| rdfs:comment
| - Геоло́гія і металоге́нія Євро́пи (uk)
- La geologia d'Europa és variada i complexa, i dona peu a l'àmplia varietat de paisatges del continent, que van des de les terres altes d'Escòcia fins a les planes ondulades d'Hongria. La característica més destacable d'Europa és el contrast entre l'Europa del Sud, que és plena d'altiplans i muntanyes, i una vasta plana septentrional, parcialment submergida, que s'estén des de la Gran Bretanya a l'oest fins als Urals a l'est. Aquestes dues meitats estan separades pels Pirineus i la serralada formada pels Alps i els Carpats. Les planes septentrionals estan limitades a l'oest pels Alps Escandinaus i les parts muntanyoses de les illes Britàniques, mentre que la fi de la regió muntanyosa meridional és marcada pel mar Mediterrani. El mar Cèltic, el mar del Nord, el mar de Barentsz i el complex d (ca)
- The geology of Europe is varied and complex, and gives rise to the wide variety of landscapes found across the continent, from the Scottish Highlands to the rolling plains of Hungary. Europe's most significant feature is the dichotomy between highland and mountainous Southern Europe and a vast, partially underwater, northern plain ranging from England in the west to the Ural Mountains in the east. These two halves are separated by the Pyrenees and the Alps-Carpathians mountain chain. The northern plains are delimited in the west by the Scandinavian Mountains and the mountainous parts of the British Isles. The southern mountainous region is bounded by the Mediterranean Sea and the Black Sea. Major shallow water bodies submerging parts of the northern plains are the Celtic Sea, the North Sea (en)
- Europako geologia aldakorra eta konplexua da, eta kontinente osoan dauden paisaien aniztasun handia sortzen du, Eskoziako Lur Garaietatik hasi eta Hungariako lautadetaraino. Europako ezaugarririk esanguratsuena Europa hegoaldeko mendien eta iparraldean partzialki itsaspean Ingalaterratik Ural mendietaraino hedatzen den lautada zabalaren arteko dikotomia da. Bi esparru horiek Pirinioek eta Alpeak-Karpatoak mendilerroek banatzen dituzte. Iparraldeko lautadak, mendebaldean, eskandinaviar mendiek eta britainiar uharteen zati menditsuek mugatzen dituzte. Hegoaldeko eskualde menditsua Mediterraneo itsasoak eta Itsaso Beltzak mugatzen dute. Iparraldeko lautadetatik sartzen diren sakonera gutxiko ur masa nagusiak Itsaso Zeltikoa, Ipar Itsasoa, Itsaso Baltikoa eta Barentseko itsasoa dira. (eu)
- La géologie de l'Europe est caractérisée par la grande diversité de ses roches et de ses structures, entre des bassins sédimentaires, des chaînes de montagnes récentes, des vestiges d'anciennes chaînes et des zones volcaniques actives. La géodynamique du territoire européen présente une large palette entre des bassins de sédimentation, des zones de marges actives, de marges passives, de points chauds, d'érosion et d'orogenèse. (fr)
|
| has abstract
| - La geologia d'Europa és variada i complexa, i dona peu a l'àmplia varietat de paisatges del continent, que van des de les terres altes d'Escòcia fins a les planes ondulades d'Hongria. La característica més destacable d'Europa és el contrast entre l'Europa del Sud, que és plena d'altiplans i muntanyes, i una vasta plana septentrional, parcialment submergida, que s'estén des de la Gran Bretanya a l'oest fins als Urals a l'est. Aquestes dues meitats estan separades pels Pirineus i la serralada formada pels Alps i els Carpats. Les planes septentrionals estan limitades a l'oest pels Alps Escandinaus i les parts muntanyoses de les illes Britàniques, mentre que la fi de la regió muntanyosa meridional és marcada pel mar Mediterrani. El mar Cèltic, el mar del Nord, el mar de Barentsz i el complex del mar Bàltic són algunes masses d'aigua somes que submergeixen parts de les planes septentrionals. (ca)
- The geology of Europe is varied and complex, and gives rise to the wide variety of landscapes found across the continent, from the Scottish Highlands to the rolling plains of Hungary. Europe's most significant feature is the dichotomy between highland and mountainous Southern Europe and a vast, partially underwater, northern plain ranging from England in the west to the Ural Mountains in the east. These two halves are separated by the Pyrenees and the Alps-Carpathians mountain chain. The northern plains are delimited in the west by the Scandinavian Mountains and the mountainous parts of the British Isles. The southern mountainous region is bounded by the Mediterranean Sea and the Black Sea. Major shallow water bodies submerging parts of the northern plains are the Celtic Sea, the North Sea, the Baltic Sea and the Barents Sea. From the standpoint of plate tectonics, the ongoing northward drive of the African plate into the Eurasian plate in the Mediterranean basin is the most prominent aspect of the European scene today. The pressure exerted by the African plate is the overall cause of the rise of the Pyrenees, the Alps and the Carpathian mountains. Limestones and other sediments, the ancient floor of the Tethys Sea, are pushed high and now make up much of these ranges. A submarine back-arc basin develops south of Italy, which is one of several Mediterranean mini-continental fragments caught between the two plates. This buckling of the Earth's crust forces up Italy's mountains and stimulates active faults and volcanoes such as Mount Etna. Iberia, another separate terrain unit, has been rotated and emplaced against the rest of Europe by the plate collision. Moving north from the Alps and other ranges, tectonic activity largely fades away in the stable Baltic craton. One exception to this trend is a hot spot, rising from the mantle underneath central Germany, which has been responsible in geologic time for volcanoes such as the Vogelsberg in Hesse and currently provides heat to hot springs and lakes in the region. Weathering mantles made up of saprolite are common in Europe. Saprolite composition varies from kaolinitic and ferrallitic to grus. The first were formed in the Mesozoic and early Cenozoic while the latter in the late Cenozoic. Stripping of weathered rock has produced depressions occupied by numerous lakes in Finland and Sweden. (en)
- Europako geologia aldakorra eta konplexua da, eta kontinente osoan dauden paisaien aniztasun handia sortzen du, Eskoziako Lur Garaietatik hasi eta Hungariako lautadetaraino. Europako ezaugarririk esanguratsuena Europa hegoaldeko mendien eta iparraldean partzialki itsaspean Ingalaterratik Ural mendietaraino hedatzen den lautada zabalaren arteko dikotomia da. Bi esparru horiek Pirinioek eta Alpeak-Karpatoak mendilerroek banatzen dituzte. Iparraldeko lautadak, mendebaldean, eskandinaviar mendiek eta britainiar uharteen zati menditsuek mugatzen dituzte. Hegoaldeko eskualde menditsua Mediterraneo itsasoak eta Itsaso Beltzak mugatzen dute. Iparraldeko lautadetatik sartzen diren sakonera gutxiko ur masa nagusiak Itsaso Zeltikoa, Ipar Itsasoa, Itsaso Baltikoa eta Barentseko itsasoa dira. Plaken tektonikaren ikuspuntutik, Afrikako plaka Mediterraneoko arroan plaka euroasiarrerantz etengabe iparralderantz mugitzea da gaur egungo Europako eszenaren alderdirik nabarmenena. Afrikako plakak eragindako presioa da Pirinioen, Alpeen eta Karpatoen igoeraren arrazoi orokorra. Kareharriak eta beste sedimentu batzuk, Tetis itsasoko antzinako lurra, gorantz bultzatuak dira, eta, gaur egun, mendilerro hauen zati handi bat dira. Italiako hegoaldean, garatzen da itsaspean, bi plaken artean harrapatutako zati mediterraneo mini-kontinenteetako bat dena. Lurrazalaren puzte honek, Italiako mendiak gorantz bultzatzen ditu, eta faila aktiboak eta sumendiak pizten ditu, Etna bezala. Iberia, banandutako beste lursail unitate bat, biratu egin da, eta Europa osoaren aurka jarri da, plakek talka egin dutelako. Alpeetatik eta beste mendilerro batzuetatik iparralderantz mugituz, jarduera tektonikoa, neurri handi batean, Baltikoko kratoi egonkorrean desagertzen da. Joera honen salbuespen bat puntu bero bat da, erdialdeko Alemaniaren azpiko mantutik altxatzen dena, Hesseko Vogelsberg bezalako sumendien arduraduna izan dena eta, gaur egun, eskualdeko ur beroko iturriei eta lakuei beroa ematen diena. egindako mantu meteorizatuak ohikoak dira Europan. Saprolitoaren osaera kaolinitikoa eta ferralitikoa izatetik grus izatera aldatzen da. Lehenengoak Mesozoikoan eta Zenozoiko goiztiarrean sortu ziren; bigarrenak, berriz, Zenozoikoaren amaieran. Higatutako harriaren hondakinak, Finlandia eta Suedian laku ugarik okupatutako sakonuneak eragin ditu. (eu)
- La géologie de l'Europe est caractérisée par la grande diversité de ses roches et de ses structures, entre des bassins sédimentaires, des chaînes de montagnes récentes, des vestiges d'anciennes chaînes et des zones volcaniques actives. La géodynamique du territoire européen présente une large palette entre des bassins de sédimentation, des zones de marges actives, de marges passives, de points chauds, d'érosion et d'orogenèse. Historiquement, c'est dans les Alpes que le géologue autrichien Eduard Suess a défini les principes de l'orogenèse à partir de l'observation des vestiges d'un océan alpin disparu. De nombreuses pièces du puzzle européen conservent leurs propriétés géologiques initiales, les cicatrices des épisodes de fermeture océanique, d'assemblage ou de dislocation sont également préservées. Le (en) possède dans la péninsule de Kola et en Ukraine, des roches vieilles de 3 300 Ma. L'histoire géologique de l'Europe donne ainsi un bon résumé de l'histoire de la Terre. (fr)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)
