| dbo:abstract
|
- Las pertitas se originan como producto de una mezcla de feldespato potásico y plagioclasa (albita). Durante el proceso, las pertitas se ubican de forma paralela en bandas más o menos sinuosas. Cuando ocurre en un feldespato potásico, el intercrecimiento de plagioclasa se denomina pertita. Cuando ocurre en una plagioclasa un intercrecimiento de feldespato potásico, se denomina antipertita. (es)
- Perthite is used to describe an intergrowth of two feldspars: a host grain of potassium-rich alkali feldspar (near K-feldspar, KAlSi3O8, in composition) includes exsolved lamellae or irregular intergrowths of sodic alkali feldspar (near albite, NaAlSi3O8, in composition). Typically, the host grain is orthoclase or microcline, and the lamellae are albite. If sodic feldspar is the dominant phase, the result is an antiperthite and where the feldspars are in roughly equal proportions the result is a mesoperthite. The intergrowth forms by exsolution due to cooling of a grain of alkali feldspar with a composition intermediate between K-feldspar and albite. There is complete solid solution between albite and K-feldspar at temperatures near 700 °C and pressures like those within the crust of the Earth, but a miscibility gap is present at lower temperatures. If an alkali feldspar grain with an intermediate composition cools slowly enough, K-rich and more Na-rich feldspar domains separate from one another. In the presence of water, the process occurs quickly. When megascopically developed, the texture may consist of distinct pink and white lamellae representing exsolved white albite (NaAlSi3O8) in pink microcline. The intergrowths in perthite have a great variety of shapes. If cooling is sufficiently slow, the alkali feldspar may exsolve to form separate grains with near-endmember albite and K-feldspar compositions. The largest documented single crystal of perthite was found in Hugo Mine in South Dakota and measured about 10.7 m (35 ft) x 4.6 m (15 ft) x 1.8 m (5 ft 11 in). The gem varieties of potassium feldspar, amazonite and moonstone are variant colored perthites. (en)
- Une perthite est un enchevêtrement de deux feldspaths alcalins : un feldspath potassique (composition proche de KAlSi3O8) et un (proche de NaAlSi3O8). La plupart du temps il s'agit de lamelles ou d'imbrications irrégulières de feldspath sodique (albite) au sein d'un grain-hôte de feldspath potassique (orthose ou microcline). On réserve parfois le terme perthite à ce cas général où la phase dominante est le feldspath potassique. On qualifie alors d'antiperthite le cas inverse (feldspath sodique majoritaire), et de mésoperthite la situation intermédiaire où les deux phases sont en proportions comparables. Le plus grand monocristal de perthite connu a été trouvé dans la mine Hugo au Dakota du Sud : 10,7 × 4,6 × 1,8 m. Les pierres fines dénommées amazonite et pierre de lune sont des variétés de perthite de belle couleur. La texture perthitique se forme par exsolution lors du refroidissement d'un grain de feldspath alcalin ayant une composition intermédiaire entre feldspath potassique et albite. La miscibilité des deux pôles NaAlSi3O8 et KAlSi3O8 est en effet totale à des températures proches de 700 °C et des pressions crustales, mais elle devient très limitée à des températures plus basses. Si un grain de feldspath alcalin de composition intermédiaire se refroidit suffisamment lentement, des domaines respectivement riches en Na et K se séparent. En présence d'eau, le processus se déroule assez rapidement. L'ensemble garde la morphologie du cristal initialement homogène (on dit généralement que c'est un cristal, bien qu'il soit formé de deux minéraux différents). Quand le refroidissement a été suffisamment lent la texture perthitique est visible à l'œil nu (lamelles blanches d'albite parmi le microcline rose, ou le contraire pour une antiperthite), on parle alors de perthite mégascopique. Quand le refroidissement est particulièrement lent, l'exsolution peut aboutir à des grains séparés de feldspaths sodique et potassique. (fr)
- Perthiet is in de petrologie een structuur in veldspaat, die bestaat uit een afwisseling van vergroeide plagioklaas (met name albiet) en kaliveldspaat. Het minst voorkomende van de twee mineralen vormt smalle zones of banden, die lamellae genoemd worden. Soms wordt met perthiet alleen de vorm bedoeld waarbij kaliveldspaat dominant is; de vorm waarbij plagioklaas domineert wordt dan "antiperthiet" genoemd. De lamella in perthiet vormen door van de vaste oplossing tussen de twee veldspaten. In de aardkorst kristalliseert alkaliveldspaat bij ongeveer 700°C. Onder die omstandigheden vormt veldspaat een vaste oplossing tussen KAlSi3O8 en NaSi3O8. Wanneer de temperatuur na stolling verder daalt, wordt deze vaste oplossing echter . De oplosbaarheid van de twee veldspaten neemt af en er zal ontmenging optreden waarbij twee fases ontstaan: één rijker in natrium en één rijker in kalium. De lamella in perthiet kunnen submicroscopisch klein zijn (vooral in uitvloeiingsgesteenten die snel afkoelden), maar in sommige dieptegesteenten ook afmetingen op centimeterschaal hebben. De kaliumrijke fase (meestal microklien) kan soms opvallend roze zijn, waardoor de lamella duidelijk afsteken tegen de (witte) natriumrijke fase. Microklien kan ook in zijn zeldzame groene variant amazoniet voorkomen. Uit gesteente met duidelijk zichtbare, gekleurde lamella worden edelstenen vervaardigd, die maanstenen genoemd worden. (nl)
- As pertitas são constituídas de misturas íntimas entre si de feldspato potássico — microclina ou ortoclásio — e um plagioclásio rico em sódio que ocorre como corpos microscópicos em massas macroscópicas, dentro do feldspato potássicoSe o feldspato sódico é a fase dominante, o resultado é um antipertita e onde os feldspatos estão em proporções aproximadamente iguais, o resultado é um mesopertita. Durante o processo, as pertitas se dispõem de forma paralela em bandas mais ou menos sinuosas. Muitas pertitas são formadas quando feldspatos potássicos e sódicos de alta temperatura em composições adequadas são resfriados de tal forma que a fase de solução sólida original se separa (isto é, segrega, de forma que um mineral homogéneo se separa em dois ou mais minerais diferentes) para formar uma mistura entre si de duas fases. No entanto, algumas pertitas, parecem terem sido formadas como resultado da substituição parcial de feldspato potássico original pelo sódio. Em qualquer caso, a pertita é o nome aplicado corretamente as misturas íntimas em que o feldspato potássico predomina sobre o plagioclásio, enquanto antipertita é o nome dado as misturas íntimas em que o componente plagioclásio é predominante. As pertitas são comuns, enquanto antipertitas são relativamente raras. (pt)
- Pertit används som benämning för att beskriva en sammanväxning av två fältspat, en värd av korn av kaliumrik alkalifältspat (sammansättning nära K-fältspat, KAlSi3O8), som innehåller utlösta lameller eller oregelbundna inläggningar av natriumalkalifältspat (sammansättning nära albit, NaAlSi3O8). Typisk värd är korn av ortoklas eller mikroklin och lamellerna är albit. Om natriumfältspat är den dominerande fasen, är resultatet en antipertit. De sammanväxta formerna genom utlösning beror på kylning av ett korn av alkalifältspat med en sammansättning som ligger mellan K-fältspat och albit. Det är komplett fast lösning mellan albit och K-fältspat vid temperaturer nära 700 °C och tryck som de inom jordskorpan, men ett blandbarhetsgap föreligger vid lägre temperaturer. Om ett alkalifältspatkorn med en intermediär komposition svalnar tillräckligt långsamt, blir K-rika och mer Na-rika fältspatdomäner skilda från varandra. I närvaro av vatten, sker processen snabbt. Vid megaskopisk utveckling, kan texturen bestå av distinkta rosa och vita lameller representerande utlöst vit albit (NaAlSi3O8) i rosa mikroklin K-fältspat. Inläggen i pertit har en stor mängd olika former. Om kylningen är tillräckligt låg, kan alkaliskt fältspat utlösas till att bilda separata korn med kompositioner av nära-ändenhet av albit och K-fältspat. Den största dokumenterade enkristall av pertit hittades i Hugo Mine, South Dakota, USA och mätte ~ 10.7m x 4.6m x 1.8m. Pärlsorterna av kaliumfältspat, amazonit och månsten är varianter av färgade pertiter. (sv)
- Пертит — калиевый полевой шпат (ортоклаз или микроклин) c закономерно ориентированными, так называемыми пертитовыми, вростками альбита или другого кислого плагиоклаза. Пo крупности вростков различают пертиты (макропертиты), микропертиты (видимые под микроскопом) и криптопертиты (устанавливаемые, обычно, рентгенографически); по форме вростков — шнуровидные, плёночные, прожилковые, пятнистые и др.; по происхождению — пертиты распада (веретеновидные или чётковидные) и замещения (струйчатые или пятнистые). Первые возникают в результате распада смешанных кристаллов калинатрового полевого шпата при понижении температуры (или повышении давления), вторые образуются при альбитизации. Плагиоклазы c вростками калиевого полевого шпата называются антипертитами. Kоличественные, соотношения фаз в пертите сильно варьируются, но фаза KAlSi3O8 всегда преобладает. Пертиты широко распространены в глубинных изверженных породах — гранитах, сиенитах и др., a также в гранитных пегматитах. Пертитовое строение ювелирной разновидности калиевого полевого шпата — лунного камня (адуляра), — состоящего из тончайших параллельных пластинок полевых шпатов различного состава и (или) сингонии (моноклинных и триклинных), является причиной его красивой голубоватой иризации. При мегаскопическом развитии текстура может состоять из отчётливых розовых и белых ламелей, представляющих собой растворённый белый альбит (NaAlSi3O8) в розовом микроклине. Переплетения в пертите имеют большое разнообразие форм. При достаточно медленном охлаждении щелочной полевой шпат может растворяться, образуя отдельные зёрна с близкими к поперечному составу альбитами и К-полевым шпатом. Самый крупный задокументированный одиночный кристалл пертита был найден в шахте Хьюго в Южной Дакоте и имел размеры около 10.7 м (35 футов) x 4.6 м (15 футов) x 1.8 м (5 футов 11 дюймов). (ru)
- Пертит (рос. пертит, англ. perthite, нім. Perthit m) – закономірні проростання кислого плагіоклазу з каліїстим польовим шпатом. Розрізняють П. розпаду (K-Na польового шпату) і П. заміщення (як результат їх альбітизації). Форма вростків – ниткоподібна, плівкова, прожилкова, плямиста. Плагіоклаз з включеннями ортоклазу називають антипертитом, пертит з включеннями (“веретенцями”) альбіту в мікрокліні – мікроклін-пертитом, при розмірі вростків 5–100 нм – , при менших вростках – криптопертитом. П. поширені в глибинних вивержених породах – гранітах, сієнітах і ін., а також в гранітних пегматитах. Пертитова будова ювелірного різновиду калієвого польового шпату, – місячного каменя, – що складається з найтонших паралельних пластинок польових шпатів різного складу і (або) сингоній (моноклінних і триклінних), служить причиною його красивої блакитної іризації. За назвою м. Перт, Канада. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Las pertitas se originan como producto de una mezcla de feldespato potásico y plagioclasa (albita). Durante el proceso, las pertitas se ubican de forma paralela en bandas más o menos sinuosas. Cuando ocurre en un feldespato potásico, el intercrecimiento de plagioclasa se denomina pertita. Cuando ocurre en una plagioclasa un intercrecimiento de feldespato potásico, se denomina antipertita. (es)
- Perthite is used to describe an intergrowth of two feldspars: a host grain of potassium-rich alkali feldspar (near K-feldspar, KAlSi3O8, in composition) includes exsolved lamellae or irregular intergrowths of sodic alkali feldspar (near albite, NaAlSi3O8, in composition). Typically, the host grain is orthoclase or microcline, and the lamellae are albite. If sodic feldspar is the dominant phase, the result is an antiperthite and where the feldspars are in roughly equal proportions the result is a mesoperthite. (en)
- Une perthite est un enchevêtrement de deux feldspaths alcalins : un feldspath potassique (composition proche de KAlSi3O8) et un (proche de NaAlSi3O8). La plupart du temps il s'agit de lamelles ou d'imbrications irrégulières de feldspath sodique (albite) au sein d'un grain-hôte de feldspath potassique (orthose ou microcline). On réserve parfois le terme perthite à ce cas général où la phase dominante est le feldspath potassique. On qualifie alors d'antiperthite le cas inverse (feldspath sodique majoritaire), et de mésoperthite la situation intermédiaire où les deux phases sont en proportions comparables. (fr)
- Perthiet is in de petrologie een structuur in veldspaat, die bestaat uit een afwisseling van vergroeide plagioklaas (met name albiet) en kaliveldspaat. Het minst voorkomende van de twee mineralen vormt smalle zones of banden, die lamellae genoemd worden. Soms wordt met perthiet alleen de vorm bedoeld waarbij kaliveldspaat dominant is; de vorm waarbij plagioklaas domineert wordt dan "antiperthiet" genoemd. (nl)
- As pertitas são constituídas de misturas íntimas entre si de feldspato potássico — microclina ou ortoclásio — e um plagioclásio rico em sódio que ocorre como corpos microscópicos em massas macroscópicas, dentro do feldspato potássicoSe o feldspato sódico é a fase dominante, o resultado é um antipertita e onde os feldspatos estão em proporções aproximadamente iguais, o resultado é um mesopertita. (pt)
- Pertit används som benämning för att beskriva en sammanväxning av två fältspat, en värd av korn av kaliumrik alkalifältspat (sammansättning nära K-fältspat, KAlSi3O8), som innehåller utlösta lameller eller oregelbundna inläggningar av natriumalkalifältspat (sammansättning nära albit, NaAlSi3O8). Typisk värd är korn av ortoklas eller mikroklin och lamellerna är albit. Om natriumfältspat är den dominerande fasen, är resultatet en antipertit. (sv)
- Пертит — калиевый полевой шпат (ортоклаз или микроклин) c закономерно ориентированными, так называемыми пертитовыми, вростками альбита или другого кислого плагиоклаза. Пo крупности вростков различают пертиты (макропертиты), микропертиты (видимые под микроскопом) и криптопертиты (устанавливаемые, обычно, рентгенографически); по форме вростков — шнуровидные, плёночные, прожилковые, пятнистые и др.; по происхождению — пертиты распада (веретеновидные или чётковидные) и замещения (струйчатые или пятнистые). Первые возникают в результате распада смешанных кристаллов калинатрового полевого шпата при понижении температуры (или повышении давления), вторые образуются при альбитизации. Плагиоклазы c вростками калиевого полевого шпата называются антипертитами. Kоличественные, соотношения фаз в пертите (ru)
- Пертит (рос. пертит, англ. perthite, нім. Perthit m) – закономірні проростання кислого плагіоклазу з каліїстим польовим шпатом. Розрізняють П. розпаду (K-Na польового шпату) і П. заміщення (як результат їх альбітизації). Форма вростків – ниткоподібна, плівкова, прожилкова, плямиста. Плагіоклаз з включеннями ортоклазу називають антипертитом, пертит з включеннями (“веретенцями”) альбіту в мікрокліні – мікроклін-пертитом, при розмірі вростків 5–100 нм – , при менших вростках – криптопертитом. П. поширені в глибинних вивержених породах – гранітах, сієнітах і ін., а також в гранітних пегматитах. Пертитова будова ювелірного різновиду калієвого польового шпату, – місячного каменя, – що складається з найтонших паралельних пластинок польових шпатів різного складу і (або) сингоній (моноклінних і три (uk)
|
