| dbo:abstract
|
- El telescopi gregorià és un tipus de telescopi reflector dissenyat pel matemàtic i astrònom escocès James Gregory al segle xvii, i construït per primera vegada el 1673 per Robert Hooke. El disseny és anterior al primer telescopi pràctic reflector, el telescopi newtonià construït per sir Isaac Newton el 1668, i no va ser construït amb èxit fins a cinc anys després del primer telescopi reflector de Newton. (ca)
- Gregoryho dalekohled je zrcadlový dalekohled, který navrhl skotský matematik James Gregory v roce 1663. (cs)
- المقراب الغريغوري هو أحد أنواع المقراب العاكس صممه عالم الفلك والرياضيات الاسكتلندي جيمس غريغوري في القرن السابع عشر، وصنعه لأول مرة روبرت هوك عام 1673، وكان أول المقرابات العاكسة تصميمًا قبل مقراب نيوتن, الذي صنعه السير إسحاق نيوتن عام 1668، إلا أنه لم يتم تنفيذه بنجاح إلا بعد خمسة أعوام من مقراب نيوتن العاكس. (ar)
- Das Gregory-Teleskop, auch Gregorianisches Teleskop, ist ein Spiegelteleskop, das von James Gregory 1663 erfunden und erstmals von Robert Hooke 1674 gebaut wurde – wenngleich die von ihm hergestellten Spiegel nicht befriedigend waren. Der Durchbruch gelang einige Jahrzehnte später den Brüdern Hadley, Edward Scarlett und insbesondere James Short, der rund 1400 Teleskope in dieser Bauweise herstellte, darunter im Jahr 1742 das damals weltgrößte Teleskop mit einem Spiegeldurchmesser von 18 Zoll. Im Gegensatz zum Cassegrain-Teleskop wird ein konkaver Sekundärspiegel jenseits des Primärfokus benutzt, der das Bild durch eine zentrale Öffnung im Primärspiegel in den Sekundärfokus wirft.Die Bauform wurde wegen der leichteren Herstellung konkaver Sekundärspiegel bis in das 19. Jahrhundert verwendet, stand aber im Schatten der erfolgreicheren, weil kürzere Konstruktion von Cassegrain. Da das Gregory-Teleskop ein aufrechtstehendes Bild liefert, werden noch heute kleine Spektive in dieser Bauform hergestellt, um die Umkehrprismen einzusparen. Ein abgewandelter Aufbau nach Gregory, mit zusätzlichen Spiegeln zur weiteren Faltung des Strahlenganges, wird in manchen Teleskopen zur Sonnenbeobachtung im Optischen und für Millimeterwellen und Submillimeterwellen benutzt, zum Beispiel beim Viper-Teleskop in der Antarktis oder das Green-Bank-Observatorium. Moderne optische Instrumente dieser Bauart sind die beiden 6,5 m Magellan-Teleskope und das 1,5 m GREGOR-Teleskop auf Teneriffa. Ein Grund für die Wahl der Gregory-Bauform ist, dass man ohne Ausbau des Sekundärspiegels auf den Primärfokus zugreifen kann. Ein Beispiel hierfür ist das Radioteleskop Effelsberg. Nachteile gegenüber einem vergleichbaren Cassegrain-Teleskop sind der größere Fangspiegel, die dadurch stärkere und der längere Tubus, der nicht nur windanfälliger ist, was eine stabilere Montierung erfordert, sondern eventuell auch eine größere Kuppel nötig macht. (de)
- El telescopio gregoriano es un tipo de telescopio reflector diseñado por el matemático y astrónomo escocés James Gregory en el siglo XVII, y construido por vez primera en 1673 por Robert Hooke. El diseño, publicado en 1663, es anterior al primer telescopio práctico reflector, el telescopio newtoniano construido por sir Isaac Newton en 1668, y no fue construido con éxito hasta cinco años después del primer telescopio . (es)
- The Gregorian telescope is a type of reflecting telescope designed by Scottish mathematician and astronomer James Gregory in the 17th century, and first built in 1673 by Robert Hooke. James Gregory was a contemporary of Isaac Newton. Both often worked simultaneously on similar projects. Gregory's design was published in 1663 and pre-dates the first practical reflecting telescope, the Newtonian telescope, built by Sir Isaac Newton in 1668. However, Gregory's design was only a theoretical description, and he never actually constructed the telescope. It was not successfully built until five years after Newton's first reflecting telescope. (en)
- Le télescope grégorien est un type de télescope composé de deux miroirs, qui fut inventé au XVIIe siècle par James Gregory, un mathématicien et astronome écossais. Il est construit pour la première fois en 1673 par Robert Hooke. Son invention précède celle du premier télescope de Newton que Sir Isaac Newton construit en 1668 mais le premier télescope grégorien ne fut construit que 5 ans après celui de Newton... (fr)
- グレゴリー式望遠鏡（グレゴリーしきぼうえんきょう、Gregorian telescope ）は、ジェームス・グレゴリーにより考案された反射望遠鏡の一形式である。 (ja)
- Il telescopio gregoriano è un tipo di telescopio riflettore ideato da James Gregory nel XVII secolo, costruito per la prima volta da Robert Hooke nel 1673. Il suo progetto è antecedente al primo telescopio newtoniano, costruito da Isaac Newton nel 1669. Progetti similari si trovano negli scritti di Bonaventura Cavalieri (Lo specchio ustorio, 1632) e di Marin Mersenne (Harmonie universelle, 1636). (it)
- Teleskop Gregory’ego – rodzaj teleskopu zwierciadlanego. Jego nazwa pochodzi od nazwiska projektanta, szkockiego matematyka i astronoma Jamesa Gregory’ego, żyjącego w XVII wieku. Projekt swojego teleskopu opisał on w 1663 w dziele Optica Promota (z łac. postęp optyki). Pierwsze próby zbudowania instrumentu w oparciu o te plany nie powiodły się. Po 10 latach, dzięki pomocy Roberta Hooke’a, udało się zbudować działający teleskop. Projekt Gregory’ego wyprzedzał czasowo podobny teleskop Isaaca Newtona. Newton jednak zbudował swój teleskop wcześniej, w 1670. Teleskop Gregory’ego składa się z dwóch wklęsłych zwierciadeł; głównego paraboloidalnego, które zbiera światło i skupia je na drugim zwierciadle elipsoidalnym, które z kolei odbija światło do otworu znajdującego się w środku zwierciadła głównego, gdzie znajduje się okular. Obraz z teleskopu jest nieodwrócony, co czyni go użytecznym przy obserwacjach naziemnych. Układ Gregory’ego ma tę wadę w porównaniu z układem Cassegraina, że potrzebuje dłuższego tubusu teleskopu przy takiej samej długości ogniskowej. Jego zaletą jest to, że daje prosty (nieodwrócony) obraz. Wykonanie wklęsłego zwierciadła wtórnego jest też łatwiejsze niż zwierciadła wypukłego (m.in. ze względu na możliwość badania jego kształtu metodą cieniową). Teleskopy Gregory’ego zostały prawie całkowicie wyparte przez teleskopy Cassegraina. Jednym ze współczesnych przykładów jego zastosowania jest optyczny teleskop zamontowany na japońskim satelicie Hinode.Układ Gregory’ego jest również stosowany poza optyką do budowy układów anten mikrofalowych o dużej aperturze, np. anten radioteleskopów, anten dwustronnej łączności satelitarnej i głębokiego kosmosu z sondami międzyplanetarnymi. (pl)
- Ett Gregoryteleskop, ibland kallat Gregorys teleskop eller gregorianskt teleskop, är en spegelteleskopskonstruktion som beskrevs av den skotske matematikern och astronomen James Gregory 1663. Det första Gregoryteleskopet konstruerades av Robert Hooke 1673, dock med sfäriska speglar. James Short var, på 1730-talet, den förste att tillverka ett "klassiskt" Gregoryteleskop med paraboloidal primärspegel och ellipsoidal sekundärspegel och han tillverkade under sin levnad gott och väl ettusen exemplar. I ett Gregoryteleskop reflekteras det infallande ljuset först i en primärspegel och detta reflekterade ljus reflekteras sedan tillbaka mot primärspegeln av en sekundärspegel. Primärspegeln är dock, i sin "klassiska" utformning, försedd med ett centralt hål genom vilket det återreflekterade ljuset passerar. Gregoryteleskopet påminner om Cassegrainteleskopet, men till skillnad från detta är båda speglarna konkava (sekundärspegeln i ett Cassegrainteleskop är konvex, i sin "klassiska" utformning hyperboloidal). Gregoryteleskopets, liksom Cassegrainteleskopets, primärspegel är, i den "klassiska" utformningen, parabolisk med sitt fokus mellan primär- och sekundärspegeln (i Cassegrinteleskopet har primärspegeln sitt fokus bortom sekundärspegeln), medan sekundärspegeln är prolat ellipsoidal med sitt ena fokus placerat i primärspegelns fokus, och bilden skapas därmed i sekundärspegelns andra fokalplan. Att konstruktionen har två fokus gör att bilden blir rättvänd. Detta "extra" fokus mellan speglarna gör också att man kan sätta in en fältbländare för att minska mängden strålning som når sekundärspegeln, och fältbländare (som kan vara försedda med kylning och avledande speglar) utnyttjas i solteleskop för att minska uppvärmningen. Till Gregoryteleskopets fördelar hör den rättvända bilden och att en fältbländare kan monteras, till Cassegrainteleskopets fördelar att det är kortare (och en rättvänd bild kan ordnas med ett dubbelt ). Därutöver är Gregoryteleskopets sekundärspegel enklare att tillverka. Gregoryteleskopen är enklare att kollimera och de var populärare än Cassegrainteleskop fram till 1800-talets mitt. Gregoryteleskop används fortfarande till annat än solteleskop och ett användningsområde är som sökare med rättvänd bild på större teleskop. Gregorys konstruktionsprincip (liksom Cassegrains) används även för parabolantenner.
* Genom att placera en plan spegel mellan primär- och sekundärspeglarna i ett Gregoryteleskop och sedan integrera sekundärspegeln i primärspegeln, kan teleskopets längd halveras.
* Gregoryteleskop från cirka 1735.
* Gregoryteleskop från cirka 1748. Notera anordningen på sidan för att med hjälp av en skruv flytta sekundärspegeln framåt och bakåt i tuben för skärpeinställning.
* Goode Solar Telescope vid Big Bear Solar Observatory i Kalifornien är ett excentriskt Gregoryteleskop med 1,6 meters fri apertur och var därmed världens största 2009. (sv)
- Грегоріанський телескоп — це вид рефлекторного телескопа, розроблений шотландським математиком і астрономом Джеймсом Грегорі у 17 столітті, і вперше побудований 1673 року Робертом Гуком. Джеймс Грегорі був сучасником Ісаака Ньютона, з яким часто працював одночасно на подібних проектах. Проект Грегорі був опублікований 1663 року і передує першому фізично збудованому рефлекторному телескопу, Ньютонівському телескопу, побудованому сером Ісааком Ньютоном 1668 року Однак проект Грегорі був лише теоретичним описом, і він ніколи сам не збудував телескоп. Вперше успішно його телескоп був побудований через п'ять років після першого рефлекторного телескопа Ньютона. (uk)
- 格里望遠鏡是蘇格蘭數學家兼天文學家詹姆斯·葛列格里在17世紀設計的一種反射望遠鏡，並於1673年由羅伯特·虎克首度製成。設計的日期早於艾薩克·牛頓在1668年製造出第一架實用的牛頓望遠鏡，但是直到牛頓的第一架反射望遠鏡完成之後五年才製造成功。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- El telescopi gregorià és un tipus de telescopi reflector dissenyat pel matemàtic i astrònom escocès James Gregory al segle xvii, i construït per primera vegada el 1673 per Robert Hooke. El disseny és anterior al primer telescopi pràctic reflector, el telescopi newtonià construït per sir Isaac Newton el 1668, i no va ser construït amb èxit fins a cinc anys després del primer telescopi reflector de Newton. (ca)
- Gregoryho dalekohled je zrcadlový dalekohled, který navrhl skotský matematik James Gregory v roce 1663. (cs)
- المقراب الغريغوري هو أحد أنواع المقراب العاكس صممه عالم الفلك والرياضيات الاسكتلندي جيمس غريغوري في القرن السابع عشر، وصنعه لأول مرة روبرت هوك عام 1673، وكان أول المقرابات العاكسة تصميمًا قبل مقراب نيوتن, الذي صنعه السير إسحاق نيوتن عام 1668، إلا أنه لم يتم تنفيذه بنجاح إلا بعد خمسة أعوام من مقراب نيوتن العاكس. (ar)
- El telescopio gregoriano es un tipo de telescopio reflector diseñado por el matemático y astrónomo escocés James Gregory en el siglo XVII, y construido por vez primera en 1673 por Robert Hooke. El diseño, publicado en 1663, es anterior al primer telescopio práctico reflector, el telescopio newtoniano construido por sir Isaac Newton en 1668, y no fue construido con éxito hasta cinco años después del primer telescopio . (es)
- The Gregorian telescope is a type of reflecting telescope designed by Scottish mathematician and astronomer James Gregory in the 17th century, and first built in 1673 by Robert Hooke. James Gregory was a contemporary of Isaac Newton. Both often worked simultaneously on similar projects. Gregory's design was published in 1663 and pre-dates the first practical reflecting telescope, the Newtonian telescope, built by Sir Isaac Newton in 1668. However, Gregory's design was only a theoretical description, and he never actually constructed the telescope. It was not successfully built until five years after Newton's first reflecting telescope. (en)
- Le télescope grégorien est un type de télescope composé de deux miroirs, qui fut inventé au XVIIe siècle par James Gregory, un mathématicien et astronome écossais. Il est construit pour la première fois en 1673 par Robert Hooke. Son invention précède celle du premier télescope de Newton que Sir Isaac Newton construit en 1668 mais le premier télescope grégorien ne fut construit que 5 ans après celui de Newton... (fr)
- グレゴリー式望遠鏡（グレゴリーしきぼうえんきょう、Gregorian telescope ）は、ジェームス・グレゴリーにより考案された反射望遠鏡の一形式である。 (ja)
- Il telescopio gregoriano è un tipo di telescopio riflettore ideato da James Gregory nel XVII secolo, costruito per la prima volta da Robert Hooke nel 1673. Il suo progetto è antecedente al primo telescopio newtoniano, costruito da Isaac Newton nel 1669. Progetti similari si trovano negli scritti di Bonaventura Cavalieri (Lo specchio ustorio, 1632) e di Marin Mersenne (Harmonie universelle, 1636). (it)
- Грегоріанський телескоп — це вид рефлекторного телескопа, розроблений шотландським математиком і астрономом Джеймсом Грегорі у 17 столітті, і вперше побудований 1673 року Робертом Гуком. Джеймс Грегорі був сучасником Ісаака Ньютона, з яким часто працював одночасно на подібних проектах. Проект Грегорі був опублікований 1663 року і передує першому фізично збудованому рефлекторному телескопу, Ньютонівському телескопу, побудованому сером Ісааком Ньютоном 1668 року Однак проект Грегорі був лише теоретичним описом, і він ніколи сам не збудував телескоп. Вперше успішно його телескоп був побудований через п'ять років після першого рефлекторного телескопа Ньютона. (uk)
- 格里望遠鏡是蘇格蘭數學家兼天文學家詹姆斯·葛列格里在17世紀設計的一種反射望遠鏡，並於1673年由羅伯特·虎克首度製成。設計的日期早於艾薩克·牛頓在1668年製造出第一架實用的牛頓望遠鏡，但是直到牛頓的第一架反射望遠鏡完成之後五年才製造成功。 (zh)
- Das Gregory-Teleskop, auch Gregorianisches Teleskop, ist ein Spiegelteleskop, das von James Gregory 1663 erfunden und erstmals von Robert Hooke 1674 gebaut wurde – wenngleich die von ihm hergestellten Spiegel nicht befriedigend waren. Der Durchbruch gelang einige Jahrzehnte später den Brüdern Hadley, Edward Scarlett und insbesondere James Short, der rund 1400 Teleskope in dieser Bauweise herstellte, darunter im Jahr 1742 das damals weltgrößte Teleskop mit einem Spiegeldurchmesser von 18 Zoll. (de)
- Teleskop Gregory’ego – rodzaj teleskopu zwierciadlanego. Jego nazwa pochodzi od nazwiska projektanta, szkockiego matematyka i astronoma Jamesa Gregory’ego, żyjącego w XVII wieku. Projekt swojego teleskopu opisał on w 1663 w dziele Optica Promota (z łac. postęp optyki). Pierwsze próby zbudowania instrumentu w oparciu o te plany nie powiodły się. Po 10 latach, dzięki pomocy Roberta Hooke’a, udało się zbudować działający teleskop. Projekt Gregory’ego wyprzedzał czasowo podobny teleskop Isaaca Newtona. Newton jednak zbudował swój teleskop wcześniej, w 1670. (pl)
- Ett Gregoryteleskop, ibland kallat Gregorys teleskop eller gregorianskt teleskop, är en spegelteleskopskonstruktion som beskrevs av den skotske matematikern och astronomen James Gregory 1663. Det första Gregoryteleskopet konstruerades av Robert Hooke 1673, dock med sfäriska speglar. James Short var, på 1730-talet, den förste att tillverka ett "klassiskt" Gregoryteleskop med paraboloidal primärspegel och ellipsoidal sekundärspegel och han tillverkade under sin levnad gott och väl ettusen exemplar. Gregorys konstruktionsprincip (liksom Cassegrains) används även för parabolantenner.
*
*
*
* (sv)
|
