| dbo:abstract
|
- Aplanát je objektiv s odstraněnou sférickou aberací a komou; skládá se ze dvou symetrických achromátů. Používá se například u dalekohledů, kde se vyžaduje velké zorné pole. Aplanát obsahuje 4 elementy ve dvou skupinách. Vynalezl jej roku 1866 . První kvalitní fotografický objektiv vypočítal roku 1840 Josef Maximilián Petzval (tzv. Petzvalův objektiv). (cs)
- Ein Aplanat (von altgriechisch ἀπλάνητος aplánētos „ohne Irrtum“) ist ein optisches System, bei dem die Abbildungsfehler sphärische Aberration und Koma korrigiert sind. Es erfolgt jedoch keine Korrektur des Astigmatismus und der Bildfeldwölbung. Der erste Linsen-Aplanat wurde von C.A. Steinheil etwa 1866 erfunden. Der Begriff Aplanat wurde aber von Ernst Abbe geprägt. Fast zeitgleich entwickelte auch John Henry Dallmeyer ein symmetrisches Objektiv nach dem gleichen Prinzip, das er Rapid Rectilinear nannte. Unter beiden Namen blieb die Objektiv-Konstruktion lange Jahre erfolgreich. Bereits 1857 benutzte Thomas Grubb für seine die Verzeichnung korrigierende Version der damals üblichen, auf einem Achromaten beruhenden Landschafts-Objektive die Bezeichnung Aplanat, weil es auch sphärische Aberration korrigierte. Foto-Optik-Historiker Rudolf Kingslake äußerte den Verdacht, Dallmeyer habe einfach zwei Grubb-Aplanaten symmetrisch um eine gemeinsame Blende gruppiert, Dallmeyers Konkurrent Steinheil hingegen habe den Verdacht des Plagiates gehegt. Steinheil sei womöglich durch seine Freundschaft mit dem Mathematiker von Seidel, dem Theoretiker der optischen Abbildungsfehler, zu seiner Erfindung gekommen. Laut Kingslake ist es wahrscheinlich, dass an zwei entfernten Orten unabhängig voneinander die gleiche Erfindung gemacht wurde, wobei Steinheil einen Vorsprung von wenigen Wochen hatte. (de)
- An aplanatic lens is a lens that is free of both spherical and coma aberrations. Aplanatic lenses can be made by combining two or three lens elements. A single-element aplanatic lens is an aspheric lens whose surfaces are surfaces of revolution of a cartesian oval. (en)
- Aplanato estas objektivo kiu konsistas el du akromataj lensoj, inter kiuj estas diafragmo. Aplanato ne havas koloran aberacion, kaj distordon sed havas . Kutime relativa truo de aplanato estas ne pli ol 1/8. Aplanato estis ĉefa fota objektivo en proksimume 1870 ... 1890 jaroj. (eo)
- L'Aplanat (ou Rapid Rectilinear) est un objectif photographique créé par John Henry Dallmeyer en 1866. Il est constitué de deux doublets accolés, chacun composé d'un ménisque convergent et d'un ménisque divergent. Cet objectif ne montre pas de distorsion puisqu'il est symétrique et pouvait avoir une ouverture allant jusqu'à f/6. Il a été utilisé pendant plus de 60 ans. (fr)
- アプラナート（独: Aplanat ）とは、光学系の収差補正状況を示す言葉の一つで、球面収差とコマ収差を解消していることを言う。 「光路長一定の条件」と「正弦条件」を同時に満たすことで光学系はアプラナートになる。 (ja)
- Aplanat – obiektyw fotograficzny opracowany w 1866 roku w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w Monachium, składał się z dwóch dubletów achromatycznych ustawionych symetrycznie wobec apertury. Jego projektantem był . Użycie dwóch symetrycznych dubletów pozwoliło na wyeliminowanie większości wad optycznych – aberracji sferycznej, aberracji chromatycznej, komy i dystorsji). Zaprojektowany przez Steinheila, budowany był w trzech podstawowych wersjach jako obiektyw pejzażowy (f/10, kąt widzenia ±30°), szerokokątny (f/18, kąt widzenia ±45°) i portretowy (f/3,5, kąt widzenia ±12°). W tym samym czasie kiedy Steinheil wprowadził do sprzedaży swój obiektyw, na rynku pojawił się niemalże identyczny obiektyw Rapid Rectilinear zaprojektowany przez . Obie strony oskarżały się wzajemnie o skopiowanie obiektywu, dyskusja na ten temat przybierała nieraz bardzo gorący ton, obaj wynalazcy publikowali artykuły w prasie naukowej udowadniając swoje pierwszeństwo. Najprawdopodobniej jednak obu wynalazków dokonano niezależnie i prawie jednocześnie, Steinheil był najprawdopodobniej szybszy o kilka tygodni. Obiektywy tego typu szybko zyskały znaczną popularność i były produkowane w wielu odmianach i wielu krajach pod różnymi nazwami takimi jak: Aplanascope, Aplanatic, Aristoplanat, Aristoscope, Berytaplanat, Biplanat, Eidoscope, Euryscope, Grossa, Lamprodynast, Leucograph, Lynkeioscope, Monoplast, Orthoscope, Panorami, Pantoscope, Paraplanat, Perigraphic, Planatograph, Platystigmat, Polynar, Rectigraph, Rectilinear, Rectiplanat, Sphariscope, Symmetrical, Universal, Versar czy Voltas. Obecnie aplanat to obiektyw wolny od komy, niezależnie od swojego już historycznego pierwowzoru może to być obiektyw o innej budowie i innej liczbie elementów optycznych. (pl)
- Аплана́т (от греч. а — отрицательная частица и plane — блуждание, отклонение, ошибка) — объектив, в котором исправлены сферическая и хроматическая аберрации, кома и дисторсия, а астигматизм исправлен для сравнительно небольшого углового поля. Апланат состоит из двух ахроматических линз, между которыми расположена диафрагма. Само название «Апланат» (нем. Aplanat) было дано немецким оптиком Хуго Штейнхелем своему объективу, созданному в 1866 году. Практически одновременно, с разницей в несколько недель, идентичный объектив был предложен Джоном Далльмейером (англ. John Henry Dallmeyer) под названием Rapid Rectilinear. (ru)
- Rapid Rectilinear – obiektyw fotograficzny zaprojektowany w 1866 r. przez . Składał się z dwóch dubletów achromatycznych ustawionych symetrycznie względem apertury. Użycie dwóch symetrycznych dubletów pozwoliło na wyeliminowanie większości wad optycznych (aberracja sferyczna, aberracja chromatyczna, koma i dystorsja), ale obiektyw nadal miał spory astygmatyzm i cierpiał na krzywiznę pola. Najprawdopodobniej powstał w wyniku eksperymentów z obiektywem Grubba. Nazwa obiektywu opisuje w języku angielskim jego dwie charakterystyczne cechy – stosunkowo dużą jasność (w języku angielskim jasność obiektywu jest określana jako jego „szybkość”, stąd rapid – prędki, szybki) oraz brak dystorsji (ang. rectilinear – prostoliniowy, dający obraz bez zniekształceń geometrycznych). Początkowo był produkowany z otworem względnym f/6 (w porównaniu większość typowych obiektywów pejzażowych z epoki miała otwór f/16), stworzono także jaśniejszą wersję portretową o otworze f/3,5. W tym samym czasie kiedy Dallmeyer wprowadził do sprzedaży swój obiektyw, na rynku pojawił się niemalże identyczny obiektyw Aplanat zaprojektowany przez . Obie strony oskarżały się wzajemnie o skopiowanie obiektywu, dyskusja na ten temat przybierała nieraz bardzo gorący ton, obaj wynalazcy publikowali artykuły w prasie naukowej udowadniając swoje pierwszeństwo. Najprawdopodobniej jednak obu wynalazków dokonano niezależnie i prawie jednocześnie, Steinheil był najprawdopodobniej szybszy o kilka tygodni. Obiektywy typu Aplanat/Rapid Rectilinear stały się jednymi z najbardziej popularnych obiektywów ich ery, były produkowane w tysiącach egzemplarzy na całym świecie w różnych odmianach i pod różnymi nazwami takimi jak: Aplanascope, Aplanatic, Aristoplanat, Aristoscope, Berytaplanat, Biplanat, Eidoscope, Euryscope, Grossa, Lamprodynast, Leucograph, Lynkeioscope, Monoplast, Orthoscope, Panorami, Pantoscope, Paraplanat, Perigraphic, Planatograph, Platystigmat, Polynar, Rectigraph, Rectilinear, Rectiplanat, Sphariscope, Symmetrical, Universal, Versar czy Voltas. (pl)
- Апланат (від грец. а — заперечна частка і plane — блукання, відхилення, помилка) — об'єктив, у якому виправлено сферичну і хроматичну аберації, кому і дисторсію, а астигматизм виправлено для порівняно невеликого кутового поля. Апланат складається з двох ахроматичних лінз, між якими розташовано діафрагму. Назву «Апланат» (нім. Aplanat) дав Гуго Штайнгель (нім. Hugo Adolph Steinheil) своєму об'єктиву, створеному 1866 року. Практично одночасно, з різницею в кілька тижнів, ідентичний об'єктив запропонував Джон Далльмеєр (англ. John Henry Dallmeyer) під назвою Rapid Rectilinear. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Aplanát je objektiv s odstraněnou sférickou aberací a komou; skládá se ze dvou symetrických achromátů. Používá se například u dalekohledů, kde se vyžaduje velké zorné pole. Aplanát obsahuje 4 elementy ve dvou skupinách. Vynalezl jej roku 1866 . První kvalitní fotografický objektiv vypočítal roku 1840 Josef Maximilián Petzval (tzv. Petzvalův objektiv). (cs)
- An aplanatic lens is a lens that is free of both spherical and coma aberrations. Aplanatic lenses can be made by combining two or three lens elements. A single-element aplanatic lens is an aspheric lens whose surfaces are surfaces of revolution of a cartesian oval. (en)
- Aplanato estas objektivo kiu konsistas el du akromataj lensoj, inter kiuj estas diafragmo. Aplanato ne havas koloran aberacion, kaj distordon sed havas . Kutime relativa truo de aplanato estas ne pli ol 1/8. Aplanato estis ĉefa fota objektivo en proksimume 1870 ... 1890 jaroj. (eo)
- L'Aplanat (ou Rapid Rectilinear) est un objectif photographique créé par John Henry Dallmeyer en 1866. Il est constitué de deux doublets accolés, chacun composé d'un ménisque convergent et d'un ménisque divergent. Cet objectif ne montre pas de distorsion puisqu'il est symétrique et pouvait avoir une ouverture allant jusqu'à f/6. Il a été utilisé pendant plus de 60 ans. (fr)
- アプラナート（独: Aplanat ）とは、光学系の収差補正状況を示す言葉の一つで、球面収差とコマ収差を解消していることを言う。 「光路長一定の条件」と「正弦条件」を同時に満たすことで光学系はアプラナートになる。 (ja)
- Апланат (від грец. а — заперечна частка і plane — блукання, відхилення, помилка) — об'єктив, у якому виправлено сферичну і хроматичну аберації, кому і дисторсію, а астигматизм виправлено для порівняно невеликого кутового поля. Апланат складається з двох ахроматичних лінз, між якими розташовано діафрагму. Назву «Апланат» (нім. Aplanat) дав Гуго Штайнгель (нім. Hugo Adolph Steinheil) своєму об'єктиву, створеному 1866 року. Практично одночасно, з різницею в кілька тижнів, ідентичний об'єктив запропонував Джон Далльмеєр (англ. John Henry Dallmeyer) під назвою Rapid Rectilinear. (uk)
- Ein Aplanat (von altgriechisch ἀπλάνητος aplánētos „ohne Irrtum“) ist ein optisches System, bei dem die Abbildungsfehler sphärische Aberration und Koma korrigiert sind. Es erfolgt jedoch keine Korrektur des Astigmatismus und der Bildfeldwölbung. Der erste Linsen-Aplanat wurde von C.A. Steinheil etwa 1866 erfunden. Der Begriff Aplanat wurde aber von Ernst Abbe geprägt. Fast zeitgleich entwickelte auch John Henry Dallmeyer ein symmetrisches Objektiv nach dem gleichen Prinzip, das er Rapid Rectilinear nannte. Unter beiden Namen blieb die Objektiv-Konstruktion lange Jahre erfolgreich. Bereits 1857 benutzte Thomas Grubb für seine die Verzeichnung korrigierende Version der damals üblichen, auf einem Achromaten beruhenden Landschafts-Objektive die Bezeichnung Aplanat, weil es auch sphärische Aber (de)
- Rapid Rectilinear – obiektyw fotograficzny zaprojektowany w 1866 r. przez . Składał się z dwóch dubletów achromatycznych ustawionych symetrycznie względem apertury. Użycie dwóch symetrycznych dubletów pozwoliło na wyeliminowanie większości wad optycznych (aberracja sferyczna, aberracja chromatyczna, koma i dystorsja), ale obiektyw nadal miał spory astygmatyzm i cierpiał na krzywiznę pola. Najprawdopodobniej powstał w wyniku eksperymentów z obiektywem Grubba. Nazwa obiektywu opisuje w języku angielskim jego dwie charakterystyczne cechy – stosunkowo dużą jasność (w języku angielskim jasność obiektywu jest określana jako jego „szybkość”, stąd rapid – prędki, szybki) oraz brak dystorsji (ang. rectilinear – prostoliniowy, dający obraz bez zniekształceń geometrycznych). Początkowo był produkowan (pl)
- Aplanat – obiektyw fotograficzny opracowany w 1866 roku w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w Monachium, składał się z dwóch dubletów achromatycznych ustawionych symetrycznie wobec apertury. Jego projektantem był . Użycie dwóch symetrycznych dubletów pozwoliło na wyeliminowanie większości wad optycznych – aberracji sferycznej, aberracji chromatycznej, komy i dystorsji). Zaprojektowany przez Steinheila, budowany był w trzech podstawowych wersjach jako obiektyw pejzażowy (f/10, kąt widzenia ±30°), szerokokątny (f/18, kąt widzenia ±45°) i portretowy (f/3,5, kąt widzenia ±12°). (pl)
- Аплана́т (от греч. а — отрицательная частица и plane — блуждание, отклонение, ошибка) — объектив, в котором исправлены сферическая и хроматическая аберрации, кома и дисторсия, а астигматизм исправлен для сравнительно небольшого углового поля. Апланат состоит из двух ахроматических линз, между которыми расположена диафрагма. (ru)
|
