| dbo:abstract
|
- Grace Chisholm Young (Haslemere, 15 de març de 1868 - Croydon, 29 de març de 1944) va ser una matemàtica anglesa, autora de nombroses obres sobre pedagogia i didàctica de les matemàtiques. (ca)
- كانت غريس تشيزم يونغ (اسمها عند الولادة تشيزم) عالمة رياضيات إنجليزية. تلقت تعليمها في كلية غيرتون، كامبريدج، إنجلترا وواصلت دراستها في جامعة غوتينغن في ألمانيا، إذ أصبحت عام 1895 أول امرأة تحصل على الدكتوراه في أي مجال في هذا البلد. نُشرت مؤلفاتها الأولى باسم زوجها، وليام هنري يونغ، وتعاونا في العمل الرياضي طوال حياتهما. حصلت على جائزة غامبل للرياضيات من كلية غيرتون، جامعة كامبريدج عن عملها في التفاضل والتكامل (1914–1916). (ar)
- Grace Chisholm Young (* 15. März 1868 in Haslemere bei London; † 29. März 1944 in England) war eine englische Mathematikerin. Sie war die erste Frau, die mit regulärer Doktorprüfung in Mathematik promoviert wurde. Young war das jüngste von vier Kindern von Henry William Chisholm, einem hohen britischen Beamten (Chief Clerk of the Exchequer), und von Anna Louisa Bell. Ihr älterer Bruder Hugh Chisholm war später Herausgeber der Encyclopedia Britannica und Mitherausgeber von The Times. Sie wurde von einer Gouvernante erzogen, durchlief die Aufnahmeprüfungen in Cambridge und wollte ursprünglich Medizin studieren, woran sie ihre Eltern hinderten. Sie wechselte 1889 zum Mathematikstudium am Girton College in Cambridge, wo William Henry Young ihr Tutor war und sie 1892 mit Bestnoten abschloss. Danach ging sie nach Göttingen, wo Frauen promovieren konnten. 1895 wurde sie bei Felix Klein promoviert (Algebraisch-gruppentheoretische Untersuchungen zur sphärischen Trigonometrie) und ging dann zurück nach England, um ihre Eltern zu pflegen. Dort traf sie auch Young wieder, dessen zweiten Heiratsantrag sie annahm. Sie ermutigte ihn auch, sich einer Forschungskarriere in Mathematik zuzuwenden. Das Paar hatte 1897 ihr erstes Kind, ging ein Jahr nach Italien, wo sich beide mit Geometrie befassten, und 1899 nach Göttingen, wo sie bis 1908 lebten und sich auf den Rat von Klein hin mit Mengenlehre befassten. In Göttingen wurden auch zwei weitere Söhne und drei Töchter geboren. Sie erzogen ihre Kinder größtenteils selbst und schrieben Mathematik- und Sachbücher für Kinder (A first book in geometry 1905 mit Papierfalt-Aufgaben, Bimbo 1906, benannt nach dem ältesten Sohn, und Bimbo and the Frogs 1907). 1908 zogen sie nach Genf, wo sie ihre gemeinsame mathematische Arbeit fortsetzten. Sie schrieben zusammen mehrere Bücher und 220 mathematische Aufsätze. Ihr Buch The theory of sets of points (1906) wurde von Georg Cantor gelobt. 1914 bis 1916 publizierte sie auch unter eigenem Namen über Grundlagen der Analysis und erhielt für einen Aufsatz den Gamble Prize des Girton College (1915). Young setzte auch ihr Medizinstudium in Göttingen und Genf fort, erwarb aber keinen Abschluss. 1915 zogen sie nach Lausanne. Der Tod ihres Sohnes im Ersten Weltkrieg traf sie schwer und sie gab Mitte der 1920er Jahre die mathematische Forschung auf. Während des Zweiten Weltkriegs war sie von ihrem Mann getrennt, da sie 1940 zwei Enkelkinder zu ihrer Tochter Janet nach England begleitete. Ihr Mann starb 1942 in der Schweiz von ihr getrennt, sie zwei Jahre später. Mit William Henry Young hatte sie sechs Kinder, darunter Rosalind Tanner (genannt Cecily), die auch Mathematikerin wurde. Die übrigen Kinder waren Francis oder Frank (* 1897, genannt Bimbo, er fiel als Flieger 1915), Janet Dorothea Ernestine (* 1901), Helen Marian Kinnear (* 1903), Laurence Chisholm (1905–2000, Professor an der University of Wisconsin) und Patrick Chisholm (* 1908). Ihre Enkelin Sylvia Young Wiegand (Tochter von Laurence Chisholm Young) ist ebenfalls Mathematikerin. (de)
- Grace Chisholm Young (née Chisholm, 15 March 1868 – 29 March 1944) was an English mathematician. She was educated at Girton College, Cambridge, England and continued her studies at Göttingen University in Germany, where in 1895 she received a doctorate. Her early writings were published under the name of her husband, William Henry Young, and they collaborated on mathematical work throughout their lives. For her work on calculus (1914–16), she was awarded the Gamble Prize for Mathematics by Girton College, University of Cambridge. (en)
- Grace Chisholm Young (1868ko martxoaren 15a - 1944ko martxoaren 29a) Ingalaterran jaio zen, Victoria erreginaren koroatze garaian. Bere familia goi-klasekoa zen, heziketa maila altua zutelarik. Bere aitak, Henry William Chisholmek, Britainiar Gobernuan postu altu bat betetzen zuen, eta bere ama, Anna Louisa Bell, pianista famatua zen. Gainera, bere neba nagusietako bat famatua izan zen Britainiar Entziklopediaren argitalpenagatik. Lau neba-arrebetatik txikiena izan zen. Berak ikasi nahi zuena bakarrik irakasten zioten; eta horrela, hamar urte bete zituen arte eta musika besterik ez zituen ikasi, bere amak irakasten zizkiolarik. Hamar urte bete zituenean etxe-irakasle bat jarri zioten, hori bere haurtzaroko hezkuntza formal bakarra izan zelarik. Hala ere, prestaketa nahikoa izan zen, 17 urte zituelarik, Cambridgeko azterketak gainditzeko. Gizona izatekotan hurrengo urtean bere unibertsitate ikasketak hasiko zituen, baina emakumea izanda, aukera hori ez zen kontutan hartu, eta bere familiaren nahiei jarraika Londresen jende pobrearekin aritu zen gizarte lanean. 21 urterekin ikasten jarraitzeko erabakia hartu zuenean, bere amak ez zuen nahi izan Gracek medikuntza ikasketak burutzea; eta horrela, bere aitaren bermearekin matematikak ikasten hasi zen. 1889ko apirilean Cambridgeko unibertsitatean sartu zen, Griton College-ean, urte haietan matematikaren alorreko zentrorik onena. Bertan beste irakasleen artean Arthur Cayley-k irakasten zuen, eta bere tutore William Youngen laguntza eta artamenduari esker, hark ematen zituen klaseetara joateko baimena lortu zuen Gracek, baimena lortzea oso zaila izan zen arren. 1892an Gracek bere diploma lortu zuen Cambridgen, baina oraindik bertan ezin zen doktoratu. Matematikari bezala bere ikasketak jarraitzeko Göttingen izeneko Alemaniako hirira joan behar izan zen eta bertan Felix Kleinen irakasleak bere laguntza eman zion. Baina bertan onartu izateko erabakia Berlingo Kultura Ministerioak hartu behar zuen. Gracek zortea izan zuen, izan ere, momentu honetan Alemanian goi hezkuntzaren arduradun ofiziala Friedrich Althoff zen, liberala eta emakumeen goi heziketan interesatua. Felix Kleinen gainbegiratzean 1895ean doktoretza lortu zuen, bere tesiaren izenburua “Talde aljebraikoak eta trigonometria esferikoa” izan zelarik. Horrela, Grace Chisholm Young kontsidera daiteke era normal batean matematiketan doktoretza eskuratu zuen lehen emakumea. Doktoretza lortzean Ingalaterrara itzuli zen eta bertan bere tesia interesaturik egon ahal ziren pertsonen artean banatu zelarik. Honela , William Youngek, geroago bere senarra izango zenak, astronomia liburu bat idazteko kolaborazioa eskatu zion, liburu horretan Gracen ekarpena Williamek egindakotik ezberdintzea zaila delarik. Grace eta William 1896ko ekainean ezkondu ziren Londresen eta Cambridgen eman zuten bere lehen ezkon urtea, Gracek ikertzen eta idazten jarraitu ahal izan zuelarik. Baina urte horren amaieran haien lehen semea jaio zen eta William Young Alemaniara mugitzea erabaki zuen. 1897 eta 1908 bitartean sei seme-alaba izan zituen Gracek eta ondorioz, ez zuen denbora askorik etxetik kanpo lanean aritzeko. Hala ere, idazten jarraitu zuen, sormena bere seme-alaben heziketara zuzendu zelarik. Adibidez, bere semeetako bati biologia irakasteko liburu bat idatzi zuen zatiketa zelularraren ingurukoa (Bimbo, 1905). Urte berean “Lehenengo Geometria Liburua” idatzi zuen bere senarrarekin. Denbora asko eman zuen bere seme-alaben heziketan. Bere seme Frank, I. Mundu Gerra bitartean hil zena, zientzialari oso ona izateko itxura zuen. Bere alaba Janet, fisikoa izan zen eta bere beste alaba Cecily Cambridgen doktoratu zen matematiketan, Gracek berak nahi izan zuen moduan. Laurie matematikaria izan zen baita eta Pat kimikari ezaguna izan zen. II. Mundu Gerra astean William Alemanian geratu zen eta Grace bakarrik itzuli zen Ingalaterrara. 1942ko udan, bi urte bananduta zeramatzatenean, William bat-batean hil zen, 79 urte bete baino egun batzuk lehenago. Bi urte geroago, 1944an, Grace hil zen, 76 urte zituela. Gracek askotan bere senarrarekin batera lan egin zuenez zaila da bere ekarpena desberdintzea lan horietan. Cambridgen ikasten zuenean matematikari bikaina zela zioten denek. Horrela, bere ezkontzaren ostean askotan egin zuten lan batera, eta bat-batean William, 35 urte zituela, sormenezko matematikari bat bihurtu zen. Bere senarra bidaietan joaten zenean Gracek, nahiz eta sei seme-alabez arduratu behar izaten zuen, berriz ere energia sortzailea berreskuratu egiten zuen eta lanean hasten zen. Horrelako batean, kalkulu diferentzial eta integralari buruzko testu batzuk sortu zituen. Beraz, oso bizitza baldintza zailak izan arren, bikainak izan ziren lan kopuru handi bat lortzeko gai izan zen. Baina zoritxarrez, lanak eta batera argitaratu zituzten 200 artikulu baino gehiagoek bere senarraren egiletasun esklusiboa eraman zuten. EKARPENA Grace Chilson Young geometriaren “lehenengo liburua idazteagatik” ezagutzen zaio. 1905.an “The first book of Geometry” argitaratu zuen Londresen eta hiru urte geroago, alemanez argitaratu zen “Der kleine geometer”. Baina beste hizkuntzetara ere itzulita izan da, hala nola, hebrear (1921).Liburua 1970-an “Beginner book of geometry” izenez berrargitaratu izan zen, soilik oker-zuzenketa eginda. Gaur egun oraindik liburu modernotzat hartzen da. Liburuaren hasieran, Grace zioen geometriak lehen eta bigarren hezkuntzan pairatzen duela, ez delako geometriaren ikuspuntua erakusten ezta geometria tridimentsionalaren praktika indartzen. Garrantzi handiagoa ematen zaio geometria planari tridimentsionalari baino eta bere ustez, ez zen horrela izan behar geometria plana abstraktuagoa delako eta geometria tridimentsionala, aldiz, esperientziatik hurbilago eta naturalagoa delako. Gainera zioen, geometria tridimentsionala eskolan ez zela lantzen, oso zaila delako objektu tridimentsionalak irudikatzea. Eta geometria plana aldiz, eskolan ematen da marrazki bat arbelean edo paperean egitea eta irakaskuntza eta ikaskuntza garatzeko errazagoa delako eta ez duelako teknika berezirik behar. Gracen ustez, ikasleak objektu espazialak eraikitzeko gai izan behar dira, oinarrizko materialak erabiliz (arkatzak, artaziak....). Hori dela eta, bere liburuan hainbat objektu tridimentsionalak mozteko eta eraikitzeko marrazkiak sartu zituen, horrela ikasleak geometria tridimentsionala hobeto ikusiko zutenaren ustea zuelako. Bestetik, geometria irakasteko zenbait aholku eman zituen. Eta geometria modu errazen ulertzeko bere liburuan gorputz geometrikoen hainbat ariketa proposatu zituen eskolan egiteko. Ariketak garapenetik gorputzera eta gorputzetik garapenera, planotik espaziora eta espaziotik planora, planta, perfil eta aurretiko bistak eta tomo-grafiarekin erlazionaturik zeuden. Honetaz aparte, espazioaren mugimenduarekin zerikusia daukaten ariketak agertzen dira, hala nola, translazioa, simetria, mugimendu helikoidala eta norabide aldaketa.
* Datuak: Q452074 (eu)
- Grace Chisholm Young (15 de marzo de 1868 - 29 de marzo de 1944) fue una matemática inglesa, autora de numerosas obras sobre pedagogía y didáctica de las matemáticas. (es)
- Grace Chisholm Young, née Chisholm le 15 mars 1868 à Londres, et morte à Croydon, le 29 mars 1944, est une mathématicienne britannique. Elle est connue comme étant la première étudiante à obtenir un doctorat de mathématiques en Allemagne. (fr)
- Grace Chisholm Young (1868–1944) was een Brits wiskundige. Zij was getrouwd met , en veel van haar publicaties zijn onder zijn naam gepubliceerd, en enkele onder de naam van hun beiden. Op zeventienjarige leeftijd slaagde Chisholm voor het toelatingsexamen van de Universiteit van Cambridge, waar ze medicijnen wilde studeren. Omdat haar ouders haar niet steunden, duurde het nog vier jaar eer ze zou beginnen met studeren, aan Girton College, een vrouwencollege dat verbonden was aan Cambridge. Daar ontdekte ze dat wiskunde haar goed lag. Ze ging in 1896 naar het Duitse Göttingen om daar wiskunde te studeren, samen met haar mentor en inmiddels echtgenoot William Young. Dat Chisholm haar naam niet onder de gepubliceerde papers zette was een economische keuze, de publicatie onder de naam van haar echtgenoot zou meer materieel gewin opleveren. Tussen 1896 en 1905 kregen Chisholm en Young zes kinderen, die Chisholm opvoedde terwijl ze alsnog haar studie medicijnen afrondde en enkele kinderboeken schreef. (nl)
- Grace Chisholm Young (15 de março de 1868 — 29 de março de 1944) foi uma matemática inglesa. Foi educada no , Inglaterra, e continuou seus estudos na Universidade de Göttingen, Alemanha. Foi a primeira mulher a obter um doutorado na Alemanha, em 1895. Suas primeiras obras foram publicadas com o nome de seu marido, William Henry Young. Seu filho, Laurence Chisholm Young, foi também um proeminente matemático. (pt)
|
| rdfs:comment
|
- Grace Chisholm Young (Haslemere, 15 de març de 1868 - Croydon, 29 de març de 1944) va ser una matemàtica anglesa, autora de nombroses obres sobre pedagogia i didàctica de les matemàtiques. (ca)
- كانت غريس تشيزم يونغ (اسمها عند الولادة تشيزم) عالمة رياضيات إنجليزية. تلقت تعليمها في كلية غيرتون، كامبريدج، إنجلترا وواصلت دراستها في جامعة غوتينغن في ألمانيا، إذ أصبحت عام 1895 أول امرأة تحصل على الدكتوراه في أي مجال في هذا البلد. نُشرت مؤلفاتها الأولى باسم زوجها، وليام هنري يونغ، وتعاونا في العمل الرياضي طوال حياتهما. حصلت على جائزة غامبل للرياضيات من كلية غيرتون، جامعة كامبريدج عن عملها في التفاضل والتكامل (1914–1916). (ar)
- Grace Chisholm Young (née Chisholm, 15 March 1868 – 29 March 1944) was an English mathematician. She was educated at Girton College, Cambridge, England and continued her studies at Göttingen University in Germany, where in 1895 she received a doctorate. Her early writings were published under the name of her husband, William Henry Young, and they collaborated on mathematical work throughout their lives. For her work on calculus (1914–16), she was awarded the Gamble Prize for Mathematics by Girton College, University of Cambridge. (en)
- Grace Chisholm Young (15 de marzo de 1868 - 29 de marzo de 1944) fue una matemática inglesa, autora de numerosas obras sobre pedagogía y didáctica de las matemáticas. (es)
- Grace Chisholm Young, née Chisholm le 15 mars 1868 à Londres, et morte à Croydon, le 29 mars 1944, est une mathématicienne britannique. Elle est connue comme étant la première étudiante à obtenir un doctorat de mathématiques en Allemagne. (fr)
- Grace Chisholm Young (15 de março de 1868 — 29 de março de 1944) foi uma matemática inglesa. Foi educada no , Inglaterra, e continuou seus estudos na Universidade de Göttingen, Alemanha. Foi a primeira mulher a obter um doutorado na Alemanha, em 1895. Suas primeiras obras foram publicadas com o nome de seu marido, William Henry Young. Seu filho, Laurence Chisholm Young, foi também um proeminente matemático. (pt)
- Grace Chisholm Young (* 15. März 1868 in Haslemere bei London; † 29. März 1944 in England) war eine englische Mathematikerin. Sie war die erste Frau, die mit regulärer Doktorprüfung in Mathematik promoviert wurde. (de)
- Grace Chisholm Young (1868ko martxoaren 15a - 1944ko martxoaren 29a) Ingalaterran jaio zen, Victoria erreginaren koroatze garaian. Bere familia goi-klasekoa zen, heziketa maila altua zutelarik. Bere aitak, Henry William Chisholmek, Britainiar Gobernuan postu altu bat betetzen zuen, eta bere ama, Anna Louisa Bell, pianista famatua zen. Gainera, bere neba nagusietako bat famatua izan zen Britainiar Entziklopediaren argitalpenagatik. EKARPENA
* Datuak: Q452074 (eu)
- Grace Chisholm Young (1868–1944) was een Brits wiskundige. Zij was getrouwd met , en veel van haar publicaties zijn onder zijn naam gepubliceerd, en enkele onder de naam van hun beiden. Op zeventienjarige leeftijd slaagde Chisholm voor het toelatingsexamen van de Universiteit van Cambridge, waar ze medicijnen wilde studeren. Omdat haar ouders haar niet steunden, duurde het nog vier jaar eer ze zou beginnen met studeren, aan Girton College, een vrouwencollege dat verbonden was aan Cambridge. Daar ontdekte ze dat wiskunde haar goed lag. Ze ging in 1896 naar het Duitse Göttingen om daar wiskunde te studeren, samen met haar mentor en inmiddels echtgenoot William Young. Dat Chisholm haar naam niet onder de gepubliceerde papers zette was een economische keuze, de publicatie onder de naam van haa (nl)
|
