| dbo:abstract
|
- Tadeusz Wiejowski (4. května 1914, Kołaczyce, Polsko – 1941) byl vězeň koncentračního tábora Auschwitz-Birkenau. Byl první osobou, které se podařilo z tohoto tábora utéct. Tadeusz Wiejowski byl povoláním švec. Do tábora se dostal 14. června 1940 v prvním transportu polských vězňů vypraveném z vězení v Tarnově. Bylo mu přiděleno vězeňské číslo 220. Utekl 6. srpna 1940 za pomoci polských civilních pracovníků, kteří pracovali v táboře jako elektrikáři (Bolesław Bicz, Emil Kowalowski, Stanisław Mrzygłód, Józef Muszyński, Józef Patek – čtyři z nich byli členy polské odbojové organizace Związek Walki Zbrojnej (Svaz ozbrojeného boje). Wiejowski se oblékl do oblečení jednoho z nich, vyšel spolu s nimi a v nákladním vlaku se dostal z dosahu tábora. Útěk vyšel najevo při večerním sčítání vězňů. Byl nařízen trestný apel a vězňové na něm měli stát dokud se uprchlík nenajde. Tento nejdelší apel trval až do 14 hodiny následujícího dne, celkem tedy 20 hodin. Zemřel při něm polský Žid Dawid Wongczewski, který se tak stal zároveň první obětí tábora. 8. srpna byli na základě vyšetřování táborového gestapa zatčeni polští elektrikáři, kteří se na útěku Wiejowského podíleli. Byli brutálně vyslýcháni a odsouzeni k trestu smrti, který byl následně změněn na trest zmrskání a uvěznění v táboře. Osvobození se z nich dožil pouze Bolesław Bicz. Tadeusz Wiejowski se po útěku skrýval v rodné obci. Na podzim roku 1941 byl však znovu zatčen a uvězněn v obci Jasło. Později byl zastřelen v jedné z místních nečinných naftových šachet. (cs)
- Tadeusz Wiejowski (died 1941) was a Polish shoemaker who was the first person to escape the Auschwitz concentration camp. In 1941 he was recaptured and committed to the Jasło prison camp, where he was executed. (en)
- Tadeusz Wiejowski (ur. 4 maja 1914 w Kołaczycach, zm. 1941) – polski szewc, więzień niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, pierwszy, który podjął ucieczkę z obozu. Tadeusz Wiejowski do obozu został wysłany w pierwszym transporcie, który dotarł do niego 14 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie, w obozie otrzymał numer 220. Wiejowski podjął udaną próbę ucieczki 6 lipca tego samego roku, w ucieczce pomogło mu pięciu polskich robotników cywilnych, zatrudnionych w obozie jako elektrycy, Bolesław Bicz, Emil Kowalowski, Stanisław Mrzygłód, Józef Muszyński i Józef Patek. Czterech z nich należało do Związku Walki Zbrojnej. Wiejowski został przebrany w ubranie jednego z nich i w ich towarzystwie wyszedł na zewnątrz obozu, gdzie otrzymał prowiant i pieniądze. Uciekł pociągiem towarowym. 8 lipca pomocnicy Wiejowskiego zostali aresztowani i osadzeni w obozie, do końca wojny dożył tylko Bolesław Bicz. Wiejowski po ucieczce przez ponad rok ukrywał się w rodzinnej miejscowości Kołaczyce, ale jesienią 1941 roku został aresztowany i uwięziony w Jaśle, a następnie rozstrzelany. Jako karę dla pozostałych więźniów władze obozu urządziły trwający 20 godzin apel, podczas niego zmarł pierwszy więzień, . (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Tadeusz Wiejowski (died 1941) was a Polish shoemaker who was the first person to escape the Auschwitz concentration camp. In 1941 he was recaptured and committed to the Jasło prison camp, where he was executed. (en)
- Tadeusz Wiejowski (4. května 1914, Kołaczyce, Polsko – 1941) byl vězeň koncentračního tábora Auschwitz-Birkenau. Byl první osobou, které se podařilo z tohoto tábora utéct. Tadeusz Wiejowski byl povoláním švec. Do tábora se dostal 14. června 1940 v prvním transportu polských vězňů vypraveném z vězení v Tarnově. Bylo mu přiděleno vězeňské číslo 220. Utekl 6. srpna 1940 za pomoci polských civilních pracovníků, kteří pracovali v táboře jako elektrikáři (Bolesław Bicz, Emil Kowalowski, Stanisław Mrzygłód, Józef Muszyński, Józef Patek – čtyři z nich byli členy polské odbojové organizace Związek Walki Zbrojnej (Svaz ozbrojeného boje). Wiejowski se oblékl do oblečení jednoho z nich, vyšel spolu s nimi a v nákladním vlaku se dostal z dosahu tábora. (cs)
- Tadeusz Wiejowski (ur. 4 maja 1914 w Kołaczycach, zm. 1941) – polski szewc, więzień niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, pierwszy, który podjął ucieczkę z obozu. Tadeusz Wiejowski do obozu został wysłany w pierwszym transporcie, który dotarł do niego 14 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie, w obozie otrzymał numer 220. Wiejowski podjął udaną próbę ucieczki 6 lipca tego samego roku, w ucieczce pomogło mu pięciu polskich robotników cywilnych, zatrudnionych w obozie jako elektrycy, Bolesław Bicz, Emil Kowalowski, Stanisław Mrzygłód, Józef Muszyński i Józef Patek. Czterech z nich należało do Związku Walki Zbrojnej. Wiejowski został przebrany w ubranie jednego z nich i w ich towarzystwie wyszedł na zewnątrz obozu, gdzie otrzymał prowiant i pieniądze. Uciekł (pl)
|
