| dbo:abstract
|
- Libuše (Libussa en alemany) (Bohèmia, 680 - 730), segons la llegenda, era filla del rei , senyor de , i fou la fundadora de la ciutat de Praga. A la mort del seu pare, fou nomenada regenta del regne, per la seva gran prudència. Però el poble estava cansat de la sobirania femenina, i l'obligà aprendre marit, per la qual cosa Libuše es casà amb , senyor de . D'aquest matrimoni, provenen els ascendents del llegendari llinatge que fins al 1306 ocupà el tron de Bohèmia. El Libusia Soud, també nomenat Zalenohorsky Rukopis o Grünberger Handuchrift, fragment èpic descobert el 1817 a en els arxius del príncep i reimprès diverses vegades, especialment en el Kralovedvor, parla d'aquesta princesa. Aquest fragment, segons alguns, és el text més antic de la poesia eslava de Bohèmia, i ha donat lloc a nombroses polèmiques, puix la seva autenticitat, tinguda com a article de fe nacional pels patriotes txecs, ha estat posada en dubte per alguns, basant-se en sòlids arguments. La llegenda de Libuše donà a Clemens Brentano matèria per al seu drama Die Gründung Prags (1815), a per a la seva tragèdia Libussa, així com al compositor Bedřich Smetana, que va compondre l'òpera Libuše (1869), dedicada també a aquest personatge. (ca)
- Libuše (lat. Lubossa) je jedna z dcer vojvody Kroka, mytická česká kněžna a manželka Přemysla Oráče, pramáti dynastie Přemyslovců. Proslula také jako věštkyně a předpověděla slávu města Prahy, které založila. Její příběh je znám v různém podání, především z Kosmovy kroniky z počátku dvanáctého století a z Jiráskových Starých pověstí českých. Její existence není historicky doložena, Palacký její život hypoteticky kladl na počátek 8. století. (cs)
- Η Λιμπούσε (τσεχικά Libuše, γερμ. Libuscha) είναι μυθική προσωπικότητα, πρόγονος τού Οίκου των Πρεμυσλιδών και των Τσέχων γενικότερα. Σύμφωνα με το θρύλο, ίδρυσε τον 8ο αιώνα την πόλη της Πράγας. Λέγεται πως η Λιμπούσε, ήταν η μικρότερη κόρη του μυθικού Τσέχου βασιλιά Κροκ, ο οποίος την επέλεξε για διάδοχό του. Αν και αποδείχτηκε σοφή αρχηγός, οι άνδρες της φυλής ήταν δυσαρεστημένοι, που έπαιρναν διαταγές από μια γυναίκα και της ζήτησαν να επιλέξει έναν σύζυγο. Η Λιμπούσε διάλεξε τον , που ήταν ζευγάς στο χωριό Στάντιτσε. Παντρεύτηκαν και έτσι ξεκίνησε η δυναστεία των Πρεμυσλιδών στην Τσεχία. Η Λιμπούσε ήταν η πιο σοφή από τις αδελφές της Κάζι και Τέτα και προφήτευσε την ίδρυση της πόλης της Πράγας, με αφετηρία το κάστρο της Λιμπούσιν (ή Βίσεχραντ σύμφωνα με άλλους θρύλους). Η μυθική φυσιογνωμία της Λιμπούσε απετέλεσε έμπνευση για την όπερα Λιμπούσε του Μπέντριχ Σμέτανα (1881). Επίσης ο αστεροειδής 264 Λιμπούσα, που ανακαλύφθηκε το 1886, πήρε το όνομά του από τη θρυλική αυτή μορφή. (el)
- Libuše (latine: Lubossa) estas unu el filinoj de vojvodo Krok, la mita ĉeĥa princino kaj la edzino de Přemysl la Plugisto, la prapatrino de dinastio de Přemyslidoj. Ŝi famiĝis ankaŭ kiel orakolistino kaj profetis gloron al urbo Prago, kiun ŝi fondis. Ŝia okazintaĵo estas konata en diversa dono, precipe el Kroniko de Kosmas el komenco de la 12-a jarcento kaj el de Jirásek. Ŝia ekzistado ne estas historie dokumentita, Palacký hipoteze metis ŝian vivon al komenco de la 8-a jarcento. (eo)
- Libuše ist die mythische Stammmutter der Přemysliden-Dynastie in Böhmen. (de)
- Libuše ( (?·i) Libussa o Libushe, lat. Lubossa) es una antepasada mítica de la dinastía Přemyslida y del pueblo checo en su conjunto. Según la leyenda, fundó Praga en el siglo VIII. Libuše se dice que era la hija del igualmente mítico gobernante checo , y la menor de sus tres hijas, la sanadora Kazi y la maga Teta. Fue elegida por su padre como su sucesora, ejerciendo como una juez para su pueblo. Aunque demostró ser una sabia dirigente, la parte masculina de la tribu estaba disgustada de que su gobernante fuese una mujer. Pidieron a Libuše que eligiese un príncipe para el pueblo, y ella escogió a Přemysl de la aldea de Stadice. Encontraron a Přemysl y lo llevaron al palacio de la princesa. Así Přemysl pasó de labrador a gobernante. Él y Libuše se casaron y Libuše dio a luz a Nezamysl. Este fue el comienzo de la dinastía Přemyslida en el reino de Bohemia. Libuše era la más sabia de las tres hermanas y profetizó la fundación de la ciudad de Praga desde su castillo de Libušín (más tarde sería conocido como Vyšehrad, según la leyenda). La historia de Libuše y Přemysl fue relatada en detalle por Cosmas de Praga en su Chronica Bohemorum (c. XII). La mítica figura de Libuše dio material para varias obras dramáticas, tales como una tragedia de Franz Grillparzer, una ópera de Bedřich Smetana y una novela de Miloš Urban. Libuše es también el nombre de una comunidad checa en Rapides Parish, Luisiana. (es)
- Libuše (txekieraz; alemanez: Libussa edo Libuscha), Přemyslidar dinastiaren eta, orotara, txekiar herri osoaren arbaso mitiko bat da. Elezaharraren arabera, Praga VIII. mendean sortu zuen. Esaten denez, Libuše, Krok gobernari txekiar mitikoaren alaba izan zen, eta ahizpa txikia bere alaba guztien artean, Kazi Teta azti eta sendatzailea. Bera, bere aitak aukeratu zuen oinordeko bezala (epaile bat). Agintari jakintsu bat izatea frogatu zuen arren, tribuko gizonezkoak, euren gobernaria emakume bat izateaz disgustura zeuden. Libušei, herriarentzako printze bat aukeratzeko esan zioten, eta berak, Stadice herrixkako Přemysl izeneko mutil bat aukeratu zuen. Berau aurkitu eta printzesaren jauregira eraman zuten. Honela, Přemysl, nekazari izatetik, gobernari izatera pasa zen. Bera eta Libuše ezkondu egin ziren, eta Libuše, Nezamyslen ama bihurtu zen. Hau izan zen Přemyslidar dinastiaren hasiera, Txekiar Errepublikan. Libuše, hiru neba-arreben artean jakintsuena zen, eta Praga hiriaren fundazioa iragarri zuen bere Libušín gaztelutik (elezaharren arabera, beranduago Vyšehrad izango zena). Libuše eta Přemyslen istorioa, Cosmas Pragakoak kontatu zuen xehe-mehe bere lanean (XII. mendea). Libušen irudi mitikoak, zenbait lan dramatikotarako materiala eman zuen, horien artean, Franz Grillparzerren tragedia batentzako, opera batentzako eta eleberri batentzako, Polo palisada bat. Libuše, AEBetako Louisiana estatuko Rapides Parish herriko elkarte txekiar baten izena ere bada. (eu)
- , Libussa, Libushe or, historically Lubossa, is a legendary ancestor of the Přemyslid dynasty and the Czech people as a whole. According to legend, she was the youngest but wisest of three sisters, who became queen after their father died; she married a ploughman, Přemysl, with whom she founded the Přemyslid dynasty, and prophesied and founded the city of Prague in the 8th century. (en)
- Libuše (Ceska; di dalam bahasa Jerman Libussa atau Libuscha) adalah seorang leluhur mitos Dinasti Přemyslid dan Ceko sebagai kesatuan. Libuše merupakan putri yang terbijak di antara ketiga saudarinya dan bernubuat pondasi Praha (yang di dalam bahasa Ceska berarti: "permulaan") dari kastilnya (menurut legenda kemudian, ). Ia dianggap telah mendirikan kota Praha selama abad ke-8. Libuše juga merupakan nama komunitas Ceko di . (in)
- Libuše en tchèque (prononcer ), Libussa ou Libuscha en allemand, est l'ancêtre mythique de la dynastie des Přemyslides et du peuple tchèque en général. Selon la légende, elle fonda Prague au VIIIe siècle. (fr)
- リブシェ（Libuše）は、チェコの建国神話に登場するプラハの女性英雄、チェコにおける伝説の女王である。 (ja)
- Libuše, ook geschreven als Libussa, Libushe en Lubossa, is een mythisch personage uit de Tsjechische folklore. Libuše wordt gezien als de legendarische voorouder van de Přemysliden en van de Tsjechen. (nl)
- Libuše, o in tedesco Libussa o Libuscha, è la leggendaria fondatrice della dinastia Přemyslide, principessa del popolo ceco. Secondo la leggenda, fondò Praga nell'anno 730. (it)
- Libusza, Lubosza (cz. Libuše) – według kroniki Kosmasa, legendarna władczyni Czech, najmłodsza córka Kroka, założycielka Pragi, siostra Tetki i Kazi. Po śmierci Kroka na władczynię obrano jego najmłodszą córkę, gdyż według Kosmasa była roztropniejsza od swoich sióstr i posiadała dar wieszczy. Założyła gród Libušín. Kosmas opisał Libuszę jako wspaniałą władczynię, prawą, przezorną i dobrą dla poddanych. Szczęśliwe rządy Libuszy trwały do czasu gdy między dwoma możnymi doszło do sporu o granice posiadłości. Po rozsądzeniu sprawy na korzyść jednego z nich, drugi ostro zaprotestował przeciwko rządom kobiety. Urażona Libusza wskazała swoim poddanym wieś nad rzeką Bíliną, gdzie mieli znaleźć męża dla niej i władcę dla siebie. Wysłańcy odnaleźli tam Przemysła Oracza, który poślubił Libuszę i rządził wraz z nią Czechami, ustanawiając prawa dla kraju. Nad rzeką Wełtawą Libusza nakazała odnaleźć człowieka ciosającego próg domu i w tym miejscu wybudować gród nazwany od progu Pragą. Libusza jest bohaterką Kroniki Dalimila z początku XIV w. Żyjący w XVI wieku czeski kronikarz Václav Hájek z Libočan obliczył obranie przez Czechów Libuszy na sędziego w 710 roku, w 715 roku na księcia, a jej zgon na 735 rok. Postać Libuszy w późniejszych wiekach stała się symbolem czeskiej świadomości narodowej. Uczeni tacy jak odrzucając historyczność Kroka uznawali jednocześnie historyczność Libuszy. Postać Libuszy stała się inspiracją dla m.in. Johanna Gottfrieda Herdera, Clemensa Brentano czy Franza Grillparzera, autora dramatu Libussa (1840). Odnaleziony rzekomo w 1818 roku rękopis zielonogórski zawierał fragment pt. Sąd Libuszy, o wymowie antyniemieckiej. Na podstawie Sądu Libuszy Bedřich Smetana skomponował w latach 1871–1872 operę Libusza (Libuše). Współcześnie fabularyzowane dzieje Libuszy przedstawiono w filmie czesko-amerykańskim The Pagan Queen z 2009. (pl)
- Libuše eller Libussa eller historiskt Lubossa, är en legendarisk anmoder av huset Přemyslid och tjeckiska folket som helhet. Enligt legenden var hon den yngsta men visaste av tre systrar, och blev drottning då deras far dog. Hon gifte sig med en bonde, Přemysl, med vilken hon grundade huset Přemyslid och profeterade i staden Prag som hon grundade under 700-talet. (sv)
- Либуше (чеш. Libuše, нем. Libussa или Libuscha, происходит от праслав. *Ljuboslava) — мифическая чешская княгиня, дочь Крока, супруга Пржемысла Пахаря, в чешских легендах мудрая правительница и предок королей Чехии (предположительно VIII век). Также по легенде именно она предсказала появление большого города Праги. С этой легендой, наряду с другими версиями, связывают и название «Прага» — место, где житель рубил порог дома («порог» — чеш. «prah» — Praha). (ru)
- Libuse (em tcheco/checo: ? ), chamada também de Libussa ou Lubossa, faz parte de um grupo de governantes considerados lendários e fundadores da República Checa. (pt)
- Любуша або Лібуша — третя, наймолодша дочка Крока, як і сам батько вважається легендарною постаттю. Першим її життєвий шлях описав Козьма Празький 12 ст.. Його хроніка розповідає про те, що вона була дружиною Пржемисла Орача, заснувала Прагу і ще кілька міст, славилась своїм розумом та екстрасенсорними здібностями. Про заснування Праги Козьма писав так: «Одного дня, коли стояла Любуша з своїм чоловіком посеред свого двору, потьмарилось їй перед очима і почала вона говорити: - Там далеко, куди можна дійти за день, посеред лісу є висока гора, що обривається до великої ріки. Коли прийдете туди то побачите чоловіка, що тесатиме з дерева поріг для свого дому. Ото від того порога і місто назвіть Прага. І тоді всі, навіть королі, схилятимуть голови перед цим містом. І це буде найбільше і найважливіше місто нашої землі і всі інші будуть йому коритись, бо там сидітиме король. І місцевість наколо того міста буде пупом нашого народу. Бачу місто велике, слава якого сягне зір на небі.» Пржемисл відправив вивідників, аби ті знайшли описану місцевість. І дійсно, все було так, як описала Любуша у своєму видінні. За наказом Пржемисла там заклали місто, яке потім стало родовим гніздом цілої династії князів і королів. Любуша мала величезний вплив на свій народ. Такий, що навіть після її смерті виникло повстання, яке ледве придушили. підрахував, що обрано її на княжіння в 710 році, одружилась вона з Пржемислом в 721, а померла в 735 році. Від шлюбу з Пржеславом мала трьох синів. Образ Любуші надихнув на створення трагедії Libussa (1840), Бедржиха Сметану на написання опери Libuše (1871-1872). Існує думка, що Любуша не просто особа-легенда, а вона є уособленням суспільного перелому в чеському суспільстві (перехід від матріархату до патріархату, проте не остаточний, про що свідчить повстання жінок по її смерті). (uk)
- 莉布丝（捷克語：Libuše；德語：Libussa或Libuscha），又译为黎布瑟，是一名虚构的霍什米索王朝（Přemyslid）和所有捷克人的祖先。据传说，她是三姐妹（半人半精灵）中最小、但也是最聪明的，在父亲去世后成为女王，她嫁给了一个农夫培密索尔（Přemysl），与他一起建立了霍什米索王朝，并在公元8世纪预言和创建了布拉格城市。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Libuše (lat. Lubossa) je jedna z dcer vojvody Kroka, mytická česká kněžna a manželka Přemysla Oráče, pramáti dynastie Přemyslovců. Proslula také jako věštkyně a předpověděla slávu města Prahy, které založila. Její příběh je znám v různém podání, především z Kosmovy kroniky z počátku dvanáctého století a z Jiráskových Starých pověstí českých. Její existence není historicky doložena, Palacký její život hypoteticky kladl na počátek 8. století. (cs)
- Libuše (latine: Lubossa) estas unu el filinoj de vojvodo Krok, la mita ĉeĥa princino kaj la edzino de Přemysl la Plugisto, la prapatrino de dinastio de Přemyslidoj. Ŝi famiĝis ankaŭ kiel orakolistino kaj profetis gloron al urbo Prago, kiun ŝi fondis. Ŝia okazintaĵo estas konata en diversa dono, precipe el Kroniko de Kosmas el komenco de la 12-a jarcento kaj el de Jirásek. Ŝia ekzistado ne estas historie dokumentita, Palacký hipoteze metis ŝian vivon al komenco de la 8-a jarcento. (eo)
- Libuše ist die mythische Stammmutter der Přemysliden-Dynastie in Böhmen. (de)
- , Libussa, Libushe or, historically Lubossa, is a legendary ancestor of the Přemyslid dynasty and the Czech people as a whole. According to legend, she was the youngest but wisest of three sisters, who became queen after their father died; she married a ploughman, Přemysl, with whom she founded the Přemyslid dynasty, and prophesied and founded the city of Prague in the 8th century. (en)
- Libuše (Ceska; di dalam bahasa Jerman Libussa atau Libuscha) adalah seorang leluhur mitos Dinasti Přemyslid dan Ceko sebagai kesatuan. Libuše merupakan putri yang terbijak di antara ketiga saudarinya dan bernubuat pondasi Praha (yang di dalam bahasa Ceska berarti: "permulaan") dari kastilnya (menurut legenda kemudian, ). Ia dianggap telah mendirikan kota Praha selama abad ke-8. Libuše juga merupakan nama komunitas Ceko di . (in)
- Libuše en tchèque (prononcer ), Libussa ou Libuscha en allemand, est l'ancêtre mythique de la dynastie des Přemyslides et du peuple tchèque en général. Selon la légende, elle fonda Prague au VIIIe siècle. (fr)
- リブシェ（Libuše）は、チェコの建国神話に登場するプラハの女性英雄、チェコにおける伝説の女王である。 (ja)
- Libuše, ook geschreven als Libussa, Libushe en Lubossa, is een mythisch personage uit de Tsjechische folklore. Libuše wordt gezien als de legendarische voorouder van de Přemysliden en van de Tsjechen. (nl)
- Libuše, o in tedesco Libussa o Libuscha, è la leggendaria fondatrice della dinastia Přemyslide, principessa del popolo ceco. Secondo la leggenda, fondò Praga nell'anno 730. (it)
- Libuše eller Libussa eller historiskt Lubossa, är en legendarisk anmoder av huset Přemyslid och tjeckiska folket som helhet. Enligt legenden var hon den yngsta men visaste av tre systrar, och blev drottning då deras far dog. Hon gifte sig med en bonde, Přemysl, med vilken hon grundade huset Přemyslid och profeterade i staden Prag som hon grundade under 700-talet. (sv)
- Либуше (чеш. Libuše, нем. Libussa или Libuscha, происходит от праслав. *Ljuboslava) — мифическая чешская княгиня, дочь Крока, супруга Пржемысла Пахаря, в чешских легендах мудрая правительница и предок королей Чехии (предположительно VIII век). Также по легенде именно она предсказала появление большого города Праги. С этой легендой, наряду с другими версиями, связывают и название «Прага» — место, где житель рубил порог дома («порог» — чеш. «prah» — Praha). (ru)
- Libuse (em tcheco/checo: ? ), chamada também de Libussa ou Lubossa, faz parte de um grupo de governantes considerados lendários e fundadores da República Checa. (pt)
- 莉布丝（捷克語：Libuše；德語：Libussa或Libuscha），又译为黎布瑟，是一名虚构的霍什米索王朝（Přemyslid）和所有捷克人的祖先。据传说，她是三姐妹（半人半精灵）中最小、但也是最聪明的，在父亲去世后成为女王，她嫁给了一个农夫培密索尔（Přemysl），与他一起建立了霍什米索王朝，并在公元8世纪预言和创建了布拉格城市。 (zh)
- Libuše (Libussa en alemany) (Bohèmia, 680 - 730), segons la llegenda, era filla del rei , senyor de , i fou la fundadora de la ciutat de Praga. A la mort del seu pare, fou nomenada regenta del regne, per la seva gran prudència. Però el poble estava cansat de la sobirania femenina, i l'obligà aprendre marit, per la qual cosa Libuše es casà amb , senyor de . D'aquest matrimoni, provenen els ascendents del llegendari llinatge que fins al 1306 ocupà el tron de Bohèmia. (ca)
- Η Λιμπούσε (τσεχικά Libuše, γερμ. Libuscha) είναι μυθική προσωπικότητα, πρόγονος τού Οίκου των Πρεμυσλιδών και των Τσέχων γενικότερα. Σύμφωνα με το θρύλο, ίδρυσε τον 8ο αιώνα την πόλη της Πράγας. Λέγεται πως η Λιμπούσε, ήταν η μικρότερη κόρη του μυθικού Τσέχου βασιλιά Κροκ, ο οποίος την επέλεξε για διάδοχό του. Αν και αποδείχτηκε σοφή αρχηγός, οι άνδρες της φυλής ήταν δυσαρεστημένοι, που έπαιρναν διαταγές από μια γυναίκα και της ζήτησαν να επιλέξει έναν σύζυγο. Η Λιμπούσε διάλεξε τον , που ήταν ζευγάς στο χωριό Στάντιτσε. Παντρεύτηκαν και έτσι ξεκίνησε η δυναστεία των Πρεμυσλιδών στην Τσεχία. (el)
- Libuše ( (?·i) Libussa o Libushe, lat. Lubossa) es una antepasada mítica de la dinastía Přemyslida y del pueblo checo en su conjunto. Según la leyenda, fundó Praga en el siglo VIII. Libuše se dice que era la hija del igualmente mítico gobernante checo , y la menor de sus tres hijas, la sanadora Kazi y la maga Teta. Fue elegida por su padre como su sucesora, ejerciendo como una juez para su pueblo. Aunque demostró ser una sabia dirigente, la parte masculina de la tribu estaba disgustada de que su gobernante fuese una mujer. Pidieron a Libuše que eligiese un príncipe para el pueblo, y ella escogió a Přemysl de la aldea de Stadice. Encontraron a Přemysl y lo llevaron al palacio de la princesa. Así Přemysl pasó de labrador a gobernante. Él y Libuše se casaron y Libuše dio a luz a Nezamysl. Es (es)
- Libuše (txekieraz; alemanez: Libussa edo Libuscha), Přemyslidar dinastiaren eta, orotara, txekiar herri osoaren arbaso mitiko bat da. Elezaharraren arabera, Praga VIII. mendean sortu zuen. Esaten denez, Libuše, Krok gobernari txekiar mitikoaren alaba izan zen, eta ahizpa txikia bere alaba guztien artean, Kazi Teta azti eta sendatzailea. Bera, bere aitak aukeratu zuen oinordeko bezala (epaile bat). Agintari jakintsu bat izatea frogatu zuen arren, tribuko gizonezkoak, euren gobernaria emakume bat izateaz disgustura zeuden. Libušei, herriarentzako printze bat aukeratzeko esan zioten, eta berak, Stadice herrixkako Přemysl izeneko mutil bat aukeratu zuen. Berau aurkitu eta printzesaren jauregira eraman zuten. Honela, Přemysl, nekazari izatetik, gobernari izatera pasa zen. Bera eta Libuše ezkond (eu)
- Libusza, Lubosza (cz. Libuše) – według kroniki Kosmasa, legendarna władczyni Czech, najmłodsza córka Kroka, założycielka Pragi, siostra Tetki i Kazi. Po śmierci Kroka na władczynię obrano jego najmłodszą córkę, gdyż według Kosmasa była roztropniejsza od swoich sióstr i posiadała dar wieszczy. Założyła gród Libušín. Kosmas opisał Libuszę jako wspaniałą władczynię, prawą, przezorną i dobrą dla poddanych. Szczęśliwe rządy Libuszy trwały do czasu gdy między dwoma możnymi doszło do sporu o granice posiadłości. Po rozsądzeniu sprawy na korzyść jednego z nich, drugi ostro zaprotestował przeciwko rządom kobiety. Urażona Libusza wskazała swoim poddanym wieś nad rzeką Bíliną, gdzie mieli znaleźć męża dla niej i władcę dla siebie. Wysłańcy odnaleźli tam Przemysła Oracza, który poślubił Libuszę i rzą (pl)
- Любуша або Лібуша — третя, наймолодша дочка Крока, як і сам батько вважається легендарною постаттю. Першим її життєвий шлях описав Козьма Празький 12 ст.. Його хроніка розповідає про те, що вона була дружиною Пржемисла Орача, заснувала Прагу і ще кілька міст, славилась своїм розумом та екстрасенсорними здібностями. Про заснування Праги Козьма писав так: «Одного дня, коли стояла Любуша з своїм чоловіком посеред свого двору, потьмарилось їй перед очима і почала вона говорити: Образ Любуші надихнув на створення трагедії Libussa (1840), Бедржиха Сметану на написання опери Libuše (1871-1872). (uk)
|
