| dbo:abstract
|
- Der Begriff Rechtsrealismus bezeichnet eine Richtung der Rechtsphilosophie bzw. Rechtstheorie. Der Rechtsrealismus ist – ebenso wie der Rechtspositivismus – antimetaphysisch, wie es Axel Hägerström formulierte: Statt sich auf moralische Wertvorstellungen zu stützen, beschränkt er sich auf die Beschreibung konkreter Erfahrungen. Besonderen Wert legt der Rechtsrealismus auf die Berücksichtigung der das Recht von außen beeinflussenden Faktoren, insbesondere der gesellschaftlichen Tatsachen. Der Rechtsrealismus ist also ein rechtswissenschaftlicher Pragmatismus und weist gleichzeitig Verbindungslinien zur Rechtssoziologie auf. Er war ein entscheidender Faktor für die Entstehung der ökonomischen Analyse des Rechts. Der Rechtsrealismus betrachtet das Recht als Mittel zur Regelung der Lebensverhältnisse. Recht wird demnach ausdrücklich auch als ein Mittel zur Steuerung sozialen Verhaltens anerkannt. Da der Rechtsrealismus keine metaphysische Begründung des Rechts formuliert, steht er in engem Zusammenhang mit dem empiristischen Denken und hat sich aus diesem Grunde vor allem im angelsächsischen Raum etabliert, wo das neuzeitliche empirische Denken namentlich mit dem mechanistischen Rechtsverständnis Thomas Hobbes' seinen Ausgang nahm. Der der modernen rechtsrealistischen Strömung zuzurechnende sog. Legal Realism versteht das Recht als dynamischen und daher historisch offenen Prozess autoritativer und effektiver Entscheidungen, als nicht vorhistorisch stabilisierte faktische Koordination einander potenziell widerstreitender Geltungsansprüche. Dies kommt vor allem in der Anwendung auf das internationale Recht (Völkerrecht) zum Ausdruck. Dieses wird nicht als ein geschlossenes normatives System, sondern vielmehr als ein faktisch bestimmter Prozess des Abgleichs von Geltungsansprüchen verstanden, der einer Systematisierung im Sinne einer geschlossenen Rechtsordnung – der staatlichen vergleichbar – nicht zugänglich ist. Einflussreich waren im 20. Jahrhundert insbesondere der amerikanische Rechtsrealismus und der skandinavische Rechtsrealismus. Als Hauptvertreter des amerikanischen Rechtsrealismus gelten:
* Karl Llewellyn (1893–1962);
* Oliver Wendell Holmes, Jr. (1841–1935);
* Jerome Frank (1889–1957). Als Hauptvertreter des skandinavischen Rechtsrealismus sind zu nennen:
* Alf Ross (1899–1979);
* Karl Olivecrona (1897–1980)
* Axel Hägerström (1868–1939)
* Anders Vilhelm Lundstedt (1882–1955);
* Manfred Moritz (1909–1990). (de)
- El realismo jurídico es una doctrina filosófica que identifica al derecho con la fuerza estatal o con la probabilidad asociada a las decisiones judiciales.El realismo jurídico comparte con las diferentes corrientes del realismo filosófico una consideración unitaria de la ciencia y la filosofía, el uso del análisis como método, y el pluralismo como metafísica, así como una visión del mundo naturalista y anti-idealista.El realismo jurídico se desarrolla especialmente en el siglo XX, a raíz de la revuelta contra el formalismo conceptual que había caracterizado a la ciencia jurídica del siglo anterior. En otra acepción, se denomina "realismo jurídico clásico" a la doctrina del iusnaturalismo clásico. (es)
- Legal realism is a naturalistic approach to law. It is the view that jurisprudence should emulate the methods of natural science, i.e., rely on empirical evidence. Hypotheses must be tested against observations of the world. Legal realists believe that legal science should only investigate law with the value-free methods of natural sciences, rather than through philosophical inquiries into the nature and meaning of the law that are separate and distinct from the law as it is actually practiced. Indeed, legal realism asserts that the law cannot be separated from its application, nor can it be understood outside of its application. As such, legal realism emphasizes law as it actually exists, rather than the law as it ought to be. Locating the meaning of law in areas like legal opinions issued by judges and their deference or dismissal of past precedent and the doctrine of stare decisis, it stresses the importance of understanding the factors involved in judicial decision making. The United States of America is described as "home of the principal realist tradition in jurisprudence". In Scandinavia Axel Hägerström developed another realist tradition that was influential in European jurisprudential circles for most of the 20th century. (en)
- リアリズム法学（Legal Realism）とは、20世紀の前葉に興隆した法学革新運動の一つである。当時の主流派は、「形式主義法学」と呼ばれ、①法は、政治といった他の社会的制度から独立したルールの体系であり、②法解釈は、そうしたルールを三段論法等によって論理的・客観的に行われるし、行われるべきであると考えていた。リアリズム法学は、こうした主流派の考えを痛烈に批判し、①法は、政治政策やイデオロギーから独立した中立的ルール等ではなく、また、②法解釈は論理性や客観性を装っているが、現実には裁判官によって実質的な立法が行われているのだ、等と主張した。 (ja)
- Het rechtsrealisme is een stroming binnen de rechtsfilosofie. De denkers die zich hiermee associëren komen met name uit de Verenigde Staten en Scandinavië. Daarom worden een Amerikaans en een Scandinavisch rechtsrealisme onderscheiden. (nl)
- Il Realismo giuridico è una teoria che fonda la validità del diritto sulla sua effettività ed efficacia. Una norma giuridica, scritta o consuetudinaria, esiste non solo se posta in conformità con le regole e principi dell'ordinamento (formalismo o positivismo giuridico), ma anche e soprattutto se (esistenza effettiva) e nel contenuto-interpretazione in cui (realismo ermeneutico) trova concreta applicazione. Così la disposizione (enunciato) x esprime una norma Nx (ed essa esiste nell'ordinamento): a) solo se Nx è applicata; b) solo nel significato Nx secondo cui è interpretato il significante (così, se la disposizione può esprimere più significati, caso di polisemia, la norma è quella che trova applicazione più frequente). Corollari: dal punto a); una norma che non trova applicazione non è vincolante, è lettera morta. In ciò differisce dal positivismo, che considera diritto esistente e valido «fino ad atto autoritativo contrario» il diritto posto dai poteri competenti. Il meccanismo sub a) è tipico dei diritti consuetudinario e anglosassone, in cui la disapplicazione di una norma né provoca la desuetudine, con effetti simili alla abrogazione. Dal punto b); l'interpretazione costante e consolidata crea precedente giudiziario, vincolante nei sistemi di common law, con funzione orientativa-persuasiva nei sistemi continentali. Da qui l'idea, tra l'altro, che il diritto vero non sia quello “prodotto” dallo Stato (e dalle Regioni, enti locali, dai poteri regolamentari, amministrazioni, autonomia privata contrattuale etc.) ma quello che trova applicazione nei tribunali (tesi statunitense e anglosassone). Il compito del giurista è quindi, soprattutto, quello di comprendere e razionalizzare il modo in cui il diritto trova concreta applicazione nella soluzione dei casi, compiendo un'attività descrittiva del funzionamento delle Corti (cosiddetto “diritto vivente” odiritto giurisprudenziale o law in action). Da qui anche l'assunto per cui il diritto si ridurrebbe a finzione, cioè a insieme di strumenti e formule linguistiche sintetiche che indicano situazioni di fatto. Così, ad es., i diritti soggettivi (per es. quello di proprietà) non sarebbero entità metafisiche ma un modo per descrivere una situazione fattuale complessa riducibile a una formula descrittiva del genere “nell'ordinamento O accade che, per ogni soggetto x che si trovi in una situazione y, al verificarsi del fatto w, l'ordinamento stesso ricollega gli effetti z1,z2, z3…zn”. Così, ad es., per il caso del diritto di proprietà, si tratterebbe di un idolum fori che sottende: “nell'ordinamento italiano accade che, se un soggetto che esercita, secondo certe forme, un potere di fatto su un bene, subisce un'interferenza nella sua piena volontà di usare e abusare di quel bene da parte di un altro soggetto, lo stesso ordinamento provvede ad allontanare il soggetto estraneo; inoltre accade che lo stesso soggetto esercitante il potere di fatto userà, si asterrà dall'usare, potrà dissipare il bene stesso etc.” (tesi scandinava classica). (it)
- Realizm prawniczy – nurt realistyczny, ujmujący prawo jako zespół faktów psychicznych albo społecznych – definiujący prawo jako element realnego świata. Jest to rezultat sędziowskiego procesu wykładni i stosowania prawa. Kładzie nacisk na „prawo w działaniu” (ang. law in action), które jest ważniejsze niż „prawo w księgach” (ang. law in books). Odrzuca zarówno teorię prawa natury (ze względu na założenia metafizyczne), jak i pozytywizm prawniczy (ze względu na formalistyczne ujęcie prawa). Uznawany jest za część socjologicznej jurysprudencji. Przedmiotem badania jest prawo działające w konkretnej empirycznej rzeczywistości, wywołujące określone, stwierdzalne, materialne skutki. Realizm prawny jest także określany mianem funkcjonalizmu. Głównym reprezentantem tego nurtu był Karl Nickerson Llewellyn (1893–1962). Głosił on, że zadaniem prawoznawstwa jest badanie tego, jak rzeczywiście postępują sędziowie i obywatele w obrocie prawnym („prawo jest tym, co urzędnicy, sędziowie lub adwokaci robią ze swoimi sprawami”). Nie jest natomiast istotne to, według jakiego prawa (zawartego w księgach) powinni postępować, gdyż nie jest ono prawem rzeczywistym. Jednak pod koniec życia Llewellyn poddał krytyce te poglądy, uważając, że takie stanowisko może zmniejszać bezpieczeństwo prawne. Wskazał on na czynniki, które mają efektywnie przeciwdziałać temu, a mianowicie na kontradyktoryjność i kontrolę instancyjną. Można wyróżnić 2 nurty realizmu prawniczego: PsychologicznyIstota prawa tkwi zatem w przeżyciach ludzkich – prawo jako zespół faktów psychicznych. Ludzie w rzeczywistości kierują się swoimi przeżyciami i emocjami, a nie aktami prawnymi. Jednym z przedstawicieli nurtu był Leon Petrażycki.SocjologicznyPrzedstawiciele tej koncepcji (między innymi Karl Nickerson Llewellyn) koncentrują się na działaniu prawa (ang. law in action). Upatrują istoty prawa w zachowaniach ludzkich – prawo jako zespół faktów społecznych. Za prawo uważa się wzory postępowania ujawniające się w masowych, powtarzalnych zachowaniach ludzi lub w decyzjach określonych osób, które uznaje się za mające znaczenie prawne. (pl)
- Rättsrealismen var en riktning inom rättsfilosofin under det tidiga 1900-talet som ifrågasatte det dåtida juridiska tänkandet som byggde på naturrättslig grund. Man skiljer mellan två slags rättsrealism: 1.
* Den skandinaviska rättsrealismen med företrädare som Axel Hägerström, Alf Ross och Vilhelm Lundstedt, se Uppsalaskolan och värdenihilism 2.
* Den amerikanska rättsrealismen Rättsrealister framför två allmänna påståenden: 1.
* Lagen är ofta obestämd, och domare måste därför basera sina domar på överväganden utanför juridiken för att lösa tvisterna som de ställs inför. 2.
* Det bästa svaret på frågan "Vad är lag(en)?" är "Det som domare eller andra (relevanta) ämbetsmän gör". (sv)
- Realismo jurídico (legal realism) é um conjunto de correntes doutrinárias da filosofia do direito que entendem o sistema jurídico como fato, distanciando-se da metafísica e de visões mais idealistas sobre o direito. Geralmente, seus teóricos costumam entender a decisão judicial (que seria um ato de vontade política) como a verdadeira forma de determinação do direito. Suas principais versões se desenvolveram nos Estados Unidos e nos países escandinavos com formulações teóricas diferentes, mas também ganharam espaço em outros países. Ao se dizer que o realismo lida com os fatos, que o objeto para os realistas é o fato, não se refere ao fato cotidiano, nem o fato social. O fato que vai ser a referência para o realismo é a decisão judicial, pois, para esse conjunto de correntes doutrinárias, o direito é aquilo que os tribunais fazem e não o que se espera que ele faça ou o que as fontes do direito indiquem que ele faça. (pt)
- 法律现实主义（Legal realism）又称现实主义法学，是20世纪上半期在美国和斯堪的纳维亚半岛兴起的一支法学流派。其核心主张是，法律是人制定的，因此受制于人的弱点、缺陷、不完美。 如今，霍姆斯被公认为是美国法律现实主义的先驱，其他的代表人物包括罗斯科·庞德、大法官本杰明·卡多佐等。斯堪的纳维亚法律现实主义的代表人物是Axel Hagerstrom。 法律现实主义的主要观点有：
* 相信法律的不确定性。很多法律现实主义者认为，书本上的法律（如制定法、判例等）并不能决定法律争议的结果。杰罗姆·弗兰克的名言是：法官早上吃了些什么，都能决定司法判决的结果。
* 采用跨学科的方法来研究法律。很多现实主义者对用社会学和人类学的方法来研究法律感兴趣。
* 相信法律工具主义，认为法律应该作为一种工具，以实现社会目标，平衡各种竞争的社会利益。 法律现实主义的全盛时期是20世纪20年代到40年代。第二次世界大战结束后，随着该学派的领军人物纷纷退休，法律现实主义逐渐衰落。但是，法律现实主义对随后的其他法律学派却产生了很深的影响，例如批判法律研究、等。 (zh)
- Юридичний реалізм — школа філософії права, що головною мірою сформувалась на початку 20-го століття під час піку критики класичної правової думки кінця 19-го століття у США. Спочатку вона дістала назву американського юридичного реалізму. Американський юридичний реалізм часто згадують за його виклик класичній правовій думці, яка стверджувала, що звичні правові інститути — автономні та самоврядні системи правової дійсності, незаплямовані політикою. На відміну від класичної правової думки, американський юридичний реалізм активно намагався зобразити інститути права не заперечуючи та не спотворюючи картину гострого морального, політичного та соціального конфлікту. Найбільш важливою спадщиною американського юридичного реалізму є його відкидання класичної правової позиції та утвердження незалежності і автономії права від морального і політичного дискурсу. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- リアリズム法学（Legal Realism）とは、20世紀の前葉に興隆した法学革新運動の一つである。当時の主流派は、「形式主義法学」と呼ばれ、①法は、政治といった他の社会的制度から独立したルールの体系であり、②法解釈は、そうしたルールを三段論法等によって論理的・客観的に行われるし、行われるべきであると考えていた。リアリズム法学は、こうした主流派の考えを痛烈に批判し、①法は、政治政策やイデオロギーから独立した中立的ルール等ではなく、また、②法解釈は論理性や客観性を装っているが、現実には裁判官によって実質的な立法が行われているのだ、等と主張した。 (ja)
- Het rechtsrealisme is een stroming binnen de rechtsfilosofie. De denkers die zich hiermee associëren komen met name uit de Verenigde Staten en Scandinavië. Daarom worden een Amerikaans en een Scandinavisch rechtsrealisme onderscheiden. (nl)
- 法律现实主义（Legal realism）又称现实主义法学，是20世纪上半期在美国和斯堪的纳维亚半岛兴起的一支法学流派。其核心主张是，法律是人制定的，因此受制于人的弱点、缺陷、不完美。 如今，霍姆斯被公认为是美国法律现实主义的先驱，其他的代表人物包括罗斯科·庞德、大法官本杰明·卡多佐等。斯堪的纳维亚法律现实主义的代表人物是Axel Hagerstrom。 法律现实主义的主要观点有：
* 相信法律的不确定性。很多法律现实主义者认为，书本上的法律（如制定法、判例等）并不能决定法律争议的结果。杰罗姆·弗兰克的名言是：法官早上吃了些什么，都能决定司法判决的结果。
* 采用跨学科的方法来研究法律。很多现实主义者对用社会学和人类学的方法来研究法律感兴趣。
* 相信法律工具主义，认为法律应该作为一种工具，以实现社会目标，平衡各种竞争的社会利益。 法律现实主义的全盛时期是20世纪20年代到40年代。第二次世界大战结束后，随着该学派的领军人物纷纷退休，法律现实主义逐渐衰落。但是，法律现实主义对随后的其他法律学派却产生了很深的影响，例如批判法律研究、等。 (zh)
- Der Begriff Rechtsrealismus bezeichnet eine Richtung der Rechtsphilosophie bzw. Rechtstheorie. Der Rechtsrealismus ist – ebenso wie der Rechtspositivismus – antimetaphysisch, wie es Axel Hägerström formulierte: Statt sich auf moralische Wertvorstellungen zu stützen, beschränkt er sich auf die Beschreibung konkreter Erfahrungen. Besonderen Wert legt der Rechtsrealismus auf die Berücksichtigung der das Recht von außen beeinflussenden Faktoren, insbesondere der gesellschaftlichen Tatsachen. Der Rechtsrealismus ist also ein rechtswissenschaftlicher Pragmatismus und weist gleichzeitig Verbindungslinien zur Rechtssoziologie auf. Er war ein entscheidender Faktor für die Entstehung der ökonomischen Analyse des Rechts. (de)
- Legal realism is a naturalistic approach to law. It is the view that jurisprudence should emulate the methods of natural science, i.e., rely on empirical evidence. Hypotheses must be tested against observations of the world. (en)
- El realismo jurídico es una doctrina filosófica que identifica al derecho con la fuerza estatal o con la probabilidad asociada a las decisiones judiciales.El realismo jurídico comparte con las diferentes corrientes del realismo filosófico una consideración unitaria de la ciencia y la filosofía, el uso del análisis como método, y el pluralismo como metafísica, así como una visión del mundo naturalista y anti-idealista.El realismo jurídico se desarrolla especialmente en el siglo XX, a raíz de la revuelta contra el formalismo conceptual que había caracterizado a la ciencia jurídica del siglo anterior. (es)
- Il Realismo giuridico è una teoria che fonda la validità del diritto sulla sua effettività ed efficacia. Una norma giuridica, scritta o consuetudinaria, esiste non solo se posta in conformità con le regole e principi dell'ordinamento (formalismo o positivismo giuridico), ma anche e soprattutto se (esistenza effettiva) e nel contenuto-interpretazione in cui (realismo ermeneutico) trova concreta applicazione. Così la disposizione (enunciato) x esprime una norma Nx (ed essa esiste nell'ordinamento): a) solo se Nx è applicata; (it)
- Realizm prawniczy – nurt realistyczny, ujmujący prawo jako zespół faktów psychicznych albo społecznych – definiujący prawo jako element realnego świata. Jest to rezultat sędziowskiego procesu wykładni i stosowania prawa. Kładzie nacisk na „prawo w działaniu” (ang. law in action), które jest ważniejsze niż „prawo w księgach” (ang. law in books). Odrzuca zarówno teorię prawa natury (ze względu na założenia metafizyczne), jak i pozytywizm prawniczy (ze względu na formalistyczne ujęcie prawa). Uznawany jest za część socjologicznej jurysprudencji. Można wyróżnić 2 nurty realizmu prawniczego: (pl)
- Realismo jurídico (legal realism) é um conjunto de correntes doutrinárias da filosofia do direito que entendem o sistema jurídico como fato, distanciando-se da metafísica e de visões mais idealistas sobre o direito. Geralmente, seus teóricos costumam entender a decisão judicial (que seria um ato de vontade política) como a verdadeira forma de determinação do direito. Suas principais versões se desenvolveram nos Estados Unidos e nos países escandinavos com formulações teóricas diferentes, mas também ganharam espaço em outros países. (pt)
- Rättsrealismen var en riktning inom rättsfilosofin under det tidiga 1900-talet som ifrågasatte det dåtida juridiska tänkandet som byggde på naturrättslig grund. Man skiljer mellan två slags rättsrealism: 1.
* Den skandinaviska rättsrealismen med företrädare som Axel Hägerström, Alf Ross och Vilhelm Lundstedt, se Uppsalaskolan och värdenihilism 2.
* Den amerikanska rättsrealismen Rättsrealister framför två allmänna påståenden: (sv)
- Юридичний реалізм — школа філософії права, що головною мірою сформувалась на початку 20-го століття під час піку критики класичної правової думки кінця 19-го століття у США. Спочатку вона дістала назву американського юридичного реалізму. Американський юридичний реалізм часто згадують за його виклик класичній правовій думці, яка стверджувала, що звичні правові інститути — автономні та самоврядні системи правової дійсності, незаплямовані політикою. На відміну від класичної правової думки, американський юридичний реалізм активно намагався зобразити інститути права не заперечуючи та не спотворюючи картину гострого морального, політичного та соціального конфлікту. Найбільш важливою спадщиною американського юридичного реалізму є його відкидання класичної правової позиції та утвердження незалежн (uk)
|
