| dbo:abstract
|
- Stanisław Pszonka (Babiński; c.1511 - 1580) of the Janina heraldic family from Babin, Poland was a Lublin judge. Between 1550 and 1560 he founded the Babin Republic (a satirical, literary, and carnival society) with and served as its burgrave. In March 1596 Pszonka took part in the synod at Bełżyce with Mikołaj Sienicki, chamberlain of Chełm; ; and . In the reign of Zygmunt August, he was summoned to a public duel by Brzostowski, but did not appear. After Stanisław Pszonka's death, his son (1562-1622), a leader of the Zebrzydowski Rebellion, took over Babin and became its burgrave. At his death, the Babin Republic passed to Jakub's son - chorąży of Chełm and later chamberlain of Lublin. Adam's death in 1677 brought about the end of the Babin Republic. According to the historian and Calvinist polemicist Stanisław Sarnicki, members of the Babin Republic - called "Babinianie" - included Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, , Mikołaj Sęp Szarzyński, and Jan Achacy Kmita. In 1837 Leonard Chodźko produced a steel engraving portrait of Stanisław Pszonka in his monumental La Pologne (Paris, 1836-1837). Other portraits include that by Jan Matejko in his oil painting of the Babin Republic, and the 1881 steel engraving by Antoni Oleszczyński, which appeared with the Variétés polonais publishing house. An anonymous poet composed Pszonka's epitaph, which Sarnicki records as follows: "Plurima si unquam debet Respublica Pszonkae. Debet in hac viridi qui requiescit humo, Namque sodalitinm sanxit fundamina cujus, Conficti absque dole sunt fuerantque tales. Cresce sodalitium, quod si tibi nostra probantur Carmina, me graemio jungito quaeso tuo." (en)
- Stanisław Pszonka z Babina, zwany Babińskim z , herbu Janina, (ur. ok. 1511, zm. 1580) – założyciel w latach 1550 – 1560 razem z Piotrem Kaszowskim Rzeczypospolitej Babińskiej, będący zarazem jej burgrabią. Wziął udział synodzie w Bełżycach w marcu 1569 roku wraz z Mikołajem Sienickim - kasztelanem chełmskim, Adamem Gorajskim, Piotrem Kaszowskim. Za czasów króla Zygmunta Augusta; Brzostowski wyzwał Stanisława Pszonkę (przez pozew z pieczęcią królewską), do pojedynku publicznego w obliczu sądu królewskiego, lecz ten się nie stawił, a Brzostowski żądał, żeby był uznany za niewinnego, lecz król wyrok zawiesił. Po śmierci Stanisława, właścicielem Babina i burgrabią Rzeczypospolitej został jego syn (1562-1622), jeden z przywódców rokoszu Zebrzydowskiego, w 1617 r., senior świecki kalwiński, przywódca Rzeczypospolitej Babińskiej, mężny rycerz, który powiększył dobra Babin o część Matczyna i pobliską Czółnę, a po nim dziedziczył jego syn - chorąży chełmski, a potem podkomorzy lubelski, (na wojnach przeciw Moskwie i Szwedom wsławiony), z którego śmiercią w 1677 r. upadła Rzeczpospolita Babińska. Sarnicki umieszcza w swoich wersetach wśród „Babinianów” (czyli bywalców w Rzeczypospolitej Babińskiej); Kochanowskiego, Reja, Trzecieckiego, Papiockiego i Sępa Szarzyńskiego Portret Stanisława Pszonki wykonał w formie stalorytu w 1837 r. Leonard Chodźko jako monumentalne dzieło "La Pologne" wydane w latach 1836-1837 w Paryżu. Praca ta miała na celu przybliżyć zachodniemu czytelnikowi historię i kulturę Polski. Stanowiła wizytówkę polskiej emigracji po Powstaniu listopadowym. Uwiecznił go też Jan Matejko, tworząc wielofigurową kompozycję (obraz olejny Rzeczpospolita Babińska, oraz w 1881 r. staloryt Antoniego Oleszczyńskiego, pochodzący z wydawnictwa Variétés polonais (Rozmaitości polskie), które ukazały się tamże w latach 1832 – 1833. Nagrobek Stanisława Pszonki, autorstwa anonimowego poety, przytacza Sarnicki w tych słowach: "Plurima si unquam debet Respublica Pszonkae. Debet in hac viridi qui requiescit humo, Namque sodalitinm sanxit fundamina cujus, Conficti absque dole sunt fuerantque tales. Cresce sodalitium, quod si tibi nostra probantur Carmina, me graemio jungito quaeso tuo." (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Stanisław Pszonka (Babiński; c.1511 - 1580) of the Janina heraldic family from Babin, Poland was a Lublin judge. Between 1550 and 1560 he founded the Babin Republic (a satirical, literary, and carnival society) with and served as its burgrave. In March 1596 Pszonka took part in the synod at Bełżyce with Mikołaj Sienicki, chamberlain of Chełm; ; and . In the reign of Zygmunt August, he was summoned to a public duel by Brzostowski, but did not appear. An anonymous poet composed Pszonka's epitaph, which Sarnicki records as follows: "Plurima si unquam debet Respublica Pszonkae. (en)
- Stanisław Pszonka z Babina, zwany Babińskim z , herbu Janina, (ur. ok. 1511, zm. 1580) – założyciel w latach 1550 – 1560 razem z Piotrem Kaszowskim Rzeczypospolitej Babińskiej, będący zarazem jej burgrabią. Sarnicki umieszcza w swoich wersetach wśród „Babinianów” (czyli bywalców w Rzeczypospolitej Babińskiej); Kochanowskiego, Reja, Trzecieckiego, Papiockiego i Sępa Szarzyńskiego Nagrobek Stanisława Pszonki, autorstwa anonimowego poety, przytacza Sarnicki w tych słowach: "Plurima si unquam debet Respublica Pszonkae. Debet in hac viridi qui requiescit humo, Namque sodalitinm sanxit fundamina cujus, (pl)
|
