| dbo:abstract
|
- Eine Eisrandlage markiert die ehemalige Front der eiszeitlichen Gletscher in Norddeutschland, welche im jeweiligen Stadium erreicht wurde. Dieser neutral klingende Begriff wurde eingeführt, da die meisten Endmoränenzüge nicht durchgehend vorhanden sind, sich aber anhand anderer Indizien der ehemalige Verlauf des Eisrandes oft noch recht gut rekonstruieren lässt. Der Begriff Eisrandlage ist daher eng mit der Glazialen Serie verbunden. Zu den Indizien für eine Eisrandlage gehören außer den vorhandenen Endmoränen:
* Im Jungmoränenland belegt das Auftreten von Toteiskesseln und Seen die Anwesenheit des Gletschers im betreffenden Gebiet.
* Sander, die ohne eine Endmoräne an nördlich gelegene Grundmoränengebiete grenzen. Die Sanderkante entspricht damit der Eisrandlage.
* Das Vorkommen von Geschiebemergel, der unter dem Eis abgelagert wird, belegt ebenfalls die vormalige Anwesenheit des Gletschers.
* Hoch gelegene Terrassen an Flüssen und Urstromtälern, die ohne die Blockierung der heute tieferen Abflusswege durch Gletschereis nicht denkbar wären. Da ganz Norddeutschland von den eiszeitlichen Gletschern landschaftlich geprägt wurde, findet man mehrere Eisrandlagen, die der Saale- und der Weichseleiszeit zugeordnet werden. Bekannte Eisrandlagen in Deutschland:
* Die Eisrandlage der , die sich vom Norden der niederländischen Stadt Zwolle bis in den Norden Magdeburgs zieht. Sie entstand im älteren Stadium (Drenthe-Stadium) der Saaleeiszeit und ist im Gelände gut zu erkennen.
* Die Haupteisrandlage während des in der Saaleeiszeit bildet heute die Haupthöhen des Südlichen Landrückens.
* Die Brandenburger Eisrandlage (nach dem Land Brandenburg) markiert das weiteste Vordringen des Inlandeises während der Weichseleiszeit.
* Die Frankfurter Eisrandlage, nach der Stadt Frankfurt (Oder), stellt einen Rückschmelzhalt des Inlandeises zwischen der Brandenburger und der Pommerschen Eisrandlage dar.
* Die Pommersche Eisrandlage ist die am kräftigsten ausgebildete Eisrandlage in Norddeutschland. Sie besitzt zudem einen fast geschlossenen Endmoränenzug. (de)
- A push moraine or pushed moraine is in geomorphology a moraine (a landform formed by glacial processes) that forms when the terminus advance of a lowland glacier pushes unstratified glacial sediment into a pile or linear ridge in front of it. A push moraine is identified by its ability to push sediment upwards from its original horizontal position. Push moraines are limited in size by the advance of a glacier front and its tendency to shear over the top of any ridge large enough to resist the movement of ice. Pushed moraines generally occur in low, flat plains at higher latitudes and were formed during the glacial stages of the Quaternary ice age. They can be up to 100 km long and several hundreds of metres in height. Pushed moraines can be found in the North American plains, in Siberia and in Northern Europe. They were formed during cool, glacial stages, when glaciers advanced and covered large parts of North America and Eurasia. In some regions pushed moraines of more than one glacial stage can be recognised, or different generations from a single glacial phase. Since new glacial advances tend to destroy older pushed moraines, most were formed during the last (110,000 to 10,000 years ago) or second-last (238,000 to 128,000 years ago) glacial advances. Today push moraines can be found anywhere an advancing glacier is pushing sediment into a ridge at the terminus. The largest push moraine in the world is the Dirt Hills in southern Saskatchewan, Canada. The hills are located about 60 kilometres south-east of city of Moose Jaw, along the Missouri Coteau. (en)
- Morena spiętrzona – rodzaj moreny czołowej lub bocznej cechujący się silnym glacitektonicznym spiętrzeniem i pofałdowaniem osadów moreny, w wyniku pchania tych osadów przez intensywnie posuwające się do przodu czoło lodowca uformowanej wskutek spiętrzenia osadów na przedpolu nasuwającego się lodowca lub lądolodu. W skład moreny spiętrzonej mogą także wchodził także wyciśnięte z podłoża, odcięte od niego, sfałdowane i wciśnięte w osad morenowy przez nasuwającą się masę lodową fragmenty podłoża. Moreny spiętrzone będące efektem działalności lodowców plejstoceńskich występują m.in. w Górach Skandynawskich w Norwegii i w Polsce, gdzie seria takich moren tworzy Wał Trzebnicki. (pl)
- Een stuwwal is een rug in het landschap, die bestaat uit door een ijstong van het landijs opgestuwd materiaal. Stuwwallen bestaan vooral uit sedimenten die al afgezet waren vóór de ijsbedekking. In Nederland bestaan stuwwallen voornamelijk uit opgestuwde zandige en grindhoudende rivierafzettingen. Deze zijn afgezet door de Rijn, Maas en oostelijke rivieren gedurende het Midden Pleistoceen. Ze verschillen daarmee van morenes, zoals die in berggebieden voorkomen. Deze bestaan namelijk volledig uit materiaal dat door ijs is meegevoerd. Wel kan er lokaal morenemateriaal (in Nederland keileem genoemd) voorkomen in een stuwwal. Vaak wordt de stuwwal geflankeerd door een depressie in het landschap. Dit is het restant van een glaciaal bekken, van waaruit de sedimenten door het ijs zijn opgedrukt. Vroeger waren de stuwwallen hoger, maar door erosie is de stuwwal afgevlakt. (nl)
|
| dbo:thumbnail
| |
| dbo:wikiPageID
| |
| dbo:wikiPageLength
|
- 2403 (xsd:nonNegativeInteger)
|
| dbo:wikiPageRevisionID
| |
| dbo:wikiPageWikiLink
| |
| dbp:wikiPageUsesTemplate
| |
| dcterms:subject
| |
| rdf:type
| |
| rdfs:comment
|
- Eine Eisrandlage markiert die ehemalige Front der eiszeitlichen Gletscher in Norddeutschland, welche im jeweiligen Stadium erreicht wurde. Dieser neutral klingende Begriff wurde eingeführt, da die meisten Endmoränenzüge nicht durchgehend vorhanden sind, sich aber anhand anderer Indizien der ehemalige Verlauf des Eisrandes oft noch recht gut rekonstruieren lässt. Der Begriff Eisrandlage ist daher eng mit der Glazialen Serie verbunden. Zu den Indizien für eine Eisrandlage gehören außer den vorhandenen Endmoränen: Bekannte Eisrandlagen in Deutschland: (de)
- A push moraine or pushed moraine is in geomorphology a moraine (a landform formed by glacial processes) that forms when the terminus advance of a lowland glacier pushes unstratified glacial sediment into a pile or linear ridge in front of it. A push moraine is identified by its ability to push sediment upwards from its original horizontal position. Push moraines are limited in size by the advance of a glacier front and its tendency to shear over the top of any ridge large enough to resist the movement of ice. Pushed moraines generally occur in low, flat plains at higher latitudes and were formed during the glacial stages of the Quaternary ice age. They can be up to 100 km long and several hundreds of metres in height. (en)
- Een stuwwal is een rug in het landschap, die bestaat uit door een ijstong van het landijs opgestuwd materiaal. Stuwwallen bestaan vooral uit sedimenten die al afgezet waren vóór de ijsbedekking. In Nederland bestaan stuwwallen voornamelijk uit opgestuwde zandige en grindhoudende rivierafzettingen. Deze zijn afgezet door de Rijn, Maas en oostelijke rivieren gedurende het Midden Pleistoceen. Ze verschillen daarmee van morenes, zoals die in berggebieden voorkomen. Deze bestaan namelijk volledig uit materiaal dat door ijs is meegevoerd. Wel kan er lokaal morenemateriaal (in Nederland keileem genoemd) voorkomen in een stuwwal. Vaak wordt de stuwwal geflankeerd door een depressie in het landschap. Dit is het restant van een glaciaal bekken, van waaruit de sedimenten door het ijs zijn opgedrukt. (nl)
- Morena spiętrzona – rodzaj moreny czołowej lub bocznej cechujący się silnym glacitektonicznym spiętrzeniem i pofałdowaniem osadów moreny, w wyniku pchania tych osadów przez intensywnie posuwające się do przodu czoło lodowca uformowanej wskutek spiętrzenia osadów na przedpolu nasuwającego się lodowca lub lądolodu. W skład moreny spiętrzonej mogą także wchodził także wyciśnięte z podłoża, odcięte od niego, sfałdowane i wciśnięte w osad morenowy przez nasuwającą się masę lodową fragmenty podłoża. (pl)
|
| rdfs:label
|
- Eisrandlage (de)
- Push moraine (en)
- Stuwwal (nl)
- Morena spiętrzona (pl)
|
| owl:sameAs
| |
| prov:wasDerivedFrom
| |
| foaf:depiction
| |
| foaf:isPrimaryTopicOf
| |
| is dbo:wikiPageWikiLink
of | |
| is foaf:primaryTopic
of | |
