dbo:abstract
|
- Primogènit és el nom donat al primer dels fills barons d'una família. Antigament la primogenitura era de molta importància en qüestions d'herència, privilegis i obligacions. (ca)
- Primogenitura (lat. primus - první, gignere - rodit >> prvorozenství, také kognatická primogenitura, přesněji mužská primogenitura) je dědický řád zajišťující přednostní právo prvorozeného při dědické posloupnosti. Prvorozený příslušník dynastie tak získával nejdůležitější části státu nebo právo na nástupnictví. V primogenituře jako následnickém systému mají přednost muži před ženami, prvorozený syn před druhorozeným, prvorozená dcera před druhorozenou, ale nejmladší syn před nejstarší dcerou, dcera před strýcem, starší linie před mladšími liniemi. Muži tudíž mají přednost před ženami pouze na stejném stupni, na rozdíl od salického práva či jeho variant, kde mají ženy minimální či dokonce žádnou šanci usednout na trůn. Primogenitura patří spolu se salickým právem a jeho variantami mezi klasické následnické systémy, některé další z ní vycházejí (viz níže). (cs)
- Unuenaskiteco estas la rajto, laŭ leĝo aŭ kutimo, de la virseksa unuenaskito por heredi la familian havaĵon, prefere al la resto de idoj (kompare al lastenaskiteco). Okaze de malesto de idoj, heredo pasas al flankaj parencoj, kutime ankaŭ viraj, en ordo de pli aĝeco en ties linio de descendo. Tiu estis la regulo en la sistemo de feŭdismo dum la Mezepoko: la pli aĝa filo (aŭ unuenaskito) heredis la totalon de la tero, por eviti dividon de la bieno, kiu povus okazigi malfortigon de la povo de la familia linio. En moderna Eŭropo plejparto de monarkioj praktikas unuenaskitecon, sed jam sen virseksa prefero, nome en Skandinavio kaj Benelukso, tamen en Britio kaj Hispanio pluuzatas la mezepok-devena virseksa prefero. (eo)
- Primogenitur (von lateinisch primus „Erster“, und genitus „geboren“: Erstgeborenen-Nachfolgeordnung) bezeichnet fachsprachlich die Ordnung der Erbfolge, nach der nur das erstgeborene Kind das Erbe und die Rechtsnachfolge einer verstorbenen Person antritt, während dessen jüngere Geschwister unberücksichtigt bleiben. Erbe und Rechtsnachfolger des erstgeborenen Kindes ist wieder dessen erstgeborenes Kind. Nur wenn eine verstorbene Person bei ihrem Tod keine Nachkommen hinterlässt, kann der älteste noch lebende Bruder bzw. die älteste noch lebende Schwester der verstorbenen Person deren Rechtsnachfolge antreten. Im alten Adelsrecht galt die Primogenitur vor allem in Königshäusern zur Festlegung der Thronfolge sowie in herrschenden Fürstenhäusern zur Bestimmung der Regentenfolge. In der Regel konnten dabei nur älteste Söhne die Erbfolge antreten; Töchter waren entweder ganz ausgeschlossen (nach dem alten fränkischen Recht Lex Salica) oder wurden ihren Brüdern gegenüber zurückgesetzt. Dies war vor allem dadurch begründet, dass nach der Heirat einer Tochter ihre Kinder der Familie ihres Ehemannes zugerechnet, seinen Familiennamen tragen und seine Stammlinie fortsetzen würden, nicht aber die Linie ihrer Mutter und deren Vaters. Gab es keinen männlichen Nachkommen, regelten familieneigene Hausgesetze die Erb- und Rechtsnachfolge, beispielsweise in der Form eines Majorats oder eines Minorats, in seltenen Fällen auch durch ein Erbtochter- oder Erbjungfernrecht. Ein Primogeniturtitel (Erstgeburtstitel) konnte als offizieller Namensbestandteil nur an den Erstgeborenen weitervererbt werden. Ultimogenitur („Letztgeborenenrecht“) bezeichnet demgegenüber eine Ordnung der Nachfolge, bei der das jüngste Kind den Familienbesitz erbt. Diese Erbfolge fand und findet sich als Ultimagenitur („Letztgeborene“) bei einigen der rund 160 ethnischen Gruppen und indigenen Völkern, die sich matrilinear nach ihren Mütterlinien organisieren: Hier erbt die jüngste Tochter die soziale Position und den Besitz der verstorbenen Mutter, was zumeist die Verfügungsgewalt über den familiären Landbesitz einschließt; Söhne bleiben unberücksichtigt, weil sie die Linie nicht fortsetzen können, denn ihre Kinder werden ihrer Mutter und deren Linie zugerechnet. In ländlichen Gegenden Moldawiens erbt oft der jüngste Sohn den familiären Wohnsitz, während der älteste Sohn die offizielle Nachfolge seines Vaters übernimmt; diese Regelung war früher auch in der Mongolei üblich, dort galt der Jüngste als Bewahrer des „heiligen Herdfeuers“ seiner Familie. (de)
- La primogenitura designa una anterioridad de nacimiento, y los derechos que de ella se derivan, en particular en materia de sucesión. Se suele denominar primogénito al primer hijo varón, aun siendo este el único. En el sistema feudal durante la Edad Media, cuando moría un hombre, el hijo mayor (o primogénito) heredaba la totalidad de las tierras y fortunas. Esto evitaba una división del dominio, que pudiera conllevar un debilitamiento de poder de la línea sucesoria. Por la sucesión al trono de Francia, por ejemplo, se habla de primogenitura masculina, cuando sólo el hijo varón de más edad heredaba la corona, como fue el caso después del año 987 bajo Hugo Capeto. Anteriormente, por el contrario, todos los hijos masculinos de los reyes (Dinastía Merovingia o Dinastía Carolingia) heredaban el dominio real, lo que con bastante frecuencia provocaba luchas fratricidas para obtener el trono. En los países occidentales, después de los cambios y las revoluciones del siglo XIX, el derecho de primogenitura es considerado un arcaísmo. El término proviene del latín primo ("primero") y genitura –de gignere– ("engendrar"). (es)
- La primogéniture (du latin primo, « premier » et genitura, de gignere, « engendrer ») désigne le droit du premier enfant légitime à hériter de l'ensemble ou de la majorité du patrimoine de ses parents lors d'une succession. Par extension, l'ordre de succession est confondu avec l'ordre de naissance. Cette notion s'oppose au partage en parts égales entre héritiers, notamment au partage salique, en vigueur lors des époques Mérovingiennes et Carolingiennes, ainsi qu'aux successions électives, comme existantes au sein du Saint-Empire romain germanique. Elle permet d'éviter la fragmentation territoriale d'un royaume, tout en préservant un contrôle dynastique. On distingue la primogéniture agnatique, où seul l'aîné mâle en mesure d'hériter est le bénéficiaire, de la primogéniture cognatique (ou absolue) qui n'accorde pas de préférence à un sexe. Un troisième type, dit agnatique-cognatique ou cognatique avec préférence masculine, accorde aux femmes une place dans la ligne de succession mais uniquement si aucun fils n'est en mesure d'hériter. Il s'agissait, au XXe siècle, encore du mode de succession principal en vigueur dans les monarchies modernes, comme au Royaume-Uni (primogéniture cognatique) jusqu'en 2013. De nos jours, seule l'Espagne utilise encore la primogéniture cognatique, bien que celle-ci soit en train de changer pour une primogéniture absolue. (fr)
- Primogeniture (/ˌpraɪm-ə-/ also /-oʊ-ˈdʒɛnɪtʃər/) is the right, by law or custom, of the firstborn legitimate child to inherit the parent's entire or main estate in preference to shared inheritance among all or some children, any illegitimate child or any collateral relative. In most contexts, it means the inheritance of the firstborn son (agnatic primogeniture); it can also mean by the firstborn daughter (matrilineal primogeniture). (en)
- Primogenitur merupakan sebuah hak, oleh hukum atau adat, anak sulung mewarisi seluruh , dengan mengesampingkan adik-adiknya. Secara historik, istilah primogenitur "laki-laki", dengan mengesampingkan perempuan. Menurut tradisi Norman, putra kelahiran pertama mewarisi seluruh kekayaan orangtuanya, tanah, atau kantor dan kemudian akan bertanggung jawab untuk mewariskan ini kepada saudara-saudaranya yang lain. Jika tidak memiliki keturunan, warisan akan diberikan kepada kerabat yang kolateral, dengan maksud mengutamakan pria yang lebih tua di dalam garis kolateral tersebut. Variasi atas primogenitur diubah putra kelahiran pertama menguasai seluruh warisan keluarga (lihat ) atau, pada zaman modern, menghilangkan preferensi untuk pria atas saudari-saudarinya. Lima yang telah mengeliminasi preferensi pria adalah: Swedia, Norwegia, Belanda, Belgia dan Denmark. (in)
- La primogenitura è la condizione del primo figlio nato di un individuo, chiamato appunto primogenito a prescindere dal sesso del nascituro.Da non confondere con il primo figlio maschio o femmina che non sono necessariamente primogeniti.Nel caso sia di rilievo il primo figlio maschio, anche non primo in assoluto a nascere, prende il nome di primogenito maschio. Analogamente si parla di primogenita femmina. (it)
- 長子相続(ちょうしそうぞく)は、直系卑属にあたる長子(一般には長男)が相続するという形態。 前近代社会では相続によって継承されるものは個人的な私有財産ではなく家産であると考えられていた。相続の第一目的は直系家族の維持(家の存続)であるとされ、それに最も適合的だったのが長子相続であった。つまり子のうち親との年齢差が最も少ない長子が相続することが父系的な継承線の維持にとって最も合理的と考えられていた。 (ja)
- Het eerstgeboorterecht of primogenituur is het, bij verschillende volkeren en tradities voorkomende, recht van het oudste kind (meestal zoon) op de gehele erfenis of een groter deel van de erfenis dan jongere kinderen. Het is vooral van belang bij een troonopvolging waarin het oudste kind de eerste in lijn van opvolging is. Het recht heeft als voordeel ten opzichte van een proportionele verdeling van de erfenis dat het versplintering van landbouwgronden en andere eigendommen tegengaat. Dit heeft ook een nadeel: er is geen proces van geleidelijke herverdeling. In de middeleeuwen was het voortdurende adellijke monopolie op landbouwgrond de belangrijkste reden van het stagneren van de rurale economie, en dus van de ontstellende armoede onder horigen. (nl)
- Primogenitur eller förstfödslorätt kallas principen att något ärvs endast av det förstfödda barnet eller, ofta, av den förstfödde sonen. Senare födda barn får ärva annat. Sedvanan används normalt i ärftliga monarkier för att inte staten skall delas upp mellan flera av kungens barn men är i övrigt, med undantag för de få kvarvarande svenska fideikommiss som ännu inte avvecklats enligt avvecklingslagen, numera i stort sett utmönstrad ur den allmänna arvsrätten. Manlig primogenitur lever dock kvar för vissa adliga värdigheter; i huvudsak ätter som adlats enligt 37 § i 1809 års svenska regeringsform respektive ätter på Finlands Riddarhus som upphöjts av tsaren under storfurstendömet. (sv)
- Primogenitura (od łac. primo genitus „pierworodny, najstarszy (z synów)”) – prawo pierwszeństwa w dziedziczeniu tronu, majątku, majoratu itp., przysługujące najstarszemu synowi lub najstarszemu potomkowi w linii prostej; pierworództwo. Stosowana była w feudalizmie w celu zachowania niepodzielności dóbr szlacheckich. (pl)
- Примогениту́ра, или перворо́дство — принцип наследования имущества и титулов от отца к старшему сыну, рожденному в законном браке, исключая при этом младших сыновей, дочерей и иных родственников. При отсутствии законных сыновей, наследство могло переходить к дочерям или братьям покойного (в порядке старшинства), в зависимости от варианта законов или обычаев. Особо важное место принцип первородства играл в вопросах престолонаследия в тех монархиях, где последний применялся. (ru)
- Primogenitura é a tradição comum de herança de toda a riqueza, estado ou função dos pais pelo primeiro filho; ou, na falta de uma criança, por parentes próximos, de forma a manter o status da linhagem familiar. Entre irmãos, o filho de um irmão mais velho falecido tem prioridade sobre um irmão mais novo. Na falta de filhos, o sucessor é o segundo irmão mais velho. Na falta de descendentes do sexo masculino, há variações de primogenitura que entregam a herança a uma filha, ou um outro parente, seguindo uma ordem específica de preferência (primogenitura de preferência masculina, primogenitura sálica, primogenitura semi-sálica). Esse princípio aplicou-se historicamente à herança de propriedades, títulos e cargos, principalmente em monarquias. Bélgica, Dinamarca, Holanda, Luxemburgo, Noruega, Reino Unido e Suécia são monarquias europeias onde se exerce a primogenitura absoluta, que retira a preferência por filhos do sexo masculino. (pt)
- 長子繼承制是指仅立嫡長子为继承人或長子有優先繼承權的制度。廣義的「長子」是指排行最長的子女,換言之長女也可能包括在內,狹義的則只包括兒子,女兒的繼承順序較兒子之後,甚至沒有繼承權。但在一些母系社會中則是由長女擁有優先繼承權。同时,长子继承制间接地将配偶排除在继承人之外。 (zh)
- Прімогенітура чи первородство — система успадкування престолу в монархіях за правом первородства. Розрізняють такі види:
* Агнатична прімогенітура чи патрилінійна прімогенітура, найбільш відома як салічна система. Жінки повністю виключаються з лінії престолонаслідування.
* Агнатично-когнатична прімогенітура, відома також, як австрійська система. Жінки не виключаються з лінії престолонаслідування, проте чоловіки мають переважне право.
* Когнатична прімогенітура, відома також, як кастильська система. Жінки не виключаються з лінії престолонаслідування, однак при інших рівних умовах чоловіки мають переважне право.
* Абсолютна прімогенітура. Жінки і чоловіки мають рівні права.
* Матрилінійна прімогенітура чи утробна прімогенітура — в Європі невідома. Чоловіки повністю виключаються з лінії престолонаслідування. (uk)
|
rdfs:comment
|
- Primogènit és el nom donat al primer dels fills barons d'una família. Antigament la primogenitura era de molta importància en qüestions d'herència, privilegis i obligacions. (ca)
- Unuenaskiteco estas la rajto, laŭ leĝo aŭ kutimo, de la virseksa unuenaskito por heredi la familian havaĵon, prefere al la resto de idoj (kompare al lastenaskiteco). Okaze de malesto de idoj, heredo pasas al flankaj parencoj, kutime ankaŭ viraj, en ordo de pli aĝeco en ties linio de descendo. Tiu estis la regulo en la sistemo de feŭdismo dum la Mezepoko: la pli aĝa filo (aŭ unuenaskito) heredis la totalon de la tero, por eviti dividon de la bieno, kiu povus okazigi malfortigon de la povo de la familia linio. En moderna Eŭropo plejparto de monarkioj praktikas unuenaskitecon, sed jam sen virseksa prefero, nome en Skandinavio kaj Benelukso, tamen en Britio kaj Hispanio pluuzatas la mezepok-devena virseksa prefero. (eo)
- Primogeniture (/ˌpraɪm-ə-/ also /-oʊ-ˈdʒɛnɪtʃər/) is the right, by law or custom, of the firstborn legitimate child to inherit the parent's entire or main estate in preference to shared inheritance among all or some children, any illegitimate child or any collateral relative. In most contexts, it means the inheritance of the firstborn son (agnatic primogeniture); it can also mean by the firstborn daughter (matrilineal primogeniture). (en)
- La primogenitura è la condizione del primo figlio nato di un individuo, chiamato appunto primogenito a prescindere dal sesso del nascituro.Da non confondere con il primo figlio maschio o femmina che non sono necessariamente primogeniti.Nel caso sia di rilievo il primo figlio maschio, anche non primo in assoluto a nascere, prende il nome di primogenito maschio. Analogamente si parla di primogenita femmina. (it)
- 長子相続(ちょうしそうぞく)は、直系卑属にあたる長子(一般には長男)が相続するという形態。 前近代社会では相続によって継承されるものは個人的な私有財産ではなく家産であると考えられていた。相続の第一目的は直系家族の維持(家の存続)であるとされ、それに最も適合的だったのが長子相続であった。つまり子のうち親との年齢差が最も少ない長子が相続することが父系的な継承線の維持にとって最も合理的と考えられていた。 (ja)
- Primogenitura (od łac. primo genitus „pierworodny, najstarszy (z synów)”) – prawo pierwszeństwa w dziedziczeniu tronu, majątku, majoratu itp., przysługujące najstarszemu synowi lub najstarszemu potomkowi w linii prostej; pierworództwo. Stosowana była w feudalizmie w celu zachowania niepodzielności dóbr szlacheckich. (pl)
- Примогениту́ра, или перворо́дство — принцип наследования имущества и титулов от отца к старшему сыну, рожденному в законном браке, исключая при этом младших сыновей, дочерей и иных родственников. При отсутствии законных сыновей, наследство могло переходить к дочерям или братьям покойного (в порядке старшинства), в зависимости от варианта законов или обычаев. Особо важное место принцип первородства играл в вопросах престолонаследия в тех монархиях, где последний применялся. (ru)
- 長子繼承制是指仅立嫡長子为继承人或長子有優先繼承權的制度。廣義的「長子」是指排行最長的子女,換言之長女也可能包括在內,狹義的則只包括兒子,女兒的繼承順序較兒子之後,甚至沒有繼承權。但在一些母系社會中則是由長女擁有優先繼承權。同时,长子继承制间接地将配偶排除在继承人之外。 (zh)
- Primogenitura (lat. primus - první, gignere - rodit >> prvorozenství, také kognatická primogenitura, přesněji mužská primogenitura) je dědický řád zajišťující přednostní právo prvorozeného při dědické posloupnosti. Prvorozený příslušník dynastie tak získával nejdůležitější části státu nebo právo na nástupnictví. V primogenituře jako následnickém systému mají přednost muži před ženami, prvorozený syn před druhorozeným, prvorozená dcera před druhorozenou, ale nejmladší syn před nejstarší dcerou, dcera před strýcem, starší linie před mladšími liniemi. Muži tudíž mají přednost před ženami pouze na stejném stupni, na rozdíl od salického práva či jeho variant, kde mají ženy minimální či dokonce žádnou šanci usednout na trůn. Primogenitura patří spolu se salickým právem a jeho variantami mezi kla (cs)
- Primogenitur (von lateinisch primus „Erster“, und genitus „geboren“: Erstgeborenen-Nachfolgeordnung) bezeichnet fachsprachlich die Ordnung der Erbfolge, nach der nur das erstgeborene Kind das Erbe und die Rechtsnachfolge einer verstorbenen Person antritt, während dessen jüngere Geschwister unberücksichtigt bleiben. Erbe und Rechtsnachfolger des erstgeborenen Kindes ist wieder dessen erstgeborenes Kind. Nur wenn eine verstorbene Person bei ihrem Tod keine Nachkommen hinterlässt, kann der älteste noch lebende Bruder bzw. die älteste noch lebende Schwester der verstorbenen Person deren Rechtsnachfolge antreten. (de)
- La primogenitura designa una anterioridad de nacimiento, y los derechos que de ella se derivan, en particular en materia de sucesión. Se suele denominar primogénito al primer hijo varón, aun siendo este el único. En el sistema feudal durante la Edad Media, cuando moría un hombre, el hijo mayor (o primogénito) heredaba la totalidad de las tierras y fortunas. Esto evitaba una división del dominio, que pudiera conllevar un debilitamiento de poder de la línea sucesoria. El término proviene del latín primo ("primero") y genitura –de gignere– ("engendrar"). (es)
- Primogenitur merupakan sebuah hak, oleh hukum atau adat, anak sulung mewarisi seluruh , dengan mengesampingkan adik-adiknya. Secara historik, istilah primogenitur "laki-laki", dengan mengesampingkan perempuan. Menurut tradisi Norman, putra kelahiran pertama mewarisi seluruh kekayaan orangtuanya, tanah, atau kantor dan kemudian akan bertanggung jawab untuk mewariskan ini kepada saudara-saudaranya yang lain. Jika tidak memiliki keturunan, warisan akan diberikan kepada kerabat yang kolateral, dengan maksud mengutamakan pria yang lebih tua di dalam garis kolateral tersebut. (in)
- La primogéniture (du latin primo, « premier » et genitura, de gignere, « engendrer ») désigne le droit du premier enfant légitime à hériter de l'ensemble ou de la majorité du patrimoine de ses parents lors d'une succession. Par extension, l'ordre de succession est confondu avec l'ordre de naissance. Cette notion s'oppose au partage en parts égales entre héritiers, notamment au partage salique, en vigueur lors des époques Mérovingiennes et Carolingiennes, ainsi qu'aux successions électives, comme existantes au sein du Saint-Empire romain germanique. Elle permet d'éviter la fragmentation territoriale d'un royaume, tout en préservant un contrôle dynastique. (fr)
- Het eerstgeboorterecht of primogenituur is het, bij verschillende volkeren en tradities voorkomende, recht van het oudste kind (meestal zoon) op de gehele erfenis of een groter deel van de erfenis dan jongere kinderen. Het is vooral van belang bij een troonopvolging waarin het oudste kind de eerste in lijn van opvolging is. (nl)
- Primogenitura é a tradição comum de herança de toda a riqueza, estado ou função dos pais pelo primeiro filho; ou, na falta de uma criança, por parentes próximos, de forma a manter o status da linhagem familiar. Entre irmãos, o filho de um irmão mais velho falecido tem prioridade sobre um irmão mais novo. Na falta de filhos, o sucessor é o segundo irmão mais velho. Na falta de descendentes do sexo masculino, há variações de primogenitura que entregam a herança a uma filha, ou um outro parente, seguindo uma ordem específica de preferência (primogenitura de preferência masculina, primogenitura sálica, primogenitura semi-sálica). (pt)
- Primogenitur eller förstfödslorätt kallas principen att något ärvs endast av det förstfödda barnet eller, ofta, av den förstfödde sonen. Senare födda barn får ärva annat. Sedvanan används normalt i ärftliga monarkier för att inte staten skall delas upp mellan flera av kungens barn men är i övrigt, med undantag för de få kvarvarande svenska fideikommiss som ännu inte avvecklats enligt avvecklingslagen, numera i stort sett utmönstrad ur den allmänna arvsrätten. (sv)
- Прімогенітура чи первородство — система успадкування престолу в монархіях за правом первородства. Розрізняють такі види:
* Агнатична прімогенітура чи патрилінійна прімогенітура, найбільш відома як салічна система. Жінки повністю виключаються з лінії престолонаслідування.
* Агнатично-когнатична прімогенітура, відома також, як австрійська система. Жінки не виключаються з лінії престолонаслідування, проте чоловіки мають переважне право.
* Когнатична прімогенітура, відома також, як кастильська система. Жінки не виключаються з лінії престолонаслідування, однак при інших рівних умовах чоловіки мають переважне право.
* Абсолютна прімогенітура. Жінки і чоловіки мають рівні права.
* Матрилінійна прімогенітура чи утробна прімогенітура — в Європі невідома. Чоловіки повністю виключаються з лінії (uk)
|