| dbo:abstract
|
- Prolativ (zkratka PROL) je mluvnický pád, který vyjadřuje způsob nebo prostředek. Jménem prolativ se označují různé pády v některých ugrofinských jazycích, např. ve finštině, estonštině a votštině, v eskymácko-aleutských jazycích nebo v baskičtině. Ve finštině se prolativ vyskytuje jen idiomaticky u některých slov. Tvoří se přidáním přípony -tse ke kmeni jména. Podobně jako instruktiv nebo komitativ se i tento pád používá častěji v plurálové formě. postitse – „poštou“ (kde slovo posti znamená „pošta“)puhelimitse – „telefonicky“ (puhelin – „telefon“) (cs)
- Der Prolativ (auch Vialis) ist ein Adverbialkasus z. B. in finno-ugrischen Sprachen, der einen Weg ausdrückt, auf dem etwas sich bewegen oder geschickt werden kann. Außerdem bezeichnet er vor allem im Finnischen auch die Beförderungsart. (de)
- La prolativo estas adverba kazo, ekzemple, en la finno-ugraj lingvoj, kiu esprimas vojon, laŭ kiu io povas moviĝi aŭ esti sendata. Krome ĝi esprimas antaŭ ĉio en la Finna ankaŭ la manieron de transporto. (eo)
- En linguistique, le prolatif est un cas grammatical présent dans certaines langues, exprimant le lieu ou le milieu à travers lequel se déroule un mouvement, ou encore le vecteur (support, médium) d'un déplacement ou d'un transfert d'information. Exemples :
* En finnois (suffixe -[i]tse) : meri « la mer » → meritse « par la mer » ; posti « la poste » → postitse : « par la poste » ; netitse « sur / par l'Internet ». Cependant, les grammaires basques qualifient de "prolatif" la forme utilisant le suffixe -tzat directement accolé à la racine d'un substantif. La fonction d'un tel mot en basque se rattache en fait aux cas grammaticaux essif ou translatif.
* Portail de la linguistique (fr)
- El caso prolativo es una caso gramatical que se emplea con un sustantivo o con un pronombre. Tiene el significado básico de «vía», «mediante», «pasando por» o «por». El prolativo todavía se utiliza con frecuencia en el estonio, en el groenlandés y en el euskera, pero en el finés se encuentra solamente en algunas formas fosilizadas. En finés, los ejemplos más comúnmente usados son postitse («por correo»), puhelimitse («por teléfono»), y meritse («por mar»).
* Datos: Q952933 (es)
- In grammar, the prolative case (abbreviated PROL), also called the vialis case (abbreviated VIA), prosecutive case (abbreviated PROS), traversal case, mediative case, or translative case, is a grammatical case of a noun or pronoun that has the basic meaning of "by way of" or "via". In Finnish, the prolative case follows an established application in a number of fossilized expressions to indicate "by (medium of transaction)". It can be used in other constructions, but then it does not sound 'natural'. Examples would be "postitse" ("by post"), "puhelimitse" ("by telephone"), "meritse" ("by sea"), "netitse" ("over the Internet"). A number of Finnish grammarians classify the prolative form as an adverb because it does not require agreement with adjectives like other Finnish cases. This claim is not true, however, because an adjective will agree with the prolative: "Hän hoiti asian pitkitse kirjeitse" ("He/she dealt with the matter by way of a long letter"). The prolative exists in a similar state in the Estonian language. The vialis case in Eskimo–Aleut languages has a similar interpretation, used to express movement using a surface or way. For example, in the Greenlandic language umiarsuakkut 'by ship' or in Central Alaskan Yup'ik kuigkun 'by river' or ikamrakun 'by sled'. Basque grammars frequently list the nortzat / nortako case (suffix -tzat or -tako) as "prolative" (prolatiboa). However, the meaning of this case is unrelated to the one just described above for other languages and alternatively has been called "essive / translative", as it means "for [something else], as (being) [something else]"; e.g., hiltzat eman "to give up for dead", lelotzat hartu zuten "they took him for a fool". The meaning "by way of" of the case labelled prolative in the above languages is expressed in Basque by means of the instrumental (suffix -[e]z). This case is also called the prosecutive case in some languages. It is found under this name in Tundra Nenets, in Old Basque and, with spatial nouns, in Mongolian. (en)
- Il caso prolativo è un caso grammaticale e traduce preposizioni come per mezzo di e a mo' di.È presente in lingue come l'estone. Nel finlandese ha un uso più limitato, traducendo unicamente le preposizioni "per", "via":
* postitse = per posta
* puhelimitse = per telefono
* meritse = via mare, per mare
* netitse = via internet, su internet Il prolativo è spesso considerato dai linguisti finlandesi un'adposizione piuttosto che un vero e proprio caso. Ciò è dovuto al fatto che tale caso non mostra una concordanza con gli aggettivi come gli altri casi finlandesi. Il caso vialis nelle lingue eschimo-aleutine viene usato similmente per esprimere un movimento su una superficie o lungo un sentiero, una strada o un percorso. Nella linguistica basca spesso si parla del caso nortzat/nortako (suffisso -tzat o -tako) come "prolativo" (prolatiboa) Tuttavia, il vero significato di questo caso non è correlato con il prolativo del finlandese o dell'estone, e perciò è stato anche chiamato essivo/, poiché traduce espressioni come lelotzat hartu zuten "lo considerano un pazzo" Le preposizioni per mezzo di e a mo' di (indicate tramite il prolativo nel finlandese e nell'estone), in basco vengono tradotte col caso strumentale (suffisso -[e]z). (it)
- De prolatief is een in Fins-Oegrische talen voorkomende naamval van een zelfstandig naamwoord of voornaamwoord met als basisbetekenissen "door middel van", "per" en/of "over(heen)". In grote lijnen komt deze betekenis overeen met die van de instrumentalis in sommige andere talen zoals het Baskisch. In het Fins heeft de prolatief de uitgang -(i)tse: posti ("post"), posti-tse ("per post"), puhelim-itse ("per telefoon"), meri ("de zee") → meri-tse ("over zee"), net-itse ("door middel van/per Internet"). Door Finse taalkundigen wordt de prolatief echter meer gezien als een adpositie dan als een echte naamval. Dit is omdat het Finse bijvoeglijke naamwoord niet met de prolatief congrueert, wat wel het geval bij andere Finse naamvallen. In Eskimo-Aleoetische talen komt een aparte naamval voor, de , met een betekenis die sterk lijkt op die van de Fins-Oegrische prolatief. (nl)
- Prolativus – jeden z przypadków w deklinacji występujący przede wszystkim w językach ugrofińskich. Oznacza stosunek desygnatu względem ruchu, bądź sposób, w jaki desygnat pokonuje daną drogę. Może również być określeniem sposobu, wyrażającym w jaki należy wykonać czynność określoną w orzeczeniu zdania. Obecnie w zaniku, rzadko tworzy nowe wyrazy, występuje głównie w utartych formach, ok. 60 jednostek leksykalnych. (pl)
- Prolativ är i den grammatiska morfologin det kasus som anger vad som används eller vad som blir använt. Hela svenska språket saknar prolativ, men i svenskan kan prepositionerna "via", "genom", "för", "per", "över", "av", "till" eller "med" framför huvudordet som antingen står i grundform eller objektsform om det står i personligt pronomen. Jag gör det för hand där för hand står i prolativ. I finskan och estniskan finns prolativ, men det är ej ett officiellt kasus men är nära att bli det femtonde kasuset i estniskan. (sv)
- O caso prolativo é um caso gramatical que se emprega com um substantivo ou com um pronome para indicar o meio utilizado na realização de uma acção, comparável a "por meio de". O prolativo ainda é utilizado com frequência em estoniano, mas em finlandês encontra-se apenas em algumas expressões consagradas. (pt)
- Пролати́в (от лат. prolatus), также виалис — один из редких в языках мира косвенных падежей с общим значением «посредством чего-либо, с помощью чего-либо, по какому-то каналу связи, в какой-то среде». Пролатив встречается в качестве архаичного лексикализованного элемента грамматики в некоторых прибалтийско-финских языках: финском, эстонском, вепсском, а также в некоторых алтайских языках. (ru)
- 延展格或沿格（Prolative case），也叫经由格（Vialis case）、Prosecutive case、Traversal case、Mediative case、Translative case，语法学格范畴术语，指经由、经过某名词或代词的格（case）。 例如格陵兰语的经由格-kkut/-tigut。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Prolativ (zkratka PROL) je mluvnický pád, který vyjadřuje způsob nebo prostředek. Jménem prolativ se označují různé pády v některých ugrofinských jazycích, např. ve finštině, estonštině a votštině, v eskymácko-aleutských jazycích nebo v baskičtině. Ve finštině se prolativ vyskytuje jen idiomaticky u některých slov. Tvoří se přidáním přípony -tse ke kmeni jména. Podobně jako instruktiv nebo komitativ se i tento pád používá častěji v plurálové formě. postitse – „poštou“ (kde slovo posti znamená „pošta“)puhelimitse – „telefonicky“ (puhelin – „telefon“) (cs)
- Der Prolativ (auch Vialis) ist ein Adverbialkasus z. B. in finno-ugrischen Sprachen, der einen Weg ausdrückt, auf dem etwas sich bewegen oder geschickt werden kann. Außerdem bezeichnet er vor allem im Finnischen auch die Beförderungsart. (de)
- La prolativo estas adverba kazo, ekzemple, en la finno-ugraj lingvoj, kiu esprimas vojon, laŭ kiu io povas moviĝi aŭ esti sendata. Krome ĝi esprimas antaŭ ĉio en la Finna ankaŭ la manieron de transporto. (eo)
- El caso prolativo es una caso gramatical que se emplea con un sustantivo o con un pronombre. Tiene el significado básico de «vía», «mediante», «pasando por» o «por». El prolativo todavía se utiliza con frecuencia en el estonio, en el groenlandés y en el euskera, pero en el finés se encuentra solamente en algunas formas fosilizadas. En finés, los ejemplos más comúnmente usados son postitse («por correo»), puhelimitse («por teléfono»), y meritse («por mar»).
* Datos: Q952933 (es)
- Prolativus – jeden z przypadków w deklinacji występujący przede wszystkim w językach ugrofińskich. Oznacza stosunek desygnatu względem ruchu, bądź sposób, w jaki desygnat pokonuje daną drogę. Może również być określeniem sposobu, wyrażającym w jaki należy wykonać czynność określoną w orzeczeniu zdania. Obecnie w zaniku, rzadko tworzy nowe wyrazy, występuje głównie w utartych formach, ok. 60 jednostek leksykalnych. (pl)
- Prolativ är i den grammatiska morfologin det kasus som anger vad som används eller vad som blir använt. Hela svenska språket saknar prolativ, men i svenskan kan prepositionerna "via", "genom", "för", "per", "över", "av", "till" eller "med" framför huvudordet som antingen står i grundform eller objektsform om det står i personligt pronomen. Jag gör det för hand där för hand står i prolativ. I finskan och estniskan finns prolativ, men det är ej ett officiellt kasus men är nära att bli det femtonde kasuset i estniskan. (sv)
- O caso prolativo é um caso gramatical que se emprega com um substantivo ou com um pronome para indicar o meio utilizado na realização de uma acção, comparável a "por meio de". O prolativo ainda é utilizado com frequência em estoniano, mas em finlandês encontra-se apenas em algumas expressões consagradas. (pt)
- Пролати́в (от лат. prolatus), также виалис — один из редких в языках мира косвенных падежей с общим значением «посредством чего-либо, с помощью чего-либо, по какому-то каналу связи, в какой-то среде». Пролатив встречается в качестве архаичного лексикализованного элемента грамматики в некоторых прибалтийско-финских языках: финском, эстонском, вепсском, а также в некоторых алтайских языках. (ru)
- 延展格或沿格（Prolative case），也叫经由格（Vialis case）、Prosecutive case、Traversal case、Mediative case、Translative case，语法学格范畴术语，指经由、经过某名词或代词的格（case）。 例如格陵兰语的经由格-kkut/-tigut。 (zh)
- In grammar, the prolative case (abbreviated PROL), also called the vialis case (abbreviated VIA), prosecutive case (abbreviated PROS), traversal case, mediative case, or translative case, is a grammatical case of a noun or pronoun that has the basic meaning of "by way of" or "via". The prolative exists in a similar state in the Estonian language. This case is also called the prosecutive case in some languages. It is found under this name in Tundra Nenets, in Old Basque and, with spatial nouns, in Mongolian. (en)
- En linguistique, le prolatif est un cas grammatical présent dans certaines langues, exprimant le lieu ou le milieu à travers lequel se déroule un mouvement, ou encore le vecteur (support, médium) d'un déplacement ou d'un transfert d'information. Exemples :
* En finnois (suffixe -[i]tse) : meri « la mer » → meritse « par la mer » ; posti « la poste » → postitse : « par la poste » ; netitse « sur / par l'Internet ».
* Portail de la linguistique (fr)
- Il caso prolativo è un caso grammaticale e traduce preposizioni come per mezzo di e a mo' di.È presente in lingue come l'estone. Nel finlandese ha un uso più limitato, traducendo unicamente le preposizioni "per", "via":
* postitse = per posta
* puhelimitse = per telefono
* meritse = via mare, per mare
* netitse = via internet, su internet Il prolativo è spesso considerato dai linguisti finlandesi un'adposizione piuttosto che un vero e proprio caso. Ciò è dovuto al fatto che tale caso non mostra una concordanza con gli aggettivi come gli altri casi finlandesi. (it)
- De prolatief is een in Fins-Oegrische talen voorkomende naamval van een zelfstandig naamwoord of voornaamwoord met als basisbetekenissen "door middel van", "per" en/of "over(heen)". In grote lijnen komt deze betekenis overeen met die van de instrumentalis in sommige andere talen zoals het Baskisch. In Eskimo-Aleoetische talen komt een aparte naamval voor, de , met een betekenis die sterk lijkt op die van de Fins-Oegrische prolatief. (nl)
|
