| dbo:abstract
|
- Moisès de Khoren o també Movses Khorenatzi (en armeni Մովսես Խորենացի) va ser un historiador armeni que va viure potser al segle v. Va néixercap al 410, devia morir al voltant del 490. Va ser, segons la tradició i alguns especialistes, poeta, historiador sobre el segle V , escriptor d'himnes i gramàtic. Alguns especialistes, basant-se en la seva obra, creuen, però, que hauria viscut en un període posterior, entre els segles VII i IX. Les seves dates biogràfiques són encara objecte d'una polèmica oberta. No se sap on era Khoren, el seu lloc de naixença, però s'ha posat que podria ser a la regió de Taron. A la seva obra es presenta com a deixeble de Mesrob d'Armènia i de Sant Sahak, i diu que va anar a estudiar a l'estranger. Va visitar Edessa i Palestina abans d'instal·lar-se a Alexandria. Després va visitar Roma, Atenes i Constantinoble abans de tornar a Armènia cap a l'any 440. Amb més de seixanta anys, va ser anomenat bisbe. Al final de la seva vida va escriure l'obra més important i va morir cap a l'any 490. La seva obra principal, Història d'Armènia, es diferencia dels escrits d'altres historiadors armenis contemporanis o anteriors perquè incorpora les tradicions orals de l'Armènia pagana i rastreja la història del país des dels seus orígens fins al segle V. A Moisès se li ha atorgat el títol de "pare de la història armènia". Aquesta Història conté notícies posteriors a la data suposada de la seva mort, i per això es creu de devia viure en una època posterior a la que en principi s'havia establert. (ca)
- Movses Chorenaci, či též Mojžíš z Chorény, Mojžíš Chorenský, Moisei Khorenskii, arménsky Մովսես Խորենացի (asi 410 – asi 494) byl arménský kronikář, básník a gramatik, zakladatel arménské historiografie, představitel školy Mesropa Maštoce, který vytvořil arménské písmo a vedl překlad Bible do arménštiny. Arménská apoštolská církev uctívá Chorenaciho jako jednoho ze „svatých překladatelů“. (cs)
- Ο Μοβσές Χορενατσί (αρμενικά: Մովսես Խորենացի, π. 410 με δεκαετία του 490), γνωστός και ως Μωυσής της Χορέν ή Μωυσής ο Χωρηνός, ήταν επιφανής Αρμένιος ιστορικός της ύστερης Αρχαιότητας και συγγραφέας της Ιστορίας της Αρμενίας. Ο Χορενατσί αναγνωρίζεται ως ο παλαιότερος γνωστός ιστοριογράφος του οποίου το έργο στην ιστορία της Αρμενίας είναι γραμμένο στα αρμενικά, αλλά ήταν επίσης ποιητής, υμνογράφος και γραμματικός. Η Ιστορία της Αρμενίας γράφηκε εκ μέρους του πρίγκιπα Σαχάκ της δυναστείας των είχε τεράστιο αντίκτυπο στην αρμενική ιστοριογραφία. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως από Αρμένιους συγγραφείς του ύστερου μεσαίωνα. Αν και άλλοι Αρμένιοι όπως ο Αγαθάγγελος είχαν γράψει χρονικά στην ιστορία της Αρμενίας, το έργο του Μοβσές είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς περιλαμβάνει μοναδικό υλικό στις παλιές προφορικές παραδόσεις στην Αρμενία πριν την εξάπλωση του χριστιανισμού και, πιο σημαντικό, ακολουθεί την ιστορία της Αρμενίας μέχρι τις απαρχές της. Ο Χορενατσί θεωρείται ο «πατέρας της Αρμενικής ιστορίας» και μερικές φορές αναφέρεται ως ο «Αρμένιος Ηρόδοτος». Το έργο του Χορενατσί ήταν η πρώτη προσπάθεια να καταγραφεί ολόκληρη η ιστορία της Αρμενίας. Ο Μοβσές ήταν μαθητής του Μεσρώπ Μαστότς, εφευρέτη του αρμενικού αλφάβητου, και αναγνωρίζεται από την Αρμενική Αποστολική Εκκλησία ως ένας από τους ιερούς μεταφραστές. (el)
- Moses von Choren (armenisch Մովսէս Խորենացի, Mowses Chorenazi, in wissenschaftlicher Transliteration Movsēs Xorenac‘i; 5. Jahrhundert n. Chr.) war ein spätantiker armenischer Historiker. Er gilt in Armenien als der bedeutendste armenische Geschichtsschreiber und Vater der armenischen Historiographie. (de)
- Moseo de Ĥoreno aŭ pli konate Movses Ĥorenaci (ĉ. 410–490-aj jaroj p.K .; armene: Մովսես Խորենացի, prononcita [mɔvˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi] , ankaŭ skribita kiel Movses Xorenac'i, kaj Moses Chorenensis en latinaj fontoj) estis elstara armena historiisto de la periodo de Malfrua Antikvo kaj la aŭtoro de la elstara verko Historio de Armenio . Ĥorenaci estas meritigita je la plej frua konata historiografia laboro pri la historio de Armenio skribita en la armena, sed ankaŭ estis poeto, aŭ himnoverkisto, kaj gramatikisto. La Historio de Armenio estis verkita laŭ peto de princo Sahak de la dinastio de la bagratidoj kaj havis grandegan efikon super la armena historiografio. Ĝi estis vaste uzita kaj citita de postaj mezepokaj armenaj aŭtoroj. Kvankam aliaj armenoj kiel Agatangelos antaŭe verkis historiojn pri Armenio, la verko de Moseo enhavas apartan signifon, ĉar ĝi enhavas unikan materialon pri la malnovaj perbuŝaj tradicioj en Armenio antaŭ la konvertiĝo al kristanismo kaj, pli grave, spuras armenan historion de la tempo de Moseo ĝis ĝiaj originoj. Ĥorenaci estas konsiderata kiel la "patro de la armena historio" (patmahajr), kaj kelkfoje oni nomas lin la "armena Herodoto" Khorenatsi's work became the first attempt of a universal history of Armenia.. La laboro de Ĥorenaci fariĝis la unua provo de universala historio de Armenio. Moseo identigis sin kiel juna disĉiplo de Mesrop Maŝtoc, inventinto de la armena alfabeto, kaj estas rekonita de la Armena Apostola Eklezio kiel unu el la Sanktaj Tradukistoj. (eo)
- Moisés de Corene (armenio Մովսէս Խորենացի Movsēs Xorenac‘i, Movses Khorenats'i) (siglo V a. C.) es considerado tradicionalmente como el autor de la historia medieval armenia más significativa. Se le da crédito por ser la fuente historiográfica más antigua sobre Armenia, aunque también es conocido por su trabajo como poeta, , y contribuciones en la gramática. (es)
- Moïse de Khorène, Movsès Khorenatsi ou Movsēs Xorenac‘i (en arménien Մովսես Խորենացի ; né vers 410, mort vers 490) est, selon la tradition et une partie des spécialistes, un historien arménien du Ve siècle, ainsi qu'un poète, un hymnodiste et un grammairien ; d'autres spécialistes, se fondant sur son œuvre, estiment cependant qu'il aurait vécu à une époque plus tardive, entre le VIIe et le IXe siècles, de telle sorte que ses dates biographiques sont encore l'objet d'une controverse non tranchée. Son œuvre principale, une Histoire de l'Arménie, se distingue des écrits des autres historiens arméniens contemporains ou antérieurs en ce qu'elle intègre les traditions orales de l'Arménie païenne et retrace l'histoire arménienne des origines jusqu'au Ve siècle. Elle a valu à Moïse le titre de « père de l'histoire arménienne » (patmahayr). (fr)
- Movses Khorenatsi (ca. 410–490s AD; Armenian: Մովսէս Խորենացի, pronounced [mɔvˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi], also written as Movses Xorenac‘i and Moses of Khoren, Moses of Chorene, and Moses Chorenensis in Latin sources) was a prominent Armenian historian from the period of Late Antiquity and the author of the History of the Armenians. Movses is credited with the earliest known historiographical work on the history of Armenia written in Armenian, but was also a poet, or hymn writer, and a grammarian. The History of Armenia was written at the behest of Prince Sahak of the Bagratuni dynasty and has had an enormous impact on Armenian historiography. It was used and quoted extensively by later medieval Armenian authors. Although other Armenians such as Agathangelos had previously written histories on Armenia, Movses' work holds particular significance because it contains unique material on the old oral traditions in Armenia before its conversion to Christianity and, more importantly, traces Armenian history from Movses's day back to its origins. Movses is considered to be the "father of Armenian history" (patmahayr), and is sometimes referred to as the "Armenian Herodotus." Movses's work became the first attempt of a universal history of Armenia. Movses identified himself as a young disciple of Mesrop Mashtots, inventor of the Armenian alphabet, and is recognized by the Armenian Apostolic Church as one of the Holy Translators. The exact time period during which Movses lived and wrote has been the subject of debate among scholars since the nineteenth century, with some scholars dating him to the seventh to ninth centuries rather than the fifth. (en)
- Movses Khorenatsi (skt. 410–490-an M; bahasa Armenia: Մովսես Խորենացի, pronounced , juga ditulis sebagai Movsēs Xorenac‘i dan Moses dari Khoren, Moses dari Choren, dan Moses Chorenensis di dalam sumber Latin) merupakan seorang tokoh terkemuka Armenia dari periode Abad Kuno Akhir dan penulis Sejarah Armenia. Khorenatsi berjasa dengan karya historiografi paling awal yang diketahui tentang yang ditulis di dalam bahasa Armenia, namun juga merupakan seorang penyair, atau , dan ahli tata bahasa. Sejarah Armenia ditulis atas perintah Pangeran dari Dinasti Bagratuni dan berdampak yang sangat besar pada historiografi Armenia. Ini digunakan dan dikutip oleh penulis Armenia abad pertengahan. Meskipun orang-orang Armenia seperti sebelumnya menulis sejarah tentang Armenia, karya Movses memiliki arti penting karena mengandung bahan unik mengenai tradisi lisan kuno di Armenia sebelum beralih ke agama Kristen dan, yang lebih penting, menelusuri sejarah Armenia dari masa Movses ke asal-usulnya. Khorenatsi dianggap sebagai "bapak sejarah Armenia" (patmahayr), dan kadang-kadang disebut sebagai "Herodotos Armenia." Karya Khorenatsi menjadi usaha pertama sejarah universal Armenia. Movses memperkenalkan dirinya sendiri sebagai seorang murid muda Mesrop Mastoc, penemu alfabet Armenia, dan diakui oleh Gereja Apostolik Armenia sebagai salah satu . (in)
- Mosè di Corene, detto anche Mosè Corenese (in armeno: Մովսես Խորենացի?, traslitterato: Movses Khorenatsi; Regno d'Armenia, 410 circa – Armenia, 490), storiografo armeno del V secolo, autore di una importante Storia dell'Armenia dalle origini dei tempi ai suoi giorni. L'opera, scritta per volere del principe Sahak, ebbe un notevole impatto sulla storiografia armena di epoca successiva. (it)
- Mozes van Chorene, ook Moses Chorenensis, of Movses Khorenatsi (Armeens: Մովսես Խորենացի, [mɔfˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi]?), soms geschreven als Movsēs Xorenac‘i, Movses Khorenats'i, (ca. 410 – 490 ), was een vooraanstaand Armeens geschiedschrijver en auteur van de . Mozes van Chorene wordt gezien als de eerste historicus van Armenië, maar ook als dichter, schrijver van hymnes en grammaticus. Zijn Geschiedenis van Armenië werd geschreven op verzoek van prins Sahak Bagratuni en heeft een enorme invloed gehad op de Armeense geschiedschrijving. Het werk is door Armeense schrijvers in de latere middeleeuwen uitgebreid geciteerd. Hoewel er eerdere werken over de Armeense geschiedenis geschreven waren, zoals dat van , is het werk van Mozes van Chorene van bijzonder belang omdat het uniek materiaal bevat dat teruggrijpt op de oude mondelinge overlevering van voor de bekering van Armenië tot het christendom. Hij staat dan ook bekend als de "vader van de Armeense geschiedenis (patmahayr), en wordt soms beschreven als de "Armeense Herodotus" Mozes beschrijft zichzelf als een jonge leerling van Sint Mesrob, de uitvinder van het Armeense alfabet. Door de Armeense Apostolische Kerk wordt hij beschouwd als een van de Heilige Vertalers. (nl)
- Mojżesz z Chorenu (orm. Մովսէս Խորենացի, Mowses Chorenaci; ur. ok. 410, zm. ok. 490), mnich i uczony ormiański, autor monumentalnej "Historii Armenii" - pierwszej obszernej kroniki Armenii opisującej pochodzenie Ormian i powstanie państwa. Jest czasem nazywany "ormiańskim Herodotem". Zdania badaczy co do czasu życia Mojżesza z Chorenu są podzielone. Niektórzy uważają że żył w VII wieku albo pod koniec VIII lub na początku IX wieku. Wobec tego jego kronika nie stanowiłaby podstawowego źródła do wczesnych dziejów Armenii. Ramy czasowe tego dzieła obejmują okres od powstania narodu ormiańskiego aż do V wieku. (pl)
- Moisés de Corene (em armênio/arménio: Մովսէս Խորենացի; romaniz.: Movsēs Xorenac‘i/Movses Khorenats'i; , século V) é tradicionalmente considerado o autor da mais significativa história medieval armênia. A ele é creditado o mais antigo historiógrafo conhecido a tratar da Armênia, embora seja conhecido também como poeta, hinógrafo e gramático. (pt)
- Мовсе́с Хоренаци́,(грабар Մովսէս Խորենացի; традиционно считается, что родился ок. 410 и умер в 490 годах или в начале VI века), вместе с тем ряд учёных относит годы его жизни к периоду между VII—IX веками включительно) — крупнейший армянский средневековый историк, автор монументальной работы «История Армении», за создание которой, несмотря на существование более ранних исторических трудов на армянском языке, был назван «отцом армянской историографии». В англоязычной научной литературе Хоренаци называется «армянским Геродотом». Его исторический труд пропитан чувством национального самосознания и патриотизма. (ru)
- Мовсес Хоренаці (вірм. Մովսէս Խորենացի) (*близько 410 — † 490 або ж на початку VI століття) — середньовічний вірменський історик, автор «Історії Вірменії», «батько вірменської історіографії». (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Movses Chorenaci, či též Mojžíš z Chorény, Mojžíš Chorenský, Moisei Khorenskii, arménsky Մովսես Խորենացի (asi 410 – asi 494) byl arménský kronikář, básník a gramatik, zakladatel arménské historiografie, představitel školy Mesropa Maštoce, který vytvořil arménské písmo a vedl překlad Bible do arménštiny. Arménská apoštolská církev uctívá Chorenaciho jako jednoho ze „svatých překladatelů“. (cs)
- Moses von Choren (armenisch Մովսէս Խորենացի, Mowses Chorenazi, in wissenschaftlicher Transliteration Movsēs Xorenac‘i; 5. Jahrhundert n. Chr.) war ein spätantiker armenischer Historiker. Er gilt in Armenien als der bedeutendste armenische Geschichtsschreiber und Vater der armenischen Historiographie. (de)
- Moisés de Corene (armenio Մովսէս Խորենացի Movsēs Xorenac‘i, Movses Khorenats'i) (siglo V a. C.) es considerado tradicionalmente como el autor de la historia medieval armenia más significativa. Se le da crédito por ser la fuente historiográfica más antigua sobre Armenia, aunque también es conocido por su trabajo como poeta, , y contribuciones en la gramática. (es)
- Mosè di Corene, detto anche Mosè Corenese (in armeno: Մովսես Խորենացի?, traslitterato: Movses Khorenatsi; Regno d'Armenia, 410 circa – Armenia, 490), storiografo armeno del V secolo, autore di una importante Storia dell'Armenia dalle origini dei tempi ai suoi giorni. L'opera, scritta per volere del principe Sahak, ebbe un notevole impatto sulla storiografia armena di epoca successiva. (it)
- Moisés de Corene (em armênio/arménio: Մովսէս Խորենացի; romaniz.: Movsēs Xorenac‘i/Movses Khorenats'i; , século V) é tradicionalmente considerado o autor da mais significativa história medieval armênia. A ele é creditado o mais antigo historiógrafo conhecido a tratar da Armênia, embora seja conhecido também como poeta, hinógrafo e gramático. (pt)
- Мовсе́с Хоренаци́,(грабар Մովսէս Խորենացի; традиционно считается, что родился ок. 410 и умер в 490 годах или в начале VI века), вместе с тем ряд учёных относит годы его жизни к периоду между VII—IX веками включительно) — крупнейший армянский средневековый историк, автор монументальной работы «История Армении», за создание которой, несмотря на существование более ранних исторических трудов на армянском языке, был назван «отцом армянской историографии». В англоязычной научной литературе Хоренаци называется «армянским Геродотом». Его исторический труд пропитан чувством национального самосознания и патриотизма. (ru)
- Мовсес Хоренаці (вірм. Մովսէս Խորենացի) (*близько 410 — † 490 або ж на початку VI століття) — середньовічний вірменський історик, автор «Історії Вірменії», «батько вірменської історіографії». (uk)
- Moisès de Khoren o també Movses Khorenatzi (en armeni Մովսես Խորենացի) va ser un historiador armeni que va viure potser al segle v. Va néixercap al 410, devia morir al voltant del 490. Va ser, segons la tradició i alguns especialistes, poeta, historiador sobre el segle V , escriptor d'himnes i gramàtic. Alguns especialistes, basant-se en la seva obra, creuen, però, que hauria viscut en un període posterior, entre els segles VII i IX. Les seves dates biogràfiques són encara objecte d'una polèmica oberta. (ca)
- Ο Μοβσές Χορενατσί (αρμενικά: Մովսես Խորենացի, π. 410 με δεκαετία του 490), γνωστός και ως Μωυσής της Χορέν ή Μωυσής ο Χωρηνός, ήταν επιφανής Αρμένιος ιστορικός της ύστερης Αρχαιότητας και συγγραφέας της Ιστορίας της Αρμενίας. Ο Χορενατσί θεωρείται ο «πατέρας της Αρμενικής ιστορίας» και μερικές φορές αναφέρεται ως ο «Αρμένιος Ηρόδοτος». Το έργο του Χορενατσί ήταν η πρώτη προσπάθεια να καταγραφεί ολόκληρη η ιστορία της Αρμενίας. Ο Μοβσές ήταν μαθητής του Μεσρώπ Μαστότς, εφευρέτη του αρμενικού αλφάβητου, και αναγνωρίζεται από την Αρμενική Αποστολική Εκκλησία ως ένας από τους ιερούς μεταφραστές. (el)
- Moseo de Ĥoreno aŭ pli konate Movses Ĥorenaci (ĉ. 410–490-aj jaroj p.K .; armene: Մովսես Խորենացի, prononcita [mɔvˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi] , ankaŭ skribita kiel Movses Xorenac'i, kaj Moses Chorenensis en latinaj fontoj) estis elstara armena historiisto de la periodo de Malfrua Antikvo kaj la aŭtoro de la elstara verko Historio de Armenio . Moseo identigis sin kiel juna disĉiplo de Mesrop Maŝtoc, inventinto de la armena alfabeto, kaj estas rekonita de la Armena Apostola Eklezio kiel unu el la Sanktaj Tradukistoj. (eo)
- Movses Khorenatsi (ca. 410–490s AD; Armenian: Մովսէս Խորենացի, pronounced [mɔvˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi], also written as Movses Xorenac‘i and Moses of Khoren, Moses of Chorene, and Moses Chorenensis in Latin sources) was a prominent Armenian historian from the period of Late Antiquity and the author of the History of the Armenians. Movses is considered to be the "father of Armenian history" (patmahayr), and is sometimes referred to as the "Armenian Herodotus." Movses's work became the first attempt of a universal history of Armenia. (en)
- Movses Khorenatsi (skt. 410–490-an M; bahasa Armenia: Մովսես Խորենացի, pronounced , juga ditulis sebagai Movsēs Xorenac‘i dan Moses dari Khoren, Moses dari Choren, dan Moses Chorenensis di dalam sumber Latin) merupakan seorang tokoh terkemuka Armenia dari periode Abad Kuno Akhir dan penulis Sejarah Armenia. Khorenatsi dianggap sebagai "bapak sejarah Armenia" (patmahayr), dan kadang-kadang disebut sebagai "Herodotos Armenia." Karya Khorenatsi menjadi usaha pertama sejarah universal Armenia. (in)
- Moïse de Khorène, Movsès Khorenatsi ou Movsēs Xorenac‘i (en arménien Մովսես Խորենացի ; né vers 410, mort vers 490) est, selon la tradition et une partie des spécialistes, un historien arménien du Ve siècle, ainsi qu'un poète, un hymnodiste et un grammairien ; d'autres spécialistes, se fondant sur son œuvre, estiment cependant qu'il aurait vécu à une époque plus tardive, entre le VIIe et le IXe siècles, de telle sorte que ses dates biographiques sont encore l'objet d'une controverse non tranchée. (fr)
- Mozes van Chorene, ook Moses Chorenensis, of Movses Khorenatsi (Armeens: Մովսես Խորենացի, [mɔfˈsɛs χɔɾɛnɑˈtsʰi]?), soms geschreven als Movsēs Xorenac‘i, Movses Khorenats'i, (ca. 410 – 490 ), was een vooraanstaand Armeens geschiedschrijver en auteur van de . Mozes beschrijft zichzelf als een jonge leerling van Sint Mesrob, de uitvinder van het Armeense alfabet. Door de Armeense Apostolische Kerk wordt hij beschouwd als een van de Heilige Vertalers. (nl)
- Mojżesz z Chorenu (orm. Մովսէս Խորենացի, Mowses Chorenaci; ur. ok. 410, zm. ok. 490), mnich i uczony ormiański, autor monumentalnej "Historii Armenii" - pierwszej obszernej kroniki Armenii opisującej pochodzenie Ormian i powstanie państwa. Jest czasem nazywany "ormiańskim Herodotem". Zdania badaczy co do czasu życia Mojżesza z Chorenu są podzielone. Niektórzy uważają że żył w VII wieku albo pod koniec VIII lub na początku IX wieku. Wobec tego jego kronika nie stanowiłaby podstawowego źródła do wczesnych dziejów Armenii. (pl)
|
