| dbo:abstract
|
- النحو التوليدي التحويلي هو للغات الطبيعية قام بوضعه رائد اللسانيات الحديثة نعوم تشومسكي. يقع هذا النحو على الطرف النقيض من القائم على إعطاء أمثلة الاطراد النحوي مع ذكر حالات الشذوذ. (ar)
- Transformační gramatikanebo Transformační-generativní gramatika (angl.:transformational-generative grammar), je v lingvistice gramatika, zvláště pak přirozeného jazyka, jež byla vyvinuta v Chomského tradici. (cs)
- Στη γλωσσολογία, μία μετασχηματιστική γραμματική ή αλλιώς γενετική-μετασχηματιστική γραμματική είναι η , ειδικότερα μίας φυσικής γλώσσας, η οποία έχει αναπτυχθεί στις συντακτικές δομές των γραμματικών φραστικών δομών (σε αντίθεση με των ). Η μετασχηματιστική γραμματική ανήκει στην παράδοση συγκεκριμένων μετασχηματιστικών γραμματικών. Η έρευνα της μετασχηματιστικής γραμματικής βασίζεται κατά κύριο λόγο στο Μινιμαλιστικό Πρόγραμμα του Νόαμ Τσόμσκι. Ο Chomsky είναι ο εισηγητής της γενετικής-μετασχηματιστικής γραμματικής, την οποία υποστήριξε κυρίως με το ριζοσπαστικό γλωσσολογικό του σύγγραμμα "Συντακτικές Δομές" του 1957. Η γενετική θεωρία του για τη γλώσσα χαρακτηρίζεται από κάποιες σταθερές παραδοχές όπως η ικανότητα του ανθρώπου να παράγει και να κατανοεί άπειρο, θεωρητικά, αριθμό προτάσεων. Ο Chomsky αναφέρει ότι η γλώσσα είναι έμφυτη και μας οδηγεί βάσιμα στην υπόθεση για την ύπαρξη γλωσσικών καθολικών, γενικευμένων δομών και περιορισμών στους οποίους υπακούουν όλες οι φυσικές γλώσσες, παρά την μεγάλη ποικιλία τους. Η ύπαρξη μιας εγγενούς «Καθολικής Γραμματικής» καθιστά το παιδί ικανό να μαθαίνει τη μητρική του γλώσσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, παρά την αποσπασματικότητα των δεδομένων τα οποία προσλαμβάνει ο άνθρωπος στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Ο Chomsky αμφισβήτησε τη συμπεριφοριστική θεωρία για τη γλωσσική κατάκτηση και προώθησε ένα φορμαλιστικό πρότυπο περιγραφής και ανάλυσης της γλώσσας, κυρίως στον τομέα της σύνταξης. Ο τρόπος με τον οποίο ο Chomsky απέδωσε φορμαλιστικά τη γλωσσική ικανότητα εξηγεί επαρκώς τη λεγόμενη "γλωσσική δημιουργικότητα", βασική ιδιότητα των φυσικών γλωσσών: με έναν πεπερασμένο αριθμό κανόνων και ένα συγκεκριμένο σύνολο γλωσσικών μονάδων (φωνολογικών και λεξικών), οι άνθρωποι έχουν την ικανότητα να παραγάγουν και να αντιληφθούν άπειρο πλήθος προτάσεων στις οποίες συμπεριλαμβάνονται προτάσεις που ποτέ ξανά δεν έχουν παραχθεί. Στις "Συντακτικές Δομές" ο Chomsky εισάγει την έννοια της "μετασχηματιστικής γραμματικής". Θέτει ως σκοπό της γραμματικής την πρόβλεψη όλων των γραμματικών, δηλαδή σωστά σχηματισμένων, προτάσεων μιας γλώσσας και μόνον αυτών. Ακόμη, πιστεύει πως, η παραγωγή προτάσεων δεν περιγράφεται ικανοποιητικά στο πλαίσιο γραμμικών αναπαραστάσεων: το βασίζει στο γεγονός ότι στις φυσικές γλώσσες είναι δυνατή η απεριόριστη παρεμβολή άλλων δομών μεταξύ δύο αλληλεξαρτώμενων συστατικών, ενώ ένα γραμμικό πρότυπο εξηγεί την αλληλεξάρτηση μόνο συνεχόμενων συστατικών. Έτσι, επιχειρηματολογεί υπέρ της άποψης ότι η πρόταση έχει ιεραρχική δομή, η οποία μπορεί να αναπαρασταθεί στο πλαίσιο των γραμματικών φραστικής δομής. Οι κανόνες φραστικής δομής προσφέρουν το πλεονέκτημα της "αναδρομής", δηλαδή, της ιδιότητας των κανόνων να μπορούν να εφαρμόζονται απεριόριστα. Συμπερασματικά, οι βασικές απόψεις του Chomsky είναι οι εξής: -Η γλωσσική δημιουργικότητα του ανθρώπου είναι γενετικά καθορισμένη, άρα καθολική (έτσι, ανατρέπεται το συμπεριφορικό πρότυπο) -Τα βασικά χαρακτηριστικά της γλώσσας προϋπάρχουν ως εγγενή στοιχεία (δομές) στο μυαλό του παιδιού και ενεργοποιούνται στο γλωσσικό περιβάλλον όπου μεγαλώνει Ο μηχανισμός παραγωγής γραμματικά ορθών προτάσεων ονομάζεται "γλωσσική ικανότητα". Η δε ικανότητα παραγωγής λόγου σε πραγματικές περιστάσεις όπου μεσολαβούν διάφοροι ψυχολογικοί παράγοντες ονομάζεται "γλωσσική επιτέλεση". Στόχος του γλωσσολόγου είναι η σύλληψη και η περιγραφή του πεπερασμένου μηχανισμού γένεσης των προτάσεων (γενετική γραμματική), δηλαδή η περιγραφή της γλωσσικής ικανότητας. (el)
- Genertransforma gramatiko aŭ transforma gramatiko estas termino uzata por aludi al la tipo de genera gramatiko (respektive genera sintakso), kiu uzas transformajn reguloj kaj similajn meĥanismojn por montri la movon de konstituantoj kaj aliajn fenomenojn de la lingvo. Partikulare, la termino referencas preskaŭ nur al tiuj teorioj, kiuj estis disvolvigitaj en la tradicio ĉomskia. Tiu termino estas plej ofte sinonimo de la plej specifa "Transforma Generativa Gramatiko". (eo)
- Die generative Transformationsgrammatik (TG; auch Erzeugungsgrammatik) ist eine generative Grammatik mit Transformationsregeln. Das Modell wurde in den 1950er Jahren von Noam Chomsky konzipiert und später mehrfach revidiert und erweitert. Die Diskussion um die semantische Komponente innerhalb der Transformationsgrammatik führte zu einer breit angelegten wissenschaftlichen Debatte (bei der vor allem George Lakoff als Kritiker Chomskys auftrat), in deren Verlauf Chomsky und seine Mitarbeiter ihre Vorstellungen in verschiedenen Versionen weiterentwickelten. (de)
- Gramática transformacional es una expresión que designa al tipo de gramática generativa que utiliza reglas transformacionales u otros mecanismos para representar el desplazamiento de constituyentes y otros fenómenos del lenguaje natural. En particular, el término designa casi exclusivamente aquellas teorías que han sido desarrolladas en la tradición chomskiana. Este término es por lo regular sinónimo del más específico Gramática Generativa Transformacional. (es)
- La grammaire générative et transformationnelle est une théorie syntaxique s’inscrivant dans le courant de la linguistique générative. Majoritairement présente en Amérique du Nord, elle s’est développée depuis 1957 sous l’impulsion de Noam Chomsky. Cette théorie tente de caractériser la connaissance de la langue qui permet l'acte effectif du locuteur-auditeur. La grammaire générative est basée sur la distinction entre compétence et performance (connaissance que le locuteur-auditeur a de sa langue contre l’emploi effectif de la langue dans des situations concrètes). Bien que Chomsky rejette la définition de la langue de Ferdinand de Saussure, cette distinction s’apparente quelque peu à celle de langue/parole de ce dernier.[réf. nécessaire] (fr)
- In linguistica per grammatica trasformazionale, o grammatica generativo-trasformazionale (TGG), si intende un tipo di grammatica, perlopiù di una lingua naturale, che sia stata sviluppata seguendo la tradizione chomskiana della descrizione linguistica. Il trasformazionalismo è la teoria fondata dal linguista statunitense Noam Chomsky negli anni cinquanta che dà origine alle grammatiche specificamente trasformazionali. (it)
- In linguistics, transformational grammar (TG) or transformational-generative grammar (TGG) is part of the theory of generative grammar, especially of natural languages. It considers grammar to be a system of rules that generate exactly those combinations of words that form grammatical sentences in a given language and involves the use of defined operations (called transformations) to produce new sentences from existing ones. The method is commonly associated with American linguist Noam Chomsky. Generative algebra was first introduced to general linguistics by the structural linguist Louis Hjelmslev although the method was described before him by Albert Sechehaye in 1908. Chomsky adopted the concept of transformations from his teacher Zellig Harris, who followed the American descriptivist separation of semantics from syntax. Hjelmslev's structuralist conception including semantics and pragmatics is incorporated into functional grammar. (en)
- Een transformatie is in de taalkunde een gewoonlijk niet nader omschreven overgang van diepte- naar . De term heeft belangrijke implicaties voor de visie op taalkunde die men aanneemt: de transformationalistische taalkunde vormt een opzichzelfstaande linguïstische stroming, die daarenboven door andersdenkenden gecontesteerd wordt. Transformationele taalkunde veronderstelt dat er een vastliggende, algemene syntactische grondstructuur voor taal in het algemeen bestaat; de Universele Grammatica is gestoeld op neurologische bevindingen: er is een min of meer afgebakend gebied in de hersenen (vooral het centrum van Broca) dat specifiek bedoeld is voor grammatica. Dit houdt in dat elke talige uitdrukking een transformatie is van een van de universeel toepasbare structuren die ieder mens in het brein heeft. De grammatica wordt dus als een autonoom opererende module gezien, die talloze structuren genereert; naargelang de specifieke eisen van de afzonderlijke taal worden foutieve uitdrukkingen weerhouden door middel van een soort talige filters. De transformationele taalkunde wordt vrijwel vereenzelvigd met Noam Chomsky, wiens modellen steeds variaties zijn geweest op zijn TGG, Transformationeel-Generatieve Grammatica. Als tegenreactie op Chomsky, met name uit cognitieve en functionalistische hoek, werd het concept transformatie radicaal verworpen. Het voornaamste argument tegen het transformationalisme ligt in de bewering dat taal in de eerste plaats een communicatief proces is, en dat kinderen niet zozeer tijdens de taalverwerving hun aangeboren syntactische kennis aan de noden van hun moedertaal aanpassen, maar gewoon door te communiceren leren welke structuren in hun taal mogelijk zijn en welke niet. Chomsky's leerling heeft de transformationele theorie op de semantiek toegepast, waarbij elke talige oppervlaktestructuur een transformatie van een dieper psychologisch concept is. Dit heeft de kloof tussen cognitivisten en transformationalisten enigszins nauwer gemaakt. Een voorbeeld van een transformatie:
* Dit nieuws verblijdt mij.
* Ik ben blij met dit nieuws. Met dit nieuws is een voorzetselgroep, die echter — tenminste in een transformationele analyse — tot onderwerp getransformeerd kan worden: dit nieuws als verblijder van mij. In de transformationalistische visie zijn beide zinnen semantisch gelijk; dit zijn louter verschillende realisaties van de structuur:
* IK (persoon) + BLIJ (eigenschap) + NIEUWS (oorzaak) Wat verschillend is, is de syntactische realisatie; de eigenlijke concepten blijven onveranderd. Deze concepten worden simpelweg anders getransformeerd.Transformationalisme is niet gelijk aan generativisme: een grammatica kan structuren genereren zonder dat deze structuren transformaties van iets anders zijn. (nl)
- Трансформа́ция — понятие языкознания, восходящее к З. Харрису и первоначально обозначавшее то или иное правило, по которому из так называемых ядерных предложений языка (таковыми считались простые утвердительные предложения с глаголом в изъявительном наклонении активного залога настоящего времени без модальных слов и осложняющих элементов) получаются производные. Так предполагалось объяснять явления парадигматики в синтаксисе — случаи, когда определённое изменение значения ядерного предложения достигается определённым преобразованием, не изменяющим синтаксических отношений в предложении и его лексического состава. (ru)
- Трансформаційний аналіз, або трансформаційний метод — експериментальний прийом визначення синтаксичних і семантичних подібностей і відмінностей між мовними об’єктами через подібності й відмінності в наборах їх трансформацій. (uk)
- 转换-生成文法（英語：Transformational-generative grammar，简称TG）是美国语言学家乔姆斯基提出的一个描述文法的一个术语，他在1957年所写的《文法结构》的出版是转换-生成文法诞生的标志。简单的说，转换-生成文法理论研究的是人类为什么会说话以及如何了解新的句子。 在1957年所出版的《文法结构》和1965年的《文法理论要略》两书被乔姆斯基称为“标准理论”。此后他又修正了些許这些理论，称为「扩展的标准理论」，后又修订扩展的标准理论，形成「修正的扩展的标准理论」。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- النحو التوليدي التحويلي هو للغات الطبيعية قام بوضعه رائد اللسانيات الحديثة نعوم تشومسكي. يقع هذا النحو على الطرف النقيض من القائم على إعطاء أمثلة الاطراد النحوي مع ذكر حالات الشذوذ. (ar)
- Transformační gramatikanebo Transformační-generativní gramatika (angl.:transformational-generative grammar), je v lingvistice gramatika, zvláště pak přirozeného jazyka, jež byla vyvinuta v Chomského tradici. (cs)
- Genertransforma gramatiko aŭ transforma gramatiko estas termino uzata por aludi al la tipo de genera gramatiko (respektive genera sintakso), kiu uzas transformajn reguloj kaj similajn meĥanismojn por montri la movon de konstituantoj kaj aliajn fenomenojn de la lingvo. Partikulare, la termino referencas preskaŭ nur al tiuj teorioj, kiuj estis disvolvigitaj en la tradicio ĉomskia. Tiu termino estas plej ofte sinonimo de la plej specifa "Transforma Generativa Gramatiko". (eo)
- Die generative Transformationsgrammatik (TG; auch Erzeugungsgrammatik) ist eine generative Grammatik mit Transformationsregeln. Das Modell wurde in den 1950er Jahren von Noam Chomsky konzipiert und später mehrfach revidiert und erweitert. Die Diskussion um die semantische Komponente innerhalb der Transformationsgrammatik führte zu einer breit angelegten wissenschaftlichen Debatte (bei der vor allem George Lakoff als Kritiker Chomskys auftrat), in deren Verlauf Chomsky und seine Mitarbeiter ihre Vorstellungen in verschiedenen Versionen weiterentwickelten. (de)
- Gramática transformacional es una expresión que designa al tipo de gramática generativa que utiliza reglas transformacionales u otros mecanismos para representar el desplazamiento de constituyentes y otros fenómenos del lenguaje natural. En particular, el término designa casi exclusivamente aquellas teorías que han sido desarrolladas en la tradición chomskiana. Este término es por lo regular sinónimo del más específico Gramática Generativa Transformacional. (es)
- In linguistica per grammatica trasformazionale, o grammatica generativo-trasformazionale (TGG), si intende un tipo di grammatica, perlopiù di una lingua naturale, che sia stata sviluppata seguendo la tradizione chomskiana della descrizione linguistica. Il trasformazionalismo è la teoria fondata dal linguista statunitense Noam Chomsky negli anni cinquanta che dà origine alle grammatiche specificamente trasformazionali. (it)
- Трансформа́ция — понятие языкознания, восходящее к З. Харрису и первоначально обозначавшее то или иное правило, по которому из так называемых ядерных предложений языка (таковыми считались простые утвердительные предложения с глаголом в изъявительном наклонении активного залога настоящего времени без модальных слов и осложняющих элементов) получаются производные. Так предполагалось объяснять явления парадигматики в синтаксисе — случаи, когда определённое изменение значения ядерного предложения достигается определённым преобразованием, не изменяющим синтаксических отношений в предложении и его лексического состава. (ru)
- Трансформаційний аналіз, або трансформаційний метод — експериментальний прийом визначення синтаксичних і семантичних подібностей і відмінностей між мовними об’єктами через подібності й відмінності в наборах їх трансформацій. (uk)
- 转换-生成文法（英語：Transformational-generative grammar，简称TG）是美国语言学家乔姆斯基提出的一个描述文法的一个术语，他在1957年所写的《文法结构》的出版是转换-生成文法诞生的标志。简单的说，转换-生成文法理论研究的是人类为什么会说话以及如何了解新的句子。 在1957年所出版的《文法结构》和1965年的《文法理论要略》两书被乔姆斯基称为“标准理论”。此后他又修正了些許这些理论，称为「扩展的标准理论」，后又修订扩展的标准理论，形成「修正的扩展的标准理论」。 (zh)
- Στη γλωσσολογία, μία μετασχηματιστική γραμματική ή αλλιώς γενετική-μετασχηματιστική γραμματική είναι η , ειδικότερα μίας φυσικής γλώσσας, η οποία έχει αναπτυχθεί στις συντακτικές δομές των γραμματικών φραστικών δομών (σε αντίθεση με των ). Η μετασχηματιστική γραμματική ανήκει στην παράδοση συγκεκριμένων μετασχηματιστικών γραμματικών. Η έρευνα της μετασχηματιστικής γραμματικής βασίζεται κατά κύριο λόγο στο Μινιμαλιστικό Πρόγραμμα του Νόαμ Τσόμσκι. Ο Chomsky είναι ο εισηγητής της γενετικής-μετασχηματιστικής γραμματικής, την οποία υποστήριξε κυρίως με το ριζοσπαστικό γλωσσολογικό του σύγγραμμα "Συντακτικές Δομές" του 1957. Η γενετική θεωρία του για τη γλώσσα χαρακτηρίζεται από κάποιες σταθερές παραδοχές όπως η ικανότητα του ανθρώπου να παράγει και να κατανοεί άπειρο, θεωρητικά, αριθμό προτάσε (el)
- La grammaire générative et transformationnelle est une théorie syntaxique s’inscrivant dans le courant de la linguistique générative. Majoritairement présente en Amérique du Nord, elle s’est développée depuis 1957 sous l’impulsion de Noam Chomsky. Cette théorie tente de caractériser la connaissance de la langue qui permet l'acte effectif du locuteur-auditeur. (fr)
- In linguistics, transformational grammar (TG) or transformational-generative grammar (TGG) is part of the theory of generative grammar, especially of natural languages. It considers grammar to be a system of rules that generate exactly those combinations of words that form grammatical sentences in a given language and involves the use of defined operations (called transformations) to produce new sentences from existing ones. The method is commonly associated with American linguist Noam Chomsky. (en)
- Een transformatie is in de taalkunde een gewoonlijk niet nader omschreven overgang van diepte- naar . De term heeft belangrijke implicaties voor de visie op taalkunde die men aanneemt: de transformationalistische taalkunde vormt een opzichzelfstaande linguïstische stroming, die daarenboven door andersdenkenden gecontesteerd wordt. Een voorbeeld van een transformatie:
* Dit nieuws verblijdt mij.
* Ik ben blij met dit nieuws.
* IK (persoon) + BLIJ (eigenschap) + NIEUWS (oorzaak) (nl)
|
