| dbo:abstract
|
- Pròcul (Proculus), (mort c. 281) va ser un usurpador romà, un dels «pretendents menors», segons la Història Augusta, que va prendre el porpra contra l'emperador Probe en 280, encara que això es discuteix. Probablement Pròcul tenia una connexió familiar amb els francs, amb els quals va tornar inútilment quan la seva oferta pel poder imperial va fallar. Era nadiu d'Albingaunum (l'actual Albenga, a Ligúria). Tot i que era considerat noble, els seus avantpassats havien sigut bandits i van ser la font de la seva gran riquesa. Pròcul va ser capaç d'armar 2000 esclaus dels seus propis latifundis després d'apoderar-se del poder imperial a Occident. Estava casat amb una dona anomenada Vituriga, coneguda amb el malnom de «Samsó» per les seves capacitats (considerada «poc femenina» pel autor del segle IV de la Història Augusta), i en el moment de la usurpació tenia un fill, Herennianus, de quatre anys. Pròcul era un soldat ambiciós i havia manat més d'una legió com tribú. Quan en 280 va ser preguntat per la gent de Lugdunum (l'actual Lió, a França), que havia començat una rebel·lió contra l'emperador Probe per a prendre la porpra, va acceptar i es va proclamar emperador junt amb Bonós. En tornar de combatre contra els sassànides a Síria, Probe va obligar a Pròcul a retirar-se cap al nord. Després de no trobar suport entre els francs, va ser traït i lliurat a Probe. Probe va matar a Pròcul (c. 281), però va salvar la seva família «amb la seva moderació acostumada, i va salvar la fortuna i la vida de les seves famílies innocents» (Gibbon, I.12), que va romandre a Albingaunum, declarant, segons la Historia Augusta, que «no desitjaven ni ser prínceps ni bandolers». Existeix una carta de Pròcul que va ser citada per Gibbon i que potser és fictícia però, tanmateix, interessant. Comença amb una aparent presumpció sobre la seva proesa sexual: «De Pròcul al seu amic Mecià, salutacions. He pres cent verges de Sarmàtia. D'elles, em vaig aparellar amb deu en una sola nit, i amb totes elles, que estaven sota el meu poder, en un termini de quinze dies». Gibbon comenta de Pròcul i del seu co-usurpador Bonós, un gran bevedor, que «el mèrit distingit d'aquests dos oficials era les seves respectives habilitats, la d'un que tenia en els combats de Bacus, de l'altre en aquells de Venus». (ca)
- Proculus († 281) war ein römischer Usurpator, der sich im Jahr 280/81 möglicherweise zusammen mit Bonosus gegen Kaiser Probus erhoben hat und für wenige Wochen regierte. (de)
- Tito Elio Próculo (en latín, Titus Aelius Proculus, muerto en 281) fue un usurpador romano, uno de los «pretendientes menores» según la falsa biografía de la Historia Augusta; tomó la púrpura en contra del emperador Probo en 280. (es)
- Proculus est un usurpateur romain qui s'est proclamé empereur contre Probus en 281, peut-être à Lugdunum (Lyon) ou à Cologne. Il n'est connu que par quelques mots des abréviateurs romains et une courte biographie de l’Histoire Auguste. La brièveté de son règne et la rareté de ses possibles émissions monétaires ont suscité à la Renaissance l'intérêt des numismates, et provoqué la diffusion de fausses monnaies, sous la dénomination impériale « Titus Aelius Proculus », reprise par les historiens. Toujours à la Renaissance, certains exploits attribués à Proculus excitent la verve rabelaisienne. La perception de son bref règne change à partir du XIXe siècle, avec la critique historique de l'Histoire Auguste, où sa biographie est reconnue comme fantaisiste, tandis que les experts numismatiques récusent comme fausses les monnaies au nom de Titus Aelius Proculus. La découverte à la fin du XXe siècle d'une unique monnaie authentifiée, puis d'une seconde, confirme toutefois l'usurpation de Proculus en Gaule, comme seul fait historique avéré. (fr)
- Proculus (died c. 281) was a Roman usurper, one of the "minor pretenders" according to Historia Augusta, who would have taken the purple against Emperor Probus in 280. This is now disputed. Probably Proculus had family connection with the Franks, to whom he turned in vain when his bid for imperial power was failing. He was a native of Albingaunum (modern Albenga in Liguria in north-west Italy). Though he was accounted a noble, his ancestors had been brigands and were the source of his vast wealth. Proculus was able to arm 2000 slaves of his own latifundia after seizing imperial office in the West. He was married to a woman named Vituriga, who was given the nickname "Samso" for her capabilities (considered "unwomanly" by the fourth century author of Historia Augusta), and at the time of his usurpation, he had one son, Herennianus, aged four. Proculus was an ambitious soldier, who had commanded more than one legion as tribune; when in 280 he was asked by the people of Lugdunum (Lyon) who had started a rebellion against Emperor Probus to take the purple, he accepted, proclaiming himself joint emperor with Bonosus. "He was, nevertheless, of some benefit to the Gauls, for he crushed the Alamanni — who then were still called Germans — and not without illustrious glory, though he never fought save in brigand-fashion" (Historia Augusta) On his return from fighting the Sassanids in Syria, Probus forced Proculus to retreat north. After failing to find support among the Franks, he was betrayed by them and handed over to Probus. Probus had Proculus killed (ca. 281), but spared his family " with his accustomed moderation, and spared the fortunes as well as the lives of their innocent families," (Gibbon, I.12) who remained at Albingaunum, declaring, according to Historia Augusta, that they wished neither to be princes nor brigands. There exists a letter by Proculus that was cited by Gibbon and that is perhaps fictitious, but notable regardless. It begins with an apparent boast about his sexual prowess: "From Proculus to his kinsman Maecianus, greeting. I have taken one hundred maidens from Sarmatia. Of these I mated with ten in a single night..." Gibbon comments of Proculus and his co-usurper Bosunus, a heavy drinker, that the "distinguished merit of those two officers was their respective prowess, of the one in the combats of Bacchus, of the other in those of Venus". (en)
- Proculo (Albenga ?, ... – 281 circa) è stato uno degli usurpatori dell'imperatore romano Probo, la cui ribellione sorse nelle province occidentali intorno all'anno 280.Il nome latino: Titus Aelius Proculus non è autentico, viene dalle false monete descritte nelle 1579 dall'Hubert Goltz e della ripetizione di questo nome fatta dalle numismatichi seguenti. (it)
- Proculus (+ ca. 281) was een Romeins usurpator, een van de "mindere pretendenten" volgens de Historia Augusta; hij nam in 280 het purper aan tegen keizer Probus. Hij werd tot keizer uitgeroepen in Colonia Agrippina (Keulen) met troepen vanuit de omgeving van Lugdunum (Lyon), samen met Quintus Bonosus, die zich bij hem had aangesloten. Vermoedelijk had Proculus familiebanden met de Franken, tot dewelke hij zich tevergeefs richtte toen zijn greep naar de keizerlijke macht leek te falen. Hij was afkomstig uit (het huidige Albenga in Ligurië). Hoewel hij werd beschouwd als iemand van adel, zouden zijn voorouders bandieten zijn geweest en hadden zij gezorgd dat hij in enorme rijkdom kon leven. Proculus was in staat om 2000 slaven van zijn eigen latifundia te bewapenen nadat hij het keizersambt had opgeëist in het Westen. Hij was getrouwd met een vrouw genaamde Vituriga, wier bijnaam "Samso" verwees naar haar capaciteiten (als "onvrouwelijk" beschouwd door de derde-eeuwse auteur van de Historia Augusta). en ten tijde van zijn coup had hij een vierjarige zoon, Herennianus. Tijdens zijn terugkeer van de gevechten tegen de Sassaniden in Syria, dwong Probus Proculus zich noordwaarts terug te trekken. Nadat hij er niet in was geslaagd om de steun van de Franken te krijgen, werd hij door hen verraden en overgeleverd aan Probus. Probus liet Proculus doden (ca. 281), maar spaarde Proculus' familie "met zijn gebruikelijke gematigdheid en spaarde het fortuin evenals het leven van hun onschuldige families" die in Albingaunum bleef, die verklaarden, aldus de Historia Augusta, dat zij noch prinsen noch bandieten wensten te zijn. Er is een brief van Proculus overgeleverd die werd geciteerd door Gibbon en vermoedelijk fictief is, maar niettemin interessant om ons een beeld te vormen hoe men over hem dacht: Proculus Maeciano adfini salutum dicit. centum ex Sarmatia virgines cepi, ex his una nocte decem inivi; omnes tamen, quod in me erat, mulieres intra dies quindecim reddidi. (nl)
- Prokulus, Proculus (zm. 281) – na zachodzie cesarstwa za panowania cesarza rzymskiego Probusa (ok. 280 roku). Pochodzenia frankońskiego, doświadczony dowódca wojskowy z Albingaunum. Miał żonę o imieniu Samso i syna Herennianusa. W 280 roku mieszkańcy Lugdunum zaproponowali mu przejęcie władzy cesarskiej w obawie przed działaniami cesarza Probusa. Prokulus miał uzbroić do walk 2 tysiące niewolników, jednak Probus wraz z wojskiem wycofanym z Syrii zmusił go do wycofania się na północ i do przekazania władzy, by ostatecznie w 281 doprowadzić do jego śmierci. (pl)
- Próculo (em latim: Proculus) foi um usurpador romano contra o imperador Probo, um dos "pretendentes menores" segundo a pouco confiável "História Augusta", em 280. (pt)
- Прокул (лат. Titus? Aelius? Proculus; Тит? Элий? Прокул) — римский император-узурпатор в 280 году. (ru)
- Прокул (лат. Proculus; ?, Альбінгавн — 281, ?) — (претендент на трон) у 280 році, за часів імператора Проба. Після провалу повстання був убитий. Основним джерелом інформації щодо Прокула є ненадійна «Історія Августів». (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Proculus († 281) war ein römischer Usurpator, der sich im Jahr 280/81 möglicherweise zusammen mit Bonosus gegen Kaiser Probus erhoben hat und für wenige Wochen regierte. (de)
- Tito Elio Próculo (en latín, Titus Aelius Proculus, muerto en 281) fue un usurpador romano, uno de los «pretendientes menores» según la falsa biografía de la Historia Augusta; tomó la púrpura en contra del emperador Probo en 280. (es)
- Proculo (Albenga ?, ... – 281 circa) è stato uno degli usurpatori dell'imperatore romano Probo, la cui ribellione sorse nelle province occidentali intorno all'anno 280.Il nome latino: Titus Aelius Proculus non è autentico, viene dalle false monete descritte nelle 1579 dall'Hubert Goltz e della ripetizione di questo nome fatta dalle numismatichi seguenti. (it)
- Prokulus, Proculus (zm. 281) – na zachodzie cesarstwa za panowania cesarza rzymskiego Probusa (ok. 280 roku). Pochodzenia frankońskiego, doświadczony dowódca wojskowy z Albingaunum. Miał żonę o imieniu Samso i syna Herennianusa. W 280 roku mieszkańcy Lugdunum zaproponowali mu przejęcie władzy cesarskiej w obawie przed działaniami cesarza Probusa. Prokulus miał uzbroić do walk 2 tysiące niewolników, jednak Probus wraz z wojskiem wycofanym z Syrii zmusił go do wycofania się na północ i do przekazania władzy, by ostatecznie w 281 doprowadzić do jego śmierci. (pl)
- Próculo (em latim: Proculus) foi um usurpador romano contra o imperador Probo, um dos "pretendentes menores" segundo a pouco confiável "História Augusta", em 280. (pt)
- Прокул (лат. Titus? Aelius? Proculus; Тит? Элий? Прокул) — римский император-узурпатор в 280 году. (ru)
- Прокул (лат. Proculus; ?, Альбінгавн — 281, ?) — (претендент на трон) у 280 році, за часів імператора Проба. Після провалу повстання був убитий. Основним джерелом інформації щодо Прокула є ненадійна «Історія Августів». (uk)
- Pròcul (Proculus), (mort c. 281) va ser un usurpador romà, un dels «pretendents menors», segons la Història Augusta, que va prendre el porpra contra l'emperador Probe en 280, encara que això es discuteix. Pròcul era un soldat ambiciós i havia manat més d'una legió com tribú. Quan en 280 va ser preguntat per la gent de Lugdunum (l'actual Lió, a França), que havia començat una rebel·lió contra l'emperador Probe per a prendre la porpra, va acceptar i es va proclamar emperador junt amb Bonós. (ca)
- Proculus est un usurpateur romain qui s'est proclamé empereur contre Probus en 281, peut-être à Lugdunum (Lyon) ou à Cologne. Il n'est connu que par quelques mots des abréviateurs romains et une courte biographie de l’Histoire Auguste. La brièveté de son règne et la rareté de ses possibles émissions monétaires ont suscité à la Renaissance l'intérêt des numismates, et provoqué la diffusion de fausses monnaies, sous la dénomination impériale « Titus Aelius Proculus », reprise par les historiens. (fr)
- Proculus (died c. 281) was a Roman usurper, one of the "minor pretenders" according to Historia Augusta, who would have taken the purple against Emperor Probus in 280. This is now disputed. Probably Proculus had family connection with the Franks, to whom he turned in vain when his bid for imperial power was failing. He was a native of Albingaunum (modern Albenga in Liguria in north-west Italy). Though he was accounted a noble, his ancestors had been brigands and were the source of his vast wealth. Proculus was able to arm 2000 slaves of his own latifundia after seizing imperial office in the West. He was married to a woman named Vituriga, who was given the nickname "Samso" for her capabilities (considered "unwomanly" by the fourth century author of Historia Augusta), and at the time of his (en)
- Proculus (+ ca. 281) was een Romeins usurpator, een van de "mindere pretendenten" volgens de Historia Augusta; hij nam in 280 het purper aan tegen keizer Probus. Hij werd tot keizer uitgeroepen in Colonia Agrippina (Keulen) met troepen vanuit de omgeving van Lugdunum (Lyon), samen met Quintus Bonosus, die zich bij hem had aangesloten. Er is een brief van Proculus overgeleverd die werd geciteerd door Gibbon en vermoedelijk fictief is, maar niettemin interessant om ons een beeld te vormen hoe men over hem dacht: (nl)
|
.jpg?width=300)
.jpg){kind=link}