| dbo:abstract
|
- Dispens (dispenz, dispense, dispenze) je udělení výjimky (ve smyslu prominutí, zproštění nebo osvobození) od zákona. Tohoto pojmu se používá především v kanonickém právu katolické církve. Neomezeně[zdroj?] může dispens udělovat papež, udělovat ho ovšem mohou i jiní představitelé, například biskupové. Tohoto práva se užívá například při svatbách uzavíraných v katolické církvi v situaci, kdy jsou snoubenci v příbuzenském poměru nebo je jeden ze snoubenců pokřtěný a druhý nepokřtěný, zde je možné požádat o tzv. dispens disparitatis cultus. (cs)
- In the jurisprudence of the canon law of the Catholic Church, a dispensation is the exemption from the immediate obligation of law in certain cases. Its object is to modify the hardship often arising from the rigorous application of general laws to particular cases, and its essence is to preserve the law by suspending its operation in such cases. (en)
- Eine oder ein Dispens (weiblich im Kirchenrecht und im österreichischen Deutsch; männlich in Deutschland; von kirchenlateinisch dispensa „Erteilung einer Gunst“) ist eine hoheitliche Ausnahmebewilligung oder Befreiung von einem Verbot oder Gebot. (de)
- Una dispensa papal es una decisión dentro de las prerrogativas del papa por la cual permite que los individuos sean eximidos de una ley particular del Derecho canónico. Por extensión, la dispensa es el documento que se expide al solicitante para hacer valer y mantener un registro de esta autorización. (es)
- Une dispense papale est une décision relevant des prérogatives du pape par laquelle il permet à des individus d'être exemptés d'une loi particulière du droit canonique catholique. Par extension, la dispense est le document délivré au demandeur pour faire valoir cette autorisation et en conserver trace. (fr)
- Dispensatie is binnen het canoniek recht een bijzondere vorm van ontheffing van bepaalde canonieke geboden of verboden, of - in de formulering van de Codex Iuris Canonici: (...) de vrijstelling van een louter kerkelijke wet in een bijzonder geval. Het gaat hier expliciet om kerkelijke voorschriften en niet om de Goddelijke wetten, waarvan geen dispensatie mogelijk is. Het verlenen van dispensatie geschiedt door hen die de uitvoerende macht bezitten binnen de grenzen van hun bevoegdheid, alsook door hen aan wie de macht om te dispenseren expliciet of impliciet toekomt, hetzij van rechtswege hetzij krachtens wettige delegatie. Dat betekent dat de dispensatie in sommige gevallen door de paus zelf verleend kan worden. In andere gevallen kan de dispensatie worden gegeven op diocesaan niveau. Het hangt van de omstandigheden af of - in dat laatste geval - de dispensatie wordt verleend door de bisschop of door de pastoor. De algemene normen met betrekking tot de kerkelijke dispensatie staan beschreven in de Codex (Hoofdstuk V; cc. 85-93). De kerkelijke dispensatie heeft in de praktijk vooral betrekking op het echtverbintenisrecht. Zo moet er dispensatie worden aangevraagd indien er sprake is van een zogenaamd gemengd huwelijk. Dergelijke dispensaties worden doorgaans op diocesaan niveau afgehandeld door het officialaat. Er bestaan ook vormen van dispensatie die in mindere mate leunen op het kerkelijk recht. Zo kan de paus kardinalen dispensatie verlenen voor het bijwonen van een consistorie en kan het College van Kardinalen een kardinaal dispensatie verlenen voor het bijwonen van een conclaaf. Ook kon aan gelovigen dispensatie worden verleend in relatie tot het verkrijgen van aflaten. Zo stelde bijvoorbeeld paus Pius XI in zijn apostolische constitutie Auspicantibus nobis aflaten in het vooruitzicht aan gelovigen die gedurende een bepaalde tijd in drie verschillende kerken per dag zouden bidden voor de paus, tegen ketterijen en voor de vrede, waarbij hij de mogelijkheid voor dispensatie inbouwde, bijvoorbeeld voor degenen die fysiek niet in staat waren dit werk te verrichten. In dit verband kon een dispensatie ertoe leiden dat de betrokken gelovigen door het verrichten van een ander werk (bijvoorbeeld thuis) alsnog voor de bedoelde aflaat in aanmerking kwamen. (nl)
- Dyspensa (łac. dispensatio) – w Kościele rzymskokatolickim zwolnienie od obowiązujących przepisów prawa kościelnego w przypadkach szczególnych. Dyspensy może udzielić papież każdemu ochrzczonemu od wszystkich ustaw kościelnych lub biskupi ordynariusze, lecz jedynie od prawa diecezjalnego i wyłącznie członkom diecezji. Dyspensa może być też udzielona przez przełożonych zakonnych, choć tylko od ustaw zakonnych i jedynie swym podwładnym. (pl)
- Dispens är ett uttryck för en befrielse i ett enskilt fall från att följa villkor som framgår av lag eller förordning. Det ingår i allmänhet i vissa myndigheter befogenheter att ge dispens från vissa typer av förvaltningsbestämmelser, exempelvis vissa regler för byggande. I Sverige har möjligheten att söka dispens – tidigare kallat "att skriva till kungs" – medeltida rötter i landskapslagarnas bestämmelser om kungens skyldighet att rätta felaktiga beslut. Förutom prövning av domar har dispenser kunnat sökas för äktenskap mellan nära släktingar, för skilsmässa, mildrande av straff (nåd), återfående av medborgerligt förtroende och mycket annat. Från 1720 delegerades kungens personliga domsrätt till Justitierevisionen, vilken 1789 ersattes av den nybildade Högsta domstolen, som bland annat fick ansvar för att behandla överklaganden och resningsärenden, Andra typer av dispenser kom att hanteras av den så kallade Nedre justitierevisionen eller i justitiekonselj, en sammansättning av statsråd och högre domare. När den senare avskaffades år 1909 togs äktenskapsärenden över av Justitiedepartementet, som från 1965 även fick ansvar för nådeansökningar. Dispens är också ett begrepp i romersk-katolsk kanonisk rätt, och innebär att ett undantag beviljas från en kyrklig bestämmelse. (sv)
|
| dbo:thumbnail
| |
| dbo:wikiPageExternalLink
| |
| dbo:wikiPageID
| |
| dbo:wikiPageLength
|
- 43742 (xsd:nonNegativeInteger)
|
| dbo:wikiPageRevisionID
| |
| dbo:wikiPageWikiLink
| |
| dbp:author
| |
| dbp:wikiPageUsesTemplate
| |
| dbp:wstitle
| |
| dcterms:subject
| |
| rdf:type
| |
| rdfs:comment
|
- Dispens (dispenz, dispense, dispenze) je udělení výjimky (ve smyslu prominutí, zproštění nebo osvobození) od zákona. Tohoto pojmu se používá především v kanonickém právu katolické církve. Neomezeně[zdroj?] může dispens udělovat papež, udělovat ho ovšem mohou i jiní představitelé, například biskupové. Tohoto práva se užívá například při svatbách uzavíraných v katolické církvi v situaci, kdy jsou snoubenci v příbuzenském poměru nebo je jeden ze snoubenců pokřtěný a druhý nepokřtěný, zde je možné požádat o tzv. dispens disparitatis cultus. (cs)
- In the jurisprudence of the canon law of the Catholic Church, a dispensation is the exemption from the immediate obligation of law in certain cases. Its object is to modify the hardship often arising from the rigorous application of general laws to particular cases, and its essence is to preserve the law by suspending its operation in such cases. (en)
- Eine oder ein Dispens (weiblich im Kirchenrecht und im österreichischen Deutsch; männlich in Deutschland; von kirchenlateinisch dispensa „Erteilung einer Gunst“) ist eine hoheitliche Ausnahmebewilligung oder Befreiung von einem Verbot oder Gebot. (de)
- Una dispensa papal es una decisión dentro de las prerrogativas del papa por la cual permite que los individuos sean eximidos de una ley particular del Derecho canónico. Por extensión, la dispensa es el documento que se expide al solicitante para hacer valer y mantener un registro de esta autorización. (es)
- Une dispense papale est une décision relevant des prérogatives du pape par laquelle il permet à des individus d'être exemptés d'une loi particulière du droit canonique catholique. Par extension, la dispense est le document délivré au demandeur pour faire valoir cette autorisation et en conserver trace. (fr)
- Dyspensa (łac. dispensatio) – w Kościele rzymskokatolickim zwolnienie od obowiązujących przepisów prawa kościelnego w przypadkach szczególnych. Dyspensy może udzielić papież każdemu ochrzczonemu od wszystkich ustaw kościelnych lub biskupi ordynariusze, lecz jedynie od prawa diecezjalnego i wyłącznie członkom diecezji. Dyspensa może być też udzielona przez przełożonych zakonnych, choć tylko od ustaw zakonnych i jedynie swym podwładnym. (pl)
- Dispensatie is binnen het canoniek recht een bijzondere vorm van ontheffing van bepaalde canonieke geboden of verboden, of - in de formulering van de Codex Iuris Canonici: (...) de vrijstelling van een louter kerkelijke wet in een bijzonder geval. Het gaat hier expliciet om kerkelijke voorschriften en niet om de Goddelijke wetten, waarvan geen dispensatie mogelijk is. Het verlenen van dispensatie geschiedt door hen die de uitvoerende macht bezitten binnen de grenzen van hun bevoegdheid, alsook door hen aan wie de macht om te dispenseren expliciet of impliciet toekomt, hetzij van rechtswege hetzij krachtens wettige delegatie. Dat betekent dat de dispensatie in sommige gevallen door de paus zelf verleend kan worden. In andere gevallen kan de dispensatie worden gegeven op diocesaan niveau. He (nl)
- Dispens är ett uttryck för en befrielse i ett enskilt fall från att följa villkor som framgår av lag eller förordning. Det ingår i allmänhet i vissa myndigheter befogenheter att ge dispens från vissa typer av förvaltningsbestämmelser, exempelvis vissa regler för byggande. Dispens är också ett begrepp i romersk-katolsk kanonisk rätt, och innebär att ett undantag beviljas från en kyrklig bestämmelse. (sv)
|
| rdfs:label
|
- Dispens (cs)
- Dispens (de)
- Dispensa (es)
- Dispensation (Catholic canon law) (en)
- Dispense papale (fr)
- Dispensatie (kerkelijk recht) (nl)
- Dyspensa (pl)
- Dispens (sv)
|
| owl:differentFrom
| |
| owl:sameAs
| |
| prov:wasDerivedFrom
| |
| foaf:depiction
| |
| foaf:isPrimaryTopicOf
| |
| is dbo:wikiPageDisambiguates
of | |
| is dbo:wikiPageRedirects
of | |
| is dbo:wikiPageWikiLink
of | |
| is foaf:primaryTopic
of | |
