Queneau i matematyka w ramach Kolegium ’Patafizyki. Członkowie grupy konstruowali swe dzieła literackie w oparciu o wzory i prawa obowiązujące w matematyce (kombinatoryka, teoria gier) oraz lubowali się w grach słownych. Pierwszy manifest grupy wyodrębnił wśród poszukiwań literackich dwie drogi: (pl)
- Oulipo (Ouvroir de littérature potentielle), fritt översatt "verkstad för potentiell litteratur", är en grupp grundad i Paris 1960, till en början nära knuten till . Oulipogruppen har som syfte att utforma och använda nya formler, eller begränsningar, för det skönlitterära skrivandet, och utforska och beskriva äldre sådana, företrädesvis från barocken. Ett exempel på resultatet av det är författaren Georges Perecs roman Försvinna, som inte innehåller några ord med bokstaven e, ett s.k. lipogram. (sv)
|