| rdfs:comment
| - La Grande Rhêtra (μεγάλη ῥήτρα / megalê rhêtra) est le texte fondateur des institutions de Sparte. (fr)
- La Grande Rhetra o Grande Retra (in greco antico: Μεγάλη ῥήτρα) è un documento che stabilisce le istituzioni politiche e regola le decisioni in ambito legislativo nella Sparta arcaica. Esso è stato tramandato da Plutarco, secondo il quale si tratterebbe di un responso che Licurgo avrebbe ricevuto dall'oracolo di Delfi. I numerosi studi moderni condotti su questo documento sono giunti a conclusioni di diverso tipo, ma per la maggior parte tendono a spostare l'epoca del documento e l'interpretazione che ne fornisce Plutarco. (it)
- Большая Ретра (др.-греч. Μεγάλη Ῥήτρα — буквально Большое Постановление) — устно провозглашённая Конституция древней Спарты, предложенная законодателем VIII века до н. э. Ликургом. Большая Ретра представляет собой один из двух наиболее значительных органов классической греческой прямой демократии, другим была Экклесия в Афинах. В обоих случаях главной целью было ограничение привилегий и обеспечение равных прав всем гражданам полиса. Вместе с тем спартанский механизм дополнительно ограничивался необходимостью для принятия важного решения получить согласие герусии, эфората и царей. (ru)
- Велика Ретра (грец. Μεγάλη Ῥήτρα — буквально Велика Постанова) — усно проголошена Конституція стародавньої Спарти, запропонована законодавцем 8 століття до н. е. Лікургом. Велика Ретра являє собою одне з двох найзначніших органів класичної грецької прямої демократії, іншим була Еклесія в Афінах. В обох випадках головною метою було обмеження привілеїв та забезпечення рівних прав усім громадянам полісу. Водночас спартанський механізм додатково обмежувався необхідністю для прийняття важливого рішення дістати згоду від герусії, ефорату і царів. (uk)
- Η Μεγάλη Ρήτρα χρησιμοποιείται με δύο τρόπους από τους κλασικούς συγγραφείς. Από τη μια πλευρά θεωρείται το σύνταγμα της Αρχαίας Σπάρτης, το οποίο διαμορφώθηκε από τον θρυλικό νομοθέτη Λυκούργο. Βάσει του μύθου, ο Λυκούργος δεν είχε συγγράψει νόμους, γι' αυτό θεωρείται πως η Μεγάλη Ρήτρα είναι παραδοσιακά προφορική. (el)
- La constitución de Esparta, también conocida como la Gran Retra (Del griego Μεγάλη Ῥήτρα, que literalmente significa "Gran Dicho" o "Proclamación"), es la ley fundamental que regía a los espartanos, atribuida a Licurgo. Instituida tras finalizar las guerras mesenias a finales del siglo VIII a. C., esta constitución tiene por objetivo:
* La administración de los ilotas y mesenios recién esclavizados.
* El establecimiento y reconocimiento de los migrantes dorios como nuevos habitantes de Esparta.
* Establecer un estado de carácter comunal y militarista espartano. (es)
- The Great Rhetra (Greek: Μεγάλη Ῥήτρα, literally: Great "Saying" or "Proclamation", charter) was used in two senses by the classical authors. In one sense, it was the Spartan Constitution, believed to have been formulated and established by the quasi-legendary lawgiver, Lycurgus. In the legend Lycurgus forbade any written constitution. It was therefore presumed to have been oral. (en)
- Wielka Rhetra (gr. μεγάλη ῥήτρα dosł. "to, co jest powiedziane" z ἐρῶ "mówić") – pochodzący z archaicznej Sparty (prawdopodobnie z VIII/VII w. p.n.e.) dokument, określający ustrój państwa spartańskiego. Autorem tego zbioru praw miał być legendarny reformator i prawodawca spartański Likurg, który rzekomo otrzymał go od Wyroczni Delfickiej. Jak podaje Herodot (I, 65) Niektórzy utrzymują, że Pitia (...) podyktowała mu istniejący dziś u Spartiatów ustrój państwa; jak jednak utrzymują sami Lacedemończycy, przyniósł go Likurg z Krety, kiedy był opiekunem , swego siostrzeńca i króla Spartiatów. (pl)
- A Grande Retra é um conjunto de textos supostamente sobre as leis de Esparta ou ainda uma prescrição fundadora para o estabelecimento do Estado e início das instituições que existiam na Esparta arcaica . Plutarco (contando com Aristóteles) considera a "Grande Retra" como o trabalho de Licurgo, que subseqüentemente teve um "cavaleiro" anexado a ele pelos reis Polidoro e Teopompo. (pt)
|
| has abstract
| - Η Μεγάλη Ρήτρα χρησιμοποιείται με δύο τρόπους από τους κλασικούς συγγραφείς. Από τη μια πλευρά θεωρείται το σύνταγμα της Αρχαίας Σπάρτης, το οποίο διαμορφώθηκε από τον θρυλικό νομοθέτη Λυκούργο. Βάσει του μύθου, ο Λυκούργος δεν είχε συγγράψει νόμους, γι' αυτό θεωρείται πως η Μεγάλη Ρήτρα είναι παραδοσιακά προφορική. Από την άλλη πλευρά, η ρήτρα πιστώνεται στους μάντεις των Δελφών. Η θεωρία πως οι νόμοι ήταν άγραφοι είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί σ' αυτή την περίπτωση, καθώς οι ιερείς κατέγραφαν όλους τους χρησμούς. Ωστόσο, θεωρείται πως οι νόμοι χάθηκαν, εκτός ενός κομματιού που μεταδόθηκε από τους κλασικούς συγγραφείς. Γενικά, οι κλασικοί συγγραφείς και η λογοτεχνία μεταφέρουν μέχρι σήμερα τις δύο αυτές ιστορίες, για την σύνταξη από τους μάντεις ή από τον Λυκούργο, καθώς δεν υπάρχουν ιστορικά δεδομένα. Από την άλλη, η παράδοση πως οι νόμοι ήταν προφορικοί και μυστικοί προκαλεί παράδοξα, ειδικά όταν παρατηρήσει κανείς πως οι συγγραφείς γνωρίζουν αρκετούς απ' αυτούς. Επίσης, οι νόμοι ενός ελληνικού κράτους δεν μπορούσαν να μεταδοθούν στο πέρασμα των αιώνων ως άγραφοι ή μυστικοί. Για παράδειγμα, ο Κύρος ο νεότερος γνώριζε πολύ καλά πως ο Λύσανδρος δεν μπορούσε βάσει νόμου να αναλάβει το αξίωμα του ναύαρχου, ωστόσο, ζήτησε να γίνει εξαίρεση. Τέλος, αν όντως οι Σπαρτιάτες δεν είχαν το δικαίωμα να καταγράψουν οτιδήποτε, η ύπαρξη επιγραφών στον ποταμό Ευρώτα είναι προβληματική. Η ρήτρα θεωρείται ως μεταρρύθμιση των ελληνικού αλφαβήτου βασιζόμενη στο φοινικικό αλφάβητο. (el)
- La constitución de Esparta, también conocida como la Gran Retra (Del griego Μεγάλη Ῥήτρα, que literalmente significa "Gran Dicho" o "Proclamación"), es la ley fundamental que regía a los espartanos, atribuida a Licurgo. Instituida tras finalizar las guerras mesenias a finales del siglo VIII a. C., esta constitución tiene por objetivo:
* La administración de los ilotas y mesenios recién esclavizados.
* El establecimiento y reconocimiento de los migrantes dorios como nuevos habitantes de Esparta.
* Establecer un estado de carácter comunal y militarista espartano. La Gran Retra probablemente nunca fuera escrita, pues debió elaborarse a lo largo de las guerras mesenias, que hicieron entrar en crisis a la aristocracia y a la ciudad entera. A fin de garantizar su subsistencia se instituyó la «eunomia» o igualdad de todos ante la ley, con el propósito de eliminar privilegios y descontentos. Pero, a diferencia de Atenas, la eunomia espartana era sinónimo de una enorme disciplina. Todos los miembros de la ciudad tenían que hacer sacrificios, tanto la corona como la aristocracia y el pueblo. El sistema de Licurgo busca una simbiosis en la que coexistieran los diversos sistemas políticos conocidos en el ámbito griego: la diarquía (hay dos reyes), la oligarquía (se establece una «gerusía» o consejo de ancianos y un consejo de gobierno de los «éforos»). Estas reformas permanecerían en vigor durante la mayor parte de la historia espartana. (es)
- The Great Rhetra (Greek: Μεγάλη Ῥήτρα, literally: Great "Saying" or "Proclamation", charter) was used in two senses by the classical authors. In one sense, it was the Spartan Constitution, believed to have been formulated and established by the quasi-legendary lawgiver, Lycurgus. In the legend Lycurgus forbade any written constitution. It was therefore presumed to have been oral. In a second sense, the rhetra refers to an oracle of Delphi, which was believed to have contained the entire constitution in verse. The credo of being unwritten fails in this case, as a written record of all oracles was maintained by the priests at Delphi. They and others consulted it frequently. It survived long after the demise of the oracle but is missing now, except for fragments handed down by classical authors. The classical authors and the literate population of Sparta knew better than to suppose that the rhetra went into effect as written by an oracle and remained unchanged. A double tradition developed: tales of the oracular rhetra and stories of the laws of Lycurgus. As there is no history of any constitutional issues dividing the Spartans, they seem to have had no problem accepting its contradictions, perhaps because they knew it was legendary. Also, the concept of the constitution being truly oral and a state secret presents certain paradoxes, such as how the classical authors knew so much about it. Moreover, the workings of the government of a major Greek state over centuries cannot have been either unwritten or a secret. For example, Cyrus the Younger knew perfectly well that Lysander was forbidden by law to hold a second term as navarch, and yet he requested the Spartan government to make an exception. And finally, if the Spartans were forbidden to write anything down, the existence of inscriptions in the Eurotas valley becomes problematic. The institution of the rhetra in fact coincides with the innovation of the Greek alphabet based on the Phoenician alphabet. (en)
- La Grande Rhêtra (μεγάλη ῥήτρα / megalê rhêtra) est le texte fondateur des institutions de Sparte. (fr)
- La Grande Rhetra o Grande Retra (in greco antico: Μεγάλη ῥήτρα) è un documento che stabilisce le istituzioni politiche e regola le decisioni in ambito legislativo nella Sparta arcaica. Esso è stato tramandato da Plutarco, secondo il quale si tratterebbe di un responso che Licurgo avrebbe ricevuto dall'oracolo di Delfi. I numerosi studi moderni condotti su questo documento sono giunti a conclusioni di diverso tipo, ma per la maggior parte tendono a spostare l'epoca del documento e l'interpretazione che ne fornisce Plutarco. (it)
- Wielka Rhetra (gr. μεγάλη ῥήτρα dosł. "to, co jest powiedziane" z ἐρῶ "mówić") – pochodzący z archaicznej Sparty (prawdopodobnie z VIII/VII w. p.n.e.) dokument, określający ustrój państwa spartańskiego. Autorem tego zbioru praw miał być legendarny reformator i prawodawca spartański Likurg, który rzekomo otrzymał go od Wyroczni Delfickiej. Jak podaje Herodot (I, 65) Niektórzy utrzymują, że Pitia (...) podyktowała mu istniejący dziś u Spartiatów ustrój państwa; jak jednak utrzymują sami Lacedemończycy, przyniósł go Likurg z Krety, kiedy był opiekunem , swego siostrzeńca i króla Spartiatów. Z Rhetry pochodzą informacje o instytucjach ustrojowych archaicznej Sparty – Geruzji (radzie starszych), zgromadzeniu i królach. Datowanie tego dokumentu nastręcza historykom wielu problemów. Punktem odniesienia jest tu analiza językowa – Rhetrę, napisaną niezwykle starą greką, cytuje w "Żywocie Likurga" Plutarch; odwołania do jej treści występują także w poezji Tyrtajosa, spartańskiego poety lirycznego z VII wieku p.n.e. Według Plutarcha tekst brzmiał: Wzniósłszy sanktuarium Zeusa Syllańskiego i Ateny Syllańskiej, ustaliwszy podział na fyle i oby, ustanowiwszy radę trzydziestu starszych z naczelnikami, w ustalonych terminach trzeba zbierać się na zgromadzenie między Babyką a Knakionem; tamci [tzn. starsi i naczelnicy] mają zgłaszać wnioski i rozwiązywać zebrania, lud zaś niech ma prawo do zajmowania stanowiska i ostateczną decyzję. Dalej Plutarch objaśniał: fyle i oby oznaczają podział ludu na części, naczelnikami (ἀρχαγέται) są królowie, Arystoteles zaś mówi, że Knakion jest rzeką, a Babyka mostem. Z czasem do Rhetry dodana została poprawka: Kiedy tłum był zgromadzony, nikomu innemu (poza starszymi i królami) nie wolno byto zgłaszać wniosku, ale lud miał prawo oceniać wniosek przedłożony przez starszych i królów. W późniejszym czasie jednak lud, odejmując coś lub dodając, przekręcał i wypaczał wnioski; dlatego królowie Polidor i Teopomp dopisali do Retry zdanie: «jeśli lud będzie się wypowiadać krzywo, członkowie rady i naczelnicy niech będą tymi, którzy wycofują się», to znaczy niech nie zatwierdzają, lecz wycofują się i rozwiązują zgromadzenie jako zniekształcające i zmieniające wniosek na gorsze. Zmiana ta znalazła poparcie wyroczni, o czym wiadomo cytowanego przez Plutarcha utworu Tyrtajosa oraz z dzieła Diodora Brak danych o częstości zwoływania zgromadzenia, mógł być to rok, pora roku lub miesiąc. Prawdziwość Rhetry wielokrotnie budziła wątpliwości. Niektórzy uczeni widzieli w niej fałszerstwo z IV wieku p.n.e., mające dać podstawy do reform spartańskiego ustroju. Przeczy temu jej starodawny język. Obecnie uważa się raczej, że tekst Rhetry jest prawdziwy i mieści się w tendencjach przemian ustrojowo-społecznych zachodzących w Grecji w VII wieku p.n.e. Rhetra milczy o eforach, widocznie urząd ten powstał później. (pl)
- A Grande Retra é um conjunto de textos supostamente sobre as leis de Esparta ou ainda uma prescrição fundadora para o estabelecimento do Estado e início das instituições que existiam na Esparta arcaica .
* Diarquia: governo de dois reis, hereditário e dominado por duas famílias.
* Gerúsia: conselho consultivo formado pelos homens com mais de 60 anos, eleitos pela Ápela.
* Ápela: Assembleia composta por todos os cidadãos dóricos, tomava as decisões sobre todos os assuntos políticos e administrativos.
* Éforos: Eram os verdadeiros chefes de estado de Esparta. Os éforos eram os oficiais da antiga Esparta. Eram cinco éforos eleitos anualmente pela Ápela. Eles atuavam no papel de fiscais da vida pública, inclusive da atuação dos reis. Plutarco (contando com Aristóteles) considera a "Grande Retra" como o trabalho de Licurgo, que subseqüentemente teve um "cavaleiro" anexado a ele pelos reis Polidoro e Teopompo. (pt)
- Большая Ретра (др.-греч. Μεγάλη Ῥήτρα — буквально Большое Постановление) — устно провозглашённая Конституция древней Спарты, предложенная законодателем VIII века до н. э. Ликургом. Большая Ретра представляет собой один из двух наиболее значительных органов классической греческой прямой демократии, другим была Экклесия в Афинах. В обоих случаях главной целью было ограничение привилегий и обеспечение равных прав всем гражданам полиса. Вместе с тем спартанский механизм дополнительно ограничивался необходимостью для принятия важного решения получить согласие герусии, эфората и царей. (ru)
- Велика Ретра (грец. Μεγάλη Ῥήτρα — буквально Велика Постанова) — усно проголошена Конституція стародавньої Спарти, запропонована законодавцем 8 століття до н. е. Лікургом. Велика Ретра являє собою одне з двох найзначніших органів класичної грецької прямої демократії, іншим була Еклесія в Афінах. В обох випадках головною метою було обмеження привілеїв та забезпечення рівних прав усім громадянам полісу. Водночас спартанський механізм додатково обмежувався необхідністю для прийняття важливого рішення дістати згоду від герусії, ефорату і царів. (uk)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)
