| dbo:abstract
|
- في علم الكون الفيزيائي، مبدأ كوبرنيكوس (بالإنجليزية: Copernican principle) نسبة إلى صاحبه نيكولاس كوبرنيكوس ، هو المبدأ القائل بأن الأرض ليست هي مركز الكون، وليس لها موقع ذو أفضلية في الفضاء الكوني. و حديثًا، عُمِّم المبدأ وفق مفهوم نظرية النسبية ليشمل أن البشر ليسوا أيضًا في موضع متميز في الكون. مما يعني أن هذا المبدأ يكافئ مبدأ العادية، الذي كانت له انعكاسات هامة وعديدة في مجال فلسفة العلوم. (ar)
- El Principi copernicà en cosmologia, així anomenat després que Copèrnic, establís que la Terra no està en una posició central especialment afavorida. Més recentment aquest principi es generalitza dins la Teoria de la relativitat en la concepció que els humans no són els observadors privilegiats de l'univers. En aquest sentit és equivalent al , amb significatives implicacions en la filosofia de la ciència. Des de la dècada de 1990 el terme ha estat usat intercanviablement amb el del Mètode de Copèrnic per en una generalització de l'argument Doomsday. (ca)
- Koperníkův princip je kosmologická poučka pojmenovaná podle astronoma Mikuláše Koperníka. Tvrdí, že Země nezaujímá ve vesmíru význačné místo. Tato myšlenka byla důležitým posunem od starověkého chápání vesmíru jako Země, kolem které obíhají planety i Slunce (geocentrický názor), k modernímu pojetí, kdy je Země součástí větších struktur (heliocentrický názor). Pojmenování „Koperníkův princip“ se jí však dostalo až ve dvacátém století. V nedávné době byl tento princip uplatněn v teorii relativity, podle které není žádný pozorovatel význačný. (cs)
- Das kopernikanische Prinzip sagt aus, dass der Mensch keine ausgezeichnete, spezielle Stellung, sondern nur eine typisch durchschnittliche Stellung im Kosmos einnimmt. (de)
- La kopernika principo estas principo en la filozofio de scienco, kaj en kosmologio aparte, kiu diskutas la lokon de la Tero en la universo kaj ĝian statuson. Laŭ ĉi tiu principo, la tero ne estas en la centro de la universo kaj ne havas gravan kaj specialan statuson. La diferenco inter tiu principo kaj la geocentraj kaj heliocentraj modeloj estas ke tiuj modeloj diskutas la fizikan lokon de la tero, kaj estas fakte speciala kazo de la principo. La principo estas la gvida ideo en determini la principon de mezumoj, kaj ĝi povas esti etendita por homo argumentante ke homo ne observas la universon de punkto kiu havas iun unikecon super alia punkto . La principo estis establita de la astronomo Nikolao Koperniko, kaj li gvidis perceptan revolucion sur la loko de la tero kaj la homo en la universo, revolucio nomata Kopernika Revolucio. Antaŭ la revolucio, religiaj elementoj preferis meti la teron kaj la homon en la centron de la universo, kun la universo rondiranta ĉirkaŭ ili, de la reganta vido ke la mondo estis kreita por homo. La kopernikana principo abolicias la centrecon de la homo kaj lokas lin kiel parton de la universo. La principo neniam estis pruvita, kaj ekzistas opinio, kiu ĝi estas tute nepruvebla. Tamen tra la jaroj amasiĝis pruvoj, kiuj plifortigas ĝin. Unue, Koperniko metis la Teron kiel unu el pluraj planedoj orbitantaj la Sunon. William Herschel poste malkovris ke la sunsistemo orbitas la Lakta Vojo galaksion kune kun multaj aliaj steloj. Edwin Hubble malkovris ke la Lakta Vojo estas unu galaksio el multaj. Tiu sekvenco de eltrovaĵoj metis la fundamentojn por la evoluo de la teorio de la Praeksplodo kaj moderna kosmologio. Modernaj artikoloj provas ekzameni la principon laŭ diversaj manieroj kiel ekzemple esploro de kosma fona radiado kaj ĝia redirektiĝo al ruĝa . Ĉar ne estas klare ĉu la principo estas vera, fizikistoj konstruas modelojn kiuj inkluzivas la principon kaj modelojn al kiuj mankas la principo. Ekzemplo de problemo kun la uzo de la principo estas la akcelo en la vastiĝo de la universo. La universo disetendiĝas kun kreskanta rapideco, kio estas malfacile klarigebla supozante ke la universo estas unuforma de iu ajn vidpunkto ( izotropa). Oni kutimas nomi la akcelfaktoron kiel malluman energion kaj al la ŝanĝon en la akcelo de disvastiĝo kiel la konstanton nkosmologian. Supozante, ke la Tero havas lokon en la universo en areo de ekstreme malalta denseco, eblas supozi la ekziston de pli densaj regionoj en la universo, kies gravito kaŭzas ĉi tiun akcelon. (eo)
- In physical cosmology, the Copernican principle states that humans, on the Earth or in the Solar System, are not privileged observers of the universe, that observations from the Earth are representative of observations from the average position in the universe. Named for Copernican heliocentrism, it is a working assumption that arises from a modified cosmological extension of Copernicus' argument of a moving Earth. (en)
- En cosmología física, el principio de Copérnico, llamado así en honor a Nicolás Copérnico, es un principio que postula que nuestro planeta -la Tierra- no ocupa ninguna posición central favorecida. Recientemente, el principio fue generalizado hacia el concepto relativista que enuncia: «los humanos no somos observadores privilegiados del universo»; en este sentido, es equivalente al principio de mediocridad, con importantes implicaciones en la filosofía de las ciencias. Desde la década de 1990, el término ha sido utilizado (o de manera indistinta, "el método copernicano") por J. Richard Gott, para la predicción sobre la duración de eventos actuales basada en la inferencia bayesiana, una versión generalizada del argumento del juicio final. (es)
- Le principe de Copernic (ou principe copernicien) est le postulat selon lequel il n'y a pas de point de vue privilégié dans l'Univers. Le terme est une référence au fait que Nicolas Copernic a été le principal promoteur de l'héliocentrisme, et donc est celui qui a fait admettre que l'Homme n'est pas au centre de l'univers. Le principe de Copernic va plus loin, puisqu'il ne postule pas l'existence d'un point privilégié, en particulier lié à l'observateur. Ce principe n'est pas vraiment à visée philosophique. Il vise principalement à établir des modèles plus larges de l'univers. En effet selon ce principe, la Terre n'est pas un point d'observation privilégié, et donc les observations faites depuis la Terre ne doivent pas être des cas particuliers. En appliquant le principe de Copernic aux mesures faites depuis la Terre, les cosmologistes doivent établir des modèles d'univers qui permettent de faire des observations semblables depuis n'importe quel point, ce qui est une contrainte beaucoup plus forte. (fr)
- Dalam kosmologi fisik, prinsip Kopernikus yang dinamai dari Nicolaus Copernicus menyatakan bahwa Bumi bukanlah pusat alam semesta dan tidak diistimewakan. Prinsip ini juga digeneralisasikan menjadi konsep relativistik bahwa manusia bukanlah pengamat alam semesta yang istimewa. Lawan dari prinsip ini adalah prinsip Antropik, yang menyatakan bahwa alam semesta ada sebagaimana mestinya agar dapat menciptakan manusia. (in)
- In cosmologia, il principio copernicano, che prende il nome da Niccolò Copernico, afferma che la Terra non è in una posizione centrale o di particolare privilegio. Più di recente, il principio è stato generalizzato al concetto relativistico che le creature umane non sono osservatori privilegiati dell'universo. In questo senso, equivale al principio di mediocrità, con rilevanti implicazioni nella filosofia della scienza. A partire dagli anni novanta, il termine è stato usato (in alternativa a "il metodo Copernicano") da John Richard Gott III per la previsione della durata degli avvenimenti in corso, basandosi sull'inferenza bayesiana, una versione generalizzata dell'argomento sul giorno dell'apocalisse. (it)
- 코페르니쿠스 원리(Copernican principle)란 "지구는 특별하지 않다 (우주의 중심이 아니다)"는 것으로 천문학자 코페르니쿠스의 이름을 딴 것이다. 최근에는 지구 대신 "인류는 특별하지 않다"는 뜻으로도 쓰이는데 이 경우 와 같다. (ko)
- コペルニクスの原理（コペルニクスのげんり、Copernican principle）、あるいは平凡の原理（へいぼんのげんり、Principle of mediocrity）とは、この世界に「特別な」観測者は存在しない、とする自然科学における根本的な仮説の一つである。16世紀に太陽中心説を唱え、プトレマイオスの宇宙観が覆されるパラダイムシフトの口火を切ったニコラウス・コペルニクスにちなんで名付けられた。 原理の骨格は最尤原理、すなわち「現実の標本は確率最大のものが実現した」とする統計学上の仮定と同じである。この前提に立つと、ある事物が特別で、特権的で、例外的で、重要であると仮定するよりも、一般的、平均的、典型的、平凡であると仮定する方が蓋然性が高い、と考えられる。 宇宙論において導入された原理であるが、より一般化されて、宇宙生物学、哲学、論理学において人間の位置付けを議論する際にも用いられる。 この原理の下では、太陽も地球も宇宙の中心ではなく、それどころか宇宙に特別な場所は存在しない。人間もまた、宇宙において特別な存在ではなく、生命や知性の存在は普遍的であると予測される。 (ja)
- Zasada kopernikańska – zasada filozoficzna, według której położenie Ziemi we Wszechświecie nie jest w żaden sposób uprzywilejowane. Nazwa pochodzi od nazwiska Mikołaja Kopernika, który zaproponował odejście od geocentrycznego modelu Wszechświata i zastąpienie go takim, w którym Ziemia jest tylko jednym z ciał krążących wokół Słońca (przyjął jednak, że to Słońce jest blisko centrum Wszechświata). Zasada kopernikańska jest częścią współczesnej metodologii nauki. Zasadę kopernikańską stosuje się czasem również w naukach typu opisowego, jak historia. W naukach humanistycznych, takich jak socjologia czy antropologia, śladem stosowania tej zasady jest stwierdzenie, że nie istnieje wyróżniona w sensie wartości kultura czy ustrój polityczny. Twierdzenie to jest kwestionowane przez zwolenników postępu społecznego, takich jak marksiści. Immanuel Kant użył sformułowania "przełom kopernikański" na określenie wpływu jego metody krytycznej na współczesne mu myślenie epistemologiczne. Pokazanie, że nie można badań "istoty" rzeczy oddzielić od mechanizmów "poznania", miało być filozoficznym analogiem obalenia dotychczasowych paradygmatów, jakiego dokonał Kopernik. (pl)
- Na cosmologia, o princípio copernicano, batizado em homenagem ao monge Nicolau Copérnico, declara que a Terra não está em uma posição especialmente favorecida, ou central. Mais recentemente este princípio foi generalizado para o conceito relativístico de que os seres humanos não são observadores privilegiados do Universo. Neste sentido, é equivalente ao princípio da mediocridade, com importantes implicações para a filosofia da ciência. Desde os anos 1990, o termo tem sido usado (alternadamente com "o método Copérnico") para a predição baseada em inferência bayesiana de da duração de eventos em curso, uma versão generalizada do . (pt)
- При́нцип Копе́рника (иногда также называется принципом заурядности или принципом посредственности) заключается в том, что ни Земля, ни Солнце не занимают какое-то особенное положение во Вселенной. Берёт своё начало из смены парадигмы при переходе от геоцентрической системы мира к гелиоцентрической. Назван в честь известного астронома Николая Коперника. (ru)
- При́нцип Копе́рника (іноді також називається принципом пересічності або принципом посередності) — полягає в тому, що ні Земля, ні Сонце не займають якесь особливе становище у Всесвіті. Принцип бере свій початок зі зміни парадигми при переході від геоцентричної системи світу до геліоцентричної. Названий на честь відомого астронома Миколи Коперника. (uk)
- 哥白尼原則（英語：Copernican principle），又稱哥白尼原理，是一種哲學的陳述：人類在觀測宇宙時並非處於一個特殊地位（例如由造物者特別打造的中心位置），類似平庸原理。 原本托勒密模型的天空將地球放置在太陽系的中心，尼古拉·哥白尼則發現天體的運動可以不用地球（或別的）在中心的幾何系統來解釋，所以他假設從一個特別的位置來觀測是可以轉化至別的位置來說明。 哲學家伊曼努爾·康德用「哥白尼迴轉輪」來闡述他的《當代認識論》中肯的思想方法的效應。他把知識的外在情況和品質歸咎於人的所有概念和經驗主義的經驗中心，并且克服了理性主義 - 經驗主義的僵局，成為17和18世紀的特色。 將哥白尼原則應用在宇宙論上，也就是認為宇宙在大尺度下是和各向同性的。這個原則不僅僅是一種哲學上的聲明，也是一種重大的認知：從均質和各向同性的觀點看，在統計上產生大規模的偏差是不可能的；這也就是承認在觀測上的發現，可以經由各種不同的觀測加以印證。 在實務上，天文學家在超星系團、星系纖維和空洞的尺度上觀測時，仍有不同的結構，但考慮到更大，在2億秒差距的尺度時，宇宙基本上是均質的。但是，當這是真實的，則宇宙在大尺度的時間上不是均質和各向同性的，因為它是從條件極端不同下的大霹靂演化過來的，並且將繼續往極端不同的情況發展下去，特別在暗能量的影響不斷提升下，明顯的朝向大冰凍或是大割裂發展。在非宇宙論時間尺度下的時間內宇宙是均質的，但是在基本粒子交互作用的時間尺度內不是各向同性的。在大尺度下各向異性的時間將導出最基本的近代物理的懸案。 2011年，中国科学院上海天文台研究员张鹏杰对哥白尼原理进行了检验，证实在径向尺度30亿光年以上哥白尼原則成立。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- في علم الكون الفيزيائي، مبدأ كوبرنيكوس (بالإنجليزية: Copernican principle) نسبة إلى صاحبه نيكولاس كوبرنيكوس ، هو المبدأ القائل بأن الأرض ليست هي مركز الكون، وليس لها موقع ذو أفضلية في الفضاء الكوني. و حديثًا، عُمِّم المبدأ وفق مفهوم نظرية النسبية ليشمل أن البشر ليسوا أيضًا في موضع متميز في الكون. مما يعني أن هذا المبدأ يكافئ مبدأ العادية، الذي كانت له انعكاسات هامة وعديدة في مجال فلسفة العلوم. (ar)
- El Principi copernicà en cosmologia, així anomenat després que Copèrnic, establís que la Terra no està en una posició central especialment afavorida. Més recentment aquest principi es generalitza dins la Teoria de la relativitat en la concepció que els humans no són els observadors privilegiats de l'univers. En aquest sentit és equivalent al , amb significatives implicacions en la filosofia de la ciència. Des de la dècada de 1990 el terme ha estat usat intercanviablement amb el del Mètode de Copèrnic per en una generalització de l'argument Doomsday. (ca)
- Koperníkův princip je kosmologická poučka pojmenovaná podle astronoma Mikuláše Koperníka. Tvrdí, že Země nezaujímá ve vesmíru význačné místo. Tato myšlenka byla důležitým posunem od starověkého chápání vesmíru jako Země, kolem které obíhají planety i Slunce (geocentrický názor), k modernímu pojetí, kdy je Země součástí větších struktur (heliocentrický názor). Pojmenování „Koperníkův princip“ se jí však dostalo až ve dvacátém století. V nedávné době byl tento princip uplatněn v teorii relativity, podle které není žádný pozorovatel význačný. (cs)
- Das kopernikanische Prinzip sagt aus, dass der Mensch keine ausgezeichnete, spezielle Stellung, sondern nur eine typisch durchschnittliche Stellung im Kosmos einnimmt. (de)
- In physical cosmology, the Copernican principle states that humans, on the Earth or in the Solar System, are not privileged observers of the universe, that observations from the Earth are representative of observations from the average position in the universe. Named for Copernican heliocentrism, it is a working assumption that arises from a modified cosmological extension of Copernicus' argument of a moving Earth. (en)
- Dalam kosmologi fisik, prinsip Kopernikus yang dinamai dari Nicolaus Copernicus menyatakan bahwa Bumi bukanlah pusat alam semesta dan tidak diistimewakan. Prinsip ini juga digeneralisasikan menjadi konsep relativistik bahwa manusia bukanlah pengamat alam semesta yang istimewa. Lawan dari prinsip ini adalah prinsip Antropik, yang menyatakan bahwa alam semesta ada sebagaimana mestinya agar dapat menciptakan manusia. (in)
- 코페르니쿠스 원리(Copernican principle)란 "지구는 특별하지 않다 (우주의 중심이 아니다)"는 것으로 천문학자 코페르니쿠스의 이름을 딴 것이다. 최근에는 지구 대신 "인류는 특별하지 않다"는 뜻으로도 쓰이는데 이 경우 와 같다. (ko)
- コペルニクスの原理（コペルニクスのげんり、Copernican principle）、あるいは平凡の原理（へいぼんのげんり、Principle of mediocrity）とは、この世界に「特別な」観測者は存在しない、とする自然科学における根本的な仮説の一つである。16世紀に太陽中心説を唱え、プトレマイオスの宇宙観が覆されるパラダイムシフトの口火を切ったニコラウス・コペルニクスにちなんで名付けられた。 原理の骨格は最尤原理、すなわち「現実の標本は確率最大のものが実現した」とする統計学上の仮定と同じである。この前提に立つと、ある事物が特別で、特権的で、例外的で、重要であると仮定するよりも、一般的、平均的、典型的、平凡であると仮定する方が蓋然性が高い、と考えられる。 宇宙論において導入された原理であるが、より一般化されて、宇宙生物学、哲学、論理学において人間の位置付けを議論する際にも用いられる。 この原理の下では、太陽も地球も宇宙の中心ではなく、それどころか宇宙に特別な場所は存在しない。人間もまた、宇宙において特別な存在ではなく、生命や知性の存在は普遍的であると予測される。 (ja)
- При́нцип Копе́рника (иногда также называется принципом заурядности или принципом посредственности) заключается в том, что ни Земля, ни Солнце не занимают какое-то особенное положение во Вселенной. Берёт своё начало из смены парадигмы при переходе от геоцентрической системы мира к гелиоцентрической. Назван в честь известного астронома Николая Коперника. (ru)
- При́нцип Копе́рника (іноді також називається принципом пересічності або принципом посередності) — полягає в тому, що ні Земля, ні Сонце не займають якесь особливе становище у Всесвіті. Принцип бере свій початок зі зміни парадигми при переході від геоцентричної системи світу до геліоцентричної. Названий на честь відомого астронома Миколи Коперника. (uk)
- La kopernika principo estas principo en la filozofio de scienco, kaj en kosmologio aparte, kiu diskutas la lokon de la Tero en la universo kaj ĝian statuson. Laŭ ĉi tiu principo, la tero ne estas en la centro de la universo kaj ne havas gravan kaj specialan statuson. La diferenco inter tiu principo kaj la geocentraj kaj heliocentraj modeloj estas ke tiuj modeloj diskutas la fizikan lokon de la tero, kaj estas fakte speciala kazo de la principo. La principo estas la gvida ideo en determini la principon de mezumoj, kaj ĝi povas esti etendita por homo argumentante ke homo ne observas la universon de punkto kiu havas iun unikecon super alia punkto . (eo)
- En cosmología física, el principio de Copérnico, llamado así en honor a Nicolás Copérnico, es un principio que postula que nuestro planeta -la Tierra- no ocupa ninguna posición central favorecida. Recientemente, el principio fue generalizado hacia el concepto relativista que enuncia: «los humanos no somos observadores privilegiados del universo»; en este sentido, es equivalente al principio de mediocridad, con importantes implicaciones en la filosofía de las ciencias. (es)
- Le principe de Copernic (ou principe copernicien) est le postulat selon lequel il n'y a pas de point de vue privilégié dans l'Univers. Le terme est une référence au fait que Nicolas Copernic a été le principal promoteur de l'héliocentrisme, et donc est celui qui a fait admettre que l'Homme n'est pas au centre de l'univers. Le principe de Copernic va plus loin, puisqu'il ne postule pas l'existence d'un point privilégié, en particulier lié à l'observateur. (fr)
- In cosmologia, il principio copernicano, che prende il nome da Niccolò Copernico, afferma che la Terra non è in una posizione centrale o di particolare privilegio. Più di recente, il principio è stato generalizzato al concetto relativistico che le creature umane non sono osservatori privilegiati dell'universo. In questo senso, equivale al principio di mediocrità, con rilevanti implicazioni nella filosofia della scienza. (it)
- Zasada kopernikańska – zasada filozoficzna, według której położenie Ziemi we Wszechświecie nie jest w żaden sposób uprzywilejowane. Nazwa pochodzi od nazwiska Mikołaja Kopernika, który zaproponował odejście od geocentrycznego modelu Wszechświata i zastąpienie go takim, w którym Ziemia jest tylko jednym z ciał krążących wokół Słońca (przyjął jednak, że to Słońce jest blisko centrum Wszechświata). Zasada kopernikańska jest częścią współczesnej metodologii nauki. (pl)
- Na cosmologia, o princípio copernicano, batizado em homenagem ao monge Nicolau Copérnico, declara que a Terra não está em uma posição especialmente favorecida, ou central. Mais recentemente este princípio foi generalizado para o conceito relativístico de que os seres humanos não são observadores privilegiados do Universo. Neste sentido, é equivalente ao princípio da mediocridade, com importantes implicações para a filosofia da ciência. (pt)
- 哥白尼原則（英語：Copernican principle），又稱哥白尼原理，是一種哲學的陳述：人類在觀測宇宙時並非處於一個特殊地位（例如由造物者特別打造的中心位置），類似平庸原理。 原本托勒密模型的天空將地球放置在太陽系的中心，尼古拉·哥白尼則發現天體的運動可以不用地球（或別的）在中心的幾何系統來解釋，所以他假設從一個特別的位置來觀測是可以轉化至別的位置來說明。 哲學家伊曼努爾·康德用「哥白尼迴轉輪」來闡述他的《當代認識論》中肯的思想方法的效應。他把知識的外在情況和品質歸咎於人的所有概念和經驗主義的經驗中心，并且克服了理性主義 - 經驗主義的僵局，成為17和18世紀的特色。 將哥白尼原則應用在宇宙論上，也就是認為宇宙在大尺度下是和各向同性的。這個原則不僅僅是一種哲學上的聲明，也是一種重大的認知：從均質和各向同性的觀點看，在統計上產生大規模的偏差是不可能的；這也就是承認在觀測上的發現，可以經由各種不同的觀測加以印證。 2011年，中国科学院上海天文台研究员张鹏杰对哥白尼原理进行了检验，证实在径向尺度30亿光年以上哥白尼原則成立。 (zh)
|
