| dbo:abstract
|
- Glosa (z řeckého γλώσσα glóssa „jazyk“ [starší γλώττα glótta]) je ve středověké literatuře a v exegezi poznámka na okraji nebo uvnitř textu, jejímž úkolem je blíže objasnit nebo upřesnit význam nesnadno pochopitelné pasáže či slova. Písař, který opatřuje text glosami, se nazývá obvykle glosátor. Dnes je glosa rovněž novinářským literárním útvarem. Jedná se o útvar subjektivní, podobně jako fejeton nebo sloupek. Novinářská glosa je krátký polemický komentář s osobním pohledem, obvykle věnovaný jedinému základnímu tématu, naznačenému v titulku nebo na začátku textu. (cs)
- الحاشية (ج. حواشٍ، ورمزها ح أو حش) تعليق يكتب على هامش الصفحة أو بين أسطرها، ويراد بها في الغالب تفسير ألفاظ مبهمة جاء ذكرها في المتن. المصدر التحشية والمُحَشّي اسم الفاعل. كما تعني كلمة الحاشية اصطلاحا الشرح على الشرح، فتورد الكلمة أو العبارة من الشرح ثم يعلق عليها. وقد ذاع هذا النوع من التأليف في عامة الدراسات العربية في العصور المتأخرة. حاشية الحاشية هي تعليق حاشية على الحاشية الأولى أو زيادها عليها. (ar)
- Una glossa (del grec koiné γλώσσα glossa, que significa 'llengua' -- l'òrgan -- com també 'llenguatge') és una nota escrita als marges o entre les línies d'un llibre, en la qual s'explica el significat del text en el seu idioma original, de vegades en un altre idioma. Per tant, les glosses poden variar en la seva complexitat i elaboració, des de simples notes al marge d'algunes paraules que un lector pot trobar fosques o difícils, fins a traduccions completes del text original i referències a paràgrafs similars. Un conjunt de glosses és un glossari (si bé glossari també significa una col·lecció de termes especialitzats i els seus significats). Una col·lecció de glosses legals medievals, preparada pels anomenats , amb comentaris de textos legals, és anomenada apparatus. La compilació de glosses en glossaris va ser el començament de la lexicografia, i aquests glossaris van ser els primers diccionaris. (ca)
- Gloso en antikveco estis interpreto pri vortoj obskuraj (ĉar hermetikaj aŭ falintaj en forkutimiĝo) pere de aliaj pli kompreneblaj, aŭ pere de kuranta lingvaĵo. Aristotelo en la 21-a ĉapitro de la Poetiko priskribas gloson kiel tipon de nomo, malsama ol tiu komuna, uzata de grupo de parolantoj malsama ol tiu referenca kaj do malkutimiĝinta ĉe tiuj lastaj. Sekve, ekde la 6-a jarcento, gloso komencis signifi komentarion pri jura teksto kaj “glosisto” estis la fakulo kiu ĝin ellaboris. En lingvistiko kaj filologio la glosoj estas vortoj izolitaj kiuj aperas en antikvaj tekstoj kun apude ekspliko pri ilia signifo, kaj iniciate de la aŭtoroj mem kaj iniciate de postaj komentariistoj (nome, glosistoj). Por diversaj antikvaj lingvoj ne pli parolataj, ĉio kion ni konas konsistas el glosoj transdonitaj de kelkaj verkistoj, Iuj el ili, kiel , kolektis iliajn glosojn en verko nomata glosaro, antaŭanto de la modernaj vortaroj / terminaroj. (eo)
- Unter einer Glosse (von altgriechisch γλῶσσα glóssa, „Zunge, Sprache“, über lateinisch glossa) wird ein meist kurzer und pointierter, oft satirischer oder polemischer, journalistischer Meinungsbeitrag in einer Zeitung, einer Zeitschrift oder im Fernsehen verstanden. (de)
- Una glosa (del Griego Koiné γλώσσα glossa, que significa 'lengua' -- el órgano -- como también 'lenguaje') es una nota escrita en los márgenes o entre las líneas de un libro, en la cual se explica el significado del texto en su idioma original, a veces en otro idioma. Por lo tanto, las glosas pueden variar en su complejidad y elaboración, desde simples notas al margen de algunas palabras que un lector puede encontrar oscuras o difíciles, hasta traducciones completas del texto original y referencias a párrafos similares. Un conjunto de glosas es un glosario (si bien glosario también significa una colección de términos especializados y sus significados). Una colección de glosas legales medievales, preparada por los llamados glosadores, con comentarios de textos legales, es denominada un apparatus. La compilación de glosas en glosarios fue el comienzo de la lexicografía, y los glosarios así producidos fueron los primeros diccionarios. (es)
- A gloss is a brief notation, especially a marginal one or an interlinear one, of the meaning of a word or wording in a text. It may be in the language of the text or in the reader's language if that is different. A collection of glosses is a glossary. A collection of medieval legal glosses, made by glossators, is called an apparatus. The compilation of glosses into glossaries was the beginning of lexicography, and the glossaries so compiled were in fact the first dictionaries. In modern times a glossary, as opposed to a dictionary, is typically found in a text as an appendix of specialized terms that the typical reader may find unfamiliar. Also, satirical explanations of words and events are called glosses. The German Romantic movement used the expression of gloss for poems commenting on a given other piece of poetry, often in the Spanish Décima style. Glosses were originally notes made in the margin or between the lines of a text in a classical language; the meaning of a word or passage is explained by the gloss. As such, glosses vary in thoroughness and complexity, from simple marginal notations of words one reader found difficult or obscure, to interlinear translations of a text with cross references to similar passages. Today parenthetical explanations in scientific writing and technical writing are also often called glosses. Hyperlinks to a glossary sometimes supersede them. (en)
- Glosa (grezieratik, γλώσσα glossa, euskaraz 'mingaina', baita ere 'mintzaira') liburu baten orri bazterretan edo lerro artean idatzitako oharra da. Ohar horretan testuarekin lotutako azalpena ematen da, hizkuntza berean edo beste hizkuntza desberdin batean. Ondorioz, glosa mota asko egon daiteke, luzera edo edukieraren arabera; izan daiteke hitz bakar bat edota esaldi, paragrafo baten itzulpena edo antzeko beste testuen erreferentzia. Glosa multzo batek glosario izena du. Esan behar da glosen bilketa, glosario moduan, lexikografiaren hasiera izan zela eta horrela sortutako lanak lehen hiztegiak izan zirela. Erdi Aroan lana bazegoen eta haien edukia lege testuekin lotutako komentarioak zirenean, haien lanak apparatus bezala ezagutzen ziren. Glosak, askotan, inprenta aurreko garaietako ezaugarriak dira. Garai horietan liburu gutxi zeuden eta zeudenak zehaztasun guztiekin irakurtzen ziren. (eu)
- Une glose est un commentaire linguistique ajouté dans les marges ou entre les lignes d'un texte ou d'un livre, pour expliquer un mot étranger ou dialectal, un terme rare. (fr)
- Glosa merupakan notasi singkat, terutama marjinalia atau dari arti sebuah kata atau susunan kata dalam sebuah teks. Mungkin dalam bahasa teks atau dalam bahasa pembaca jika berbeda. Istilah ini berasal dari bahasa Yunani Kuno: (γλῶσσα) / glỗssa, secara harfiah « bahasa », yang sebenarnya mengacu pada istilah yang sulit dijelaskan. Penjelasannya sendiri bernama (dalam bahasa Yunani Kuno: γλώσσημα) / glốssêma. Pada abad pertengahan, tata letak glosa menyebar dalam konteks perkembangan sekolah. Ini terutama berlaku untuk Alkitab. Teolog Anselmus dari Laon dari abad kesebelas, dan para ahli dari sekolah-sekolah teologi (abad kedua belas), mengedarkan versi revisi dari glosa alkitabiah sebelumnya yang pada akhir abad kedua belas bernama . (in)
- Een glos of glosse, van het Griekse γλώσσα, is een aantekening die bij een andere tekst is geschreven. Een verzameling of lijst van - met name taalkundige - glossen is een glossarium (mv. glossaria). Het werkwoord is glosseren, het aanbrengen van glossen. Het geheel van glossen op een juridische tekst is een apparatus, ongeveer te vertalen als commentaar. Iemand die zich professioneel met het schrijven van glossen bezighield, was een glossator. Glossen geven vaak een commentaar op de tekst waardoor deze beter te begrijpen is. In de Oudheid, toen boekrollen gebruikt werden, gebeurde dit nog door het commentaar midden in de tekst toe te voegen (interlineair), waardoor het bij een volgende kopie onduidelijk werd wat nu de originele tekst geweest was. Op het eind van de Keizertijd werden echter steeds vaker codices gebruikt, gebonden boeken met pagina's in een omslag of boekband. In oude handschriften werd rekening gehouden met dit soort opmerkingen door het gebruik van extra brede marges. In de Middeleeuwen werden de werken die uit de Klassieke Oudheid waren overgebleven op deze wijze vaak steeds verder becommentarieerd. De brede marges zijn ook terug te vinden in de oudste gedrukte boeken. In oude geschriften bevinden zich rondom een korte tekst die midden op de pagina is geplaatst soms een hele reeks glossen, van binnen naar buiten in chronologische volgorde geplaatst. Dit kan ook in een gedrukt boek zo zijn geordend. De commentaren, zoals die op de Codex Justinianus, droegen zo bij aan de verdere ontwikkeling van bepaalde theologische, juridische, filosofische en wetenschappelijke ontwikkelingen. Later werden hiervoor (voet)noten gebruikt. Ook de rabbijnse literatuur, met name de Talmoed, is op deze wijze in de loop der eeuwen voorzien van een meervoudige glossering. (nl)
- La glossa, nel mondo antico, era l'interpretazione di parole oscure (perché ermetiche o cadute in disuso) attraverso altre più comprensibili, ossia attraverso il linguaggio corrente. Aristotele nel ventunesimo capitolo della Poetica descrive la glossa come un tipo di nome, distinto da quello comune, usato da un gruppo di parlanti differente rispetto a quello di riferimento e quindi desueto per questi ultimi. In seguito, a cominciare dal XII secolo d.C., la glossa ha incominciato ad indicare un commento ad un testo giuridico e glossatore era lo studioso che la elaborava. In linguistica e filologia, invece, le glosse sono dei termini isolati che compaiono nei testi antichi affiancati da una spiegazione del loro significato, sia ad opera degli stessi autori di tali testi, sia per mano di autori e commentatori successivi (glossatori). Per molte lingue antiche estinte, tutto ciò che se ne conosce consiste nelle glosse tramandate da qualche autore. Alcuni di essi, come Esichio di Alessandria raccolsero le loro glosse in un'opera complessiva ("glossario", antenato dei moderni dizionari). (it)
- Glosa (z jęz. greckiego γλώσσα, glóssa, dosł. „język”) – naukowy komentarz do orzeczenia sądowego zawierający jego analizę. Jedna z prawniczych form dialogu (obok m.in. publikowanych orzeczeń, artykułów, analiz, opracowań i komentarzy przepisów) między sądami a doktryną prawa. Pierwotnie określenie „glosa” oznaczało przypis odnoszący się do poszczególnych słów lub fragmentów tekstu, wprowadzany przez kopistę manuskryptu lub czytelnika na marginesach stron książki. Glosa zawiera zazwyczaj streszczenie przebiegu sprawy sądowej i pogłębiony komentarz autora (zwanego glosatorem). Wywód przeprowadzony przez glosatora ukazuje punkt wyjścia rozumowania, jego przebieg oraz konkluzję odnoszącą się do glosowanego orzeczenia. Glosa może być aprobująca lub krytyczna (w pełni lub częściowo) w stosunku do komentowanego orzeczenia. (pl)
- Glosa, från grekiska γλῶσσα (tunga) via latin glossa: 'ordförklaring'. Oftast substantiv. Ordet används inom skolväsendet om ord som finns förklarade eller översatta. "Alla de här glosorna har vi i läxa!" Även allmänt om ord som finns översatta i löpande text. Man har glosor som läxor med läxförhör i skolor för att barnen ska lära sig "svåra" svenska ord eller ofta engelska ord. Uttrycket kan även användas om ord som ej har praktisk användning, till exempel ord från döda språk. Vidare också som synonym till glåpord: ett nedlåtande epitet. "Han skrek några dräpande glosor efter mig." Verbet att glosa finns också, i betydelserna 'lägga till förklarande not eller text' och 'uttala sig nedlåtande om någon'. (sv)
- Гло́сса (др.-греч. γλῶσσα «язык; речь») — иноязычное или непонятное слово в тексте книги с толкованием, помещённым либо над самим словом, либо под ним (интерлинеарная глосса), либо рядом на полях (маргинальная глосса). (ru)
- Гло́са (від дав.-гр. γλῶσσα — «мова»; від лат. glossa — слово, що потребує пояснення) — коментар або ж пояснення незрозумілих, діалектичних, часто іншомовних слів та виразів. Як правило глоса додавалася до текстів стародавніх і середньовічних рукописів і розміщувалася на їх полях (маргінальні глоси) або в тілі самих документів між стрічками (інтерлінеарна глоса). Глоси виконувалися мовою тексту або ж мовою читача. У середньовіччі глоси найчастіше застосовувалися при перекладі текстів з івриту, грецької або латинської мови на німецьку, кельтську або романські мови. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Glosa (z řeckého γλώσσα glóssa „jazyk“ [starší γλώττα glótta]) je ve středověké literatuře a v exegezi poznámka na okraji nebo uvnitř textu, jejímž úkolem je blíže objasnit nebo upřesnit význam nesnadno pochopitelné pasáže či slova. Písař, který opatřuje text glosami, se nazývá obvykle glosátor. Dnes je glosa rovněž novinářským literárním útvarem. Jedná se o útvar subjektivní, podobně jako fejeton nebo sloupek. Novinářská glosa je krátký polemický komentář s osobním pohledem, obvykle věnovaný jedinému základnímu tématu, naznačenému v titulku nebo na začátku textu. (cs)
- الحاشية (ج. حواشٍ، ورمزها ح أو حش) تعليق يكتب على هامش الصفحة أو بين أسطرها، ويراد بها في الغالب تفسير ألفاظ مبهمة جاء ذكرها في المتن. المصدر التحشية والمُحَشّي اسم الفاعل. كما تعني كلمة الحاشية اصطلاحا الشرح على الشرح، فتورد الكلمة أو العبارة من الشرح ثم يعلق عليها. وقد ذاع هذا النوع من التأليف في عامة الدراسات العربية في العصور المتأخرة. حاشية الحاشية هي تعليق حاشية على الحاشية الأولى أو زيادها عليها. (ar)
- Unter einer Glosse (von altgriechisch γλῶσσα glóssa, „Zunge, Sprache“, über lateinisch glossa) wird ein meist kurzer und pointierter, oft satirischer oder polemischer, journalistischer Meinungsbeitrag in einer Zeitung, einer Zeitschrift oder im Fernsehen verstanden. (de)
- Une glose est un commentaire linguistique ajouté dans les marges ou entre les lignes d'un texte ou d'un livre, pour expliquer un mot étranger ou dialectal, un terme rare. (fr)
- Glosa merupakan notasi singkat, terutama marjinalia atau dari arti sebuah kata atau susunan kata dalam sebuah teks. Mungkin dalam bahasa teks atau dalam bahasa pembaca jika berbeda. Istilah ini berasal dari bahasa Yunani Kuno: (γλῶσσα) / glỗssa, secara harfiah « bahasa », yang sebenarnya mengacu pada istilah yang sulit dijelaskan. Penjelasannya sendiri bernama (dalam bahasa Yunani Kuno: γλώσσημα) / glốssêma. Pada abad pertengahan, tata letak glosa menyebar dalam konteks perkembangan sekolah. Ini terutama berlaku untuk Alkitab. Teolog Anselmus dari Laon dari abad kesebelas, dan para ahli dari sekolah-sekolah teologi (abad kedua belas), mengedarkan versi revisi dari glosa alkitabiah sebelumnya yang pada akhir abad kedua belas bernama . (in)
- Гло́сса (др.-греч. γλῶσσα «язык; речь») — иноязычное или непонятное слово в тексте книги с толкованием, помещённым либо над самим словом, либо под ним (интерлинеарная глосса), либо рядом на полях (маргинальная глосса). (ru)
- Гло́са (від дав.-гр. γλῶσσα — «мова»; від лат. glossa — слово, що потребує пояснення) — коментар або ж пояснення незрозумілих, діалектичних, часто іншомовних слів та виразів. Як правило глоса додавалася до текстів стародавніх і середньовічних рукописів і розміщувалася на їх полях (маргінальні глоси) або в тілі самих документів між стрічками (інтерлінеарна глоса). Глоси виконувалися мовою тексту або ж мовою читача. У середньовіччі глоси найчастіше застосовувалися при перекладі текстів з івриту, грецької або латинської мови на німецьку, кельтську або романські мови. (uk)
- Una glossa (del grec koiné γλώσσα glossa, que significa 'llengua' -- l'òrgan -- com també 'llenguatge') és una nota escrita als marges o entre les línies d'un llibre, en la qual s'explica el significat del text en el seu idioma original, de vegades en un altre idioma. Per tant, les glosses poden variar en la seva complexitat i elaboració, des de simples notes al marge d'algunes paraules que un lector pot trobar fosques o difícils, fins a traduccions completes del text original i referències a paràgrafs similars. (ca)
- Gloso en antikveco estis interpreto pri vortoj obskuraj (ĉar hermetikaj aŭ falintaj en forkutimiĝo) pere de aliaj pli kompreneblaj, aŭ pere de kuranta lingvaĵo. Aristotelo en la 21-a ĉapitro de la Poetiko priskribas gloson kiel tipon de nomo, malsama ol tiu komuna, uzata de grupo de parolantoj malsama ol tiu referenca kaj do malkutimiĝinta ĉe tiuj lastaj. Sekve, ekde la 6-a jarcento, gloso komencis signifi komentarion pri jura teksto kaj “glosisto” estis la fakulo kiu ĝin ellaboris. (eo)
- A gloss is a brief notation, especially a marginal one or an interlinear one, of the meaning of a word or wording in a text. It may be in the language of the text or in the reader's language if that is different. (en)
- Una glosa (del Griego Koiné γλώσσα glossa, que significa 'lengua' -- el órgano -- como también 'lenguaje') es una nota escrita en los márgenes o entre las líneas de un libro, en la cual se explica el significado del texto en su idioma original, a veces en otro idioma. Por lo tanto, las glosas pueden variar en su complejidad y elaboración, desde simples notas al margen de algunas palabras que un lector puede encontrar oscuras o difíciles, hasta traducciones completas del texto original y referencias a párrafos similares. (es)
- Glosa (grezieratik, γλώσσα glossa, euskaraz 'mingaina', baita ere 'mintzaira') liburu baten orri bazterretan edo lerro artean idatzitako oharra da. Ohar horretan testuarekin lotutako azalpena ematen da, hizkuntza berean edo beste hizkuntza desberdin batean. Ondorioz, glosa mota asko egon daiteke, luzera edo edukieraren arabera; izan daiteke hitz bakar bat edota esaldi, paragrafo baten itzulpena edo antzeko beste testuen erreferentzia. Glosak, askotan, inprenta aurreko garaietako ezaugarriak dira. Garai horietan liburu gutxi zeuden eta zeudenak zehaztasun guztiekin irakurtzen ziren. (eu)
- La glossa, nel mondo antico, era l'interpretazione di parole oscure (perché ermetiche o cadute in disuso) attraverso altre più comprensibili, ossia attraverso il linguaggio corrente. Aristotele nel ventunesimo capitolo della Poetica descrive la glossa come un tipo di nome, distinto da quello comune, usato da un gruppo di parlanti differente rispetto a quello di riferimento e quindi desueto per questi ultimi. In seguito, a cominciare dal XII secolo d.C., la glossa ha incominciato ad indicare un commento ad un testo giuridico e glossatore era lo studioso che la elaborava. (it)
- Een glos of glosse, van het Griekse γλώσσα, is een aantekening die bij een andere tekst is geschreven. Een verzameling of lijst van - met name taalkundige - glossen is een glossarium (mv. glossaria). Het werkwoord is glosseren, het aanbrengen van glossen. Het geheel van glossen op een juridische tekst is een apparatus, ongeveer te vertalen als commentaar. Iemand die zich professioneel met het schrijven van glossen bezighield, was een glossator. (nl)
- Glosa (z jęz. greckiego γλώσσα, glóssa, dosł. „język”) – naukowy komentarz do orzeczenia sądowego zawierający jego analizę. Jedna z prawniczych form dialogu (obok m.in. publikowanych orzeczeń, artykułów, analiz, opracowań i komentarzy przepisów) między sądami a doktryną prawa. Pierwotnie określenie „glosa” oznaczało przypis odnoszący się do poszczególnych słów lub fragmentów tekstu, wprowadzany przez kopistę manuskryptu lub czytelnika na marginesach stron książki. Glosa może być aprobująca lub krytyczna (w pełni lub częściowo) w stosunku do komentowanego orzeczenia. (pl)
- Glosa, från grekiska γλῶσσα (tunga) via latin glossa: 'ordförklaring'. Oftast substantiv. Ordet används inom skolväsendet om ord som finns förklarade eller översatta. "Alla de här glosorna har vi i läxa!" Även allmänt om ord som finns översatta i löpande text. Man har glosor som läxor med läxförhör i skolor för att barnen ska lära sig "svåra" svenska ord eller ofta engelska ord. Uttrycket kan även användas om ord som ej har praktisk användning, till exempel ord från döda språk. Vidare också som synonym till glåpord: ett nedlåtande epitet. "Han skrek några dräpande glosor efter mig." (sv)
|
