| has abstract
| - Pripegala je bůh, který měl být ctěn kmenovým svazem Luticů, jehož autenticita je však nejistá. Je zmiňován pouze v dopise datovaném k roku 1108 a připisovaném magdeburskému arcibiskupovi , je však pravděpodobné že se jedná o pozdější falsum anonymního flanderského klerika. V dopise se o Pripegalovi píše následující: Jako fikci vzniklou snad z Priapus gallus za účelem křesťanské propagandy, která měla obhájit zábor slovanských území, vykládá Pripegalu Libuše Hrabová, Michal Téra a Jiří Dynda. Zdeněk Váňa uvažuje též o tom že toto božstvo je pouhou literární frází, navrhuje však také jeho výklad jako božstva plodnosti, snad související s falickým idolem z . Lubor Niederle považuje různé akademické výklady tohoto božstva za nepřesvědčivé a dobové spojení s Priapem a Belfegorem označuje za nesmyslné. Jan Máchal a Aleksander Brückner nabízí výklad z jména Pribychval „ten jemuž přibývá vítězství“, první jmenovaný v tomto duchu považoval za zbožštěného hrdinu, druhý považoval toto jméno za titul nahrazující jméno starší. Brückner též uvažuje o jméně Pripegala jako zkomolenině jména Trihlav. Další hypotéza považuje Pripegalu za sluneční božstvo a vykládá jeho jméno z praslovanského *pripekati sę „připékat, opékat se“, zastává jí například , Louis Léger a . (cs)
- Pripegalo (latine Pripegala) estas dio de baltaj slavoj (elboslavoj). Mathieu-Colas pensas, ke ĉi tiu dio estas simila al la greka dio Priapo. Opinio ekzistas, ke tio estas difekto de la nomo, farita de ĉefepiskopo de Magdeburgo, kaj korekta versio estas "Prepeluga", alia nomo de . (eo)
- Pripegala is a god of the Polabian Slavs, mentioned in a 1108 letter by the Magdeburg Bishop Adelgot, calling for a battle against the pagan Veleti. Among the images of Slavic crimes and atrocities contained in the document was a description of the worship of a god named Pripegala, juxtaposed with the Greek Priapus: The most fanatical of them say, whenever they wish to divert themselves at feasts, "our Pripegala—they yell ferociously—wants heads, therefore must we perform sacrifices". Pripegala, as they call him, is a lewd Priapus and Belphegor. Thus, after slaughtering the Christians before the alters of their idolatry, they fill the basins with human blood and, howling with terrifying shrieks, say: "Let us make this a day of joy, Christ has been vanquished, the victorious Pripegala has triumphed". Latin original textPhanatici autem illorum, quotiens commessationibus uacare libet, ferus in dictis capita, inquiunt, uult noster Pripegala, huiusmodi fieri oportet sacrificia. Pripegala, ut aiunt, Priapus est Beelphegor impudicus. Tunc decollatis ante prophanationis sue aras Christianis crateras tenent humano sanguine plenas et horrendis uocibus ululantes, agamus, inquiunt, diem leticie, uictus est Christus, uicit Pripegala uictoriosissimus. There is general agreement that the notation Pripegala is distorted and many scholars have proposed their own reading. The contemporary transcript is read as Pribyglav/Pribyglov. The analysis shows that the Slavic cluster *Prib- in medieval German Latin is rendered as by Prib, cf. Pribe, Pribizlav, or by Prip, cf. Pripslaff "Polish given name Przybysław", Pripgnewe, Pripignewen "Przybygniew". The Slavic vowel ⟨y⟩, on the other hand, was written as the letter e, as it was often done when writing Polish names. The last element of the theonym, -gala, should be read as an element -glov or -glav, which was reduced to -gla as a result of the adaptation of this element to the phonetics of the Low German language, and then expanded with the vowel ⟨a⟩ to avoid a consonant cluster that would be difficult to pronounce for foreigners. Thus, the theonym would consist of the Proto-Slavic stem *priby- "to increase, to arrive" and *golva "head" and literally meant "let there be more heads", "gainer of heads", "one to whom heads arrive", etc. Michał Łuczyński reconstructs Proto-Slavic form as *Pribyglovъ. Aleksander Brückner also originally read the first stem as Prib-, and reconstructed the whole theonym as Przybychwał (second stem from chwała "praise, glory"). He eventually abandoned this reading, however, and decided that Pripegala was a corrupted notation of the theonym Triglav. However, this interpretation is incorrect, as there is no evidence that the Slavic ⟨p⟩ is written with a t in German records. Some researchers have tried to read the transcript as Przypiekało, Připekal, Prepiekal, Przypiekała, Pripekało, etc. "scorching sun" from the verb *pripěkati "to scorch". According to Michał Łuczyński, Pribyglav was an epithet or synonym of Svarozhits. This is supported by the fact that in the temple of Svarozhits-Radogost in Rethra, which was the main sanctuary of the Veleti, sacrifices of human heads were accepted, e.g. in 1066 the bishop of Mecklenburg John was sacrificed to him in this way. An additional argument may be that Svarozhits is often interpreted as a sun god, and beheadings in India and among the Celts were associated with sun worship. According to Serbian philologist Aleksandar Loma, the only attestation of this theonym from outside the Polabian area would be the Serbian village of Privina Glava. According to legend, the monastery there was founded in the 12th century by a lord named Prib or Priv, however, the oldest reference to the village, from the Turkish census of 1566/1567, records the name Pribiglava. The modern name Privina Glava is therefore probably a distortion, split into two parts, cf. 16th-18th century records with the toponym Gologlava, and the modern name Gola Glava. (en)
- Pripegala – bóg Słowian połabskich, wspomniany w liście biskupa magdeburskiego z 1108 roku, wzywającym do walki z pogańskimi Wieletami. Wśród zawartych w dokumencie obrazów zbrodni i okrucieństw słowiańskich znalazł się opis kultu boga o imieniu Pripegala, zestawionego z greckim Priapem: Gdy obchodzą swoje święta, powiadają ich czarownicy w trakcie uczty: „Głów pragnie nasz Pripegala! Trzeba mu dostarczyć takich ofiar!” Pripegala to, jak utrzymują, Priaps i bezwstydny Beelfegor. Potem, ściąwszy chrześcijanom głowy przed ołtarzami owej profanacji, biorą w ręce puchary pełne krwi ludzkiej i wyjąc straszliwym głosem wołają: „Święćmy dzień radości! Zwyciężony jest Chrystus! Zwyciężył niezwyciężony Pripegala!” Panuje powszechna zgoda, że zapis teonimu Pripegala jest zniekształcony i wielu badaczy proponowało własny odczyt. Współcześnie zapis odczytuje się jako Przybygłów. Z analizy wynika, że słowiańska zbitka *Prib- w średniowiecznej łacinie niemieckiej jest oddawana przez Prib, por. Pribe, Pribizlav, lub przez Prip, por. Pripslaff ‘Przybysław’, Pripgnewe, Pripignewen ‘Przybygniew’. Słowiańska samogłoska ⟨y⟩ natomiast została zapisana przez literę e, jak często czyniono to w przypadku zapisywania nazw polskich. Ostatni element teonimu, -gala, odczytać należy jako człon -glow lub -glaw, który został zredukowany do -gla w wyniku adaptacji tego członu do fonetyki języka dolnoniemieckiego, a następnie rozszerzony o samogłoskę ⟨a⟩ w celu uniknięcia zbitki spółgłoskowej, która byłaby trudna do wymówienia dla obcokrajowców. Teonim więc składałby się z prasłowiańskich członów *priby- ‘przybywać’ i *golva ‘głowa’ i dosłownie oznaczał ‘niech przybędzie głów’, ‘niech będzie więcej głów’, ‘zdobywający głowy’, ‘ten, któremu przybywa głów’ itp. Michał Łuczyński prasł. formę rekonstruuje jako *Pribyglovъ. Pierwotnie Aleksander Brückner także odczytał pierwszy człon jako Przyb-, a cały teonim rekonstruował jako Przybychwał. Ostatecznie jednak zrezygnował z takiego odczytu i uznał, że Pripegala jest zepsutym zapisem teonimu Trzygłów. Jednakże taka interpretacja jest niepoprawna, ponieważ nie ma dowodów, by słowiańskie ⟨p⟩ oddawano przez t w zapiskach niemieckich. Część badaczy próbowała odczytać zapis jako Przypiekało, Připekal, Prepiekal, Przypiekała, Pripekało itp. ‘przypiekające słońce’ od czasownika *pripěkati ‘przypiekać’. Według Michała Łuczyńskiego Przybygłów był epitetem lub synonimem Swarożyca. Przemawiać ma za tym fakt, że w świątyni Swarożyca-Radogosta w Radogoszczy, będącą głównym sanktuarium Wieletów, przyjmowano ofiary z głów ludzkich, np. w 1066 r. w ten sposób złożono mu w ofierze biskupa meklemburskiego Jana. Dodatkowym argumentem może być to, że Swarożyc często interpretowany jest jako bóg słońca, a ścinanie lub ścięte głowy w Indiach i wśród Celtów były związane z kultem słońca. Według serbskiego filologa jedynym poświadczeniem tego teonimu spoza terenów Połabia byłaby serbska wieś Privina Glava. Według legendy tamtejszy został założony w XII w. przez możnego o imieniu Prib lub Priw, jednakże najstarsza wzmianka o tej miejscowości, pochodząca z tureckiego spisu w 1566/1567 r., odnotowuje nazwę Pribiglava. Współczesna nazwa Privina Glava jest więc prawdopodobnie zniekształcona, podzielona na dwie części (por. XVI- XVIII-wieczne zapiski z nazwą miejscową Gologlava i współczesną nazwę Gola Glava). Możliwe więc, że tamtejszy klasztor powstał na miejscu wcześniejszego pogańskiego miejsca kultu. (pl)
- Припегала — предполагаемое божество в мифологии полабских славян, связанное с оргиями. Упомянут в письме магдебургского епископа Адельгота 1108 года, призывающем к битве против язычников-велетов. Среди описаний славянской жестокости и зверств, содержащихся в документе, было также описание поклонения богу по имени Припегала, сопоставленное с греческим Приапом: Самые фанатичные из них говорят, что всякий раз, когда они хотят развлечься на пиршествах, «наш Припегала — они яростно кричат — хочет голов, поэтому мы должны совершать жертвоприношения». Припегала, как они его называют, развратный Приап и Бельфегор. Таким образом, убив христиан перед служителями своего идолопоклонства, они наполняют тазы человеческой кровью и, завывая ужасающими криками, говорят: «Давайте сделаем этот день радостным, Христос побежден, победоносный Припегала восторжествовал». Достоверность сведений, сообщаемых в письме Адельгота, часто ставится под сомнение. (ru)
- Припіка́ло — бог весняних робіт і родючості у прибалтійських українських племен. (За О. Фамінциним). (uk)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)