| dbo:abstract
|
- المركزية الذكورية ((بالإنجليزية: Androcentrism)، من اليونانية -andro بمعنى ذَكر) هي ممارسة أو إدراك أو الأخذ بوجهة النظر الذكورية كأساس مركزي لرؤية الإنسان للعالم والثقافة والتاريخ وفي الجهة المقابلة هناك مصطلح المركزية الأنثوية Gynocentrism. (ar)
- Androcentrismus je kulturní soustředěnost na muže; hodnotová nebo předsudková struktura příznačná pro patriarchálně organizované společnosti, která ztotožňuje obecné vymezení conditio humana s životními podmínkami a postavením muže. V androcentristickém myšlení se mužské stává měřítkem lidského. (cs)
- L'androcentrisme és el punt de vista segons el qual l'home és el centre i la mesura del món. Està relacionat amb l'universalisme masculí. Emmarca les capacitats de l'ésser masculí com motor individual i universal de l'esdevenir humà. Considera, doncs, el moment o configuració de la ment masculina clàssica, com referent universal en oposició a l'immòbil, a l'immutable, a l'estàtic. L'androcentrisme silencia i invisibilitza el pensament, l'experiència i les representacions que no han estat escrites des de la ment de l'home sinó per dones. La dona, si existeix, ho fa únicament en relació amb algun home o com a objecte per a aquests. La paraula androcentrisme prové del grec antic ανδρο, andro--> home, mascle i χεντρον, kentron, centre. La pròpia visió androcèntrica del món confon androcentrisme amb antropocentrisme i home amb ésser humà. El terme va començar a ser utilitzat en el debat científic iniciat per Charlotte Perkins Gilman a començaments del segle xx al seu assaig The Man-Made World; or, Our Androcentric Culture (1911) on va fer una profunda descripció de les pràctiques androcèntriques, així com de les conseqüències que tot aquest sistema de dominació ocasionava a les dones. Aquesta obra ha sigut traduïda al català com al 2017. Així, l'androcentrisme s'ha d'entendre com una praxi societària on els agents components assumeixen rols funcionals universalitzats. Segons Perkins Gilman, tant els models vitals masculins com les actituds masculines s'afirmen com a universals, mentre que les de les dones són considerades complementàries. Les persones deixen de ser totes iguals i una part de la població (els homes) s'apropia de la governança sobre la resta de persones (dones i nenes) i expropia la seva autoritat i la seva independència com a individus lliures, passant a ser una classe de segona supeditada als arbitris i decisions del grup dominant, com un grup colonitzat. (ca)
- Unter Androzentrismus („Männerzentriertheit“) wird eine Sichtweise verstanden, die Männer als Zentrum, Maßstab und Norm versteht. Androzentrismus kann also als eine gesellschaftliche Fixierung auf den Mann oder das „Männliche“ verstanden werden (vergleiche Männlichkeit). Ein androzentrisches Weltbild versteht den Mann als die Norm, die Frau als Abweichung von dieser Norm. Androzentrismus ist eine spezifische Form von Sexismus, in der das Weibliche nicht zwangsläufig als minderwertig bezeichnet, sondern einfach als „das Andere“, „das von der Norm Abweichende“ aufgefasst wird. Stillschweigend wird dabei „Mensch“ als „Mann“ und die männliche Sicht der Dinge als die allgemeingültige gesetzt. Die Bezeichnung Androzentrismus wurde 1911 in dieser Bedeutung erstmals von Charlotte Perkins Gilman in ihrem Buch The Man-Made World or Our Androcentric Culture verwendet und definiert. Laut Perkins Gilman haben männliche Lebensmuster und Denksysteme den Anspruch der Universalität (Allgemeingültigkeit), während weibliche Lebensmuster und Denksysteme als Devianz (Abweichung) gelten. Da die Gleichsetzung von „Mensch“ mit „Mann“ weitgehend unbewusst geschieht, ist Androzentrismus nur schwer zu erkennen und sehr oft auch von Frauen tief verinnerlicht. Androzentrische Sichtweisen können beispielsweise auch die Ausformung religiöser Aussagen beeinflussen und sich so selbst legitimieren und gegen Kritik immunisieren. (de)
- Androcentrism (Ancient Greek, ἀνήρ, "man, male") is the practice, conscious or otherwise, of placing a masculine point of view at the center of one's world view, culture, and history, thereby culturally marginalizing femininity. The related adjective is androcentric, while the practice of placing the feminine point of view at the center is gynocentric. (en)
- Androzentrismoa gizona, emakumearen aldean, subjektu eta erreferentzia nagusitzat hartzen duen pentsaera, ikuspegia eta jokabidea da; edozein fenomeno edo errealitate aztertzen denean gizonaren (eta ez gizon-emakumeen) ikuspuntutik begiratzean datza eta dena maskulinoa dela kontuan hartzea. Beraz, zentroan jartzen da gizonezkoa eta haren ikuspuntua eta azterketa zientifikoaren abiapuntu eta neurri bilakatzen da. Bestalde, jarrera bat dakar berarekin, zeinaren arabera gizonezkoen ikuspegia gizartearenarekin bere osotasunean identifikatzean datzan. Aurkako kontzeptua (emakumea subjektu eta erreferentzia nagusitzat hartzen duena) da. (eu)
- L’androcentrisme (du grec andro-, homme, mâle) est un mode de pensée, conscient ou non, consistant à envisager le monde uniquement ou en majeure partie du point de vue des êtres humains de sexe masculin. L'adjectif dérivé correspondant est androcentrique. Le mode de pensée opposé, c'est-à-dire se plaçant du point de vue des êtres humains de sexe féminin est le gynocentrisme. L'androcentrisme dans les sciences humaines (anthropologie, religion, préhistoire…) et dans la pensée scientifique en général, est depuis des siècles mis en avant pour dénoncer cette manière biaisée et inconsciente « de voir et d'analyser, mettant en évidence principalement — voire exclusivement — les rôles des hommes, leurs expériences, leurs fonctions, les rapports qu'ils ont entre eux, etc. » (fr)
- La palabra androcentrismo hace referencia a la práctica, consciente o no, de otorgar al varón y a su punto de vista una posición central en el mundo, las sociedades, la cultura y la historia. Desde una perspectiva androcéntrica, los hombres constituyen el sujeto de referencia y las mujeres quedan invisibilizadas o excluidas. Esta perspectiva no es únicamente atribuible a personas, sino también al lenguaje y a las instituciones sociales. Tampoco es una perspectiva que solamente poseen los hombres, sino todas las personas, hombres y mujeres, que han sido socializadas desde esta visión. El antónimo de androcentrismo es ginocentrismo. La visión "androcéntrica" del mundo separa a mujeres y hombres y refuerza estereotipos de unas y otros según los roles de género que deben cumplir en las diversas esferas de la vida pública y privada. Mujeres y hombres tenemos características fisiológicas y sexuales distintas. A esto le llamamos "sexo". Por otra parte, nos diferenciamos porque cada sociedad, cada cultura ha desarrollado una valoración y un significado distinto a esas diferencias de sexo y ha elaborado ideas, concepciones y prácticas acerca del ser hombre y ser mujer. Este conjunto de características y normas sociales, económicas, políticas, culturales, psicológicas, jurídicas, asignadas a cada sexo diferencialmente y de acuerdo a un orden preestablecido, es lo que se llama "género". Se nos enseña a ser hombre o a ser mujer, dependiendo de las características fisiológicas del cuerpo y genitales externos. Este orden se construye cultural, social, económica y políticamente sobre el sexo y pone a los hombres en una categoría de dominación y a las mujeres en una categoría de subordinación. El término androcentrism, construido sobre la raíz griega andro- (ἀνδρός, «Hombre, varón»), fue introducido en el debate sociológico por la estadounidense Charlotte Perkins Gilman con su obra de investigación The Man-Made World; or, Our Androcentric Culture, publicada en 1911. En ella, Perkins Gilman describía las prácticas sociales que definía como androcéntricas y los problemas derivados de dichas prácticas. El concepto de androcentrismo está muy relacionado con el origen y desarrollo posterior en la historia del patriarcado así como en la discriminación que existe hacia la mujer en el mundo educativo, legal, laboral o personal. En ocasiones se alega que la Declaración de los Derechos del Hombre y del Ciudadano de la Revolución francesa es androcéntrica, ya que defiende las libertades de los hombres sin proteger explícitamente las de las mujeres. La filósofa política francesa Olympe de Gouges lo creyó así y reclamó a través de su Declaración de los Derechos de la Mujer y de la Ciudadana los mismos derechos para el género femenino. Asimismo, el lenguaje que se utiliza de manera habitual es androcéntrico, puesto que es frecuente que se considere el masculino como genérico. Según Montserrat Moreno, profesora del Departamento de Psicología Básica de la Universidad de Barcelona (España), el androcentrismo «impregna el pensamiento científico, filosófico, religioso y político desde hace milenios». Por su parte, Amparo Moreno Sardà (Universitat Autònoma de Barcelona) señala que el sustento de androcentrismo se encuentra en el sistema de valores del "arquetipo viril" que se generaliza como sinónimo de "lo humano", es decir, el varón adulto, blanco, heterosexual y propietario. Por ello, pone especial atención en no restringir la crítica al sexismo, para poner el acento en el carácter sexista/adulto/racista/clasista/fascista/ que se resume en la palabra androcentrismo. (es)
- Androsentrisme adalah sebuah pemahaman yang menjadikan laki-laki sebagai pusat dari dunia. Lelaki dipahami sebagai patokan untuk memandang tentang dunia, tentang kebudayaan, dan tentang sejarah. Pemahaman ini juga menjadikan lelaki atau pengalaman lelaki sebagai norma bagi perilaku manusia. Dalam pemahaman Androsentrisme, peran perempuan tidak mendapat perhatian. Pemahaman Androsentrisme mempunyai hubungan dengan struktur patriarki. Istilah ini pertama kali diperkenalkan oleh seorang tokoh feminis yang bernama Charlotte Perkins Gilman pada awal abad ke 20. Pemahaman androsentrisme juga turut mempengaruhi dunia pendidikan dan dunia bahasa. Lawan dari pemahaman androsentrisme adalah . (in)
- Androcentrisme (van het Oudgrieks ἀνήρ aner "man") of viricentrisme (van het Latijn vir, eveneens "man") is een sociale houding, zienswijze en handelwijze die normaal de man centraal stelt als sociale maatstaf. Androcentrisme kan dus als een maatschappelijke fixatie op de man of het mannelijke worden gezien. In een androcentristisch wereldbeeld wordt de man en het mannelijke (belang) als norm genomen en de vrouw en het vrouwelijke (belang) als daarvan afwijkend, ofwel , en ondergeschikt. De omgekeerde zienswijze, dus de vrouw en het vrouwelijke (belang) centraal gesteld, wordt gynocentrisme genoemd. Androcentrisme moet niet worden verward met antropocentrisme waarbij de mens - vaak evenzo androcentrisch als man voorgesteld - als uitgangspunt en norm wordt genomen. Androcentrisme is een specifieke maar diep gewortelde vorm van seksisme, waarbij het vrouwelijke in principe weliswaar niet noodzakelijk als minderwaardig wordt beschouwd, maar toch vooral als "anders", bijkomstig of afwijkend van de norm. Stilzwijgend wordt daarbij de mens als man gezien en wordt de mannelijke kijk op de wereld als algemeen geldend aangenomen. Androcentristische zienswijzen kunnen bijvoorbeeld ook de vorm van religiositeit sterk beïnvloeden en zich zelfs officieel legitimeren en tegen kritiek immuniseren. (nl)
- Androcentryzm (gr. aner – „mężczyzna”) – stawianie pierwiastka męskiego w centrum uwagi. Skoncentrowanie na mężczyźnie według feminizmu jest cechą kultury patriarchalnej, w której mężczyźni i ich zachowania pełnią rolę źródła norm i standardów, natomiast kobiety i ich doświadczenie stanowią jedynie odchylenie od tej normy. Androcentryczność kultury wynika z założenia, że kobiety i mężczyźni różnią się w jakiś zasadniczy sposób na poziomie intelektualnym, emocjonalnym i seksualnym, co jednak nie ma pokrycia w badaniach naukowych. Występowanie tych różnic uzasadnia się , czyli biologiczną ewolucją. (pl)
- Androcentrismo (em grego clássico: ἀνήρ, "homem, masculino") é a prática, consciente ou não, de colocar um ponto de vista masculino no centro de sua visão de mundo, cultura e história, marginalizando culturalmente a feminilidade. O adjetivo relacionado é androcêntrico, enquanto a prática de colocar o ponto de vista feminino no centro é ginocêntrica. (pt)
- Androcentrism (av grekiska aner, genitiv andros "man") är ett system, medvetet eller inte, där mannen eller den maskulina synvinkeln läggs i centrum för synen på världen och dess kultur och historia. Motsatsen, att sätta kvinnan i centrum, kallas gynocentrism. Androcentrism förekommer ofta i språket, till exempel då kvinnliga varelser omnämns som just kvinnliga (kvinnlig astronaut, tjejpunkband, älgko) i situationer där manliga varelser benämns utan könsbeteckning (astronaut, punkband, älg). Även en fras som "en ciklidfisk och dess partner" (där ciklidfisken är hanfisk och partnern är honfisk), som hämtats ur Edward O Wilsons bok "Sociobiology – The New Synthesis" (1975), visar på s.k. androcentrisk semantik. (sv)
- Андроцентри́зм (от др.-греч. ἀνήρ, anḗr — мужчина и κέντρον, kéntron — остриё (циркуля), средоточие) — глубинная культурная традиция, сводящая общечеловеческую субъективность (общечеловеческие субъективности) к единой мужской норме, репрезентируемой как универсальная объективность, в то время как иные субъективности, и прежде всего женская, репрезентируются как собственно субъективности, как отклонение от нормы, как маргиналия. Таким образом, андроцентризм — это не просто взгляд на мир с мужской точки зрения, а выдача мужских нормативных представлений и жизненных моделей за единые универсальные социальные нормы и жизненные модели. Практика размещения женской точки зрения в центре называется гиноцентризмом. (ru)
- Андроцентризм (англ. Androcentrism від гр. андро — «людина, чоловік») — практика, свідома або несвідома, що розміщує чоловіка або чоловічу точку зору в центр усталеного погляду на світ, культуру та історію людства, культурно маргіналізуючи жіночність. Пов'язаний прикметник — андроцентричний. Фокус на жіночій перспективі називається гіноцентризмом. Наслідками та прикладами андроцентризму є, зокрема, такі форми сексизму та нерівності:
* Сексуальна об'єктивація — суспільне ставлення до жінок як до об'єктів чоловічого бажання чи товару без поваги до особистості й гідності, відповідна репрезентація жінок (чоловічий погляд у візуальних мистецтвах, зокрема, кінематографі, відеоіграх) та поводження щодо них, що відбивається у суспільних практиках (сексуальне насильство, проституція, порнографія).
* Ефект Матильди — приписування жіночих наукових досягнень колегам-чоловікам. Лесбійське стирання — тенденція ігнорувати, вилучати, фальсифікувати чи переосмислювати лесбійську історію в наукових колах, медіа та інших першоджерелах.
* Слабка дослідженість питань жіночого здоров'я та сексуальності.
* Діва в біді — архетипальний образ жінки у мистецтві, гендерний стереотип безпорадної та пасивної героїні, котра виступає декорацією і мотивом для протагоніста-чоловіка, котрий рухає сюжет. (uk)
- 男性中心主義（androcentrism、希臘文：andro即男性，centre即中心）意指完全建立於男性經驗為基礎上的理論和實踐，成為不容置疑的準則。許多學術研究都是以男性為主要觀察對象，女性的經驗和女性關心的問題則往往被忽視，在日常生活中的醫療、政治、宗教、家庭、職場、學校等等，不只如此，然而這發生在保守派、宗教或是傳統文化上，甚至包含一些進步勢力，如：社會運動、左派都有一樣的問題。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- المركزية الذكورية ((بالإنجليزية: Androcentrism)، من اليونانية -andro بمعنى ذَكر) هي ممارسة أو إدراك أو الأخذ بوجهة النظر الذكورية كأساس مركزي لرؤية الإنسان للعالم والثقافة والتاريخ وفي الجهة المقابلة هناك مصطلح المركزية الأنثوية Gynocentrism. (ar)
- Androcentrismus je kulturní soustředěnost na muže; hodnotová nebo předsudková struktura příznačná pro patriarchálně organizované společnosti, která ztotožňuje obecné vymezení conditio humana s životními podmínkami a postavením muže. V androcentristickém myšlení se mužské stává měřítkem lidského. (cs)
- Androcentrism (Ancient Greek, ἀνήρ, "man, male") is the practice, conscious or otherwise, of placing a masculine point of view at the center of one's world view, culture, and history, thereby culturally marginalizing femininity. The related adjective is androcentric, while the practice of placing the feminine point of view at the center is gynocentric. (en)
- Androzentrismoa gizona, emakumearen aldean, subjektu eta erreferentzia nagusitzat hartzen duen pentsaera, ikuspegia eta jokabidea da; edozein fenomeno edo errealitate aztertzen denean gizonaren (eta ez gizon-emakumeen) ikuspuntutik begiratzean datza eta dena maskulinoa dela kontuan hartzea. Beraz, zentroan jartzen da gizonezkoa eta haren ikuspuntua eta azterketa zientifikoaren abiapuntu eta neurri bilakatzen da. Bestalde, jarrera bat dakar berarekin, zeinaren arabera gizonezkoen ikuspegia gizartearenarekin bere osotasunean identifikatzean datzan. Aurkako kontzeptua (emakumea subjektu eta erreferentzia nagusitzat hartzen duena) da. (eu)
- Androsentrisme adalah sebuah pemahaman yang menjadikan laki-laki sebagai pusat dari dunia. Lelaki dipahami sebagai patokan untuk memandang tentang dunia, tentang kebudayaan, dan tentang sejarah. Pemahaman ini juga menjadikan lelaki atau pengalaman lelaki sebagai norma bagi perilaku manusia. Dalam pemahaman Androsentrisme, peran perempuan tidak mendapat perhatian. Pemahaman Androsentrisme mempunyai hubungan dengan struktur patriarki. Istilah ini pertama kali diperkenalkan oleh seorang tokoh feminis yang bernama Charlotte Perkins Gilman pada awal abad ke 20. Pemahaman androsentrisme juga turut mempengaruhi dunia pendidikan dan dunia bahasa. Lawan dari pemahaman androsentrisme adalah . (in)
- Androcentryzm (gr. aner – „mężczyzna”) – stawianie pierwiastka męskiego w centrum uwagi. Skoncentrowanie na mężczyźnie według feminizmu jest cechą kultury patriarchalnej, w której mężczyźni i ich zachowania pełnią rolę źródła norm i standardów, natomiast kobiety i ich doświadczenie stanowią jedynie odchylenie od tej normy. Androcentryczność kultury wynika z założenia, że kobiety i mężczyźni różnią się w jakiś zasadniczy sposób na poziomie intelektualnym, emocjonalnym i seksualnym, co jednak nie ma pokrycia w badaniach naukowych. Występowanie tych różnic uzasadnia się , czyli biologiczną ewolucją. (pl)
- Androcentrismo (em grego clássico: ἀνήρ, "homem, masculino") é a prática, consciente ou não, de colocar um ponto de vista masculino no centro de sua visão de mundo, cultura e história, marginalizando culturalmente a feminilidade. O adjetivo relacionado é androcêntrico, enquanto a prática de colocar o ponto de vista feminino no centro é ginocêntrica. (pt)
- Андроцентри́зм (от др.-греч. ἀνήρ, anḗr — мужчина и κέντρον, kéntron — остриё (циркуля), средоточие) — глубинная культурная традиция, сводящая общечеловеческую субъективность (общечеловеческие субъективности) к единой мужской норме, репрезентируемой как универсальная объективность, в то время как иные субъективности, и прежде всего женская, репрезентируются как собственно субъективности, как отклонение от нормы, как маргиналия. Таким образом, андроцентризм — это не просто взгляд на мир с мужской точки зрения, а выдача мужских нормативных представлений и жизненных моделей за единые универсальные социальные нормы и жизненные модели. Практика размещения женской точки зрения в центре называется гиноцентризмом. (ru)
- 男性中心主義（androcentrism、希臘文：andro即男性，centre即中心）意指完全建立於男性經驗為基礎上的理論和實踐，成為不容置疑的準則。許多學術研究都是以男性為主要觀察對象，女性的經驗和女性關心的問題則往往被忽視，在日常生活中的醫療、政治、宗教、家庭、職場、學校等等，不只如此，然而這發生在保守派、宗教或是傳統文化上，甚至包含一些進步勢力，如：社會運動、左派都有一樣的問題。 (zh)
- L'androcentrisme és el punt de vista segons el qual l'home és el centre i la mesura del món. Està relacionat amb l'universalisme masculí. Emmarca les capacitats de l'ésser masculí com motor individual i universal de l'esdevenir humà. Considera, doncs, el moment o configuració de la ment masculina clàssica, com referent universal en oposició a l'immòbil, a l'immutable, a l'estàtic. L'androcentrisme silencia i invisibilitza el pensament, l'experiència i les representacions que no han estat escrites des de la ment de l'home sinó per dones. La dona, si existeix, ho fa únicament en relació amb algun home o com a objecte per a aquests. (ca)
- Unter Androzentrismus („Männerzentriertheit“) wird eine Sichtweise verstanden, die Männer als Zentrum, Maßstab und Norm versteht. Androzentrismus kann also als eine gesellschaftliche Fixierung auf den Mann oder das „Männliche“ verstanden werden (vergleiche Männlichkeit). Ein androzentrisches Weltbild versteht den Mann als die Norm, die Frau als Abweichung von dieser Norm. Androzentrische Sichtweisen können beispielsweise auch die Ausformung religiöser Aussagen beeinflussen und sich so selbst legitimieren und gegen Kritik immunisieren. (de)
- La palabra androcentrismo hace referencia a la práctica, consciente o no, de otorgar al varón y a su punto de vista una posición central en el mundo, las sociedades, la cultura y la historia. Desde una perspectiva androcéntrica, los hombres constituyen el sujeto de referencia y las mujeres quedan invisibilizadas o excluidas. Esta perspectiva no es únicamente atribuible a personas, sino también al lenguaje y a las instituciones sociales. Tampoco es una perspectiva que solamente poseen los hombres, sino todas las personas, hombres y mujeres, que han sido socializadas desde esta visión. El antónimo de androcentrismo es ginocentrismo. (es)
- L’androcentrisme (du grec andro-, homme, mâle) est un mode de pensée, conscient ou non, consistant à envisager le monde uniquement ou en majeure partie du point de vue des êtres humains de sexe masculin. L'adjectif dérivé correspondant est androcentrique. Le mode de pensée opposé, c'est-à-dire se plaçant du point de vue des êtres humains de sexe féminin est le gynocentrisme. (fr)
- Androcentrisme (van het Oudgrieks ἀνήρ aner "man") of viricentrisme (van het Latijn vir, eveneens "man") is een sociale houding, zienswijze en handelwijze die normaal de man centraal stelt als sociale maatstaf. Androcentrisme kan dus als een maatschappelijke fixatie op de man of het mannelijke worden gezien. In een androcentristisch wereldbeeld wordt de man en het mannelijke (belang) als norm genomen en de vrouw en het vrouwelijke (belang) als daarvan afwijkend, ofwel , en ondergeschikt. De omgekeerde zienswijze, dus de vrouw en het vrouwelijke (belang) centraal gesteld, wordt gynocentrisme genoemd. (nl)
- Androcentrism (av grekiska aner, genitiv andros "man") är ett system, medvetet eller inte, där mannen eller den maskulina synvinkeln läggs i centrum för synen på världen och dess kultur och historia. Motsatsen, att sätta kvinnan i centrum, kallas gynocentrism. (sv)
- Андроцентризм (англ. Androcentrism від гр. андро — «людина, чоловік») — практика, свідома або несвідома, що розміщує чоловіка або чоловічу точку зору в центр усталеного погляду на світ, культуру та історію людства, культурно маргіналізуючи жіночність. Пов'язаний прикметник — андроцентричний. Фокус на жіночій перспективі називається гіноцентризмом. Наслідками та прикладами андроцентризму є, зокрема, такі форми сексизму та нерівності: (uk)
|
