| dbo:abstract
|
- Ο Φραν Γέσενκο (14 Μαρτίου 1875 - 14 Ιουλίου 1932) ήταν σλοβένος βοτανολόγος και γενετιστής φυτών, που έγινε αξιοσημείωτος για το έργο του στον υβριδισμό του σίτου και της σίκαλης. Αφού παρακολούθησε το λύκειο στη Λιουμπλιάνα, ο Γέσενκο εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και αποφοίτησε το 1902. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, έγινε δάσκαλος σε δύο ανατολίτικους πρίγκιπες στο κολέγιο Τερεσιάνουμ της Βιέννης για αγόρια, αργότερα επίσης υπηρετούσε με αυτήν την ιδιότητα για τον κόμη Μερβέλντ. Η θέση του του έδωσε την ευκαιρία να ταξιδέψει σε όλη την Ευρώπη και αργότερα στην Αίγυπτο, όπου σπούδασε τη χλωρίδα της ερήμου. Το 1909, έγινε βοηθός έρευνας υπό τον Έριχ φον Τσέρμακ στο Κολέγιο Γεωργίας (Hochschule für Bodenkultur, τώρα Πανεπιστήμιο Φυσικών Πόρων και Επιστημών Ζωής ) στη Βιέννη, και λέκτορας το 1913. Κατά τη διάρκεια της περιόδου του στη Βιέννη, ο Γέσενκο ξεκίνησε αρκετές μελέτες σχετικά με τον υβριδισμό των φυτών υπό την επίβλεψη του Έριχ φον Τσέρμακ, την απόκτηση γόνιμων υβριδίων μεταξύ διαφορετικών ποικιλιών σίτου και σίκαλης με τη βοήθεια του backcrossing και τη μελέτη των χαρακτηριστικών τους σε σχέση με τις αρχές του Μέντελ. Πρότεινε ότι η μειωμένη γονιμότητα των υβριδίων ήταν συνέπεια της χρωμοσωμικής ασυμβατότητας, καθώς και μορφολογικών διαφορών. Με αυτό, ήταν ένας από τους πρωτοπόρους των μελετών για τα Τριτικάλε και τα γενετικά υβρίδια γενικά. Το έργο του διακόπηκε από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Γέσενκο στάλθηκε στο Ανατολικό Μέτωπο, όπου τραυματίστηκε και φυλακίστηκε. Μετά τον πόλεμο, επέστρεψε στην πατρίδα του, για να γίνει λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ (Κροατία) και πλήρης καθηγητής το 1920. Εν τω μεταξύ, εργάστηκε για τη δημιουργία ενός βοτανικού ινστιτούτου στη Λιουμπλιάνα και το 1921 έγινε ο πρώτος καθηγητής βοτανικής στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα. Συνέχισε επίσης τις σπουδές του σχετικά με τα υβρίδια φωτών και βοήθησε στην ίδρυση ερευνητικού σταθμού στο Μπελτίντσι . Εκτός από τη γενετική των φυτών, ο Γέσενκο ήταν αξιοσημείωτος ως ένας από τους υποστηρικτές του Εθνικού Πάρκου Τρίγκλαβ, το μοναδικό εθνικό πάρκο στη Σλοβενία σήμερα και ένα από τα πρώτα στην Ευρώπη. Το 1924 ιδρύθηκε το Πάρκο Προστασίας των Άλπεων και ο Γέσενκο οριοθέτησε μέρος των συνόρων του με τους μαθητές του. Συνήθιζε να περνά καλοκαίρια εκεί, μελετώντας την αλπική χλωρίδα με μαθητές και συμβάλλοντας στη μόνιμη νομική προστασία της περιοχής, η οποία εξασφαλίστηκε μόνο το 1981, πολύ μετά το θάνατο του Γέσενκο . Πέθανε το καλοκαίρι του 1932 μετά από ατύχημα ορειβασίας στο βράχο Κομαρτσά ενώ έκανε τις σπουδές του εκεί. Με σπασμένη πλάτη, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στη Λιουμπλιάνα, όπου πέθανε στις 14 Ιουλίου. Το βραβείο που δόθηκε από τη σχολή Βιοτεχνολογίας από το 1972 ονομάζεται προς τιμήν του (σλοβενικά: Jesenkovo priznanje), όπως και ένας δρόμος στη Λιουμπλιάνα και το Μονοπάτι τριών χιλιομέτρων Γέσενκο στο λόφο Ρόζνικ. (el)
- Fran Jesenko (14 March 1875 – 14 July 1932) was a Slovenian botanist and plant geneticist who became notable for his work on the hybridisation of wheat and rye. After attending high school in Ljubljana, Jesenko enrolled in the University of Vienna and graduated in 1902. During his studies, he became a tutor to two Oriental princes at Vienna's Teresianum college for boys, later also serving in this capacity for Count Merveldt. His position gave him the opportunity to travel all across Europe and later to Egypt, where he studied desert flora. In 1909, he became a research assistant under Erich von Tschermak at the College of Agriculture (Hochschule für Bodenkultur; now University of Natural Resources and Life Sciences) in Vienna, and a lecturer in 1913. During his period in Vienna, Jesenko commenced several studies on plant hybridisation under von Tschermak's supervision, obtaining fertile hybrids between different varieties of wheat and rye with the help of backcrossing, and studying their characteristics with reference to Mendelian principles. He proposed that the reduced fertility of hybrids was a consequence of chromosomal incompatibility, as well as morphological differences. With this, he was one of the pioneers of studies on triticale and intergeneric hybrids in general. His work was interrupted by World War I, during which Jesenko was sent to the Eastern Front, where he was injured and imprisoned. After the war, he returned to his homeland to become a lecturer at the University of Zagreb (Croatia), and a full professor in 1920. In the meantime, he worked on setting up a botanical institute in Ljubljana and in 1921 became the first professor of botany at the recently established University of Ljubljana. He also continued his studies on plant hybrids and helped found a research station in Beltinci. In addition to plant genetics, Jesenko was notable as one of the proponents of Triglav National Park, the only national park in Slovenia today and one of the earliest in Europe. In 1924, the Alpine Conservation Park was founded, and Jesenko demarcated part of its borders with his students. He used to spend summers there, studying alpine flora with students and contributing to the area's permanent legal protection, which was only secured in 1981, long after Jesenko's death. He died in the summer of 1932 after a mountaineering accident on the rock face while doing his studies there. With a broken back, he was transferred to a hospital in Ljubljana, where he died on 14 July. The award given by the Biotechnical faculty since 1972 is named in his honor (Slovene: Jesenkovo priznanje), as are a street in Ljubljana and the 3-kilometre (1.9 mi) Jesenko Trail on Rožnik hill. (en)
- Френ Єсенко (14 березня 1875 — 14 липня 1932) — словенський ботанік і генетик рослин, який став відомим завдяки своїй роботі з гібридизації пшениці та жита. Після відвідування середньої школи в Любляні вступив до Віденського університету і закінчив заклад у 1902 році. Під час навчання став наставником двох східних принців у Vienna's Teresianum college для хлопчиків, пізніше також працюючи в цій якості в графа Мервельтта у Відні, а також викладачем з 1913 року. Під час перебування у Відні Єсенко розпочав кілька досліджень з питань гібридизації рослин під наглядом фон Чермака. Отримав родючі гібриди між різними сортами пшениці та жита за допомогою зворотного схрещування (backcrossing) і описав їх характеристики з посиланням на принципи Менделя. Він припустив, що знижена родючість гібридів була наслідком хромосомної несумісності, а також морфологічних відмінностей. Завдяки цьому він був одним із піонерів досліджень тритикале і міжродових гібридів загалом. Його робота була перервана Першою світовою війною, під час якої служив на Східному фронті, де був поранений і ув'язнений. Після війни повернувся на батьківщину, щоб стати викладачем у Загребському університеті (Хорватія), а з 1920 року— професором. У цей час працював над створенням ботанічного інституту в Любляні, а в 1921 році став першим професором ботаніки в недавно створеному Люблянському університеті. Також продовжив дослідження гібридів рослин і допоміг заснувати дослідну станцію в Бельтінці. Окрім генетики рослин, Єсенко був примітним як один із прихильників Національного парку Триглав, єдиного національного парку в Словенії сьогодні та одного з найдавніших у Європі. У 1924 році був заснований Альпійський природоохоронний парк, і Єсенко розмічав частину його кордонів зі своїми учнями. Раніше він проводив там літо, вивчаючи альпійську флору зі студентами та сприяючи постійному правовому захисту района, який був реалізований лише в 1981 році, набагато пізніше після смерті Єсенка. Влітку 1932 року потраптв у гірський завал на скелі Комарча (словен. Komarča). Зі зламаною спиною його перевезли до лікарні в Любляні, де він помер 14 липня. Нагорода, яку присуджує Біотехнічний факультет з 1972 року, названа на його честь (словен. Jesenkovo priznanje). Також його іменем названі вулиця в Любляні і 3-х кілометрова Стежка Єсенка на . (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Ο Φραν Γέσενκο (14 Μαρτίου 1875 - 14 Ιουλίου 1932) ήταν σλοβένος βοτανολόγος και γενετιστής φυτών, που έγινε αξιοσημείωτος για το έργο του στον υβριδισμό του σίτου και της σίκαλης. Αφού παρακολούθησε το λύκειο στη Λιουμπλιάνα, ο Γέσενκο εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και αποφοίτησε το 1902. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, έγινε δάσκαλος σε δύο ανατολίτικους πρίγκιπες στο κολέγιο Τερεσιάνουμ της Βιέννης για αγόρια, αργότερα επίσης υπηρετούσε με αυτήν την ιδιότητα για τον κόμη Μερβέλντ. Η θέση του του έδωσε την ευκαιρία να ταξιδέψει σε όλη την Ευρώπη και αργότερα στην Αίγυπτο, όπου σπούδασε τη χλωρίδα της ερήμου. Το 1909, έγινε βοηθός έρευνας υπό τον Έριχ φον Τσέρμακ στο Κολέγιο Γεωργίας (Hochschule für Bodenkultur, τώρα Πανεπιστήμιο Φυσικών Πόρων και Επιστημών Ζωής ) στη Βιέννη, (el)
- Fran Jesenko (14 March 1875 – 14 July 1932) was a Slovenian botanist and plant geneticist who became notable for his work on the hybridisation of wheat and rye. After attending high school in Ljubljana, Jesenko enrolled in the University of Vienna and graduated in 1902. During his studies, he became a tutor to two Oriental princes at Vienna's Teresianum college for boys, later also serving in this capacity for Count Merveldt. His position gave him the opportunity to travel all across Europe and later to Egypt, where he studied desert flora. In 1909, he became a research assistant under Erich von Tschermak at the College of Agriculture (Hochschule für Bodenkultur; now University of Natural Resources and Life Sciences) in Vienna, and a lecturer in 1913. (en)
- Френ Єсенко (14 березня 1875 — 14 липня 1932) — словенський ботанік і генетик рослин, який став відомим завдяки своїй роботі з гібридизації пшениці та жита. Після відвідування середньої школи в Любляні вступив до Віденського університету і закінчив заклад у 1902 році. Під час навчання став наставником двох східних принців у Vienna's Teresianum college для хлопчиків, пізніше також працюючи в цій якості в графа Мервельтта у Відні, а також викладачем з 1913 року. (uk)
|
.jpg?width=300)
.jpg){kind=link}