| dbo:abstract
|
- L'orogènesi varisca o orogènesi herciniana és un cicle orogènic durant el Devonià superior, que es troba en formacions geològiques velles a l'Europa central i meridional i a l'Àfrica del Nord. Els termes "Hercinià" i "Varisc" es consideren equivalents i es refereixen a l'episodi orogènic que va tenir lloc des del Devonià Superior fins al Carbonífer Superior. La fase activa de l'orogènesi s'estén del període de 390-300 milions d'anys enrere i va causar la formació del supercontinent Pangea com a resultat de la col·lisió entre Euramèrica (Lauràsia) i Gondwana. L'orogènesi varisca, l'alpina i la caledoniana són els tres moviments geològics que constituïren el continent d'Europa. La col·lisió continental multiple dona lloc a l'orogènesi varisca. (ca)
- Hercynské nebo variské, někdy též armorické a v Severní Americe alleghenské vrásnění byl horotvorný proces, ke kterému došlo v prvohorách během devonu (416–359 Ma) a karbonu (359–299 Ma), konkrétně se udává 390–310 Ma. Byl způsoben srážkou superkontinentů Eurameriky a Gondwany. Výsledkem byl řetězec několik tisíc metrů vysokých pohoří, který se táhl napříč nově vzniklým superkontinentem Pangeou. Tato pohoří neměla dlouhého trvání. Již během permu (299–251 Ma) byla srovnána erozí. Mnohá dnešní pohoří, která se nacházejí v hercynském geologickém prostoru (např. Krkonoše) získala svou výšku mnohem později, když byla během alpinského vrásnění vyzvednuta podél zlomových linií; tvar jejich vrcholových partií však nadále ukazuje zarovnaný prvohorní povrch. (cs)
- Die variszische, variscische oder variskische Orogenese ist eine Phase der Gebirgsbildung (Orogenese) in der jüngeren Hälfte des Paläozoikums (Erdaltertums), die durch die Kollision von Gondwana und Laurussia sowie mehrerer von Gondwana abstammender Mikroplatten (Terranes) verursacht wurde. Damit ging vermutlich die Subduktion ganzer Ozeanbecken einher. Die Variszische Orogenese war einer der bedeutendsten Schritte bei der Bildung des Superkontinentes Pangaea, die noch bis zum Ende des Paläozoikums andauerte. (de)
- La orogenia varisca o hercínica es un evento geológico de formación de montañas, debido al movimiento de las placas tectónicas sobre el manto terrestre, que se produjo al final del Paleozoico, entre finales del Devónico (hace unos 380 millones de años) y mediados del Pérmico (unos 280 millones de años), durando en total unos 100 millones de años. Fue el producto de la colisión entre las grandes masas continentales de Euramérica (o Laurussia) y Gondwana, incluyendo las masas más pequeñas de y Avalonia, y supuso una parte significativa en la integración del supercontinente Pangea. En las zonas donde los continentes colisionaron se estima que se debieron formar sistemas montañosos de similar altitud al actual Himalaya. Las cordilleras formadas por el plegamiento varisco se desmantelaron por la erosión de sus relieves entre el final del Pérmico y parte del Mesozoico, formándose penillanuras que sirvieron de zócalo rígido para la sedimentación mesozoica y cenozoica posterior. Los restos se han dividido en macizos independientes a causa de la fragmentación posterior de Pangea por la apertura del Atlántico, la formación del Mediterráneo y la orogenia Alpina. El orógeno varisco tiene una distribución europea, desde la península ibérica hasta los Balcanes, lo que representa una longitud de más de 3000 km, con una anchura de entre 700 y 900 km. Sin embargo, en la formación de Pangea se asocian también otros orógenos relacionados y de edades similares, como los del norte de África, Mauritania, los Urales y sur de los Apalaches (orogenia alegenia). La sección de la orogenia varisca más completa y mejor expuesta para su estudio se encuentra en el Macizo Ibérico, en la península ibérica, en el que afloran rocas y estructuras tanto de las zonas internas como de los dos flancos de la antigua cordillera. (es)
- Orogenia hertziniarra edo variscarra plaka tektonikoen mugimenduaren ondorioz mendikateen sorrera ahalbidetu zuen prozesu geologikoa izan zen. Paleozoiko amaieran gertatu zen, Devoniar (duela 380 milioi urte) eta Permiar ( duela 280 milioi urte ) garaien artean. Gondwanaren eta Laurasiaren arteko talkak eragindako prozesu geologikoa izan zen orogenia hertziniarra, Pangea superkontinentea eratu zuena. (eu)
- L’orogenèse varisque ou hercynienne (appelé aussi cycle varisque ou cycle hercynien) est un cycle orogénique paléozoïque qui a débuté au Dévonien et s'est terminé avec le Permien, formant la chaîne varisque. Il succède aux cycles orogéniques cadomien et calédonien. (fr)
- The Variscan or Hercynian orogeny was a geologic mountain-building event caused by Late Paleozoic continental collision between Euramerica (Laurussia) and Gondwana to form the supercontinent of Pangaea. (en)
- バリスカン造山運動（Variscan orogeny）は、4-2億年前の古生代（石炭紀）以降、ヨーロッパで起きた大規模な造山運動である。ヘルシニア造山運動とも呼ばれる。この造山運動によって形成された山脈は、バリスカン造山帯もしくはヘルシニア造山帯などと呼ばれる。この造山運動により、イギリス南部からフランス・ドイツにわたる地域とイベリア半島に褶曲山脈が形成された。 (ja)
- L'orogenesi ercinica, o orogenesi varisica, è il processo che ha contribuito alla formazione delle montagne europee in seguito alla collisione continentale, avvenuta nel carbonifero tra i continenti Laurussia, Armorica, e il Gondwana. Recentemente con la dizione varisico ci si riferisce al periodo di formazione orogenetica compreso tra 380 e 280 milioni di anni fa, e in qualche pubblicazione il termine è adottato per eventi deformativi ancora più recenti e non collegati alla collisione tra Laurasia e Gondwana. Trae il proprio nome da quello della Selva Ercinia. (it)
- De Hercynische, Varistische of Variscische orogenese of plooiing was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Laat-Paleozoïcum, die herkend wordt in oudere gesteenten in de ondergrond van Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika. De actieve orogenese strekte zich uit over een tijdsspanne van ongeveer 90 miljoen jaar, ruwweg van 390 tot 300 miljoen jaar geleden (Ma). De belangrijkste fases waren aan het eind van het Carboon, ongeveer 300 miljoen jaar geleden. De Hercynische orogenese werd veroorzaakt door het naar elkaar toe bewegen van de paleocontinenten Gondwana en Euramerika (het huidige Noord-Amerika samen met Midden- en Noord-Europa). Tussen de twee paleocontinenten bevonden zich een aantal kleinere terreinen/microcontinenten, die in fasen met Euramerika collideerden. Ten slotte botste Gondwana zelf op Euramerika, waarmee het supercontinent Pangea gevormd werd. De Hercynische orogenese zorgde dat Noord-Europa (het oude Baltische schild) en Centraal-Europa (voornamelijk bestaande uit de kleinere, terreinen en stukken Gondwana) aan elkaar vast kwamen te liggen. Het is met de Caledonische en Alpiene orogeneses een van de drie belangrijke fasen in het ontstaan van het huidige continent Europa. (nl)
- Orogeneza hercyńska (orogeneza waryscyjska) – okres intensywnych ruchów górotwórczych zachodzących w paleozoiku, pomiędzy późnym sylurem a końcem permu. W ich wyniku powstały góry określane mianem hercynidów (waryscydów). W orogenezie hercyńskiej wydziela się poszczególne fazy górotwórcze. Są to:
* – perm/trias
* – perm
* – karbon górny
* – karbon górny
* – karbon górny
* – karbon dolny
* – dewon dolny
* – dewon dolny
* – dewon dolny
* – sylur. W Europie objęta nimi została głównie część środkowa: (Irlandia, Walia, Ardeny, środkowe Niemcy, Masyw Czeski), a główna faza miała miejsce na przełomie karbonu wczesnego i późnego (z wyjątkiem Uralu). W Polsce w orogenezie hercyńskiej zostały ukształtowane Sudety i Góry Świętokrzyskie oraz głębokie podłoże Niżu Polskiego – monokliny przedsudeckiej i monokliny śląsko-krakowskiej. Błędne jest określanie współczesnych pasm górskich jako powstałych w orogenezie waryscyjskiej (czy kaledońskiej), ponieważ wszystkie obecne góry powstały (zostały wypiętrzone, tworząc morfologiczne wyniesienie) w orogenezie alpejskiej. W czasie orogenezy hercyńskiej doszło do powstania gór, jednak po permie uległy one całkowitej erozji i zrównaniu. W czasie orogenezy alpejskiej, utwory sfałdowane i ewentualnie zmetamorfizowane wcześniej, zostały po raz drugi wydźwignięte jako góry zrębowe. Do tak ukształtowanych gór, sfałdowanych w orogenezie hercyńskiej, a wyniesionych powtórnie w orogenezie alpejskiej należą:
* Europa:
* Wogezy
* Rudawy
* Schwarzwald
* Harz
* Sudety
* Masyw Centralny
* Góry Kantabryjskie
* Góry Iberyjskie
* Rodopy
* Ural
* Azja:
* Tienszan
* Góry Czerskiego
* Ameryka Północna:
* Appalachy
* Afryka:
* Góry Smocze
* Góry Przylądkowe
* Australia:
* Wielkie Góry Wododziałowe
* Góry Macdonnella. (pl)
- Герцинская складчатость (по названию горной группы Центральной Европы, известной у древних римлян как Герцинский Лес — лат. Hercynia Silva, Saltus Hercynius), варисцийская (варисская) складчатость (по древнему римскому названию областей Саксонии, Тюрингии и Баварии — лат. Cur Variscorum), — эра тектогенеза (конец девона — начало триаса), проявившаяся в палеозойских геосинклиналях; завершилась возникновением складчатых горных систем — герцинид (варисцид). Геосинклинальные системы, испытавшие герцинскую складчатость, возникли в раннем — начале среднего палеозоя в основном на более древнем байкальском основании и были выполнены мощными толщами морских осадочных и вулканических горных пород. Следует помнить, что теория геосинклиналей устарела в 60-е годы прошлого века. (ru)
- 华力西造山运动（英语：Variscan orogeny），又称海西造山运动（英语：Hercynian orogeny），是指古生代晚期欧美大陆与冈瓦纳大陆碰撞形成盘古超大陸的地质造山事件。 (zh)
- Ге́рцинська складчастість, Варисці́йська складчастість, Герцинський орогенез — ера тектогенезу, одна з найінтенсивніших в історії Землі (кінець девону — початок тріасу) деформацій земної кори, що відбувалася протягом пізнього палеозою. Назва «Герцинська» пов'язана з — гірським масивом у Центральній Європі, назва «Варисці́йська» — від лат. Variscia — римської назви німецького регіону на стику земель Саксонії, Тюрингії і Баварії (таке ж походження має і термін «варисцит»). (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Hercynské nebo variské, někdy též armorické a v Severní Americe alleghenské vrásnění byl horotvorný proces, ke kterému došlo v prvohorách během devonu (416–359 Ma) a karbonu (359–299 Ma), konkrétně se udává 390–310 Ma. Byl způsoben srážkou superkontinentů Eurameriky a Gondwany. Výsledkem byl řetězec několik tisíc metrů vysokých pohoří, který se táhl napříč nově vzniklým superkontinentem Pangeou. Tato pohoří neměla dlouhého trvání. Již během permu (299–251 Ma) byla srovnána erozí. Mnohá dnešní pohoří, která se nacházejí v hercynském geologickém prostoru (např. Krkonoše) získala svou výšku mnohem později, když byla během alpinského vrásnění vyzvednuta podél zlomových linií; tvar jejich vrcholových partií však nadále ukazuje zarovnaný prvohorní povrch. (cs)
- Die variszische, variscische oder variskische Orogenese ist eine Phase der Gebirgsbildung (Orogenese) in der jüngeren Hälfte des Paläozoikums (Erdaltertums), die durch die Kollision von Gondwana und Laurussia sowie mehrerer von Gondwana abstammender Mikroplatten (Terranes) verursacht wurde. Damit ging vermutlich die Subduktion ganzer Ozeanbecken einher. Die Variszische Orogenese war einer der bedeutendsten Schritte bei der Bildung des Superkontinentes Pangaea, die noch bis zum Ende des Paläozoikums andauerte. (de)
- Orogenia hertziniarra edo variscarra plaka tektonikoen mugimenduaren ondorioz mendikateen sorrera ahalbidetu zuen prozesu geologikoa izan zen. Paleozoiko amaieran gertatu zen, Devoniar (duela 380 milioi urte) eta Permiar ( duela 280 milioi urte ) garaien artean. Gondwanaren eta Laurasiaren arteko talkak eragindako prozesu geologikoa izan zen orogenia hertziniarra, Pangea superkontinentea eratu zuena. (eu)
- L’orogenèse varisque ou hercynienne (appelé aussi cycle varisque ou cycle hercynien) est un cycle orogénique paléozoïque qui a débuté au Dévonien et s'est terminé avec le Permien, formant la chaîne varisque. Il succède aux cycles orogéniques cadomien et calédonien. (fr)
- The Variscan or Hercynian orogeny was a geologic mountain-building event caused by Late Paleozoic continental collision between Euramerica (Laurussia) and Gondwana to form the supercontinent of Pangaea. (en)
- バリスカン造山運動（Variscan orogeny）は、4-2億年前の古生代（石炭紀）以降、ヨーロッパで起きた大規模な造山運動である。ヘルシニア造山運動とも呼ばれる。この造山運動によって形成された山脈は、バリスカン造山帯もしくはヘルシニア造山帯などと呼ばれる。この造山運動により、イギリス南部からフランス・ドイツにわたる地域とイベリア半島に褶曲山脈が形成された。 (ja)
- L'orogenesi ercinica, o orogenesi varisica, è il processo che ha contribuito alla formazione delle montagne europee in seguito alla collisione continentale, avvenuta nel carbonifero tra i continenti Laurussia, Armorica, e il Gondwana. Recentemente con la dizione varisico ci si riferisce al periodo di formazione orogenetica compreso tra 380 e 280 milioni di anni fa, e in qualche pubblicazione il termine è adottato per eventi deformativi ancora più recenti e non collegati alla collisione tra Laurasia e Gondwana. Trae il proprio nome da quello della Selva Ercinia. (it)
- 华力西造山运动（英语：Variscan orogeny），又称海西造山运动（英语：Hercynian orogeny），是指古生代晚期欧美大陆与冈瓦纳大陆碰撞形成盘古超大陸的地质造山事件。 (zh)
- Ге́рцинська складчастість, Варисці́йська складчастість, Герцинський орогенез — ера тектогенезу, одна з найінтенсивніших в історії Землі (кінець девону — початок тріасу) деформацій земної кори, що відбувалася протягом пізнього палеозою. Назва «Герцинська» пов'язана з — гірським масивом у Центральній Європі, назва «Варисці́йська» — від лат. Variscia — римської назви німецького регіону на стику земель Саксонії, Тюрингії і Баварії (таке ж походження має і термін «варисцит»). (uk)
- L'orogènesi varisca o orogènesi herciniana és un cicle orogènic durant el Devonià superior, que es troba en formacions geològiques velles a l'Europa central i meridional i a l'Àfrica del Nord. Els termes "Hercinià" i "Varisc" es consideren equivalents i es refereixen a l'episodi orogènic que va tenir lloc des del Devonià Superior fins al Carbonífer Superior. (ca)
- La orogenia varisca o hercínica es un evento geológico de formación de montañas, debido al movimiento de las placas tectónicas sobre el manto terrestre, que se produjo al final del Paleozoico, entre finales del Devónico (hace unos 380 millones de años) y mediados del Pérmico (unos 280 millones de años), durando en total unos 100 millones de años. Fue el producto de la colisión entre las grandes masas continentales de Euramérica (o Laurussia) y Gondwana, incluyendo las masas más pequeñas de y Avalonia, y supuso una parte significativa en la integración del supercontinente Pangea. En las zonas donde los continentes colisionaron se estima que se debieron formar sistemas montañosos de similar altitud al actual Himalaya. (es)
- Orogeneza hercyńska (orogeneza waryscyjska) – okres intensywnych ruchów górotwórczych zachodzących w paleozoiku, pomiędzy późnym sylurem a końcem permu. W ich wyniku powstały góry określane mianem hercynidów (waryscydów). W orogenezie hercyńskiej wydziela się poszczególne fazy górotwórcze. Są to:
* – perm/trias
* – perm
* – karbon górny
* – karbon górny
* – karbon górny
* – karbon dolny
* – dewon dolny
* – dewon dolny
* – dewon dolny
* – sylur. (pl)
- De Hercynische, Varistische of Variscische orogenese of plooiing was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Laat-Paleozoïcum, die herkend wordt in oudere gesteenten in de ondergrond van Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika. De actieve orogenese strekte zich uit over een tijdsspanne van ongeveer 90 miljoen jaar, ruwweg van 390 tot 300 miljoen jaar geleden (Ma). De belangrijkste fases waren aan het eind van het Carboon, ongeveer 300 miljoen jaar geleden. (nl)
- Герцинская складчатость (по названию горной группы Центральной Европы, известной у древних римлян как Герцинский Лес — лат. Hercynia Silva, Saltus Hercynius), варисцийская (варисская) складчатость (по древнему римскому названию областей Саксонии, Тюрингии и Баварии — лат. Cur Variscorum), — эра тектогенеза (конец девона — начало триаса), проявившаяся в палеозойских геосинклиналях; завершилась возникновением складчатых горных систем — герцинид (варисцид). Геосинклинальные системы, испытавшие герцинскую складчатость, возникли в раннем — начале среднего палеозоя в основном на более древнем байкальском основании и были выполнены мощными толщами морских осадочных и вулканических горных пород. (ru)
|
