| dbo:abstract
|
- المقاطع الشيروكية هي نظام كتابة مقطعية تكتب به اللغة الشيروكية. اخترع هذا النظام صائغ شيروكي اسمه سيكوياه في أول العقد الثالث من القرن التاسع عشر (1820). الجدير بالذكر ان سيكوياه لم يكن يقرأ أو يكتب بأي لغة قبل ان يخترع المقاطع الشيروكية. قد تبدو بعض (و ليس كل) المقاطع الشيروكية مشابهة للحروف اللاتينية، ولكن لفظها لا يمت بصلة إلى اللفظ اللاتيني للحرف (مثلا: GWY تلفظ بالإنجليزية «جوي» وبالشيروكية «تسا-لا-جي»). يحتوي هذا النظام على 85 مقطعا (في الأصل 86). (ar)
- Čerokézské písmo je slabičné písmo užívané pro zápis čerokézštiny (spolu s latinkou). Písmo obsahuje 85 (původně 86) znaků, skládá se z šesti znaků symbolizujících samostatně samohlásky, zbytek jsou sylabogramy. V roce 1821 písmo předložil radě náčelníků Sequoyah a záhy se stalo velmi populární. Sequoyah na písmu pracoval v předchozích letech, přičemž sám byl analfabet (neznal latinku), nicméně si uvědomil důležitost psaného jazyka. Tvarově se zřejmě inspiroval v latince, řecké alfabetě a cyrilici, nicméně vztahy mezi symboly a zvukem jsou odlišné. (cs)
- El sil·labari cherokee és un sistema d'escriptura creat el 1819 per Sequoyah per a la llengua cherokee (o tsalagi). Del contacte mantingut amb els colons europeus, Sequoyah en va prendre la idea de l'escriptura i va prendre com a repte propi crear un sistema d'escriptura similar per al poble cherokee. Després de diverses proves que inclouen una intent d'escriptura ideogràfica, el seu treball va fructificar en la creació d'un sil·labari (en lloc d'un alfabet, com tenien els colons). Alguns dels símbols van ser clarament presos a l'atzar de l'alfabet dels colons, mentre altres van ser completament extrets de la seva imaginació. (ca)
- Die Cherokee-Silbenschrift, das Schriftsystem der Cherokee-Nation, ist ein Syllabar, das aus 85 Zeichen (Syllabogrammen) besteht und bis heute für die schriftliche Wiedergabe der Cherokee-Sprache verwendet wird. Seit 2014 wird zwischen Groß- und Kleinbuchstaben unterschieden. Die Schrift wurde Anfang des 19. Jahrhunderts von Sequoyah (auch George Guess genannt) entwickelt (siehe dort zu den Grundprinzipien dieser Schrift) und konnte auch für den Druck gesetzt werden. 1821 stellte Sequoyah gemeinsam mit seiner Tochter Ayoka das neue Schriftsystem der Cherokee-Stammesführung im Arkansas-Territorium erstmals öffentlich vor. Die Cherokee-Führung erkannte den Nutzen des Systems und unterstützte eine Förderung und Unterrichtung. Der Erfolg war enorm. Es gibt Schätzungen, denen zufolge der Alphabetisierungsgrad der Cherokee im frühen 19. Jahrhundert bei ungefähr 90 % lag. Mit diesem hohen Anteil von Lesekundigen übertrafen die Cherokee damals selbst ihre europäischstämmigen Nachbarn. Sequoyahs Silbenschrift erregte auch in Europa Aufmerksamkeit. 1826 wurden David Brown und George Lowrey beauftragt, die Gesetze der Cherokee-Nation unter Verwendung dieser Zeichen in die Cherokee-Sprache zu übersetzen und acht Kopien anzufertigen, dazu noch ein Exemplar des Neuen Testaments. 1828 wurde die erste Zeitung in Cherokee herausgegeben, der Cherokee Phoenix, nachdem Samuel Worcester zuvor die dafür notwendigen Bleilettern der Silbenzeichen gegossen hatte. Einige Wissenschaftler vertreten die Ansicht, dass die eigene Schrift und deren Verbreitung mit dazu beigetragen hat, die Sprache der Cherokee zu erhalten, die heute noch von vergleichsweise vielen Stammesangehörigen verstanden wird. (de)
- La ĉeroka silabaro estas skribsistemo kreita de unu viro, Sequoyah, en 1819, por skribi la ĉerokan lingvon. Havadinte kontakton kun la eŭropaj setlantoj, li forprenis la ideon de skribado, kaj mem ekpenis verki similan skribsistemon por la propra ĉeroka popolo. Post kelkaj diversaj provoj, inkluzive de ideogramaro, lia laboro fruktis per la kreo de silabaro, ne alfabeto kiel tiu de la setlantoj. Kelkaj el la simboloj estis hazarde pruntitaj el la alfabeto de la setlantoj, kaj aliaj estis tute inventitaj el lia imago. (eo)
- The Cherokee syllabary is a syllabary invented by Sequoyah in the late 1810s and early 1820s to write the Cherokee language. His creation of the syllabary is particularly noteworthy as he was illiterate until the creation of his syllabary. He first experimented with logograms, but his system later developed into a syllabary. In his system, each symbol represents a syllable rather than a single phoneme; the 85 (originally 86) characters provide a suitable method for writing Cherokee. Although some symbols resemble Latin, Greek, Cyrillic, and Glagolitic letters, they are not used to represent the same sounds. (en)
- Le syllabaire cherokee (également orthographié chéroki ou tchéroki) a été inventé par l’orfèvre cherokee Sequoyah, entre 1809 et 1821. Comportant 86 graphèmes, il est le premier système d’écriture destiné à transcrire une langue amérindienne, et fait du cherokee la première langue écrite des Indiens d’Amérique du Nord. Ses graphèmes peuvent être majuscule ou minuscule. Le syllabaire est adopté très rapidement par son peuple. La trace la plus ancienne de son utilisation est datée de 1808 ou 1818, et a été découverte dans une grotte du comté de Clay, dans le Kentucky. Il est possible (si elle date de 1808) qu’elle soit de la main même de Sequoyah. (fr)
- Aksara Cherokee adalah aksara silabis yang diciptakan oleh Sequoyah pada akhir tahun 1810-an dan 1820-an untuk menulis bahasa Cherokee walaupun sebelumnya ia buta huruf. Ia awalnya mencoba membuat logogram, tetapi pada akhirnya ia memilih untuk membuat simbol untuk silabel. Terdapat 85 (awalnya 86) karakter dalam aksara Cherokee. Beberapa mirip dengan huruf Latin, Yunani, dan Kiril, tetapi pengucapannya berbeda (misalnya, suara /a/ ditulis dengan huruf yang mirip dengan D). (in)
- チェロキー文字（チェロキーもじ）はチェロキー語を表記するためにインディアンの銀細工師のシクウォイア (ᏍᏏᏉᏱ ;ラテン翻字: S-si-quo-ya）が発明した音節文字である。 (ja)
- 체로키 문자는 체로키어를 표기하기 위한 문자이다. 1810년대 말기에서 1820년대 초기에 세쿼야에 의해 발명된 85개의 음절문자이다. (ko)
- Sylabariusz czirokeski – system zapisu języka czirokeskiego, sylabariusz stworzony przez Sekwoję, metysa z plemienia Czirokezów. W sylabariuszu każdy symbol (85 znaków) służy do zapisu sylaby, nie zaś pojedynczego fonemu. Niektóre symbole są podobne do liter łacińskich, ale służą one do zapisu zupełnie innych dźwięków. Sekwoja widywał bowiem zapisy w języku angielskim, ale nie wiedział, co one oznaczają. (pl)
- Het Cherokee syllabisch schrift is een syllabisch schrift uitgevonden door Sequoyah in het eerste en tweede decennium van de 19e eeuw, voor het schrijven van de Cherokee taal. Alhoewel sommige tekens lijken op Latijnse, Griekse en Cyrillische letters, duiden ze andere klanken aan. (nl)
- Det cherokesiska skriftsystemet är en stavelseskrift som uppfanns av Sequoyah (cirka 1770 1843) till det irokesiska språket cherokesiska. Det har ofta kallats det cherokesiska alfabetet, men är tekniskt sett inte ett alfabet utan ett ”syllabarium”, där vart och ett av de 85 tecknen betecknar en stavelse i språket. Sequoyah, som presenterade sitt skriftsystem 1821, kunde inte engelska och kunde inte läsa på något annat språk, men han visste att engelsmännen hade ett system för att läsa och skriva. Många tecken som Sequoyah använde i sitt skriftsystem liknar bokstäver i det latinska alfabetet och siffror men har helt andra ljudvärden. Till exempel representerar tecknet Ꮋ, som ser ut som den latinska bokstaven H, ljudet mi. Notera att ”v” indikerar ett nasalt ljud i tabellen nedan. (sv)
- O silabário cherokee é o sistema de escrita utilizado para escrever a língua cherokee O silabário foi criado em 1819 pelo cherokee Sequoyah para codificar a língua cherokee, até então puramente oral. A tribo se alfabetizou rapidamente graças à popularidade do sistema. Em 1825, o governo autónomo da Nação Cherokee adoptou oficialmente este sistema de escrita, e no ano seguinte encarregou a impressão das leis da Nação utilizando o novo silabário. De 1828 a 1834, missioneiros estadunidenses ajudaram aos cherokees a desenvolver tipos móveis com o silabário para produzir o primeiro jornal da tribo, o Cherokee Phoenix, que difundia textos em cherokee e em inglês. (pt)
- Письменность чероки — слоговое письмо, изобретённое индейцем Джорджем Гессом (также известным как Джордж Гист или вождь Секвойя) для языка чероки в 1819 году. (ru)
- Письмо черокі — оригінальна силабічна система писемності народу черокі розроблена однією людиною — Секвоєю. Система письма примітна тим, що її розробник не міг читати жодною мовою. Секвоя спочатку експериментував з логограмами і згодом прийшов до силабічного запису. Кожен символ представляє один склад, а не окрему фонему. Для письма використовуються 85 (у першому варіанті 86) символів, які часто нагадують арабські цифри, латинські та грецькі літери, але читаються зовсім інакше. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- المقاطع الشيروكية هي نظام كتابة مقطعية تكتب به اللغة الشيروكية. اخترع هذا النظام صائغ شيروكي اسمه سيكوياه في أول العقد الثالث من القرن التاسع عشر (1820). الجدير بالذكر ان سيكوياه لم يكن يقرأ أو يكتب بأي لغة قبل ان يخترع المقاطع الشيروكية. قد تبدو بعض (و ليس كل) المقاطع الشيروكية مشابهة للحروف اللاتينية، ولكن لفظها لا يمت بصلة إلى اللفظ اللاتيني للحرف (مثلا: GWY تلفظ بالإنجليزية «جوي» وبالشيروكية «تسا-لا-جي»). يحتوي هذا النظام على 85 مقطعا (في الأصل 86). (ar)
- Čerokézské písmo je slabičné písmo užívané pro zápis čerokézštiny (spolu s latinkou). Písmo obsahuje 85 (původně 86) znaků, skládá se z šesti znaků symbolizujících samostatně samohlásky, zbytek jsou sylabogramy. V roce 1821 písmo předložil radě náčelníků Sequoyah a záhy se stalo velmi populární. Sequoyah na písmu pracoval v předchozích letech, přičemž sám byl analfabet (neznal latinku), nicméně si uvědomil důležitost psaného jazyka. Tvarově se zřejmě inspiroval v latince, řecké alfabetě a cyrilici, nicméně vztahy mezi symboly a zvukem jsou odlišné. (cs)
- El sil·labari cherokee és un sistema d'escriptura creat el 1819 per Sequoyah per a la llengua cherokee (o tsalagi). Del contacte mantingut amb els colons europeus, Sequoyah en va prendre la idea de l'escriptura i va prendre com a repte propi crear un sistema d'escriptura similar per al poble cherokee. Després de diverses proves que inclouen una intent d'escriptura ideogràfica, el seu treball va fructificar en la creació d'un sil·labari (en lloc d'un alfabet, com tenien els colons). Alguns dels símbols van ser clarament presos a l'atzar de l'alfabet dels colons, mentre altres van ser completament extrets de la seva imaginació. (ca)
- La ĉeroka silabaro estas skribsistemo kreita de unu viro, Sequoyah, en 1819, por skribi la ĉerokan lingvon. Havadinte kontakton kun la eŭropaj setlantoj, li forprenis la ideon de skribado, kaj mem ekpenis verki similan skribsistemon por la propra ĉeroka popolo. Post kelkaj diversaj provoj, inkluzive de ideogramaro, lia laboro fruktis per la kreo de silabaro, ne alfabeto kiel tiu de la setlantoj. Kelkaj el la simboloj estis hazarde pruntitaj el la alfabeto de la setlantoj, kaj aliaj estis tute inventitaj el lia imago. (eo)
- The Cherokee syllabary is a syllabary invented by Sequoyah in the late 1810s and early 1820s to write the Cherokee language. His creation of the syllabary is particularly noteworthy as he was illiterate until the creation of his syllabary. He first experimented with logograms, but his system later developed into a syllabary. In his system, each symbol represents a syllable rather than a single phoneme; the 85 (originally 86) characters provide a suitable method for writing Cherokee. Although some symbols resemble Latin, Greek, Cyrillic, and Glagolitic letters, they are not used to represent the same sounds. (en)
- Aksara Cherokee adalah aksara silabis yang diciptakan oleh Sequoyah pada akhir tahun 1810-an dan 1820-an untuk menulis bahasa Cherokee walaupun sebelumnya ia buta huruf. Ia awalnya mencoba membuat logogram, tetapi pada akhirnya ia memilih untuk membuat simbol untuk silabel. Terdapat 85 (awalnya 86) karakter dalam aksara Cherokee. Beberapa mirip dengan huruf Latin, Yunani, dan Kiril, tetapi pengucapannya berbeda (misalnya, suara /a/ ditulis dengan huruf yang mirip dengan D). (in)
- チェロキー文字（チェロキーもじ）はチェロキー語を表記するためにインディアンの銀細工師のシクウォイア (ᏍᏏᏉᏱ ;ラテン翻字: S-si-quo-ya）が発明した音節文字である。 (ja)
- 체로키 문자는 체로키어를 표기하기 위한 문자이다. 1810년대 말기에서 1820년대 초기에 세쿼야에 의해 발명된 85개의 음절문자이다. (ko)
- Sylabariusz czirokeski – system zapisu języka czirokeskiego, sylabariusz stworzony przez Sekwoję, metysa z plemienia Czirokezów. W sylabariuszu każdy symbol (85 znaków) służy do zapisu sylaby, nie zaś pojedynczego fonemu. Niektóre symbole są podobne do liter łacińskich, ale służą one do zapisu zupełnie innych dźwięków. Sekwoja widywał bowiem zapisy w języku angielskim, ale nie wiedział, co one oznaczają. (pl)
- Het Cherokee syllabisch schrift is een syllabisch schrift uitgevonden door Sequoyah in het eerste en tweede decennium van de 19e eeuw, voor het schrijven van de Cherokee taal. Alhoewel sommige tekens lijken op Latijnse, Griekse en Cyrillische letters, duiden ze andere klanken aan. (nl)
- Det cherokesiska skriftsystemet är en stavelseskrift som uppfanns av Sequoyah (cirka 1770 1843) till det irokesiska språket cherokesiska. Det har ofta kallats det cherokesiska alfabetet, men är tekniskt sett inte ett alfabet utan ett ”syllabarium”, där vart och ett av de 85 tecknen betecknar en stavelse i språket. Sequoyah, som presenterade sitt skriftsystem 1821, kunde inte engelska och kunde inte läsa på något annat språk, men han visste att engelsmännen hade ett system för att läsa och skriva. Många tecken som Sequoyah använde i sitt skriftsystem liknar bokstäver i det latinska alfabetet och siffror men har helt andra ljudvärden. Till exempel representerar tecknet Ꮋ, som ser ut som den latinska bokstaven H, ljudet mi. Notera att ”v” indikerar ett nasalt ljud i tabellen nedan. (sv)
- Письменность чероки — слоговое письмо, изобретённое индейцем Джорджем Гессом (также известным как Джордж Гист или вождь Секвойя) для языка чероки в 1819 году. (ru)
- Письмо черокі — оригінальна силабічна система писемності народу черокі розроблена однією людиною — Секвоєю. Система письма примітна тим, що її розробник не міг читати жодною мовою. Секвоя спочатку експериментував з логограмами і згодом прийшов до силабічного запису. Кожен символ представляє один склад, а не окрему фонему. Для письма використовуються 85 (у першому варіанті 86) символів, які часто нагадують арабські цифри, латинські та грецькі літери, але читаються зовсім інакше. (uk)
- Die Cherokee-Silbenschrift, das Schriftsystem der Cherokee-Nation, ist ein Syllabar, das aus 85 Zeichen (Syllabogrammen) besteht und bis heute für die schriftliche Wiedergabe der Cherokee-Sprache verwendet wird. Seit 2014 wird zwischen Groß- und Kleinbuchstaben unterschieden. (de)
- Le syllabaire cherokee (également orthographié chéroki ou tchéroki) a été inventé par l’orfèvre cherokee Sequoyah, entre 1809 et 1821. Comportant 86 graphèmes, il est le premier système d’écriture destiné à transcrire une langue amérindienne, et fait du cherokee la première langue écrite des Indiens d’Amérique du Nord. Ses graphèmes peuvent être majuscule ou minuscule. Le syllabaire est adopté très rapidement par son peuple. (fr)
- O silabário cherokee é o sistema de escrita utilizado para escrever a língua cherokee O silabário foi criado em 1819 pelo cherokee Sequoyah para codificar a língua cherokee, até então puramente oral. A tribo se alfabetizou rapidamente graças à popularidade do sistema. (pt)
|
