| dbo:abstract
|
- La spalière (ou espalière ou spallière ou épaulière) est une pièce d'armure protégeant l'épaule de l'homme d'armes au Moyen Âge et reliant les brassards à la cuirasse. (fr)
- Spaulders are pieces of armour in a harness of plate armour. Typically, they are a single plate of steel or iron covering the shoulder with bands (lames) joined by straps of leather or rivets. By the 1450s, however, they were often attached to the upper cannon or rerebrace, a feature that continued into the 16th century. (en)
- Lo spallaccio è l'elemento dell'armatura deputato alla protezione della spalla. (it)
- Naramiennik – część zbroi, służąca do ochrony barku i ramienia, górna część naręczaka, w postaci odpowiednio ukształtowanych płyt pancernych. Znany od starożytności, stał się popularny w średniowieczu, w XV wieku. Bardzo duże naramienniki posiada starogrecka zbroja z Dendry, z XV w. p.n.e. Ponownie ochrony ramion pojawiają się, jak wiadomo ze źródeł ikonograficznych, w pełnej zbroi greckiej w VI w. p.n.e. Wzorowane na greckich, wczesne zbroje rzymskie typu torsowego (czyli naśladujące muskulaturę ciała), wyposażano z reguły w klapy naramienne, aczkolwiek ich główną funkcją było łączenie napierśnika i naplecznika. Naramienniki stanowiły natomiast jeden z podstawowych elementów konstrukcyjnych najbardziej typowej rzymskiej zbroi, folgowej lorica segmentata. Typowe jej naramienniki składały się z pięciu płyt tak zamocowanych, by zachodziły na siebie, chroniąc przed uderzeniem z góry (np. z ręki wrogiego kawalerzysty). Osobnym typem naramiennika w czasach rzymskich był galerus, stanowiący wyposażenie lekkozbrojnego gladiatora typu retiarius.
* Naramienniki starożytne
* Grecki hoplita; widoczne klapy naramienne zbroi
* Rzymska zbroja segmentowa z parą dużych naramienników (na podstawie wykopalisk)
* Gladiator z prawej jest wyposażony w wysoki naramiennik – galerus W zbroi europejskiej naramienniki pojawiają się ponownie pod koniec XIII w., gdy rozpoczęto wzmacnianie dominującej dotąd zbroi kolczej. Ich pierwowzorem mogły być małe płytki, metalowe lub z utwardzonej skóry, mocowane skośnie nad ramieniem. Miały służyć od osłabienia ciosu zadanego w ramię, aczkolwiek część badaczy jest zdania, że były zbyt wiotkie, by pełnić inną funkcję od dekoracyjnej i być może identyfikacyjnej, jako że umieszczano na nich czasem herb rycerza. Płytowa ochrona ręki rozwijała się wolniej od ochrony nóg, ale pod koniec I poł. XIV. w. miseczkowate naramienniki są dość częste, połączone lub nie z opachą i uzupełniane lub używane zamiennie z tarczkami opachowymi; niemniej aż do ok. 1420 podstawową ochroną ramienia jest kolczuga. Proste początkowo naramienniki rozwinęły się następnie, w I poł. XV w. w złożoną formę składającą się z czaszy i folg, nachodzących na prostą, rurową opachę. Takie wielofolgowe naramienniki noszono w szczególności na lewym ramieniu, i czasem wzmacniano dodatkowymi płytkami, zachodzącymi na napierśnik. W drugiej połowie tego wieku, włoscy płatnerze rozwinęli naramiennik przez rozbudowanie szerokiej płyty zachodzącej na napierśnik, powiększenie tylnej części i nierzadko, przez wygięcie boczne płyty, tak by chroniła przed bocznymi ciosami w obojczyk. Typowe dla włoskich zbroi jest to, że „skrzydła” naramienników sięgają daleko na plecy stanowiąc ich dodatkową ochronę. Naręczaki we włoskim stylu były większe i zapewniały lepszą ochronę niż w zbrojach stylu niemieckiego. Ich naramienniki nakładano na opachy, a drobne folgi zapewniały ochronę i elastyczność na łączeniach. Ciężkie, pełnopłytowe zbroje XVI-wieczne miały z reguły nader rozbudowane naramienniki. Z kolei lekkich, prostszych naramienników używano w XV w. do lżejszych zbroi np. typu brygantyny. Uproszczone naramienniki, często w jednej części z ochroną ramienia spotyka się w też w tanich, masowo produkowanych zbrojach XVI-wiecznych.
* Naramienniki zbroi zachodnioeuropejskich
* Płytowy naplecznik i naramienniki, widok od tyłu
* Płytowy napierśnik i naramienniki, wyraźnie niesymetryczne
* Naramiennik husarskiej zbroi wielofolgowej typu węgierskiego z końca XVI wieku Zbroje turniejowe charakteryzowały się osobnymi formami naramienników. W zbrojach do pojedynków konnych z reguły wzmacniano je dodatkowymi tarczami i tarczkami opachowymi, czasem, zwłaszcza w przypadku lewej ręki, zmniejszając nieco naramiennik na rzecz maksymalnej rozbudowy zarękawia połączonego w jedną całość z rękawicą. W przypadku rezygnacji z tarczy naramiennik z kolei bardzo silnie rozbudowywano. Zbroje do walki pieszej, szczególnie XVI-wieczne, charakteryzują się na ogół symetrycznymi naramienikami. W drugiej połowie XVI wieku i w wieku XVII, w Europie Zachodniej, wraz ze wzrostem znaczenia broni palnej i postępującą redukcją coraz mniej efektywnej zbroi, zwiększyła się różnorodność form: w części rezygnowano z wszystkich dodatkowych elementów poza napierśnikiem, czasem dodawano jeden lub dwa naramienniki, parę nabiodrków itp., stopniowo jednak rezygnując ze zbroi w ogóle. Wykształcona właśnie w tym okresie polska zbroja husarska też składała się na ogół z ograniczonej liczby części: hełmu, kirysu, obojczyka i naramienników, rzadziej nabiodrków.
* Naramienniki zbroi orientalnych
* Turecka zbroja z prostymi naramiennikami
* Naramiennik chińskiej zbroi łuskowej (dynastia Han)
* Lamelkowy naramiennik zbroi japońskiej (pl)
- Espaldeira (também conhecida por brafoneira ou rebraço) é a parte da armadura que protege o ombro, ou num sentido mais abrangente, a parte da armadura que vai do ombro à manopla. O termo parece derivar do francês espaulier e remonta ao início do século XIV. Embora exemplares deste período histórico não tenham sobrevivido até os dias atuais, e as fontes iconográficas não sejam fiáveis, é extremamente provável que as primeiras espaldeiras tenham sido feitas de cuir bouille (couro endurecido), e não de metal, como usualmente se pensa. Mais tarde as espaldeiras evoluiram e passaram a ser compostas por chapas de ferro que eram anexadas às cotas de malha. Crê-se que as espaldeiras foram desenvolvidas a partir dos gibões, coletes para proteção do corpo, quando placas de metal começaram a ser afixadas na parte superior dos mesmos durante o séc. XIV. Tal peça foi bastante utilizada ao longo do séc. XV, e era um costume de freires de ordens religiosas trazerem na espaldeira, pintada, a cruz que identificava as suas ordens. (pt)
|
| rdfs:comment
|
- La spalière (ou espalière ou spallière ou épaulière) est une pièce d'armure protégeant l'épaule de l'homme d'armes au Moyen Âge et reliant les brassards à la cuirasse. (fr)
- Spaulders are pieces of armour in a harness of plate armour. Typically, they are a single plate of steel or iron covering the shoulder with bands (lames) joined by straps of leather or rivets. By the 1450s, however, they were often attached to the upper cannon or rerebrace, a feature that continued into the 16th century. (en)
- Lo spallaccio è l'elemento dell'armatura deputato alla protezione della spalla. (it)
- Naramiennik – część zbroi, służąca do ochrony barku i ramienia, górna część naręczaka, w postaci odpowiednio ukształtowanych płyt pancernych. Znany od starożytności, stał się popularny w średniowieczu, w XV wieku. Bardzo duże naramienniki posiada starogrecka zbroja z Dendry, z XV w. p.n.e. Ponownie ochrony ramion pojawiają się, jak wiadomo ze źródeł ikonograficznych, w pełnej zbroi greckiej w VI w. p.n.e. Wzorowane na greckich, wczesne zbroje rzymskie typu torsowego (czyli naśladujące muskulaturę ciała), wyposażano z reguły w klapy naramienne, aczkolwiek ich główną funkcją było łączenie napierśnika i naplecznika. Naramienniki stanowiły natomiast jeden z podstawowych elementów konstrukcyjnych najbardziej typowej rzymskiej zbroi, folgowej lorica segmentata. Typowe jej naramienniki składały s (pl)
- Espaldeira (também conhecida por brafoneira ou rebraço) é a parte da armadura que protege o ombro, ou num sentido mais abrangente, a parte da armadura que vai do ombro à manopla. O termo parece derivar do francês espaulier e remonta ao início do século XIV. Crê-se que as espaldeiras foram desenvolvidas a partir dos gibões, coletes para proteção do corpo, quando placas de metal começaram a ser afixadas na parte superior dos mesmos durante o séc. XIV. (pt)
|
