| dbo:abstract
|
- Precaria/Prekarie ist nach Gerhard Köbler im Frühmittelalter eine Leihe von Grundstücken. Sie gewährt dem Leihenehmer ein Nutzungsrecht und dem Leihegeber eine Gegenleistung (Abgabe, Dienst). Sie kann frei widerruflich, auf Zeit vereinbart oder vererblich sein. Das Leihegut kann vom Leihenehmer stammen (sog. precaria oblata), vom Leihegeber (sog. precaria data) oder zu je einem Teil von beiden (sog. precaria remuneratoria). Ein Zusammenhang mit dem lateinischen precarium ist unsicher. Sie war im frühen Mittelalter verbreitet, da sie auf älteste Praxis schon im republikanischen Rom zurückgeht. Der Begriff ist möglicherweise abgeleitet aus dem spätlateinischen Substantiv „precarium“ (= Lehensgut (Land)), welches auf das lateinische Adjektiv „precarius“ (= erbeten, auf Widerruf) gewährt zurückgeht und neben dem im Singular defektiven Substantiv „preces“ (= Bitte, Ersuchen) steht. Durch Kriegsdienst, Unglücksfälle, Naturkatastrophen oder hohe Geldbußen (Lex Salica) sahen vom Ruin bedrohte Bauern in der Leihe einen Ausweg. Der Beliehene war zu Natural- und Geldabgaben, oft auch zu Frondiensten verpflichtet und stellte sich unter den Schutz des Lehnsherren. Der Schützende wurde zum Herrn des Beschützten, den er in Gerichtssachen vertrat. Das von Bauern einem Grundherren oder dem Klerus geschenkte Land wurde meist als Prekarie an den Schenker zurückgegeben.Die prekarische Leihe diente im Mittelalter oft zur Versorgung des Leihgebers, der seinen Besitz nicht mehr selbst verwalten konnte. (de)
- Precariedad, posesión precaria, ocupación precaria, tenencia precaria o simplemente precario (del latín: precarĭus ‘preces, ruego, súplica’), es una institución jurídica común entre los países descendientes del Derecho continental que consiste en un hecho jurídico en el que una o más personas se sirven gratuitamente de un bien ajeno sin un título legítimo que justifique su goce y por ignorancia o mera tolerancia de su dueño. La institución es de origen romano, donde se la trataba como una situación posesoria especial, por medio de la cual una persona disfrutaba gratuitamente de un bien extraño aunque con el inconveniente de que podía ser desposeída en cualquier instante, vale decir, el término de su disfrute quedaba al entero arbitrio de su propietario. Esta institución ha adquirido notoriedad en la ciudadanía a partir de fines del siglo XX a propósito de los altisonantes desalojos producidos a los integrantes del movimiento Okupa, una ONG con la presencia más considerable en América y Europa que se ha apoderado de terrenos deshabitados o viviendas abandonadas para utilizarlas generalmente como lugares de reunión, centros culturales o de esparcimiento. Desde el punto de vista procesal, también se le denomina «precario» a la acción jurisdiccional que tiene por finalidad proteger al propietario de un inmueble frente a la ocupación irregular, por medio del lanzamiento o desalojo del morador que habita de facto en él. (es)
- Au Moyen Âge, la précaire est une terre concédée en bénéfice par un supérieur à un inférieur (un vassal par exemple), à la demande (« prière ») expresse de cet inférieur. Le contrat est établi pour une durée limitée et cesse à la mort du bénéficiaire, ou de ses proches (épouse, enfants). Ce type de contrat a notamment été utilisé entre le IXe siècle et le XIe siècle par les monastères, qui mettaient une tenure à la disposition d'un laïc, qui abandonnait en échange une partie de ses biens, et s'acquittait chaque année d'un cens recognitif. Sous Charles Martel, des terres ecclésiastiques sont distribuées aux leudes, à la demande du roi, pour s'assurer leur soutien. Les historiens, qui parlent alors de precaria in verbo regis y voient le début de la féodalité en France. (fr)
- The precarium (plural precaria)—or precaria (plural precariae) in the feminine form—is a form of land tenure in which a petitioner (grantee) receives a property for a specific amount of time without any change of ownership. The precarium is thus a free gift made on request (or precarius, whence "prayer") and can be revoked. The grantor can reclaim the land and evict the grantee at any time, and the grantee's hold on the land is said to be "precarious". (The adjectival form "precarial" is also used.) The precarium arose in the late Roman Empire. In the Middle Ages it became a legal fiction, and the two parties usually signed a contract specifying the rent or services owed by the petitioner. Some precaria eventually became hereditary fiefs. In the Merovingian period the feminine form (singular precaria) became common, but in the eighth century the term beneficium began to replace precarium, although the institutions were practically identical. (en)
- Het precarium (de geijkte vorm van grondlening in Rome) was een rechtsverhouding in het oude Rome tussen patronus en cliens (of in dit geval), die een preces ("bede") richtte tot de grondeigenaar (d.i. de patronus). Dit blijft gelden tot de opzeg door de eigenaar, maar zal door het interdictum de Precaria possessione of interdictum de Precario van de praetor tegen derden beschermd worden. (nl)
- Prekarium, l.m. prekaria (łac. precarium od prex dpn. preces 'prośba') – rodzaj umowy, w wyniku której następowało przekazanie drugiej osobie ziemi, jakiejś rzeczy lub prawa w użytkowanie, z zastrzeżeniem zwrotu na każde wezwanie, ponieważ przekazanie takie następowało najczęściej na prośbę przyjmującego, stąd nazwa instytucji. Potocznie to także teren uzyskany na mocy tej umowy. Prekaria wywodzą się z prawa rzymskiego. Był to rodzaj bezpłatnego użyczenia rzeczy materialnej, którą pożyczający musiał zwrócić bezzwłocznie na żądanie użyczającego. Takie użyczenie nie podlegało ochronie prawnej i łączyło się z pewnym ryzykiem dla obu stron. W nowej formie prekaria odrodziły się w państwie Franków i rozprzestrzeniły w całej feudalnej Europie. Początkowo nie spisywano żadnej umowy, a zakres gwarancji i obowiązków był różny. Stopniowo dopracowano pewne standardy umów i zakres wzajemnych relacji. Pomijając szczegóły, wyróżnia się trzy rodzaje prekarii: 1.
* Precaria data (łac. datus 'dany') – stosowanie ich wynikało z kryzysu początkowego państwa i trudności podatkowo-monetarnych. Zarówno władca, jak i Kościół dysponowali dużymi obszarami ziemi - pustkami, które nie przynosiły zysku. Przy czym władca miał tego typu problemy w początkach państwa, a Kościół znacznie później (XI/XII w.), kiedy został obdarowany częścią ziemi, nadanej przez króla rycerzom. Przypadało to już na czasy umów pisanych. Stąd być może wrażenie, że prekaria data stosowano w dobrach kościelnych i prawie wyłącznie do niższych warstw. Faktycznie, w przypadku rycerzy formy prekarium używano rzadko/niechętnie ze względu na proszalny (mało honorowy) charakter relacji. Okazując wdzięczność lub pozyskując stronników, książę/król nadawał ziemię na zasadzie beneficjum, przy okazji kreując zależność suweren – wasal. Ziemię na zasadzie prekariów otrzymywały warstwy niższe - zasadźcy i pojedynczy chłopi. Król zyskiwał stały dochód w postaci opłaty za użytkowanie (czynszu) oraz określoną ilość usług (pomoc przy budowie, przewóz drewna itp). 2.
* Precaria oblata (łac. oblatus 'ofiarowany') – przekazanie ziemi Kościołowi miało charakter symboliczny i wynikało z wiary, że takie postępowanie zapewni pomyślność. Przykładem tego typu umowy może być dokument „Dagome iudex” wystawiony przez Mieszka I. Za dość złudną opiekę płacono realnym pieniądzem (świętopietrze). 3.
* Precaria remuneratoria – proszący przekazywał swoją ziemię, za co otrzymywał od proszonego często większy kawałek. Ziemia była własnością oddającego tylko do jego śmierci. Później jego rodzina mogła tę ziemię uprawiać dziedzicznie, mogła ją też opuścić (zachowywała wolność osobistą), ale samej ziemi nie można było już odzyskać, przechodziła na własność proszonego. Wobec umowy typu precaria data pójście na taki układ może wydawać się dziwne. Wbrew pozorom w ówczesnych warunkach mogło to być rozwiązanie bardzo korzystne. Taka treść umowy mogła wynikać z dwu sytuacji. Pierwsza była całkiem jasna i prozaiczna. Wskutek jakichś długów lub nadmiernej dzietności dotychczas uprawiana działka przestała wystarczać. Pójście na umowę pozwalało poprawić swoje warunki życia, a przy tym nic nie zmieniając (ziemia, dom pozostawały w tym samym miejscu, co więcej dorastające dzieci „swoich” łatwiej mogły dostać kolejną prekarię).Druga sytuacja jest bardziej złożona. Rozwój zależności feudalnych wkrótce doprowadził do tego, że pierwotnie wolni ludzie popadali w zależność. Zamożni panowie czynili poddanymi zarówno pracujących na roli, jak i rycerzy. W pierwszej kolejności w zależności popadali rycerze i chłopi mający najlepsze kawałki ziemi, ale wkrótce w kręgu zainteresowania znaleźli się też ci osiedleni na gorszej ziemi, na uboczu. Drobni rycerze dodatkowo mogli popadać w zależności przy okazji nieudanych wypraw wojennych, przegranych turniejów czy przez wybranie stronnictwa, które przegrało walkę wewnętrzną i nie znalazło się w stronnictwie władcy. Niezadowoleni rycerze mogli udać się na dwory wschodniej Europy i za zasługi dorobić się majątku. Póki istniały pustki, także chłopi mogli uciec i jako wolni ludzie uzyskać wieczystą dzierżawę. W pewnym momencie skończyły się takie możliwości. Każdy rycerz na zachodzie Europy musiał być czyimś wasalem, każdy chłop zarówno na Zachodzie, jak i na Wschodzie musiał mieć zwierzchniego pana (tylko od jego dobrej woli zależał stopień zależności, umowy można było złamać). Ratunkiem przed popadnięciem w niewolę dla siebie i całej rodziny okazały się prekaria. Wolny rycerz składał prośbę do najbliższego, a zarazem najsilniejszego możnowładcy i w zamian za pewne świadczenia ze swej strony zachowywał swój majątek, a równocześnie zyskiwał opiekuna, użytecznego w razie najazdu sąsiada lub w razie dostania się do niewoli podczas wyprawy wojennej.Można było szukać opieki ze strony Kościoła, ale taka opieka była dla rycerza nieopłacalna. Kościół potępiał turnieje (p też. Pokój Boży), wyprawy wojenne (oprócz dalekich na „pogan” czy bliższych „przeciw heretykom”), a za zasługi wojenne nie nagradzał. Za to chłopom bardziej opłacało się szukać opieki ze strony Kościoła. Zwierzchność kościelna była zwykle daleko, raczej dotrzymywała umów, a pobliski możnowładca nie ważył się tratować ziemi kościelnej podczas polowania. Za niewielki czynsz i pomoc fizyczną chłop zyskiwał opiekuna i pomoc, dziedziczną dzierżawę ziemi przy zachowaniu wolności. Możnowładca mógł się nie zgodzić, ale wyrażając zgodę, zyskiwał to, co chciał na drodze pokojowej, a przy tym mógł liczyć na wdzięczność i lojalność proszącego. (pl)
- Прека́рий, устар. прека́рия (лат. precarium нечто данное во временное пользование, от лат. precarius временный, преходящий) — условное земельное держание в эпоху Средневековья, которое крупный земельный собственник передавал в пользование (на несколько лет или пожизненно) безземельному либо малоземельному человеку по его письменной просьбе, за что получатель земли (прекарист) должен был платить оброк, в некоторых случаях — выполнять барщину в пользу собственника. Механизм возникновения крепостного права в Европе. Прекарий был самым распространённым способом втягивания свободных крестьян в феодальную зависимость. Прекарист, отказавшись от права собственности на землю, превращался в держателя, попадая таким образом в поземельную зависимость. Прекарий получил особенно широкое распространение в VIII—IX вв. Поскольку он представлял собой двустороннюю сделку, то сохранившиеся грамоты, оформлявшие прекарные отношения, назывались либо прекарными (если они были составлены от имени лица, который просит предоставить ему прекарий), либо престарными (если составлялись от имени земельного собственника, передающего прекарий). Существовало несколько видов прекария:
* данный, при котором собственник земли предоставлял просителю свою землю;
* предоставленный, при котором мелкий собственник земли под давлением обстоятельств (нужда, применение силы со стороны крупного собственника земли) передавал право собственности на свою землю (то есть дарил свою землю) крупному земельному собственнику (чаще церкви), а затем получал эту же землю обратно, но уже в качестве прекария (пожизненно или наследственно на одно-два поколения);
* с вознаграждением, когда крупный земельный собственник добавлял к предоставленному прекарию дополнительный участок земли (чаще из необработанных земель), то есть прекарист получал в пользование не только свою бывшую землю, но и дополнительный участок от верховного собственника. Этот тип прекария был распространён на землях церкви. В VIII—IX вв. наряду с крестьянами в качестве прекаристов часто выступали мелкие вотчинники. В таком случае прекарий служил для оформления складывавшихся поземельных отношений внутри класса феодалов. (ru)
- Прекарій (від лат.Preces- прохання) - умовне земельне володіння в епоху раннього Середньовіччя, яке великий земельний власник передавав у користування (на кілька років або довічно) безземельній або малоземельній людині на його письмове прохання, за що одержувач землі (прекарист) повинен був платити оброк, в деяких випадках - виконувати панщину на користь власника. Механізм виникнення кріпосного права в Європі. Існувало кілька видів прекарія:
* Даний, при якому власник землі надавав прохачеві свою землю;
* Наданий, при якому дрібний власник землі під тиском обставин (потреба, застосування сили з боку великого власника землі) передавав право власності на свою землю (тобто дарував свою землю) великому земельному власнику (частіше церкві), а потім отримував цю ж землю назад, але вже як прекарій (довічно або спадково на одне-два покоління);
* З винагородою, коли великий земельний власник додавав до наданого прекарія додаткову ділянку землі (частіше з необроблених земель), тобто прекарист отримував у користування не тільки свою колишню землю, а й додаткову ділянку від верховного власника. Цей тип прекарія був поширений на землях церкви. Прекарій був найпоширенішим способом втягування вільних селян в феодальну залежність. , відмовившись від права власності на землю, перетворювався в утримувача, потрапляючи таким чином в земельну залежність. Прекарій отримав особливо широке поширення у VIII-IX ст. Оскільки він являв собою двосторонню угоду, то збережені грамоти, що оформляли прекарні відносини, називалися або прекарні(якщо вони були складені від імені особи, який просить надати йому прекарій), або престарними(якщо складалися від імені земельного власника, що передає прекарій). У VIII-IX ст. поряд з селянами як прекаристи часто виступали дрібні вотчинники. У такому випадку прекарій служив для оформлення земельних відносин всередині класу феодалів. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Het precarium (de geijkte vorm van grondlening in Rome) was een rechtsverhouding in het oude Rome tussen patronus en cliens (of in dit geval), die een preces ("bede") richtte tot de grondeigenaar (d.i. de patronus). Dit blijft gelden tot de opzeg door de eigenaar, maar zal door het interdictum de Precaria possessione of interdictum de Precario van de praetor tegen derden beschermd worden. (nl)
- Precaria/Prekarie ist nach Gerhard Köbler im Frühmittelalter eine Leihe von Grundstücken. Sie gewährt dem Leihenehmer ein Nutzungsrecht und dem Leihegeber eine Gegenleistung (Abgabe, Dienst). Sie kann frei widerruflich, auf Zeit vereinbart oder vererblich sein. Das Leihegut kann vom Leihenehmer stammen (sog. precaria oblata), vom Leihegeber (sog. precaria data) oder zu je einem Teil von beiden (sog. precaria remuneratoria). Ein Zusammenhang mit dem lateinischen precarium ist unsicher. Sie war im frühen Mittelalter verbreitet, da sie auf älteste Praxis schon im republikanischen Rom zurückgeht. (de)
- Precariedad, posesión precaria, ocupación precaria, tenencia precaria o simplemente precario (del latín: precarĭus ‘preces, ruego, súplica’), es una institución jurídica común entre los países descendientes del Derecho continental que consiste en un hecho jurídico en el que una o más personas se sirven gratuitamente de un bien ajeno sin un título legítimo que justifique su goce y por ignorancia o mera tolerancia de su dueño. La institución es de origen romano, donde se la trataba como una situación posesoria especial, por medio de la cual una persona disfrutaba gratuitamente de un bien extraño aunque con el inconveniente de que podía ser desposeída en cualquier instante, vale decir, el término de su disfrute quedaba al entero arbitrio de su propietario. (es)
- The precarium (plural precaria)—or precaria (plural precariae) in the feminine form—is a form of land tenure in which a petitioner (grantee) receives a property for a specific amount of time without any change of ownership. The precarium is thus a free gift made on request (or precarius, whence "prayer") and can be revoked. The grantor can reclaim the land and evict the grantee at any time, and the grantee's hold on the land is said to be "precarious". (The adjectival form "precarial" is also used.) The precarium arose in the late Roman Empire. In the Middle Ages it became a legal fiction, and the two parties usually signed a contract specifying the rent or services owed by the petitioner. Some precaria eventually became hereditary fiefs. In the Merovingian period the feminine form (singul (en)
- Au Moyen Âge, la précaire est une terre concédée en bénéfice par un supérieur à un inférieur (un vassal par exemple), à la demande (« prière ») expresse de cet inférieur. Le contrat est établi pour une durée limitée et cesse à la mort du bénéficiaire, ou de ses proches (épouse, enfants). Ce type de contrat a notamment été utilisé entre le IXe siècle et le XIe siècle par les monastères, qui mettaient une tenure à la disposition d'un laïc, qui abandonnait en échange une partie de ses biens, et s'acquittait chaque année d'un cens recognitif. (fr)
- Prekarium, l.m. prekaria (łac. precarium od prex dpn. preces 'prośba') – rodzaj umowy, w wyniku której następowało przekazanie drugiej osobie ziemi, jakiejś rzeczy lub prawa w użytkowanie, z zastrzeżeniem zwrotu na każde wezwanie, ponieważ przekazanie takie następowało najczęściej na prośbę przyjmującego, stąd nazwa instytucji. Potocznie to także teren uzyskany na mocy tej umowy. (pl)
- Прекарій (від лат.Preces- прохання) - умовне земельне володіння в епоху раннього Середньовіччя, яке великий земельний власник передавав у користування (на кілька років або довічно) безземельній або малоземельній людині на його письмове прохання, за що одержувач землі (прекарист) повинен був платити оброк, в деяких випадках - виконувати панщину на користь власника. Механізм виникнення кріпосного права в Європі. Існувало кілька видів прекарія: (uk)
- Прека́рий, устар. прека́рия (лат. precarium нечто данное во временное пользование, от лат. precarius временный, преходящий) — условное земельное держание в эпоху Средневековья, которое крупный земельный собственник передавал в пользование (на несколько лет или пожизненно) безземельному либо малоземельному человеку по его письменной просьбе, за что получатель земли (прекарист) должен был платить оброк, в некоторых случаях — выполнять барщину в пользу собственника. Механизм возникновения крепостного права в Европе. Существовало несколько видов прекария: (ru)
|
