| dbo:abstract
|
- Ampato je vyhaslá sopka v centrálních Andách. Je vysoká 6288 m n. m. a patří mezi ultraprominentní vrcholy. Nachází se 70 km severozápadně od peruánského města Arequipy a sousedí s horami Sabancaya a . Na jejích svazích pramení řeka . Název hory pochází z ajmarského výrazu pro žábu jamp'atu. Datum poslední erupce stratovulkánu není známo, podle odhadů k ní mohlo dojít asi před deseti tisíci lety. Vrchol je tvořen třemi lávovými kužely. Výstup trvá tři až čtyři dny a je poměrně obtížný vzhledem k vrcholovému ledovci a skalním hřebenům. Na svazích se nacházejí klimatické zóny suni a quechua s četnými rašeliništi. Hora byla předmětem uctívání starých civilizací. V roce 1995 nalezla výprava vedená v ledové trhlině nedaleko vrcholu dobře zachované tělo dospívající dívky, která bývá nazývána Juanita nebo Panna z Ampata. Podle následujícího výzkumu byla zabita ranou kyjem do temene v rámci rituálu na počest boha Slunce (v její blízkosti byly nalezeny další obětní dary jako rudodřev koka nebo kukuřice). Smrt Juanity byla datována do období Incké říše, zhruba okolo roku 1466. (cs)
- L'Ampato és un estratovolcà inactiu de 6.288 msnm a la Serralada Ampato, al sud del Perú, a uns 100 km de la ciutat d'Arequipa. Forma part d'una cadena d'uns 20 km, que en direcció nord-sud, acull dos grans estratovolcans més: l'extingit i erosionat (6.025 m), a l'extrem nord, i l'actiu (5.976 m), al mig. El setembre de 1995 el ràpid retrocés de la glacera prop del cim de l'Ampato va revelar un cadàver congelat i momificat d'una noia inca, assassinada d'un fort cop al cap fa 500 anys. Aquesta mòmia va ser anomenada , la Dama d'Ampato o la Dama de Gel, i fou recuperada per una expedició dirigida per l'arqueòleg estatunidenc . Posteriors excavacions dirigides per José Antonio Chávez i Johan Reinhard l'octubre de 1995 i el desembre de 1997 va permetre localitzar tres mòmies inques a uns 5.800 m. (ca)
- Ampato (possibly from Quechua hamp'atu or from Aymara jamp'atu, both meaning "frog") is a dormant 6,288-metre (20,630 ft) stratovolcano in the Andes of southern Peru. It lies about 70–75 kilometres (43–47 mi) northwest of Arequipa and is part of a north-south chain that includes the volcanoes Hualca Hualca and Sabancaya, the last of which has been active in historical time. Ampato consists of three volcanic cones, which lie on top of an older eroded volcanic edifice. They were formed sequentially by extrusion of lava flows, but Ampato has also had explosive eruptions which have deposited ash, lapilli and pumice in the surrounding landscape. One young lava flow has been dated to 17,000 ± 6,000 years before present, but a summit lava dome is even younger, and Holocene ash layers in surrounding peat bogs may testify to the occurrence of recent eruptions. The present-day volcano is covered by an ice cap, and during the last glacial maximum glaciers advanced to low altitudes. In 1995, an Inca mummy known as Mummy Juanita was discovered on Ampato by Johan Reinhard; it had been offered as a human sacrifice more than six hundred years earlier on the mountain. (en)
- Der Ampato, auch Nevado Ampato, ist ein 6288 Meter hoher, ruhender Stratovulkan in den Anden im südlichen Peru, etwa 100 km nordwestlich der Stadt Arequipa. Er liegt im nördlichen Teil des Distrikts Lluta in der Provinz Caylloma der Region Arequipa. Er ist Teil einer 20 km langen Nord-Süd-Kette aus drei großen Stratovulkanen: Am nördlichen Ende befindet sich der erloschene 6025 m hohe Nevado Hualca Hualca, in der Mitte der aktive 5976 m hohe Sabancaya und am südlichen Ende der Ampato. Er wurde als Fundort der Mumie Juanita bekannt. (de)
- Ampato Peruko hegoaldeko jarduerarik gabeko sumendi bat da, Ampato mendikatean kokatua. Itsas mailaren gainetik 6.290 metroko garaiera du. Sumendiaren izena aimarazko jamp'atu hitzetik dator. Hitz honek apo esan nahi du euskaraz. (eu)
- L'Ampato est un volcan endormi de 6 288 mètres d'altitude situé à 85 km au nord-ouest d'Arequipa dans les Andes au sud du Pérou. (fr)
- El Ampato (del aimara jamp'atu, 'sapo') es un volcán inactivo localizado en la Cordillera de Ampato al sur del Perú, en el distrito de Lluta. Tiene una altitud de 6.290 m s. n. m.. Cerca de la cumbre de este nevado fue descubierto un cadáver congelado en septiembre de 1995 por el arqueólogo de montaña Johan Reinhard y el andinista Miguel Zárate. A dicha momia femenina se le conoce como Juanita, la Dama de Ampato o la Dama de Hielo. Durante expediciones dirigidas por los arqueólogos José Antonio Chávez y Johan Reinhard en octubre de 1995 y diciembre de 1997 se encontraron a 5.850 m tres momias incaicas. (es)
- De Ampato is een stratovulkaan van 6.288 meter hoog gelegen in het Andesgebergte in het zuiden van Peru. De vulkaan ligt ongeveer 100 km ten noordwesten van de stad Arequipa. Hij is onderdeel van de 20 km lange noordzuid-keten van drie stratovulkanen: in het noorden bevindt zich de 6.025 m hoge , in het midden de 5.976 m hoge en actieve vulkaan Sabancaya en in het zuiden de Ampato. In september 1995 werd een gemummificeerd lichaam van een Inca-meisje gevonden dat ongeveer 500 jaar geleden overleed door een klap tegen het hoofd. De mummie werd later Juanita genoemd. Na deze ontdekking werden er nog drie gemummificeerde lichamen gevonden boven 5.800 m. (nl)
- L'Ampato è uno stratovulcano delle Ande in Perù, situato 100 km a nord-ovest rispetto ad Arequipa. La sua vetta raggiunge i 6.288 metri e fa parte di un gruppo di tre grandi stratovulcani, insieme all'Hualca Hualca, 6.050 metri, e allo Sabancaya, 6.040 metri. Nel mese di settembre del 1995 è stata rinvenuto vicino alla vetta il corpo mummificato di una ragazza Inca, uccisa da una freccia circa 500 anni fa. (it)
- O Ampato é um estratovulcão que se localiza no sul do Peru, na Cordilheira dos Andes. Tem uma altidude de 6.288 msnm. Foi o local onde foi achado um cadáver congelado em setembro de 1995 por Johan Reinhard e Miguel Zárate, era uma múmia que ficou chamada . Durante expedições dirigidas pelos arqueólogos José Antonio Chávez e Johan Reinhard em outubro de 1995 e dezembro de 1997 se encontraram a 5.850 m tres múmias incas. (pt)
- Ampato, Nevado de Ampato – stratowulkan, najwyższy szczyt w masywie położonym w regionie Arequipa, w południowej części Peru. Ma on wysokość 6288 m n.p.m. Znajduje się on w Andach Środkowych, na zachód od jeziora Titicaca. Na stokach masywu źródła rzeki Colca, na północ od masywu mieści się Kanion Colca. Granica wiecznych śniegów zaczyna się od 5100 m n.p.m., natomiast jęzory lodowcowe sięgają:
* od południowej strony stoku do 4900 m n.p.m.;
* od północnej strony stoku do 4700 m n.p.m. (pl)
- Ампато або Невадо-Ампато (ісп. Nevado Ampato) сплячий стратовулкан висотою між 6288 і 6310 м в Перуанських Андах, розташований в регіоні Арекіпа, Перу, за 100 км на північний захід від міста Арекіпа. Цей вулкан знаходиться на півдні комплексу з трьох стратовулканів, іншими є погаслий та еродований вулкан (6025 м) на півночі та активний вулкан Сабанкая (5976 м) всередині. У січні 1995, в результаті швидкого танення льодовика біля вершини Ампато, було знайдене замерзле тіло інкської дівчини, вбитої ударом по голові близько 500 років тому. Це тіло, відоме як «Снігова дівчина» або «Хуаніта», було знайдене експедицією американського археолога . В жовтні 1995 і грудні 1997 року Рейнгард і перуанський археолог Хосе Антоніо Чавес провели подальші дослідження, що виявили ще три тіла на висоті понад 5800 м. (uk)
- Ампато (исп. Ampato) — вулкан в Южной Америке на территории южного Перу. Расположен в 100 км (60 миль) к северо-западу от Арекипа. Высота 6288 м, зимой вершина покрыта снегом. Он является частью цепочки из трех стратовулканов, которые объединены под общим названием Сабанкая. В результате отступающих ледников в сентябре 1995 года, вблизи вершины Ampato обнаружили мумифицированные тела девушек из племени Инков. (ru)
- 安帕托峰（西班牙語：Ampato，可能源自克丘亚语hamp'atu或源自艾马拉语 jamp'atu，不过两者均为“青蛙”的意思）是秘鲁南部安第斯山脉一座海拔6,288-米（20,630-英尺）的休眠层火山。它位于阿雷基帕西北约70－75公里（43－47英里）处，是南北火山链的一部分，包括瓦尔卡瓦尔卡火山和萨班卡亚火山，历史上最后一个活跃的火山。 安帕托火山由三个火山锥组成，它们位于一个古老的被侵蚀的火山建筑的顶部。它们是由熔岩流依次挤压形成的，但安帕托也有过爆炸性的喷发，在周围的景观中沉积了火山灰、火山砾和浮石。一个年轻的熔岩流比现在早一万七千±六千年，但一个顶部的熔岩圆顶更年轻，周围泥炭沼泽的全新世火山灰层可以证明最近发生过火山爆发。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Der Ampato, auch Nevado Ampato, ist ein 6288 Meter hoher, ruhender Stratovulkan in den Anden im südlichen Peru, etwa 100 km nordwestlich der Stadt Arequipa. Er liegt im nördlichen Teil des Distrikts Lluta in der Provinz Caylloma der Region Arequipa. Er ist Teil einer 20 km langen Nord-Süd-Kette aus drei großen Stratovulkanen: Am nördlichen Ende befindet sich der erloschene 6025 m hohe Nevado Hualca Hualca, in der Mitte der aktive 5976 m hohe Sabancaya und am südlichen Ende der Ampato. Er wurde als Fundort der Mumie Juanita bekannt. (de)
- Ampato Peruko hegoaldeko jarduerarik gabeko sumendi bat da, Ampato mendikatean kokatua. Itsas mailaren gainetik 6.290 metroko garaiera du. Sumendiaren izena aimarazko jamp'atu hitzetik dator. Hitz honek apo esan nahi du euskaraz. (eu)
- L'Ampato est un volcan endormi de 6 288 mètres d'altitude situé à 85 km au nord-ouest d'Arequipa dans les Andes au sud du Pérou. (fr)
- El Ampato (del aimara jamp'atu, 'sapo') es un volcán inactivo localizado en la Cordillera de Ampato al sur del Perú, en el distrito de Lluta. Tiene una altitud de 6.290 m s. n. m.. Cerca de la cumbre de este nevado fue descubierto un cadáver congelado en septiembre de 1995 por el arqueólogo de montaña Johan Reinhard y el andinista Miguel Zárate. A dicha momia femenina se le conoce como Juanita, la Dama de Ampato o la Dama de Hielo. Durante expediciones dirigidas por los arqueólogos José Antonio Chávez y Johan Reinhard en octubre de 1995 y diciembre de 1997 se encontraron a 5.850 m tres momias incaicas. (es)
- L'Ampato è uno stratovulcano delle Ande in Perù, situato 100 km a nord-ovest rispetto ad Arequipa. La sua vetta raggiunge i 6.288 metri e fa parte di un gruppo di tre grandi stratovulcani, insieme all'Hualca Hualca, 6.050 metri, e allo Sabancaya, 6.040 metri. Nel mese di settembre del 1995 è stata rinvenuto vicino alla vetta il corpo mummificato di una ragazza Inca, uccisa da una freccia circa 500 anni fa. (it)
- O Ampato é um estratovulcão que se localiza no sul do Peru, na Cordilheira dos Andes. Tem uma altidude de 6.288 msnm. Foi o local onde foi achado um cadáver congelado em setembro de 1995 por Johan Reinhard e Miguel Zárate, era uma múmia que ficou chamada . Durante expedições dirigidas pelos arqueólogos José Antonio Chávez e Johan Reinhard em outubro de 1995 e dezembro de 1997 se encontraram a 5.850 m tres múmias incas. (pt)
- Ampato, Nevado de Ampato – stratowulkan, najwyższy szczyt w masywie położonym w regionie Arequipa, w południowej części Peru. Ma on wysokość 6288 m n.p.m. Znajduje się on w Andach Środkowych, na zachód od jeziora Titicaca. Na stokach masywu źródła rzeki Colca, na północ od masywu mieści się Kanion Colca. Granica wiecznych śniegów zaczyna się od 5100 m n.p.m., natomiast jęzory lodowcowe sięgają:
* od południowej strony stoku do 4900 m n.p.m.;
* od północnej strony stoku do 4700 m n.p.m. (pl)
- Ампато (исп. Ampato) — вулкан в Южной Америке на территории южного Перу. Расположен в 100 км (60 миль) к северо-западу от Арекипа. Высота 6288 м, зимой вершина покрыта снегом. Он является частью цепочки из трех стратовулканов, которые объединены под общим названием Сабанкая. В результате отступающих ледников в сентябре 1995 года, вблизи вершины Ampato обнаружили мумифицированные тела девушек из племени Инков. (ru)
- 安帕托峰（西班牙語：Ampato，可能源自克丘亚语hamp'atu或源自艾马拉语 jamp'atu，不过两者均为“青蛙”的意思）是秘鲁南部安第斯山脉一座海拔6,288-米（20,630-英尺）的休眠层火山。它位于阿雷基帕西北约70－75公里（43－47英里）处，是南北火山链的一部分，包括瓦尔卡瓦尔卡火山和萨班卡亚火山，历史上最后一个活跃的火山。 安帕托火山由三个火山锥组成，它们位于一个古老的被侵蚀的火山建筑的顶部。它们是由熔岩流依次挤压形成的，但安帕托也有过爆炸性的喷发，在周围的景观中沉积了火山灰、火山砾和浮石。一个年轻的熔岩流比现在早一万七千±六千年，但一个顶部的熔岩圆顶更年轻，周围泥炭沼泽的全新世火山灰层可以证明最近发生过火山爆发。 (zh)
- L'Ampato és un estratovolcà inactiu de 6.288 msnm a la Serralada Ampato, al sud del Perú, a uns 100 km de la ciutat d'Arequipa. Forma part d'una cadena d'uns 20 km, que en direcció nord-sud, acull dos grans estratovolcans més: l'extingit i erosionat (6.025 m), a l'extrem nord, i l'actiu (5.976 m), al mig. (ca)
- Ampato je vyhaslá sopka v centrálních Andách. Je vysoká 6288 m n. m. a patří mezi ultraprominentní vrcholy. Nachází se 70 km severozápadně od peruánského města Arequipy a sousedí s horami Sabancaya a . Na jejích svazích pramení řeka . (cs)
- Ampato (possibly from Quechua hamp'atu or from Aymara jamp'atu, both meaning "frog") is a dormant 6,288-metre (20,630 ft) stratovolcano in the Andes of southern Peru. It lies about 70–75 kilometres (43–47 mi) northwest of Arequipa and is part of a north-south chain that includes the volcanoes Hualca Hualca and Sabancaya, the last of which has been active in historical time. (en)
- De Ampato is een stratovulkaan van 6.288 meter hoog gelegen in het Andesgebergte in het zuiden van Peru. De vulkaan ligt ongeveer 100 km ten noordwesten van de stad Arequipa. Hij is onderdeel van de 20 km lange noordzuid-keten van drie stratovulkanen: in het noorden bevindt zich de 6.025 m hoge , in het midden de 5.976 m hoge en actieve vulkaan Sabancaya en in het zuiden de Ampato. (nl)
- Ампато або Невадо-Ампато (ісп. Nevado Ampato) сплячий стратовулкан висотою між 6288 і 6310 м в Перуанських Андах, розташований в регіоні Арекіпа, Перу, за 100 км на північний захід від міста Арекіпа. Цей вулкан знаходиться на півдні комплексу з трьох стратовулканів, іншими є погаслий та еродований вулкан (6025 м) на півночі та активний вулкан Сабанкая (5976 м) всередині. (uk)
|
