This HTML5 document contains 180 embedded RDF statements represented using HTML+Microdata notation.

The embedded RDF content will be recognized by any processor of HTML5 Microdata.

Namespace Prefixes

PrefixIRI
dbthttp://dbpedia.org/resource/Template:
n12http://azb.dbpedia.org/resource/
wikipedia-enhttp://en.wikipedia.org/wiki/
dbpedia-fihttp://fi.dbpedia.org/resource/
dbrhttp://dbpedia.org/resource/
n22http://ce.dbpedia.org/resource/
dbpedia-hehttp://he.dbpedia.org/resource/
n25http://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/
dbpedia-pmshttp://pms.dbpedia.org/resource/
dctermshttp://purl.org/dc/terms/
rdfshttp://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#
rdfhttp://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#
n34http://dbpedia.org/resource/File:
dbphttp://dbpedia.org/property/
n38http://www.jewish-languages.org/
xsdhhttp://www.w3.org/2001/XMLSchema#
dbpedia-idhttp://id.dbpedia.org/resource/
dbohttp://dbpedia.org/ontology/
dbpedia-pthttp://pt.dbpedia.org/resource/
dbpedia-jahttp://ja.dbpedia.org/resource/
n7http://www.iranica.com/newsite/index.isc%3FArticle=http:/www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v14f1/
dbchttp://dbpedia.org/resource/Category:
dbpedia-plhttp://pl.dbpedia.org/resource/
dbpedia-dehttp://de.dbpedia.org/resource/
dbpedia-thhttp://th.dbpedia.org/resource/
dbpedia-brhttp://br.dbpedia.org/resource/
yagohttp://dbpedia.org/class/yago/
dbpedia-ruhttp://ru.dbpedia.org/resource/
wikidatahttp://www.wikidata.org/entity/
goldhttp://purl.org/linguistics/gold/
dbpedia-nlhttp://nl.dbpedia.org/resource/
yago-reshttp://yago-knowledge.org/resource/
n15https://global.dbpedia.org/id/
dbpedia-ithttp://it.dbpedia.org/resource/
dbpedia-cahttp://ca.dbpedia.org/resource/
provhttp://www.w3.org/ns/prov#
foafhttp://xmlns.com/foaf/0.1/
dbpedia-zhhttp://zh.dbpedia.org/resource/
dbpedia-trhttp://tr.dbpedia.org/resource/
dbpedia-fahttp://fa.dbpedia.org/resource/
dbpedia-eshttp://es.dbpedia.org/resource/
freebasehttp://rdf.freebase.com/ns/
owlhttp://www.w3.org/2002/07/owl#

Statements

Subject Item
dbr:Judæo-Iranian_languages
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Mizrahi_Jews
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:language
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Oudlajan
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Bukharan_Jews
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judeo-Iranian_languages
rdf:type
yago:WikicatJudeo-PersianLanguages yago:Abstraction100002137 yago:WikicatJewishLanguages yago:WikicatIranianLanguages yago:Language106282651 yago:Communication100033020 yago:WikicatEndangeredLanguages yago:WikicatEndangeredIranianLanguages
rdfs:label
Еврейско-персидский язык Língua dzhidi 猶太-波斯語 ジーディ Judeopersa Judeopersa Judeo-Perzisch Judeo-Iranian languages Języki judeo-perskie Lingua giudeo-persiana Еврейско-иранские языки Judäo-Persisch Bahasa Persia Yahudi
rdfs:comment
Еврейско-персидский язык — язык части персидских евреев, один из еврейско-иранских языков. Фактически представляет собой совокупность еврейских вариантов и регистров некоторых диалектов персидского языка. В XX веке еврейско-персидский язык был представлен в основном у евреев Тегерана и Мешхеда. Евреи остальных городов Ирана (Хамадан, Исфахан, Шираз и прочие) говорят (или говорили) на других еврейско-иранских языках. Они являются не диалектами персидского языка, а входят в группы диалектов Центрального Ирана и Фарса. Judeo-Perzisch (Perzisch: فارسیهود; Hebreeuws: פרסית יהודית) verwijst naar zowel een groep Joodse dialecten die gesproken wordt door de Joden die in Iran wonen als naar Joods-Perzische teksten (geschreven in het Hebreeuwse alfabet). Als een collectieve term verwijst het naar een aantal Joods-Iraanse talen die door Joodse gemeenschappen werden gesproken in het voorheen uitgebreide Achaemenidische Rijk. De sprekers verwijzen naar hun taal als Fārsi. Sommige niet-Joden noemen het dzhidi, wat in denigrerende zin 'joods' betekent. ジーディー(Dzhidi)とは別名をユダヤ・ペルシア語(ユダヤ・ペルシアご)といい、イランのユダヤ人の言語である。旧ペルシア帝国のユダヤ人社会で話される、インド=イラン系の言語や方言を包括的にジーディーと呼ぶ場合もある。狭義では、テヘランとマシュハド一帯のユダヤ人社会で話されているユダヤ訛りのペルシア語方言だけをジーディーという。トーラーの言語(ヘブライ語)に対して、ラートラーイー(Latorayi)つまり「非トーラー(の言語)」と呼ぶ場合もあるが、これは硬い表現である。 ユダヤ人の言語の中にペルシア語が流入した歴史は古く、ヘブライ語聖書にまで遡ることができる。バビロン捕囚以降の章を見ると、固有名詞や題名に、ヘブライ語やアラム語と並んでペルシア語が現れることがわかる(たとえば"dat" = "法"; "genez" = "宝"; "pardes" = "公園"などといった具合に) 。これらのペルシア語は、アケメネス朝の時代になると、ユダヤ人の語彙として永続的に使用されるようになった。 El judeopersa és la llengua neopersa escrita en caràcters hebreus. El juedeo persa es dona principalment en l'àmbit de la literatura especialment a partir del segle xiii, tot i que hi ha documents judeoperses del segle VIII o a tot tardar del segle ix, especialment a Pèrsia i l'Àsia Central (Bukharà i en menor mesura Samarcanda) i al segle xix a Jerusalem quan els jueus d'Àsia central hi van emigrar. La lingua giudeo-persiana, o Jidi ( /ˈdʒiːdiː/; anche scritto Dzhidi o Djudi) si riferisce ad un gruppo di dialetti parlati dagli ebrei che vivono in Iran ed ai testi giudeo-persiani (scritti con l'alfabeto ebraico). 猶太-波斯語(Judeo-Persian)是指居住在伊朗的猶太人所說的猶太方言以及所使用的猶太-波斯語文(用希伯來字母書寫)。 廣義來說,猶太-波斯語亦可以是指在整個以前廣闊的波斯帝國猶太社區中所使用的多種,包括山區及布哈里安語猶太社區(使用布哈里安語)等猶太人居住的地區。 波斯的猶太人稱他們的語言為法爾西語(Fārsi)。一些非猶太人將其稱為「幾希底語」(dzhidi也寫作“zidi”、“judi”或“jidi”),這詞是對「猶太人」的貶義稱呼。 猶太-波斯語基本上是用希伯來字母書寫的波斯語。然而,猶太-波斯語經常與伊朗猶太社區使用的其他猶太-伊朗語言以及方言相混淆,比如「猶太-希拉立語」(Judeo-Shirazi)、「猶太-哈馬達尼語」(Judeo-Hamadani)以及「猶太-卡沙尼語」(Judeo-Kashani)等之猶太人的語言。 The Judeo-Iranian languages (or dialects) are a number of related Jewish variants of Iranian languages spoken throughout the formerly extensive realm of the Persian Empire. Judeo-Iranian dialects are generally conservative in comparison with those of their Muslim neighbours. Judeo-Shirazi, for example, remains close to the language of Hafez. The languages include: Języki judeo-perskie (לשוננו) – języki lub dialekty przede wszystkim indoeuropejskie z grupy języków irańskich, używane przez Żydów w Iranie, Tadżykistanie, Rosji (w Dagestanie), w Azerbejdżanie oraz wśród emigrantów w innych krajach. Istniał też literacki język judeo-perski, obecnie wymarły, który pochodził od języka nowoperskiego i był zapisywany alfabetem hebrajskim. Szczytowy okres rozwoju tego języka to XIV w.–XVII w. Еврейско-иранские языки (еврейско-персидские диалекты) — совокупность иранских языков, используемых или использовавшихся евреями, в основном персидскими, бухарскими и афганскими евреями в Иране, Афганистане,Таджикистане, Узбекистане и соседних территориях (территория т. н. Большого Ирана), а также горскими евреями Дагестана и Азербайджана. От этих языков следует отличать тайное арго персидских евреев — (Luterā'i), являющееся фонологически, морфологически и синтаксически персидским языком, в котором значительный процент корнеслов заменён ивритским. A língua dzhidi ou judeu-persa é o conjunto de idiomas falado pelos judeus originários do atual Irã, que organizaram comunidades naquela região desde o Império Aquemênida. Judeopersa se refiere a un grupo de dialectos judíos hablados por los judíos que viven en Irán y también a textos judeopersas (escritos en alfabeto hebreo). Como término colectivo, judeopersa se refiere a una serie de lenguas judeo-iraníes habladas por comunidades judías en todo el antiguo Imperio persa. ​ Los hablantes se refieren a su idioma como Fārsi. Algunos no judíos se refieren a él como "dzhidi" (también escrito como "zidi", "judi" o "jidi"), que significa "judío" en un sentido despectivo.​ Judäo-Persisch (Judeo-Persisch, Judaeo-Persisch, Judæo-Persisch), häufig auch Judenpersisch, bezeichnet die jüdischen Sprachen bzw. Dialekte der im Iran lebenden Juden. Diese auch als Latorayi bezeichneten Dialekte werden in hebräischer Schrift geschrieben. Im engeren Sinne bezeichnet Judäo-Persisch den von Nichtjuden Dzhidi (ʤiːdiː, auch Jidi geschrieben), also „Jüdisch“, genannten Dialekt, der von den jüdischen Gemeinschaften um Teheran, Buchara und Mashhad gesprochen wird, den die Sprecher selbst aber als Farsi, also „persisch“, bezeichnen.
foaf:depiction
n25:Picture_of_Hamadan.png
dcterms:subject
dbc:Judeo-Persian_languages dbc:Endangered_Iranian_languages dbc:Jews_and_Judaism_in_Persia_and_Iran
dbo:wikiPageID
30865039
dbo:wikiPageRevisionID
1077110876
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Luflā'i dbr:Yazd dbr:Luterā'i dbr:Yazd_Province dbr:Isfahan_(city) dbr:Kerman_Province dbr:Judeo-Esfahani dbr:Kashan dbr:Kerman dbr:Dagestan dbr:Judeo-Khunsari dbr:Judeo-Nehevandi dbr:North_Caucasus dbr:Judeo-Shirazi dbr:Hebrew_alphabet dbr:Fars_Province dbr:Hafez dbr:Abyaneh dbr:Hebrew_language dbr:Borujerd dbr:Tat_language_(Caucasus) dbr:Lorestan_Province dbr:Hamadan dbr:Loanword dbr:Judaeo-Spanish dbr:Hamadan_Province dbr:Iran dbr:Judeo-Golpaygani dbr:Bukhara dbr:Judeo-Aramaic_language dbr:Jews_in_Iran dbr:Iranian_languages dbr:Juhuri_language dbr:Nahavand dbr:Jewish_languages dbc:Judeo-Persian_languages dbr:Isfahan_Province dbr:Khvansar dbr:Persian_Empire dbr:Dzhidi dbr:Bukhori dbr:Judeo-Kashani dbr:Judeo-Borujerdi dbr:Judeo-Kermani dbr:Judeo-Aramaic dbr:Judeo-Hamedani dbc:Endangered_Iranian_languages n34:Picture_of_Hamadan.png dbr:Judeo-Yazdi dbr:Yiddish dbr:Shiraz dbr:Gulpaigan dbc:Jews_and_Judaism_in_Persia_and_Iran dbr:Republic_of_Azerbaijan
dbo:wikiPageExternalLink
n7:v14f1011.html n38:judeo-iranian.html
owl:sameAs
dbpedia-de:Judäo-Persisch dbpedia-ja:ジーディ n12:فارسی_یهودی_دیلی dbpedia-it:Lingua_giudeo-persiana n15:34U7L wikidata:Q4173174 dbpedia-pms:Lenga_Dzhidi dbpedia-pt:Língua_dzhidi dbpedia-br:Djidieg dbpedia-fa:فارسیهود dbpedia-zh:猶太-波斯語 n22:Жуьгтийн-гӀажарийн_мотт dbpedia-es:Judeopersa dbpedia-fa:زبان‌های_یهودی-ایرانی wikidata:Q33367 yago-res:Judeo-Iranian_languages dbpedia-fi:Juutalaispersia freebase:m.02q5_zv dbpedia-tr:Cidi dbpedia-ca:Judeopersa dbpedia-ru:Еврейско-иранские_языки dbpedia-th:ภาษาเปอร์เซียของชาวยิว dbpedia-nl:Judeo-Perzisch dbpedia-ru:Еврейско-персидский_язык dbpedia-he:פרסית_יהודית dbpedia-id:Bahasa_Persia_Yahudi dbpedia-pl:Języki_judeo-perskie
dbp:wikiPageUsesTemplate
dbt:Reflist dbt:Dead_link dbt:Cite_book dbt:Short_description dbt:Jewish_languages dbt:Iranian_languages dbt:Ie-lang-stub dbt:More_citations_needed
dbo:thumbnail
n25:Picture_of_Hamadan.png?width=300
dbp:bot
InternetArchiveBot
dbp:date
April 2017
dbp:fixAttempted
yes
dbo:abstract
ジーディー(Dzhidi)とは別名をユダヤ・ペルシア語(ユダヤ・ペルシアご)といい、イランのユダヤ人の言語である。旧ペルシア帝国のユダヤ人社会で話される、インド=イラン系の言語や方言を包括的にジーディーと呼ぶ場合もある。狭義では、テヘランとマシュハド一帯のユダヤ人社会で話されているユダヤ訛りのペルシア語方言だけをジーディーという。トーラーの言語(ヘブライ語)に対して、ラートラーイー(Latorayi)つまり「非トーラー(の言語)」と呼ぶ場合もあるが、これは硬い表現である。 ユダヤ人の言語の中にペルシア語が流入した歴史は古く、ヘブライ語聖書にまで遡ることができる。バビロン捕囚以降の章を見ると、固有名詞や題名に、ヘブライ語やアラム語と並んでペルシア語が現れることがわかる(たとえば"dat" = "法"; "genez" = "宝"; "pardes" = "公園"などといった具合に) 。これらのペルシア語は、アケメネス朝の時代になると、ユダヤ人の語彙として永続的に使用されるようになった。 A língua dzhidi ou judeu-persa é o conjunto de idiomas falado pelos judeus originários do atual Irã, que organizaram comunidades naquela região desde o Império Aquemênida. The Judeo-Iranian languages (or dialects) are a number of related Jewish variants of Iranian languages spoken throughout the formerly extensive realm of the Persian Empire. Judeo-Iranian dialects are generally conservative in comparison with those of their Muslim neighbours. Judeo-Shirazi, for example, remains close to the language of Hafez. Like most Jewish languages, all the Judeo-Iranian languages contain great numbers of Hebrew loanwords, and are written using variations of the Hebrew alphabet. Another name used for some Judeo-Iranian dialects is Latorayi, sometimes interpreted by folk etymology as "not [the language] of the Torah". This refers to a form of the language in which the number of Hebrew and Aramaic loanwords is deliberately maximised to allow it to function as a secret code. In general, however, the number of such loanwords is small compared with that in other Jewish languages such as Yiddish or Judaeo-Spanish. The languages include: * Dzhidi (literary Judeo-Persian) * (a secret language combining an Aramaic and Hebrew vocabulary with Persian conjunctions and grammatical morphemes) * Bukhori (Judeo-Bukharic, Judeo-Tajik, the Jewish language of the distinctive Jewish community centered in Bukhara) * Judeo-Golpaygani (the Judeo-Persian language traditionally spoken in the environs of Gulpaigan and western Isfahan Province, Iran) * Judeo-Yazdi = Judeo-Kermani (spoken in the environs of Yazd and elsewhere in Yazd Province, in central Iran; in Kerman and elsewhere in Kerman Province, in south-central Iran) * Judeo-Shirazi (spoken in Shiraz and elsewhere in Fars Province, in southwestern Iran) * (spoken in Isfahan and environs, as well as elsewhere in central and southern Isfahan Province, Iran) * Judeo-Hamedani (spoken in Hamadan and elsewhere in Hamadan Province, in western Iran) * Judeo-Kashani (spoken in Kashan, Abyaneh, and elsewhere in northern Isfahan Province, in western Iran) * (a Kashani variant of ) * Judeo-Borujerdi (spoken in Borujerd and elsewhere in Lorestan Province, in western Iran) * (spoken in Nahavand and elsewhere in northern Hamadan Province, in western Iran) * (spoken in Khansar and elsewhere in far-western Isfahan Province, in western Iran) * Juhuri (Judæo-Tat) (A Jewish-Tat dialect spoken in the Republic of Azerbaijan, Dagestan (North Caucasus). * Judeo-Aramaic (not to be confused with several Jewish Neo-Aramaic languages. Еврейско-персидский язык — язык части персидских евреев, один из еврейско-иранских языков. Фактически представляет собой совокупность еврейских вариантов и регистров некоторых диалектов персидского языка. В XX веке еврейско-персидский язык был представлен в основном у евреев Тегерана и Мешхеда. Евреи остальных городов Ирана (Хамадан, Исфахан, Шираз и прочие) говорят (или говорили) на других еврейско-иранских языках. Они являются не диалектами персидского языка, а входят в группы диалектов Центрального Ирана и Фарса. Еврейско-персидский язык был языком письменности евреев исторического лингвокультурного региона, известного как «Большой Иран» (включает Иран, Афганистан, Средняя Азия, юго-восточное Закавказье) на протяжении средних веков. Древнейшие памятники еврейско-персидского языка (надписи середины VIII века из Танг-и-Азао (Афганистан) и деловой документ VIII века, сохранившийся лишь фрагментарно, из Дандан-Уйлика, Синьцзян) являются также одними из древнейших памятников персидского языка в целом. С XI по XVII век памятники еврейско-персидского языка происходит в основном из юго-западной и западной частей Ирана. Исключение представляют собой документ о продаже земли (1107, Синьцзян), 54 надгробные надписи из Гора (Афганистан), датируемые между 1189 и 1216 годами, и словарь к Библии, составленный в Гургандже (Ургенч, Средняя Азия) в 1339 году Шломо бен Шмуэлем Гурганджи. Единственным памятником еврейско-персидского языка, созданным в Закавказье, является словарь к Библии, составленный в 1459 году Моше Ширвани. Язык еврейско-персидской поэзии практически идентичен . Он отличается лишь немногочисленными лексическими заимствованиями из древнееврейского и употреблением сравнительно небольшого числа слов, построенных из древнееврейских корней с помощью персидских аффиксов. Еврейско-персидский язык переводов Библии, послебиблейской и экзегетической литературы заметно отличается от классического персидского языка и близок по ряду морфологических показателей к живым персидским диалектам того времени, а в некоторых чертах среднеперсидскому языку; его лексический фонд содержит слова иранского корнеслова, не зафиксированные в классическом персидском языке, а также гораздо более высокий процент заимствований из древнееврейского, чем язык еврейско-персидской поэзии. Своего рода промежуточным звеном между языком переводов (и экзегезы) и поэзии является язык значительного философско-религиозного сочинения XVIII века — трактата «Хаят ар-рух» («Жизнь духа»), который написал Симан-Тов Меламмед Машхади. От этих языков следует отличать тайное арго персидских евреев — лотраи, являющееся фонологически, морфологически и синтаксически персидским языком, в котором значительный процент корнеслова заменён ивритским. Еврейско-иранские языки (еврейско-персидские диалекты) — совокупность иранских языков, используемых или использовавшихся евреями, в основном персидскими, бухарскими и афганскими евреями в Иране, Афганистане,Таджикистане, Узбекистане и соседних территориях (территория т. н. Большого Ирана), а также горскими евреями Дагестана и Азербайджана. Юго-западная группа * * еврейско-персидский язык (джиди) — вариант персидского языка, язык евреев Тегерана и Мешхеда * классический еврейско-персидский язык — вариант ; был языком письменности у персидских евреев в широком смысле (Иран, Афганистан, Средняя Азия и юго-восточное Закавказье) * еврейско-таджикский язык (еврейско-бухарский, бухори) — язык бухарских евреев, вариант таджикского языка * † — вымерший еврейско-персидский диалект, существовавший в Герате (Афганистан); не имеет отношения к гилянскому языку, также часто называемому «гилеки» * Горско-еврейский язык (еврейско-татский, джуури) — язык горских евреев, диалект татского языка * Западнофарсский язык * — язык евреев Шираза (остана Фарс на юге Ирана)Северо-западная группа * Центральноиранский язык (диалекты Центрального Ирана) * тефрешское наречие: * (Judeo-Hamedani) — район Хамадана на западе Ирана, один из немногих сохранившихся еврейско-иранских диалектов; * — район Боруджерда, провинция Лурестан * — район города Нехавенд на юге остана Хамадан * северо-западное наречие: * (Judæo-Golpaygani) — район Гольпайегана на западе провинции Исфахан; практически исчез, будучи вытеснен еврейско-персидским, еврейско-хамаданским и персидским в Иране, английским в США и ивритом в Израиле * — Хонсар на западе провинции Исфахан; вариант диалекта хунсари * северо-восточное наречие: * — район Кашана на севере провинции Исфахан * юго-западное наречие: * — город Исфахан и окрестности * † — бытовал в одном из еврейских кварталов Исфахана, ныне не существующем; * юго-восточное наречие: * — район Йезда и Кермана в центре Ирана; два близких говора, так как в Керман евреи переселились из Йезда в XIX веке * Курдская подгруппа * курдского языка, используемый частью лахлухов (курдистанских евреев) в Ираке наряду с еврейско-арамейскими языками От этих языков следует отличать тайное арго персидских евреев — (Luterā'i), являющееся фонологически, морфологически и синтаксически персидским языком, в котором значительный процент корнеслов заменён ивритским. Как и все еврейские языки при письме на еврейско-иранских языках обычно используется еврейское письмо, за исключением периода с 1929 года, когда горско-еврейский и еврейско-таджикский языки в СССР использовали алфавиты на латинской, а затем (с 1938 по сию пору) — на кириллической основе. La lingua giudeo-persiana, o Jidi ( /ˈdʒiːdiː/; anche scritto Dzhidi o Djudi) si riferisce ad un gruppo di dialetti parlati dagli ebrei che vivono in Iran ed ai testi giudeo-persiani (scritti con l'alfabeto ebraico). Judeopersa se refiere a un grupo de dialectos judíos hablados por los judíos que viven en Irán y también a textos judeopersas (escritos en alfabeto hebreo). Como término colectivo, judeopersa se refiere a una serie de lenguas judeo-iraníes habladas por comunidades judías en todo el antiguo Imperio persa. ​ Los hablantes se refieren a su idioma como Fārsi. Algunos no judíos se refieren a él como "dzhidi" (también escrito como "zidi", "judi" o "jidi"), que significa "judío" en un sentido despectivo.​ El judeopersa és la llengua neopersa escrita en caràcters hebreus. El juedeo persa es dona principalment en l'àmbit de la literatura especialment a partir del segle xiii, tot i que hi ha documents judeoperses del segle VIII o a tot tardar del segle ix, especialment a Pèrsia i l'Àsia Central (Bukharà i en menor mesura Samarcanda) i al segle xix a Jerusalem quan els jueus d'Àsia central hi van emigrar. Języki judeo-perskie (לשוננו) – języki lub dialekty przede wszystkim indoeuropejskie z grupy języków irańskich, używane przez Żydów w Iranie, Tadżykistanie, Rosji (w Dagestanie), w Azerbejdżanie oraz wśród emigrantów w innych krajach. Istniał też literacki język judeo-perski, obecnie wymarły, który pochodził od języka nowoperskiego i był zapisywany alfabetem hebrajskim. Szczytowy okres rozwoju tego języka to XIV w.–XVII w. Języki lub dialekty judeo-perskie powstawały na podstawie lokalnych dialektów języka perskiego z dodatkiem zapożyczeń z języka hebrajskiego i innych języków. Tak jak inne języki żydowskie, zachowały wiele archaicznych form z języka z którego powstały. Te dialekty, wbrew nazwie, nie zawsze były dialektami irańskimi (perskimi), niekiedy powstawały z innych języków (jak np. turkmeński, uzbecki i azerski), a nazwa „judeo-perskie” oznacza, że funkcjonowały one w strefie wpływów kulturowych i politycznych Persji (Iranu). Dialekty (języki) judeo-perskie również niekiedy były zapisywane. Języki judeo-perskie są obecnie używane głównie jako języki mówione w domu i w lokalnym środowisku żydowskim. Użytkownicy tych języków z reguły są dwu-, trzy-, a nawet czterojęzyczni, tzn. dodatkowo znają np. język perski, hebrajski i aramejski. Współcześnie są to języki wymierające: w Iranie zanikły na skutek masowych wyjazdów Żydów z tego kraju, a wśród emigrantów są one wypierane przez język perski i języki urzędowe krajów osiedlenia (np. przez język hebrajski w Izraelu). W Rosji i Azerbejdżanie są one wypierane przez język rosyjski. Judeo-Perzisch (Perzisch: فارسیهود; Hebreeuws: פרסית יהודית) verwijst naar zowel een groep Joodse dialecten die gesproken wordt door de Joden die in Iran wonen als naar Joods-Perzische teksten (geschreven in het Hebreeuwse alfabet). Als een collectieve term verwijst het naar een aantal Joods-Iraanse talen die door Joodse gemeenschappen werden gesproken in het voorheen uitgebreide Achaemenidische Rijk. De sprekers verwijzen naar hun taal als Fārsi. Sommige niet-Joden noemen het dzhidi, wat in denigrerende zin 'joods' betekent. In feite is Judeo-Perzisch de Perzische taal, maar dan geschreven in het Hebreeuwse alfabet. Het wordt echter vaak verward met andere Joods-Iraanse talen en dialecten die worden gesproken door de Joodse gemeenschappen in Iran en Israël, zoals Judeo-Shirazi (gesproken in Shiraz), Judeo-Hamadani (gesproken in Hamadan) en Judeo-Kashani (gesproken in Kashan). Deze talen en dialecten bevatten een groot aantal Hebreeuwse leenwoorden. Een andere naam om Joods-Iraanse talen mee aan te duiden, is de term Latorayi, dat zich laat vertalen als 'niet de taal van de Thora'. Met andere woorden is het een vorm van geheimtaal. Dit is bij Judeo-Arabisch juist niet het geval. Aangezien Joden bijna twee eeuwen onder het Achaemenidische Rijk leefden, leenden velen van hen Perzische woorden die hebben bijgedragen aan de vormgeving van de Hebreeuwse woordenschat. Het gaat hierbij om woorden die de Israëlieten voorafgaand aan de interactie met de Perzen nog niet hadden. Hieronder staan enkele voorbeelden van leenwoorden in de Hebreeuwse taal die hun oorsprong vinden in het (Oud-)Perzisch. Judäo-Persisch (Judeo-Persisch, Judaeo-Persisch, Judæo-Persisch), häufig auch Judenpersisch, bezeichnet die jüdischen Sprachen bzw. Dialekte der im Iran lebenden Juden. Diese auch als Latorayi bezeichneten Dialekte werden in hebräischer Schrift geschrieben. Im engeren Sinne bezeichnet Judäo-Persisch den von Nichtjuden Dzhidi (ʤiːdiː, auch Jidi geschrieben), also „Jüdisch“, genannten Dialekt, der von den jüdischen Gemeinschaften um Teheran, Buchara und Mashhad gesprochen wird, den die Sprecher selbst aber als Farsi, also „persisch“, bezeichnen. Im weiteren Sinne können alle iranischen Sprachen oder Dialekte, die von den jüdischen Gemeinschaften im früheren persischen Reich gesprochen wurden, als Judäo-Persisch oder Judäo-Iranisch bezeichnet werden. 猶太-波斯語(Judeo-Persian)是指居住在伊朗的猶太人所說的猶太方言以及所使用的猶太-波斯語文(用希伯來字母書寫)。 廣義來說,猶太-波斯語亦可以是指在整個以前廣闊的波斯帝國猶太社區中所使用的多種,包括山區及布哈里安語猶太社區(使用布哈里安語)等猶太人居住的地區。 波斯的猶太人稱他們的語言為法爾西語(Fārsi)。一些非猶太人將其稱為「幾希底語」(dzhidi也寫作“zidi”、“judi”或“jidi”),這詞是對「猶太人」的貶義稱呼。 猶太-波斯語基本上是用希伯來字母書寫的波斯語。然而,猶太-波斯語經常與伊朗猶太社區使用的其他猶太-伊朗語言以及方言相混淆,比如「猶太-希拉立語」(Judeo-Shirazi)、「猶太-哈馬達尼語」(Judeo-Hamadani)以及「猶太-卡沙尼語」(Judeo-Kashani)等之猶太人的語言。
gold:hypernym
dbr:Number
prov:wasDerivedFrom
wikipedia-en:Judeo-Iranian_languages?oldid=1077110876&ns=0
dbo:wikiPageLength
6069
foaf:isPrimaryTopicOf
wikipedia-en:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judeo-Persian
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Haplogroup_T-L206_(Y-DNA)
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Haplogroup_T-M184
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Henry_Martyn
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Bukharian_(Judeo-Tajik_dialect)
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judaeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judaeo-Persian_dialects
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judaeo-Persian_languages
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judeo-Iranian
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judeo-Persian_dialect
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judeo-Persian_dialects
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judeo-Persian_languages
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judæo-Persian_dialects
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
dbr:Judæo-Persian_languages
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Judeo-Iranian_languages
dbo:wikiPageRedirects
dbr:Judeo-Iranian_languages
Subject Item
wikipedia-en:Judeo-Iranian_languages
foaf:primaryTopic
dbr:Judeo-Iranian_languages