| dbo:abstract
|
- José Luis Álvarez Enparantza (Sant Sebastià, 27 de setembre de 1929 - 14 de gener de 2012) més conegut pel pseudònim Txillardegi, va ser un lingüista, polític i escriptor basc. És considerat una de les persones que més ha influenciat en el nacionalisme basc i la cultura basca en la segona meitat del segle XX. (ca)
- José Luis Álvarez Emparanza o Enparantza (San Sebastián, 27 de septiembre de 1929 - 14 de enero de 2012), más conocido por el seudónimo de Txillardegi, fue un lingüista, político y escritor español en euskera y uno de los fundadores de ETA. Se le considera una de las personas que más ha influido en el nacionalismo vasco y la cultura vasca en la segunda mitad del siglo XX. (es)
- Jose Luis Alvarez Enparantza, Txillardegi goitizenaz ezagunagoa, (Antigua, Donostia, Gipuzkoa, 1929ko irailaren 27a - 2012ko urtarrilaren 14a), donostiar ingeniari, hizkuntzalari, idazle eta politikaria izan zen. Txillardegi izengoitiaz ezaguna zen arren, idazlanetan Igara, Usako, Harrizkibieta eta Larresoro ezizenak ere erabili izan zituen. Euskera, Euzko-gogoa, Egan, , Jakin, Tierra Vasca-Eusko Lurra, Herria eta beste aldizkari askotan kolaboratzaile aritu zen. Branka aldizkariaren sortzailea izan zen, baita Bat soziolinguistika aldizkariko zuzendaria ere, 1992tik 2002ra. Euskal hizkuntzalaritzaren arloan lan egin zuen batez ere, eta irakasle izan zen Euskal Herriko Unibertsitatean. XX. mendearen bigarren erdian Euskal Herrian eragin handienetakoa izan zuen. Haren eragina hainbat arlotan nabari da:
* Hizkuntzalaritzan, euskara batua sortzearen bultzatzaile nagusietako bat izan zen, eta euskal azentuari buruzko aditu handienetako bat zen (doktorego tesia gai horrexetaz egin zuen).
* Literaturan berrikuntza nabaria ekarri zuen Leturiaren egunkari ezkutua eleberriarekin, euskal nobelagintza modernoaren sorreratzat hartzen baita. Haren bidez iritsi zitzaien euskal letrei artean modan zegoen existentzialismoa.
* Soziolinguista aitzindaria izan zen Txillardegi. Hizkuntza estandarraren beharrezkotasuna defendatu, soziolinguistikan eredu matematikoa aplikatu, eta soziolinguistikaren eta politikaren arteko lotura azpimarratu zuen.
* Ekin eta gero, ETAren sorreran pisu ideologiko handiaz parte hartu zuen, baita Herri Batasunarenean ere. Euskal Herrian Euskaraz taldearen sortzaileetarikoa izan zen, eta Udako Euskal Unibertsitateko kide hasieratik bertatik. Euskaltzaindian, hiru aldiz proposatu zuten euskaltzain oso izateko baina inoiz ez zuen izendatzea lortu: 1980. urtean Patxi Altuna aukeratu zuten, 1987. urtean Juan Mari Lekuona, eta 1988. urtean Ibon Sarasola. Euskaltzain urgazle izan zen 1957tik. Euskaltzaindiko Ahoskera Batzordeko kide zen, 1993an batzorde hori sortu zenez geroztik. (eu)
- Teangeolaí, polaiteoir, agus scríbhneoir Bascach ab ea José Luis Álvarez Enparantza (27 Meán Fómhair 1929 – 14 Eanáir 2012), nó Txillardegi, mar ab fhearr aithne air. Bhí tionchar mór aige ar náisiúnachas agus ar chultúr na mBascach sa dara leath den 20ú haois. (ga)
- Txillardegi ou José Luis Álvarez Enparanza, né le 27 septembre 1929 est mort le 14 janvier 2012 à Saint-Sébastien, est un homme politique, un linguiste, académicien et écrivain basque espagnol de langue basque. Il est considéré comme une des personnes qui a le plus influencé la culture et le nationalisme basque dans la seconde moitié du XXe siècle. Il jeta les bases de départ vers la formation du basque unifié lors du congrès d'Arantzazu et fut l'un des fondateurs de l'ETA. (fr)
- José Luis Álvarez Enparantza (27 September 1929 – 14 January 2012), better known by his pseudonym Txillardegi, was a Spanish linguist, politician, and writer. He was born and raised in the Basque Country, and although he didn't learn the Basque language until the age of 17, he later came to be considered one of the most influential figures in Basque nationalism and culture in the second half of the 20th century. He was one of the founders of ETA, but in 1967 he left because he did not agree with its political line. (en)
- チリャルデギ（Txillardegi, 1929年9月27日 – 2012年1月14日）は、スペイン・ギプスコア県サン・セバスティアン出身の言語学者・政治家・著作家。青年期までバスク語を学んだことがなかったが、20世紀後半のバスク・ナショナリズムとバスク文化にとってもっとも影響力のあった人物のひとりである。チリャルデギは愛称・筆名であり、本名はホセ・ルイス・アルバレス・エンパランツァ(José Luis Álvarez Enparantza)。チジャルデギとも。 (ja)
- Txillardegi, pseudoniem van José Luis Álvarez Enparantza, (San Sebastian, 27 september 1929 – 14 januari 2012) was een Baskisch politicus, linguïst en schrijver. Tevens is Enparantza een van de oprichters van de Baskische afscheidingsbeweging ETA in 1958. Txillardegi wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke figuren in het Baskische nationalisme en de Baskische cultuur van de tweede helft van de 20e eeuw. (nl)
|
| rdfs:comment
|
- José Luis Álvarez Enparantza (Sant Sebastià, 27 de setembre de 1929 - 14 de gener de 2012) més conegut pel pseudònim Txillardegi, va ser un lingüista, polític i escriptor basc. És considerat una de les persones que més ha influenciat en el nacionalisme basc i la cultura basca en la segona meitat del segle XX. (ca)
- José Luis Álvarez Emparanza o Enparantza (San Sebastián, 27 de septiembre de 1929 - 14 de enero de 2012), más conocido por el seudónimo de Txillardegi, fue un lingüista, político y escritor español en euskera y uno de los fundadores de ETA. Se le considera una de las personas que más ha influido en el nacionalismo vasco y la cultura vasca en la segunda mitad del siglo XX. (es)
- Teangeolaí, polaiteoir, agus scríbhneoir Bascach ab ea José Luis Álvarez Enparantza (27 Meán Fómhair 1929 – 14 Eanáir 2012), nó Txillardegi, mar ab fhearr aithne air. Bhí tionchar mór aige ar náisiúnachas agus ar chultúr na mBascach sa dara leath den 20ú haois. (ga)
- Txillardegi ou José Luis Álvarez Enparanza, né le 27 septembre 1929 est mort le 14 janvier 2012 à Saint-Sébastien, est un homme politique, un linguiste, académicien et écrivain basque espagnol de langue basque. Il est considéré comme une des personnes qui a le plus influencé la culture et le nationalisme basque dans la seconde moitié du XXe siècle. Il jeta les bases de départ vers la formation du basque unifié lors du congrès d'Arantzazu et fut l'un des fondateurs de l'ETA. (fr)
- José Luis Álvarez Enparantza (27 September 1929 – 14 January 2012), better known by his pseudonym Txillardegi, was a Spanish linguist, politician, and writer. He was born and raised in the Basque Country, and although he didn't learn the Basque language until the age of 17, he later came to be considered one of the most influential figures in Basque nationalism and culture in the second half of the 20th century. He was one of the founders of ETA, but in 1967 he left because he did not agree with its political line. (en)
- チリャルデギ（Txillardegi, 1929年9月27日 – 2012年1月14日）は、スペイン・ギプスコア県サン・セバスティアン出身の言語学者・政治家・著作家。青年期までバスク語を学んだことがなかったが、20世紀後半のバスク・ナショナリズムとバスク文化にとってもっとも影響力のあった人物のひとりである。チリャルデギは愛称・筆名であり、本名はホセ・ルイス・アルバレス・エンパランツァ(José Luis Álvarez Enparantza)。チジャルデギとも。 (ja)
- Txillardegi, pseudoniem van José Luis Álvarez Enparantza, (San Sebastian, 27 september 1929 – 14 januari 2012) was een Baskisch politicus, linguïst en schrijver. Tevens is Enparantza een van de oprichters van de Baskische afscheidingsbeweging ETA in 1958. Txillardegi wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke figuren in het Baskische nationalisme en de Baskische cultuur van de tweede helft van de 20e eeuw. (nl)
- Jose Luis Alvarez Enparantza, Txillardegi goitizenaz ezagunagoa, (Antigua, Donostia, Gipuzkoa, 1929ko irailaren 27a - 2012ko urtarrilaren 14a), donostiar ingeniari, hizkuntzalari, idazle eta politikaria izan zen. Txillardegi izengoitiaz ezaguna zen arren, idazlanetan Igara, Usako, Harrizkibieta eta Larresoro ezizenak ere erabili izan zituen. Euskera, Euzko-gogoa, Egan, , Jakin, Tierra Vasca-Eusko Lurra, Herria eta beste aldizkari askotan kolaboratzaile aritu zen. Branka aldizkariaren sortzailea izan zen, baita Bat soziolinguistika aldizkariko zuzendaria ere, 1992tik 2002ra. (eu)
|
