dbo:abstract
|
- Comte Lajos Batthyány de Németújvár va ser el primer Primer Ministre d'Hongria. Va néixer a Pózsony (actualment Bratislava, Eslovàquia) el 10 de febrer de 1807, i va ser executat per un escamot d'afusellament en el 6 d'octubre de 1849, el mateix dia que els 13 màrtirs d'Arad. (ca)
- Lajos Batthyány [lajoš baťjáň], také znám jako Ludvík František Josef Batthyány nebo Ľudovít Batthyány (10. února 1807, Bratislava – 6. října 1849, Pešť) byl uherský šlechtic, maďarský vlastenecký politik a v roce 1849 první předseda maďarské parlamentní vlády. (cs)
- Németújvári BATTHYÁNY Lajos (pron Batja’nji Lajoŝ) (10-a de februaro 1807 – 6-an de oktobro 1849, Budapeŝto) estis hungara grafo, liberpensanta politikisto, unua ĉefministro de Hungario, martiro de la hungara liberecbatalo en 1849. Li enpaŝis la armeon jam 16-jaraĝe, poste studis juron en la Zagreba Reĝa Akademio. Li poste rundvojaĝis en Eŭropo kaj alveninte hejmen, li enkondukis la modernan mastrumadon en siaj bienoj. Li alpaŝis la politikon je efiko de István Széchenyi kaj Wesselényi. Li estis gvidanto de la parlamenta grandnobela opozicio en la jaroj 1839-1840 kaj 1843-1844. Ekde 1847 li estis prezidanto de la Opozicia Partio, kiu postulis burĝajn reformojn. La 17-an de marto en 1848 (2 tagojn post komenco de la liberecbatalo), Ferdinando la 5-a nomis lin ĉefministro. Li klopodis ĉiam por la sendependeco de Hungario per pacaj rimedoj, sed kiam tio evidentiĝis neebla, li redonis la komision pri la ĉefministreco (oktobre 1848). Li estis ano de la packomisiono, sendita komence de januaro 1849 al aŭstra areestro Windischgraetz. La generalmajoro ne akceptis lin, sed la 8-an de januaro arestis lin. La milita tribunalo en Olmutz juĝis lin je morto (je premo de Schwarzenberg), sed ofertis je amnestio. Poste oni transportis lin al Peŝto, kie oni transdonis lin al Haynau kaj juĝis lin al morto per pendumo. Li kaŭzis la 5-an de oktobre al si mem gravajn vundojn surkole per tranĉilo (kontrabandita fare de la edzino), tiel oni estis trudataj ŝanĝi la ekzekuton je mortpafo (li volis sin fakte memmortigi). Oni ekzekutis lin la 6-an de oktobro ĉe la muroj de la peŝta Novkonstruo. Liaj lastaj vortoj estis: "Ek, ĉasistoj! Vivu la Patujo!" Sur la ekzekutejo oni poste konstruis lucernon (meĉujon) kun eterna lumo, nomata ĉiammeĉujo de Batthyány.
* Listo de hungaraj ĉefministroj
* Bertalan Szemere (eo)
- Lajos Graf Batthyány von Németújvár ['lɒjɔʃ 'bɒc:a:ɲi fɔn ne:mɛtu:jva:r] (* 10. Februar 1807 in Pressburg; † 6. Oktober 1849 in Budapest) war ein ungarischer Magnat, Graf und Herr der Herrschaft Ikervár, Schlaining und Neuhaus sowie Erbobergespan (ungarisch főispán) des Komitats Eisenburg (ungarisch Vas vármegye) sowie erster Ministerpräsident des Königreichs Ungarn. (de)
- El conde Lajos Batthyány de Németújvár (Pozsony, 10 de febrero de 1807 - 6 de octubre de 1849) fue un noble húngaro, el primer Primer Ministro de Hungría luego de haber estallado la Revolución húngara de 1848. Ocupó el cargo de primer ministro desde el 17 de marzo de 1848 hasta el 2 de octubre de 1848, siendo ejecutado el día 6 de ese mismo mes de octubre. (es)
- Count Lajos Batthyány de Németújvár (Hungarian pronunciation: ['lɒjɔʃ 'bɒc:a:ɲi dɛ ne:mɛtu:jva:r]; Hungarian: gróf németújvári Batthyány Lajos; 10 February 1807 – 6 October 1849) was the first Prime Minister of Hungary. He was born in Pozsony (modern-day Bratislava) on 10 February 1807, and was executed by firing squad in Pest on 6 October 1849, the same day as the 13 Martyrs of Arad. (en)
- Le comte Lajos Batthyány ([ˈlɒjoʃ], [ˈbɒcːaːɲi] ; németújvári gróf Batthyány Lajos en hongrois), né le 10 février 1807 à Presbourg et mort le 6 octobre 1849 à Pest, est un homme d'État. Il fut le premier chef de gouvernement hongrois.Condamné à mort par le général autrichien Windischgraetz, il fut exécuté le 6 octobre 1849, le même jour que les Treize martyrs d'Arad. (fr)
- Graaf Lajos Batthyány de Németújvár (Bratislava, 10 februari 1807 - Boedapest, 6 oktober 1849) was een Hongaars magnaat, graaf en heer van de heerlijkheid Ikervár, Schlaining en Neuhaus, alsook főispán (hoofd van een comitaat) van Vas. In 1848 werd hij de eerste premier van Hongarije. (nl)
- Lajos Batthyány (Presburgo, 10 febbraio 1807 – Pest, 6 ottobre 1849) è stato un politico ungherese, fu il primo capo del governo ungherese, carica che tenne dal 17 marzo al 2 ottobre 1848.Fu condannato a morte dal generale austriaco Alfred von Windisch-Graetz, l'esecuzione fu il 6 ottobre 1849, lo stesso giorno dei 13 martiri d'Arad. (it)
- O conde Lajos Batthyány de Németújvár (Pozsony, 10 de fevereiro de 1807 – 6 de outubro de 1849) foi um nobre húngaro, o primeiro a exercer o cargo de Primeiro-ministro da Hungria após ter rebentado a Revolução húngara de 1848. Ocupou o cargo de primeiro-ministro entre 17 de março de 1848 e 2 de outubro de 1848. (pt)
- Граф Ла́йош Ба́ттьяни де Не́метуйвар (венг. Németújvári gróf Batthyány Lajos, 10 февраля 1807, Прессбург — 6 октября 1849, Пешт) — венгерский политик, глава правительства Венгрии во время Венгерского восстания 1848—1849 годов. (ru)
- Lajos Batthyány, född 10 februari 1807 i Pressburg, död 6 oktober 1849 i Budapest, var en ungersk greve och statsman. Batthyány var först i krigstjänst, men ägnade sig sedan med iver åt vetenskapliga och politiska studier och blev efter vidsträckta resor i Europa och orienten medlem av magnattaffeln och ledare av oppositionen mot rikskanslern Apponyi samt understödde 1847särskilt Kossuths val till deputerad. I mars 1848blev Batthyány av sin mångårige vän palatinen ärkehertig Stefan utnämnd till president i Ungerns första självständiga ministär. Han strävade ivrigt att upprätthålla förbindelsen mellan Ungern ochÖsterrike, men då "banen" (ståthållaren) av KroatienJelačić inbröt i landet och underhandlingarna med den österrikiska ministären misslyckades, nedlade Batthyány sin befattning, 11 september samma år. Redan dagen därefter sökte han på palatinens anmodan bilda en ny ministär, men denna fick inte stöd från kungen. Efter ungerska riksdagens upplösning och mordet på den till och provisorisk palatin av kejsaren utnämnde, men av folket hatade greve (28september) begav sig Batthyány till Wien, dels för att undvika följderna av detta mord, dels för att medverka till bildandet av en ny ministär, men kunde inget uträtta. Han deltog sedan i striden mot österrikarna, blev sårad och begav sig till riksdagen i Pest. Då de kejserliga trupperna under januari 1849ryckte fram till denna stad, gick Batthyány, såsom medlem av en deputation, ut till fältherrens läger för att beveka honom till skonsamhet, men fick inte företräde. 8 januari blev han häktad och, efter att ha släpats till flera olika fängelser, genomkrigsrätts utslag dömd att hängas. För att undgå detta dödssätt tillfogade han sig med en dolk, som hans hustru sänt honom, flera sår i halsen,så att dödsdomen kunde fullgöras endast medelst krut och bly. Den verkställdes 6 oktober 1849. Batthyánys konfiskerade gods återgavs åt hans änka 1868, och hans lik bisattes 1870 under stora högtidligheter i ett mausoleum i Budapest.
*
* Wikimedia Commons har media som rör Lajos Batthyány. (sv)
- Lajos Batthyány (ur. 7 lutego 1807 w Preszburgu, zm. 6 października 1849 w Peszcie) – hrabia, członek starej, szlacheckiej rodziny Batthyány. Pierwszy premier Węgier w roku 1848. (pl)
- 内梅图伊瓦尔伯爵包贾尼·拉约什·费伦茨·约瑟夫(匈牙利語:Gróf németújvári Batthyány Lajos Ferenc József,1806年2月14日-1849年10月6日),匈牙利政治家,1848年匈牙利革命期间首届代议制政府首相,为马扎尔人独立而献身的烈士。 (zh)
- Граф Лайош Баттяні де Неметуйвар (угор. Németújvári gróf Batthyány Lajos) — угорський політик, голова уряду Угорщини під час Угорського повстання 1848—1849 років. (uk)
|
rdfs:comment
|
- Comte Lajos Batthyány de Németújvár va ser el primer Primer Ministre d'Hongria. Va néixer a Pózsony (actualment Bratislava, Eslovàquia) el 10 de febrer de 1807, i va ser executat per un escamot d'afusellament en el 6 d'octubre de 1849, el mateix dia que els 13 màrtirs d'Arad. (ca)
- Lajos Batthyány [lajoš baťjáň], také znám jako Ludvík František Josef Batthyány nebo Ľudovít Batthyány (10. února 1807, Bratislava – 6. října 1849, Pešť) byl uherský šlechtic, maďarský vlastenecký politik a v roce 1849 první předseda maďarské parlamentní vlády. (cs)
- Lajos Graf Batthyány von Németújvár ['lɒjɔʃ 'bɒc:a:ɲi fɔn ne:mɛtu:jva:r] (* 10. Februar 1807 in Pressburg; † 6. Oktober 1849 in Budapest) war ein ungarischer Magnat, Graf und Herr der Herrschaft Ikervár, Schlaining und Neuhaus sowie Erbobergespan (ungarisch főispán) des Komitats Eisenburg (ungarisch Vas vármegye) sowie erster Ministerpräsident des Königreichs Ungarn. (de)
- El conde Lajos Batthyány de Németújvár (Pozsony, 10 de febrero de 1807 - 6 de octubre de 1849) fue un noble húngaro, el primer Primer Ministro de Hungría luego de haber estallado la Revolución húngara de 1848. Ocupó el cargo de primer ministro desde el 17 de marzo de 1848 hasta el 2 de octubre de 1848, siendo ejecutado el día 6 de ese mismo mes de octubre. (es)
- Count Lajos Batthyány de Németújvár (Hungarian pronunciation: ['lɒjɔʃ 'bɒc:a:ɲi dɛ ne:mɛtu:jva:r]; Hungarian: gróf németújvári Batthyány Lajos; 10 February 1807 – 6 October 1849) was the first Prime Minister of Hungary. He was born in Pozsony (modern-day Bratislava) on 10 February 1807, and was executed by firing squad in Pest on 6 October 1849, the same day as the 13 Martyrs of Arad. (en)
- Le comte Lajos Batthyány ([ˈlɒjoʃ], [ˈbɒcːaːɲi] ; németújvári gróf Batthyány Lajos en hongrois), né le 10 février 1807 à Presbourg et mort le 6 octobre 1849 à Pest, est un homme d'État. Il fut le premier chef de gouvernement hongrois.Condamné à mort par le général autrichien Windischgraetz, il fut exécuté le 6 octobre 1849, le même jour que les Treize martyrs d'Arad. (fr)
- Graaf Lajos Batthyány de Németújvár (Bratislava, 10 februari 1807 - Boedapest, 6 oktober 1849) was een Hongaars magnaat, graaf en heer van de heerlijkheid Ikervár, Schlaining en Neuhaus, alsook főispán (hoofd van een comitaat) van Vas. In 1848 werd hij de eerste premier van Hongarije. (nl)
- Lajos Batthyány (Presburgo, 10 febbraio 1807 – Pest, 6 ottobre 1849) è stato un politico ungherese, fu il primo capo del governo ungherese, carica che tenne dal 17 marzo al 2 ottobre 1848.Fu condannato a morte dal generale austriaco Alfred von Windisch-Graetz, l'esecuzione fu il 6 ottobre 1849, lo stesso giorno dei 13 martiri d'Arad. (it)
- O conde Lajos Batthyány de Németújvár (Pozsony, 10 de fevereiro de 1807 – 6 de outubro de 1849) foi um nobre húngaro, o primeiro a exercer o cargo de Primeiro-ministro da Hungria após ter rebentado a Revolução húngara de 1848. Ocupou o cargo de primeiro-ministro entre 17 de março de 1848 e 2 de outubro de 1848. (pt)
- Граф Ла́йош Ба́ттьяни де Не́метуйвар (венг. Németújvári gróf Batthyány Lajos, 10 февраля 1807, Прессбург — 6 октября 1849, Пешт) — венгерский политик, глава правительства Венгрии во время Венгерского восстания 1848—1849 годов. (ru)
- Lajos Batthyány (ur. 7 lutego 1807 w Preszburgu, zm. 6 października 1849 w Peszcie) – hrabia, członek starej, szlacheckiej rodziny Batthyány. Pierwszy premier Węgier w roku 1848. (pl)
- 内梅图伊瓦尔伯爵包贾尼·拉约什·费伦茨·约瑟夫(匈牙利語:Gróf németújvári Batthyány Lajos Ferenc József,1806年2月14日-1849年10月6日),匈牙利政治家,1848年匈牙利革命期间首届代议制政府首相,为马扎尔人独立而献身的烈士。 (zh)
- Граф Лайош Баттяні де Неметуйвар (угор. Németújvári gróf Batthyány Lajos) — угорський політик, голова уряду Угорщини під час Угорського повстання 1848—1849 років. (uk)
- Németújvári BATTHYÁNY Lajos (pron Batja’nji Lajoŝ) (10-a de februaro 1807 – 6-an de oktobro 1849, Budapeŝto) estis hungara grafo, liberpensanta politikisto, unua ĉefministro de Hungario, martiro de la hungara liberecbatalo en 1849. Li enpaŝis la armeon jam 16-jaraĝe, poste studis juron en la Zagreba Reĝa Akademio. Li poste rundvojaĝis en Eŭropo kaj alveninte hejmen, li enkondukis la modernan mastrumadon en siaj bienoj. Li alpaŝis la politikon je efiko de István Széchenyi kaj Wesselényi. Li estis gvidanto de la parlamenta grandnobela opozicio en la jaroj 1839-1840 kaj 1843-1844. (eo)
- Lajos Batthyány, född 10 februari 1807 i Pressburg, död 6 oktober 1849 i Budapest, var en ungersk greve och statsman. Batthyány var först i krigstjänst, men ägnade sig sedan med iver åt vetenskapliga och politiska studier och blev efter vidsträckta resor i Europa och orienten medlem av magnattaffeln och ledare av oppositionen mot rikskanslern Apponyi samt understödde 1847särskilt Kossuths val till deputerad. I mars 1848blev Batthyány av sin mångårige vän palatinen ärkehertig Stefan utnämnd till president i Ungerns första självständiga ministär. Han strävade ivrigt att upprätthålla förbindelsen mellan Ungern ochÖsterrike, men då "banen" (ståthållaren) av KroatienJelačić inbröt i landet och underhandlingarna med den österrikiska ministären misslyckades, nedlade Batthyány sin befattning, 11 s (sv)
|