| dbo:abstract
|
- عبد اللطیف بن أولوغ بيك، (ولد 1420 - 9 مايو 1450) حفيد تيمورلنك. كان الابن الثالث لأولوغ بيك، حاكم تيموري في بلاد ما وراء النهر (حديثاً أوزبكستان، طاجيكستان وأجزاء من تركمانستان، قيرغيزستان و كازاخستان). (ar)
- Abd al-Latif Mirza fou kan timúrida de Samarcanda (octubre de 1449 - 8 de maig de 1450), fill d'Ulugh Beg (1409-1449) i de Rokia Khatun Arolat. (ca)
- Abdal-Latif Mirza (c. 1420 – 9 May 1450) was the great-grandson of Central Asian emperor Timur. He was the third son of Ulugh Beg, Timurid ruler of Transoxiana (modern Uzbekistan, Tajikistan and parts of Turkmenistan, Kyrgyzstan and Kazakhstan). (en)
- Abdal-Latif Mirza, (ca. 1420 - 9 de mayo de 1450) fue un miembro de la dinastía timúrida, bisnieto del emperador Timur, fue gobernante de Balkh y participó en las luchas familiares que siguieron a la muerte de su abuelo, Shah Rukh. (es)
- Abd ul-Latif, né en 1420 à Samarcande et mort le 9 mai 1450 à Samarcande, fils aîné d'Oulough Beg, le prince-astronome de Samarcande, et petit-fils de Shah Rukh, grand émir timouride de 1449 à 1450, est un astronome, homme politique et souverain des Timourides. Entré en conflit avec son père après l'accession de celui-ci au trône des Timourides en 1447, il le fit assassiner en 1449, mais fut lui-même tué en 1450 par un serviteur d'Oulough Beg qui avait juré de venger son maître. Son cousin Abd Allah lui succéda. (fr)
- アブドゥッラティーフ（Abd al-Latif ibn Muhammad Taraghay Ulughbek, 1420年頃? - 1450年5月9日）は、ティムール朝の第5代君主（在位：1449年 - 1450年5月）。 (ja)
- Abd al-Latif, pers. بدالطیف (ur. ? - zm. 8 maja 1450 w Samarkandzie) – władca z dynastii Timurydów panujący w Samarkandzie od października 1449 roku aż do śmierci. Był synem Uług Bega (1409 - 1449) i Roghji Chatun Arulat, wychowywał się jednak w Heracie na dworze swojego dziadka Szahrucha (1405 - 1447), przez którego miał być jako dziecko bardzo lubiany. Nie znamy dokładnej daty jego narodzin, po raz pierwszy pojawia się w źródłach jako dziecko u Fasiha Chafiego w związku z wydarzeniami z maja 1437 roku. Rywalizacja z jego kuzynem Ala ad-Daulą (1447 - 1448) zmusiła go do powrotu na dwór ojca w Samarkandzie w roku 1442, jednak został stamtąd zabrany z powrotem do Heratu przez swoją babkę Gouharszad Aghę. Abd al-Latif towarzyszył Szahruchowi w jego ostatniej kampanii przeciwko zbuntowanemu Sultan Muhammadowi (1447 - 1452), podczas której jego dziadek zmarł 13 marca 1447 roku w Reju. Kiedy wieść o śmierci Szahrucha rozeszła się zapanowała anarchia i doszło do splądrowania obozu, według niektórych źródeł przez zwykłych żołnierzy, zaś według innych przez timurydzkich książąt Babura (1447 - 1457) i Chalila Sultana, którzy następnie opuścili armię i udali się w kierunku Chorasanu. W tej sytuacji Gouharszad poprosiła Abd al-Latifa o przejęcie dowództwa nad armią podczas jej powrotnego marszu do Heratu. Prawdopodobnie Gouharszad zapewniając dowództwo Abd al-Latifowi chciała uspokoić obawy jego ojca, Uług Bega, jedynego wówczas żyjącego syna Szahrucha. Jednocześnie jednak Gouharszad wysłała posłańca z informacją o śmierci Szahrucha do faworyzowanego przez siebie Ala ad-Dauli w Heracie, podczas gdy Abd al-Latif poinformował o tym fakcie swojego ojca. Abd al-Latif szybko zaprowadził porządek w obozie dokonując egzekucji wśród niesfornych żołnierzy i trzy dni później wyruszył wraz z Gouharszad i ciałem Szahrucha w kierunku Heratu. Podczas podróży niektórzy ludzie z jego zaufanego kręgu ostrzegli go iż Gouharszad może spiskować przeciwko niemu i Abd al-Latif uwięził swoją babkę i jej krewnych. W Damghanie miejscowy dowódca odmówił wstępu armii Abd al-Latifa, ten jednak zdobył miasto, po czym je splądrował. Wydaje się że Abd al-Latif zmierzał do tego by połączyć swoje siły z ojcem, ten jednak był poza Samarkandą zajęty tłumieniem kilku rebelii, które wybuchły w międzyczasie, nie przybył zatem na czas by spotkać się ze swoim synem. Niedługo po tym jak wkroczył do Mawarannahru Abd al-Latif zawrócił zatem z powrotem do Chorasanu, by w Niszapurze dowiedzieć się iż Ala ad-Daula otworzył skarb w Heracie i ogłosił się władcą. 30 kwietnia 1447 roku Ala ad-Daula wysłał armię przeciwko Abd al-Latifowi i siły z Heratu przypuściły zaskakujący atak na obóz syna Uług Bega. Przyciągnięci dotychczas przez niego emirowie szybko opuścili Abd al-Latifa i został on pojmany i uwięziony w twierdzy Ichtijar ad-Din, podczas gdy Gouharszad i jej krewni zostali uwolnieni. W międzyczasie Uług Beg przekroczył Amu Darię w drodze do Chorasanu kiedy dowiedział się o pojmaniu Abd al-Latifa. Za radą swoich emirów rozpoczął on negocjacje z Ala ad-Daulą. Ten początkowo był niechętny zawieraniu porozumienia, lecz kiedy dotarły do niego wieści o pochodzie Babura w kierunku Chorasanu zmienił zdanie. Uług Beg i Ala ad-Daula zawarli między sobą pokój i ustalili nowe granice pomiędzy swoimi domenami, zaś uwolniony Abd al-Latif otrzymał od swojego ojca uzyskany na drodze powyższego traktatu Balch. Uług Beg powrócił do Samarkandy, zaś Abd al-Latif rozpoczął ataki na oddziały Ala ad-Dauli, który w odpowiedzi rozpoczął kampanię przeciwko niemu. Poinformowany o sytuacji Uług Beg interweniował i armia Ala ad-Dauli powróciła do Heratu. Na wiosnę 1448 roku Uług Beg przybył do Chorasanu wraz ze swoją armią i po połączeniu się z siłami Abd al-Latifa zaatakował Ala ad-Daulę, odnosząc nad nim zdecydowane zwycięstwo pod . Ala ad-Daula uciekł do swojego brata Babura w Astarabadzie i Uług Beg zajął Herat. To na ten moment źródła datują pierwsze przyczyny późniejszego antagonizmu Abd al-Latifa wobec ojca. Uług Beg miał bowiem, pomimo odwagi wykazanej w trakcie bitwy przez Abd al-Latifa, nakazać by wieści o zwycięstwie (fas-namahs) były napisane w imieniu jego młodszego syna, Abd al-Aziza. Co więcej, Uług Beg nie tylko nie przyznał Abd al-Latifowi jego udziału w łupach z Chorasanu, ale także pozbawił go części jego osobistego skarbu, który umieścił w twierdzy Ichtijar ad-Din. Abd al-Latif został przez ojca wysłany do , nie będąc jednak w stanie stawić czoła Baburowi uciekł do Niszapuru, by następnie w związku z niepotwierdzonymi później oskarżeniami o bunt zostać przez Uług Bega skierowanym do Meszhedu, gdzie pozostawał aż do listopada 1448 roku. W tym miesiącu Uług Beg przybył do Meszhedu i po połączeniu się z synem wspólnie stłumił rebelię turkmeńskiego księcia Jar Alego w Heracie, po czym powrócił do Samarkandy zostawiając Abd al-Latifa jako namiestnika miasta. Zaledwie dwa tygodnie po odejściu Uług Bega pod Heratem pojawił się Babur i Abd al-Latif opuścił miasto, by następnie na rozkaz ojca udać się do Balchu i przejąć w nim rządy. Ponieważ obawiał się swojego ojca oraz czuł się skrzywdzony przez jego poprzednie działania Abd al-Latif przystąpił teraz do przygotowywania buntu przeciwko niemu. Po tym jak Uług Beg w brutalny sposób stłumił rebelię w rejonie Heratu nie było trudno znaleźć zwolenników gotowych wystąpić przeciwko niemu. Aby zwiększyć swoją popularność w regionie Abd al-Latif ponadto zniósł opłaty pobierane od handlu. Ponieważ Balch leżał na szlaku handlu z Indiami Uług Beg utracił w ten sposób ważne źródło dochodu. Wrogość Abd al-Latifa wobec ojca przybrała tak otwartą formę że ten ostatni nie miał wyjścia i prawdopodobnie wczesnym latem 1449 roku wyruszył przeciwko niemu. Abd al-Latif początkowo nie dopuścił do przekroczenia przez niego Amu-Darii, gdy zaś doszło do starć pomiędzy obiema armiami przeważnie wychodził z nich zwycięsko. Żołnierze Uług Bega zaczęli dezerterować, a on sam zaczął się obawiać iż jego emirowie wydadzą go synowi. W międzyczasie pozostawiony jako namiestnik w Samarkandzie Abd al-Aziz zraził do siebie jej mieszkańców swoją arogancją, co wykorzystał pozostający w służbie Uług Bega timurydzki książę Abu Sa’id (1451 - 1469), który na czele swoich zwolenników zaatakował miasto. Na wieść o tym Uług Beg zarządził powrót do Samarkandy, zmuszając Abu Sa’ida do odstąpienia od miasta. Za swoim ojcem postępował jednak Abd al-Latif, który pokonał go w bitwie nieopodal Samarkandy. Uług Bega opuścił nawet emir Barłasów Sultanszah a bramy Samarkandy zostały przed nim zamknięte przez jego innego emira, Miranszaha Ka'uczina. Także w twierdzy Szahruchijja, w której próbował się następnie schronić wraz z Abd al-Azizem, Uług Bega spotkało to samo przyjęcie. Był zatem zmuszony powrócić do Samarkandy i poddać się Abd al-Latifowi. Abd al-Latif ustanowił teraz nominalnego chana z rodu Czyngis-chana i nakazał mu osądzić swojego ojca zgodnie z szariatem. Gdy zapadł oczekiwany wyrok śmierci pozwolono Uług Begowi na wyruszenie na pielgrzymkę i Abd al-Latif zabił go podczas niej 25 lub 27 października 1449 roku. Czyn ten został zgodnie potępiony przez historyków epoki Timurydów i w znacznym stopniu przyczynił się do upadku prestiżu linii Szahrucha. Wkrótce ten sam los spotkał także brata Abd al-Latifa, Abd al-Aziza. Emir Sultanszah wraz ze swoim synem zostali zabici przez emirów, którzy pozostali lojalni wobec Uług Bega, kiedy odkryli oni że przywódca Barłasów chce przejść na stronę Abd al-Latifa. Wkrótce po dojściu do władzy ten zabił ich pod zarzutem spiskowania przeciwko niemu. Poza tym właściwie nie posiadamy informacji o rządach Abd al-Latifa w Samarkandzie. Jego opinia jako przywódcy wojskowego była taka, że nawet Uzbecy wstrzymali się ze swoim zwyczajowym zimowym rajdem na terytoria Buchary i Samarkandy. Od początku Abd al-Latif spotkał się z opozycją Abu Sa’ida i ostatecznie zginął w zamachu 8 maja 1450 roku. Stojąca za nim grupa spiskowców wezwała do przejęcia władzy w Samarkandzie innego wnuka Szahrucha Abdallaha (1450 - 1451). Zachował się list napisany przez Abd al-Latifa do sułtana Mehmeda II (1444 - 1446, 1451 - 1481), jak również bite przez niego monety. (pl)
- 阿不都·剌迪甫(1420-1450年5月9日)，帖木兒曾孫，兀魯伯长子，作為帖木兒帝国統治者统治河中。 阿不都最先作為巴里黑總督，曾幫助父親取得赫拉特城。但阿不都被父親兀魯伯驅逐出撒馬爾罕，據說原因是因為兀魯伯对数学和占星术有研究，根据占星预言，得知自己将被儿子杀死，于是就将其子放逐。他在兀魯伯1449年遠征呼羅珊時叛亂，並在撒馬爾罕附近的Dimashq俘虜了兀魯伯。兀魯伯決定向阿不都投降，並去麥加朝聖，但阿不都在中途殺了他。阿不都因殺害自己父親，因此有一著名绰号Padarkush（弑父者），幾天後阿不都也殺害他的兄弟阿不都·阿齊茲，並取得王位。阿不都獲得王位後統治只持續了六個月，1450年5月就被兀魯伯的忠仆所杀，後來王位給了阿不都的堂弟阿卜杜拉·米爾扎，不過他沒多久也被卜撒因處決掉。 (zh)
- Абд аль-Латіф Мірза (*1429/1430 — 9 травня 1450) — емір Мавераннахра в 1449—1450 роках. Повне ім'я Абд аль-Латіф Мірза ібн Мухаммад Тарагай Улугбек на прізвисько «Падаркуш» (Батьковбивця). (uk)
- Абд аль-Латиф ибн Улугбек (1420—1450), Самарканд) — правитель, султан Мавераннахра из династии Тимуридов, сын Улугбека. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- عبد اللطیف بن أولوغ بيك، (ولد 1420 - 9 مايو 1450) حفيد تيمورلنك. كان الابن الثالث لأولوغ بيك، حاكم تيموري في بلاد ما وراء النهر (حديثاً أوزبكستان، طاجيكستان وأجزاء من تركمانستان، قيرغيزستان و كازاخستان). (ar)
- Abd al-Latif Mirza fou kan timúrida de Samarcanda (octubre de 1449 - 8 de maig de 1450), fill d'Ulugh Beg (1409-1449) i de Rokia Khatun Arolat. (ca)
- Abdal-Latif Mirza (c. 1420 – 9 May 1450) was the great-grandson of Central Asian emperor Timur. He was the third son of Ulugh Beg, Timurid ruler of Transoxiana (modern Uzbekistan, Tajikistan and parts of Turkmenistan, Kyrgyzstan and Kazakhstan). (en)
- Abdal-Latif Mirza, (ca. 1420 - 9 de mayo de 1450) fue un miembro de la dinastía timúrida, bisnieto del emperador Timur, fue gobernante de Balkh y participó en las luchas familiares que siguieron a la muerte de su abuelo, Shah Rukh. (es)
- Abd ul-Latif, né en 1420 à Samarcande et mort le 9 mai 1450 à Samarcande, fils aîné d'Oulough Beg, le prince-astronome de Samarcande, et petit-fils de Shah Rukh, grand émir timouride de 1449 à 1450, est un astronome, homme politique et souverain des Timourides. Entré en conflit avec son père après l'accession de celui-ci au trône des Timourides en 1447, il le fit assassiner en 1449, mais fut lui-même tué en 1450 par un serviteur d'Oulough Beg qui avait juré de venger son maître. Son cousin Abd Allah lui succéda. (fr)
- アブドゥッラティーフ（Abd al-Latif ibn Muhammad Taraghay Ulughbek, 1420年頃? - 1450年5月9日）は、ティムール朝の第5代君主（在位：1449年 - 1450年5月）。 (ja)
- 阿不都·剌迪甫(1420-1450年5月9日)，帖木兒曾孫，兀魯伯长子，作為帖木兒帝国統治者统治河中。 阿不都最先作為巴里黑總督，曾幫助父親取得赫拉特城。但阿不都被父親兀魯伯驅逐出撒馬爾罕，據說原因是因為兀魯伯对数学和占星术有研究，根据占星预言，得知自己将被儿子杀死，于是就将其子放逐。他在兀魯伯1449年遠征呼羅珊時叛亂，並在撒馬爾罕附近的Dimashq俘虜了兀魯伯。兀魯伯決定向阿不都投降，並去麥加朝聖，但阿不都在中途殺了他。阿不都因殺害自己父親，因此有一著名绰号Padarkush（弑父者），幾天後阿不都也殺害他的兄弟阿不都·阿齊茲，並取得王位。阿不都獲得王位後統治只持續了六個月，1450年5月就被兀魯伯的忠仆所杀，後來王位給了阿不都的堂弟阿卜杜拉·米爾扎，不過他沒多久也被卜撒因處決掉。 (zh)
- Абд аль-Латіф Мірза (*1429/1430 — 9 травня 1450) — емір Мавераннахра в 1449—1450 роках. Повне ім'я Абд аль-Латіф Мірза ібн Мухаммад Тарагай Улугбек на прізвисько «Падаркуш» (Батьковбивця). (uk)
- Абд аль-Латиф ибн Улугбек (1420—1450), Самарканд) — правитель, султан Мавераннахра из династии Тимуридов, сын Улугбека. (ru)
- Abd al-Latif, pers. بدالطیف (ur. ? - zm. 8 maja 1450 w Samarkandzie) – władca z dynastii Timurydów panujący w Samarkandzie od października 1449 roku aż do śmierci. Był synem Uług Bega (1409 - 1449) i Roghji Chatun Arulat, wychowywał się jednak w Heracie na dworze swojego dziadka Szahrucha (1405 - 1447), przez którego miał być jako dziecko bardzo lubiany. Nie znamy dokładnej daty jego narodzin, po raz pierwszy pojawia się w źródłach jako dziecko u Fasiha Chafiego w związku z wydarzeniami z maja 1437 roku. Rywalizacja z jego kuzynem Ala ad-Daulą (1447 - 1448) zmusiła go do powrotu na dwór ojca w Samarkandzie w roku 1442, jednak został stamtąd zabrany z powrotem do Heratu przez swoją babkę Gouharszad Aghę. (pl)
|
