| dbo:abstract
|
- La crisi del comença l'any 2015 degut a la doble elecció de 5 jutges per part dels diputats de la VIIa i VIIIa legislatura de la Dieta. Aquesta situació desemboca en una crisi que fa sortir al carrer milers de manifestants per reclamar democràcia vist que, i així ho informa la premsa, aquesta doble elecció és fruit d'una reforma del tribunal que està pensada per provocar-ne la paràlisi. (ca)
- Krize polského Ústavního soudu je politický spor v Polsku, který vznikl na základě nového Zákona o ústavním soudu z června 2015. Ten obsahoval článek nařizující stávajícímu parlamentu, ve kterém tvořila většinu Občanská platforma (Platforma Obywatelska), jmenovat všechny nástupce ústavních soudců, kterým končilo funkční období v roce 2015. To zahrnovalo i jmenování nástupce soudců, kteří odstupovali až po začátku volebního období nového parlamentu. Nově zvolená vítězná strana Právo a spravedlnost (Prawo i Sprawiedliwość) následně uvedla v platnost novelu zákona, která jí umožnila nominovat všech pět soudců nastupujících v roce 2015, včetně tří, kteří nastupovali před novými volbami. Po těchto událostech následovalo několik protichůdných rozhodnutí ze strany Ústavního soudu i polského parlamentu, která vedla k nejistotě v otázce pravomocí Ústavního soudu a značnému ztížení jeho efektivního fungování. (cs)
- Die Verfassungskrise in Polen begann im Herbst des Jahres 2015 mit der zweifachen Wahl von je fünf Verfassungsrichtern durch die 7. und 8. Legislaturperiode des polnischen Parlaments. Infolgedessen verabschiedete der PiS-dominierte Sejm zwischen November 2015 und Dezember 2016 sechs Gesetze über die Arbeitsweise des Verfassungsgerichtshofes.2018 wurde eine Disziplinarkammer am Verfassungsgerichtshof eingerichtet, die jeden Richter oder Staatsanwalt entlassen kann; dies hat das politische System Polens erheblich verändert. Die Krise war ein Entstehungsgrund für die Protestbewegung Komitee zur Verteidigung der Demokratie (polnisch: Komitet Obrony Demokracji). Der EuGH urteilte Mitte Juli 2021, dass Polen mit seinem System zur Disziplinierung von Richtern europäisches Recht verletze.Das System biete nicht alle Garantien für die Unabhängigkeit und Unparteilichkeit innerhalb des politischen Systems.Die EU-Kommission forderte Polen am 20. Juli 2021 auf, ein EuGH-Urteil zu seiner Justizreform bis Mitte August 2021 umzusetzen. Andernfalls drohten finanzielle Sanktionen. Nachdem die polnische Regierung sich weiterhin weigert, das EuGH-Urteil umzusetzen, verurteilte der Gerichtshof das Land am 27. Oktober 2021 zur Zahlung eines täglichen Zwangsgeldes in Höhe von einer Million Euro. (de)
- La Pologne connaît plusieurs réformes judiciaires à partir de 2015. Le gouvernement conservateur polonais réforme en 2015 le Tribunal constitutionnel en prévoyant notamment une double élection de ses cinq juges par les députés des VIIe et VIIIe législatures de la Diète ; face à la contestation d'une partie de la population, le projet initial est en partie amendé. D'autres institutions judiciaires font l'objet de réformes à partir de 2017. Ces réformes impliquent de savoir lequel des droits, européen ou polonais, a la primauté sur l'autre. (fr)
- The Polish Constitutional Tribunal crisis has been an ongoing political conflict in Poland starting in the second half of 2015 over the appointment of five of the 15 judges of the Constitutional Tribunal. In Poland, constitutional judges must be elected by the Lower House, and must take an oath of office before the President. In 2015, the governing Civic Platform (Platforma Obywatelska, PO) party lost both the presidential election and the parliament (Sejm) majority to the Law and Justice party (Prawo i Sprawiedliwość, PiS), which won an unprecedented absolute majority of seats. After the new (eighth) Sejm was seated on 12 November 2015 and the new president of Poland, Andrzej Duda, assumed office on 6 August 2015, the judicial branch would be left as the only branch of the government of Poland not under the control of PiS provided that the due seat replacements were made in advance. The terms of three constitutional court judges were due to end after the 25 October election but before the new (eighth) Sejm was seated on 12 November 2015. In advance of the 12 November seating of the eighth Sejm, PO attempted to elect five judges to the Constitutional Tribunal, including two whose terms would begin in the month after 12 November, but the new President Duda refused to let any of them take their oaths of office. After PiS took power, they nominated a different set of five judges who were immediately sworn in. Three were nominated on 2 December 2015 and two others were nominated the following week. Of the five appointments made by PO, the Constitutional Tribunal itself accepted the first three appointments and invalidated the last two. Consequently, of the five appointments made by PiS after the election, the Tribunal accepted the last two PiS appointments and invalidated the first three. As none of the five PO appointments were sworn in by the president, this ruling was disputed by the new PiS government, which went on to change the statutes regulating the Court in order to ensure that all five of its nominees sit, thereby furthering its influence on the court – the only remaining branch of government not under PiS control. The President of the Constitutional Tribunal dictated that the new five judges should not hear cases until the situation was settled; in order to combat this, PiS passed a series of laws through the Sejm and Senate which compelled the Constitutional Tribunal to allow the judges to hear new cases. The new legislation was signed into law on 28 December. In January 2016, the court ruled the five new judges elected by the 8th Sejm were legally appointed, but in March 2016 ruled the new legislation unconstitutional. The latter ruling was ignored by the Polish government, which considered the ruling "advisory". The executive and legislative branches' refusal to accept this ruling of the judicial branch thus caused a constitutional crisis. The crisis provoked outrage in the European Union which began an investigation into Poland under Article 7 of the Treaty on European Union, describing the situation as threatening the rule-of-law. The appointments and amendments caused domestic protests and counter-protests in December and January; one of the most significant outcomes was the creation of the Committee for the Defence of Democracy protest movement. The law changes were criticized by the European Commission as threatening the "rule of law" and the human rights of Polish citizens. As of 20 December 2017, the crisis had, according to the European Commission, extended to include "13 laws affecting the entire structure of the justice system in Poland". These changes to the court system precipitated a wider rule-of-law crisis, causing disagreement with the EU and including rollbacks to abortion in Poland. (en)
- Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce – kryzys ustrojowy, który rozpoczął się w 2015 podwójnym wyborem pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego (TK) przez posłów Sejmu VII i VIII kadencji. W trakcie kryzysu według części obserwatorów doszło do naruszenia ładu konstytucyjnego w Polsce. Od listopada 2015 do grudnia 2016 uchwalono sześć ustaw dotyczących Trybunału Konstytucyjnego przygotowanych przez Prawo i Sprawiedliwość. Wg PiS ustawy miały unormować sytuację zaistniałą po podwójnym wyborze nowej części składu sędziowskiego. 3 grudnia 2015 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przygotowana przez PiS ustawa wprowadzająca zmiany w funkcjonowaniu TK jest w całości niezgodna z Konstytucją. W marcu 2016 premier Beata Szydło, wg części opinii nie stosując się do zapisów Art. 190. pkt 2 konstytucji, odmówiła publikacji w Dzienniku Ustaw wyroku dotyczącego ustawy o TK, a także dalszych wyroków, co poskutkowało stałym wstrzymaniem promulgacji wyroków Trybunału. W konsekwencji doszło do zaistnienia w Polsce dualizmu prawnego (np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z sierpnia 2016 zastosował nieopublikowany wówczas wyrok TK z czerwca 2016). 16 sierpnia 2016 rząd Beaty Szydło opublikował 21 zaległych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, jednak dwa wyroki pozostały nieopublikowane. 29 grudnia 2016 w Dzienniku Ustaw opublikowano 15 zaległych orzeczeń TK wydanych między 27 września a 13 grudnia, jednak trzy orzeczenia pozostały nieopublikowane. Publikacja pozostałych trzech orzeczeń TK nastąpiła 5 czerwca 2018. W czasie między wydaniem orzeczenia TK, a jego publikacją, korzystając z ustaw uznanych w orzeczeniu za niezgodne z konstytucją, sędzią trybunału została m.in. Julia Przyłębska, późniejsza prezes Trybunału. Będąca organem doradczym Rady Europy Komisja Wenecka w wydanej w marcu 2016 opinii stwierdzała m.in. że „konflikt wokół TK ma swoje źródło w działaniach Sejmu poprzedniej kadencji”,„zarówno poprzednia, jak i obecna większość sejmowa podejmowały niekonstytucyjne działania”, „nowelizacja ustawy o TK z 22 grudnia 2015 stanowi zagrożenie dla rządów prawa i funkcjonowania demokracji, a rozwiązania prawne w niej przyjęte grożą spowolnieniem i paraliżem Trybunału” oraz że „TK miał prawo zbadać nowelizację bez stosowania przepisów podlegających ocenie zgodności z Konstytucją”. PiS nie wycofał się z działań uznanych przez Komisję za niekonstytucyjne, a jednocześnie ignorował skutki tych podjętych przez poprzedni Sejm. W trakcie trwania kryzysu doszło do licznych manifestacji zwolenników i przeciwników zmian w TK. Kryzys był jednym z powodów powstania Komitetu Obrony Demokracji. Mimo licznych deklaracji woli porozumienia uczestników sceny politycznej, kryzys nie został definitywnie rozwiązany, a wątpliwości co do ważności wyroków wydawanych przez wyłoniony w trakcie kryzysu nowy skład Trybunału pozostają przedmiotem dyskusji politycznej i prawniczej. Zmiany wprowadzone przez Sejm VIII kadencji z większością parlamentarną tworzoną przez klub Prawa i Sprawiedliwości były szeroko komentowane przez przedstawicieli innych państw i organizacji międzynarodowych. Krytykę wobec zmian w Trybunale wyrażały m.in. opozycja parlamentarna, instytucje Unii Europejskiej, Rady Europy, Rzecznik Praw Obywatelskich, duża część polskiego środowiska akademickiego oraz środowiska adwokackie i sędziowskie. Wśród głównych zarzutów formułowanych przez krytyków były m.in. niekonstytucyjny tryb wyboru części sędziów, niekonstytucyjny tryb zaprzysięgania sędziów przez prezydenta Andrzeja Dudę, brak gwarancji bezstronności orzekających mogący wynikać z czynników politycznych, niekonstytucyjność decyzji o braku publikacji wyroków Trybunału Konstytucyjnego. W badaniach polskiej opinii publicznej większość respondentów wskazywała, że działania partii rządzącej wobec Trybunału Konstytucyjnego naruszają standardy demokracji. W obliczu – wedle swojej oceny – braku zażegnania kryzysu, w grudniu 2017 Komisja Europejska zawnioskowała do Rady Unii Europejskiej o stwierdzenie istnienia „wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia zasady praworządności” w Polsce na podstawie art. 7. Traktatu o Unii Europejskiej. W marcu 2018 Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie sytuacji w Polsce, w której poparł Komisję w kwestii uruchomienia artykułu 7 wobec Polski. Zastosowanie tego artykułu mogłoby wiązać się z nałożeniem określonych sankcji – zawieszenia niektórych praw wynikających z członkostwa w UE, włącznie z zawieszeniem prawa do głosowania przedstawiciela rządu polskiego w Radzie Unii Europejskiej. (pl)
- Судова реформа в Польщі — це реформа судової влади, що відбувається Польщі в 2017 році. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- La crisi del comença l'any 2015 degut a la doble elecció de 5 jutges per part dels diputats de la VIIa i VIIIa legislatura de la Dieta. Aquesta situació desemboca en una crisi que fa sortir al carrer milers de manifestants per reclamar democràcia vist que, i així ho informa la premsa, aquesta doble elecció és fruit d'una reforma del tribunal que està pensada per provocar-ne la paràlisi. (ca)
- La Pologne connaît plusieurs réformes judiciaires à partir de 2015. Le gouvernement conservateur polonais réforme en 2015 le Tribunal constitutionnel en prévoyant notamment une double élection de ses cinq juges par les députés des VIIe et VIIIe législatures de la Diète ; face à la contestation d'une partie de la population, le projet initial est en partie amendé. D'autres institutions judiciaires font l'objet de réformes à partir de 2017. Ces réformes impliquent de savoir lequel des droits, européen ou polonais, a la primauté sur l'autre. (fr)
- Судова реформа в Польщі — це реформа судової влади, що відбувається Польщі в 2017 році. (uk)
- Krize polského Ústavního soudu je politický spor v Polsku, který vznikl na základě nového Zákona o ústavním soudu z června 2015. Ten obsahoval článek nařizující stávajícímu parlamentu, ve kterém tvořila většinu Občanská platforma (Platforma Obywatelska), jmenovat všechny nástupce ústavních soudců, kterým končilo funkční období v roce 2015. To zahrnovalo i jmenování nástupce soudců, kteří odstupovali až po začátku volebního období nového parlamentu. Nově zvolená vítězná strana Právo a spravedlnost (Prawo i Sprawiedliwość) následně uvedla v platnost novelu zákona, která jí umožnila nominovat všech pět soudců nastupujících v roce 2015, včetně tří, kteří nastupovali před novými volbami. Po těchto událostech následovalo několik protichůdných rozhodnutí ze strany Ústavního soudu i polského parla (cs)
- Die Verfassungskrise in Polen begann im Herbst des Jahres 2015 mit der zweifachen Wahl von je fünf Verfassungsrichtern durch die 7. und 8. Legislaturperiode des polnischen Parlaments. Infolgedessen verabschiedete der PiS-dominierte Sejm zwischen November 2015 und Dezember 2016 sechs Gesetze über die Arbeitsweise des Verfassungsgerichtshofes.2018 wurde eine Disziplinarkammer am Verfassungsgerichtshof eingerichtet, die jeden Richter oder Staatsanwalt entlassen kann; dies hat das politische System Polens erheblich verändert. (de)
- The Polish Constitutional Tribunal crisis has been an ongoing political conflict in Poland starting in the second half of 2015 over the appointment of five of the 15 judges of the Constitutional Tribunal. The appointments and amendments caused domestic protests and counter-protests in December and January; one of the most significant outcomes was the creation of the Committee for the Defence of Democracy protest movement. (en)
- Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce – kryzys ustrojowy, który rozpoczął się w 2015 podwójnym wyborem pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego (TK) przez posłów Sejmu VII i VIII kadencji. W trakcie kryzysu według części obserwatorów doszło do naruszenia ładu konstytucyjnego w Polsce. W badaniach polskiej opinii publicznej większość respondentów wskazywała, że działania partii rządzącej wobec Trybunału Konstytucyjnego naruszają standardy demokracji. (pl)
|
