| dbo:abstract
|
- Η Πρώτη Εθνική Αφύπνιση ή Πρώτη Αφύπνιση (Pirmā Atmoda) ήταν ένα κίνημα πολιτιστικής και εθνικής αναγέννησης ανάμεσα στο 1850 και το 1880 ανάμεσα σε μια ομάδα μορφωμένων Λετονών, τους Jaunlatvieši (Νέοι Λετονοί), οι οποίοι εναντιώνονταν στην Γερμανική Βαλτική κυριαρχία στις επαρχίες της Κουρλάνδης και της Λιβονίας, και δημιούργησαν την βάση για το σύγχρονο λετονικό έθνος-κράτος. Ήταν επηρεασμένοι από τα ευρωπαϊκά κινήματα ρομαντικού εθνικισμού των Νέων Γερμανών και της Τσεχικής Εθνικής Αναγέννησης. Οι περισσότερες από τις προσπάθειές τους αφιερώθηκαν στην εκπαίδευση των Λετονών, την κριτική την Γερμανών και την αφαίρεση του στίγματος από την λετονική γλώσσα, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό. Το κίνημα που ξεκίνησε μετά το 1850 στο Πανεπιστήμιο του Τάρτου, το οποίο τότε ήταν το ανώτατο μέρος εκπαίδευσης στο κυβερνείο της Λιβονίας, παρακολουθούταν από περίπου 30 λετονούς φοιτητές. Ο Κρισιάνις Βαλντεμάρς, ένας φοιτητής από την Κουρλάνδη, ανήρτησε στο δωμάτιό του ένα σημείωμα, προσδιορίζοντας τον εαυτό του ως Λετονό, το οποίο ήταν ανήκουστο για την εποχή. Πολύ σύντομα μια ομάδα 10-13 φοιτητών αναπτύχθηκε γύρω από αυτόν, οργάνωσαν "Λετονικές βραδιές", κατά την οποία συζητούσαν για την κατάσταση των καταπιεσμένων από τους Γερμανούς Λετονών. Ο Γιούρις Αλουμάνς και ο Κρισιάνις Μπαρόνς σύντομα έγιναν ηγετικά μέλη. Ίδρυσαν τις εφημερίδες Mājas Viesis και Pēterburgas Avīzes. Το κίνημα αρχικά υποστηρίχθηκε από τις ρωσικές αρχές, που το είδαν ως εργαλείο κατά των βαλτικών επαρχιών κυριαρχούμενων από τους Γερμανούς. Το 1868, οι Νέος Λετονός Φρίτσις Μπριβζέμνιεκς άρχισε τη συλλογή λετονικών λαϊκών τραγουδιών γνωστά ως ντάινα. Το έργο του συνεχίστηκε από το Κρισιάνις Μπαρόνς, ο οποίος δημοσίευσε το 1894 το πρώτο βιβλίο για τα ντάινα, γνωστό σήμερα ως Dainutēvs (Πατέρας του Ντάινας). Ένας άλλος λογοτεχνικός ακτιβιστής ήταν ο δάσκαλος Άτις Κρόνβαλντς, ο οποίος ανακάλυψε αναφορά της κόκκινης-λευκής-κόκκινης σημαίας στο Λιβονικό Χρονικό Ομοιοκαταληξιών του 13ου αιώνα. Αυτό το σχέδιο τελικά έγιναν η σημαία της Λετονίας. Ο Κρόνβαλντς εργάστηκε ακούραστα για την προώθηση της εκπαίδευσης μεταξύ των Λετονών, και εκσυγχρόνισε τη λετονική γλώσσα δημιουργώντας πολλές νέες λέξεις. Το 1868, αρχικά ως μια φιλανθρωπική οργάνωση για την παροχή βοήθειας στα θύματα της εσθονικής καλλιεργητικής αποτυχίας, ιδρύθηκε η Λετονική Κοινωνία της Ρίγας η οποία οργάνωσε τη λετονική πολιτιστική ζωή στη Ρίγα και τις περιφέρειες. Ο πρώτος λετονικός θίασος ηγούμενος από τον Άντολφς Αλουμάνς ιδρύθηκε εδώ, κάτι το οποίο οδήγησε την γέννηση των θεατρικών έργων στα λετονικά. Το 1873, πραγματοποιήθηκε το πρώτο Λετονικό φεστιβάλ τραγουδιού στη Ρίγα, στο οποίο τα περισσότερα τραγούδια ήταν Λετονικά λαϊκά τραγούδια. Από τα νέα τραγούδια που εκτελέστηκαν εκεί, ένα από αυτά, που συντέθηκε από τον Μπαουμάνου Κάρλις, έγινε αργότερα ο εθνικός ύμνος της Λετονίας. Φοβούμενοι την αύξηση του εθνικισμού, το αρχικό του όνομα "Θεέ, ευλόγησε τη Λετονία!" άλλαξε από τους ρώσους λογοκριτές σε "Θεέ, ευλόγησε τις χώρες της Βαλτικής!". Το 1888, πρωτοεκδόθηκε το εθνικό έπος Λατσπλέσις, από τον Αντρέις Πούμπουρς. Η Πρώτη Αφύπνιση ήταν ένα πολιτιστικό κίνημα ως επί το πλείστον ανάμεσα στις μορφωμένες τάξεις και σύντομα άρχισε να τελειώνει καθώς η λετονική κοινωνία έγινε πιο ώριμη και ενδιαφερόταν για νέες πολιτικές και επιστημονικές ιδέες. Πολλοί από τους κορυφαίους Νέους Λετονοί πέθαναν νωρίς ή εργάζονταν στη Ρωσία, μακριά από το σπίτι τους. Οι Λετονοί επίσης βίωσαν ένα κύμα Εκρωσισμού κατά το οποία η χρήση της λετονικής γλώσσας στα σχολεία απαγορευόταν. Η Πρώτη Αφύπνιση ακολουθήθηκε από το κίνημα Jaunā strāva (Νέα Ενέργεια/Νέο Ρεύμα), η οποία ήταν πολύ περισσότερο πολιτικό και οδήγησε στην ίδρυση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. (el)
- The First Latvian National Awakening or the First Awakening (Latvian: Pirmā Atmoda) was a cultural and national revival movement between 1850 and 1880 among the Young Latvians, a group of well-educated Latvians, who, opposed to the Baltic German dominance in Livonia and Courland Governorates, created the basis for the modern Latvian nation state. It was influenced by the European romantic nationalism movements of Young Germans and Czech National Revival. Most of their efforts were spent on educating Latvians, criticizing Germans and removing the stigma from Latvian language, traditions and culture. The movement started after 1850 in the University of Tartu, which then was the highest place of education in Livonian Governorate and was attended by around 30 ethnic Latvian students. Krišjānis Valdemārs, a student from Courland, posted in his dorm room a note identifying himself as a Latvian, which was unheard of at the time. Very soon a group of 10-13 students grew around him; they organized “Latvian evenings”, during which they debated about the condition of German-oppressed Latvians. Juris Alunāns and Krišjānis Barons soon became leading members. They established the newspapers and . The movement initially was supported by Russian authorities, who saw it as a tool against the German-dominated Baltic provinces. In 1868, Young Latvian began gathering Latvian folk songs known as dainas. His work was continued by Krišjānis Barons, who in 1894 published the first book of dainas and eventually become known as the Father of Dainas (Dainutēvs). Another literary activist was teacher Atis Kronvalds, who discovered mention of a red-white-red flag in the 13th-century Livonian Rhymed Chronicle. These colors eventually became the flag of Latvia. Kronvalds worked tirelessly on promoting education among Latvians, and modernized the Latvian language by creating many new words. In 1868, initially, as a charity organization for helping victims of Estonian crop failure, the was established, which organized Latvian cultural life in Riga and regions. The first Latvian theatre troupe led by Ādolfs Alunāns was established here, which led to the birth of playwriting in Latvian. In 1873, the first Latvian singing festival was held in Riga, during which most of the songs were Latvian folk songs. Of the new songs performed there, one of them, composed by Baumaņu Kārlis, later became the national anthem of Latvia. Fearing the growth of nationalism, its original name of “God, bless Latvia!” was changed by Russian censors to “God, bless the Baltics!”. In 1888, the national epic Lāčplēsis, written by Andrejs Pumpurs, was first published. The First Awakening was a cultural movement mostly among the well-educated classes and soon ran out of momentum as Latvian society became more mature and interested in new political and scientific ideas. Many of the leading Young Latvians died early or worked in Russia, away from their home. Latvians also experienced a wave of Russianization during which use of Latvian in schools was prohibited. The First Awakening was followed by the New Current (Jaunā strāva) movement, which was much more political and led to the establishment of the Social Democratic Party. The First Awakening's interest in folklore was carried on by the Baltic neopagan movement Dievturība, which was created in the 1920s by Ernests Brastiņš and Kārlis Marovskis-Bregžis. (en)
- Первое пробуждение (латыш. Pirmā Atmoda) — движение культурного и национального возрождения латышей в 1850—1880 годов. Активистов этого движения называли младолатышами, которыми являлись преимущественно хорошо образованные люди, которые, выступая против господства балтийских немцев в Ливонии и Курляндии, заложили основу для современного латышского национального государства. На него оказали влияние европейские романтические националистические движения, такие как Молодая Германия и Чешское национальное движение. Большая часть деятельности младолатышей была посвящена образованию латышей, критике немцев и борьбе с предрассудками в отношении латышского языка, традиций и культуры. (ru)
- Перше латиське національне пробудження (латис. Pirmā atmoda) — культурний і національно-визвольний рух у Латвії у 1850–1880-х рр., організований інтелігенцією країни — молодолатишами. Настроєні проти балто-німецького панування у Ліфляндській та Курляндській губерніях, які заклали основи сучасної латвійської національної держави. Великий вплив на цей рух справили європейські романтично-націоналістичні рухи «Молода Німеччина» та Чеське національне відродження. Метою цього руху була освіта латишів, критика і протести проти балто-німецького домінування та подолання упереджень щодо латиської мови, культури та традицій. Перше національне пробудження було культурним рухом здебільшого серед освічених шарів суспільства, який занепав, коли латвійська спільнота стала більш зрілою і зацікавленою у нових політичних та наукових ідеях. Багато провідних молодолатишів рано померли або працювали у Росії, далеко від власної батьківщини. Окрім цього латиші також пережили хвилю , у період якої використання латиської мови у школах було заборонене. Після Першого національного пробудження утворився інший рух — «Нова течія» (латис. Jaunā strāva), який був більш політизованим та врешті-решт призвів до утворення Соціал-демократичної партії. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Первое пробуждение (латыш. Pirmā Atmoda) — движение культурного и национального возрождения латышей в 1850—1880 годов. Активистов этого движения называли младолатышами, которыми являлись преимущественно хорошо образованные люди, которые, выступая против господства балтийских немцев в Ливонии и Курляндии, заложили основу для современного латышского национального государства. На него оказали влияние европейские романтические националистические движения, такие как Молодая Германия и Чешское национальное движение. Большая часть деятельности младолатышей была посвящена образованию латышей, критике немцев и борьбе с предрассудками в отношении латышского языка, традиций и культуры. (ru)
- Η Πρώτη Εθνική Αφύπνιση ή Πρώτη Αφύπνιση (Pirmā Atmoda) ήταν ένα κίνημα πολιτιστικής και εθνικής αναγέννησης ανάμεσα στο 1850 και το 1880 ανάμεσα σε μια ομάδα μορφωμένων Λετονών, τους Jaunlatvieši (Νέοι Λετονοί), οι οποίοι εναντιώνονταν στην Γερμανική Βαλτική κυριαρχία στις επαρχίες της Κουρλάνδης και της Λιβονίας, και δημιούργησαν την βάση για το σύγχρονο λετονικό έθνος-κράτος. Ήταν επηρεασμένοι από τα ευρωπαϊκά κινήματα ρομαντικού εθνικισμού των Νέων Γερμανών και της Τσεχικής Εθνικής Αναγέννησης. Οι περισσότερες από τις προσπάθειές τους αφιερώθηκαν στην εκπαίδευση των Λετονών, την κριτική την Γερμανών και την αφαίρεση του στίγματος από την λετονική γλώσσα, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό. (el)
- The First Latvian National Awakening or the First Awakening (Latvian: Pirmā Atmoda) was a cultural and national revival movement between 1850 and 1880 among the Young Latvians, a group of well-educated Latvians, who, opposed to the Baltic German dominance in Livonia and Courland Governorates, created the basis for the modern Latvian nation state. It was influenced by the European romantic nationalism movements of Young Germans and Czech National Revival. Most of their efforts were spent on educating Latvians, criticizing Germans and removing the stigma from Latvian language, traditions and culture. (en)
- Перше латиське національне пробудження (латис. Pirmā atmoda) — культурний і національно-визвольний рух у Латвії у 1850–1880-х рр., організований інтелігенцією країни — молодолатишами. Настроєні проти балто-німецького панування у Ліфляндській та Курляндській губерніях, які заклали основи сучасної латвійської національної держави. Великий вплив на цей рух справили європейські романтично-націоналістичні рухи «Молода Німеччина» та Чеське національне відродження. Метою цього руху була освіта латишів, критика і протести проти балто-німецького домінування та подолання упереджень щодо латиської мови, культури та традицій. (uk)
|
